به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، از هندیجان که می‌گذری و به بندر دیلم نزدیک می‌شوی، کم‌کم کرانه‌های ساحلی و رشته کوه‌های کم ارتفاع هویدا می‌شوند. پاسگاه انتظامی روستای مالکی آخرین نقطه استان خوزستان است و ساحل طولانی استان بوشهر از بندر دیلم آغاز می‌شود. شهری با پیشینه تاریخی کهن که هنوز هم اهمیت خود را حفظ کرده است. نام قدیم این بندر مهروبان بوده است و یکی از مهم‌ترین بنادر خلیج فارس در هزار سال پیش محسوب می‌شده است و محلی برای داد و ستد و صدور و ورود کالا‌های بازرگانی بوده است.

از دیلم تا گناوه جاده ساحلی از کنار خلیج‌فارس می‌گذرد و می‌توانی به آسانی از دیدنی‌های طبیعی روستا‌هایی چون حصار، بینک و چاه شور دیدن کنی. در ادامه بندر گناوه از شهر‌های تجاری این منطقه است که بازار جذابی برای گردشگران دارد.

گفته می‌شود اجناس مختلف به قیمت پائین‌تر از بازار شهر‌های مجاور را می‌توان در این منطقه تهیه کرد. جزیره خارک نیز در نزدیکی شهرستان گناوه واقع شده است و از مهم‌ترین جاذبه‌‌های طبیعی منطقه و یکی از جزایر زیبای خلیج فارس به شمار می‌آید. این جزیره مرجانی و نفتخیز از اهمیت خاص تاریخی و سیاسی برخوردار است.

از بندر گناوه تا بوشهر نیز مصب رودخانه دالکی و جزایری مانند عباسک و شیف می‌تواند برای هر رهگذری دیدنی باشد. رودخانه دالکی یک رود دائمی به طول ۱۷۰ کیلومتر است که در مسیر کلی خود که به سمت جنوب غربی است، از شهرستان‌‌های کازرون، دشتستان و بوشهر در استان‌‌های فارس و بوشهر عبور می‌کند و بعد از گذشتن از شهر‌های سعدآباد و آب پخش وارد خلیج فارس می‌شود.

در حوزه آبریز این رودخانه جزایر کوچک و بزرگ و موقتی بسیاری را می‌توان دید که جلوه‌هایی کم نظیر از طبیعت به همراه دارند. کرانه‌های صخره‌ای که پناه مناسبی برای انواع جانداران آبزی است در این محدوده به وفور دیده می‌شوند. بندر بوشهر و جاذبه‌های آن را به آسانی نمی‌توان پشت سر گذاشت مناطقی مانند برازجان (دشتستان) و اهرم (تنگستان) با اقلیم متفاوت و دیدنی‌های متنوع خود، می‌توانند میزبان چند روزه هر گردشگری باشند. آثار تاریخی ریشهر و دماغه زیبای هلیله برای گذراندن یک شب خاطره‌انگیز بسیار مناسب هستند.

از دیگر دیدنی‌های تاریخی شهرستان بوشهر می‌توان از کلیسای ارامنه، پارک جنگلی چاه‌کوتاه، عمارت حاج رئیس، مسجد شیخ سعدون، قبر ژنرال انگلیس، موزه مردم شناسی، آب انبار قوام، عمارت ملک، قبرستان شغاب و گورستان ژنرال‌ها نام برد.

از بوشهر که بگذریم در ادامه ساحل به شهر دلوار می‌رسیم. دلوار با موزه رئیس علی دلواری و درختان زیبای کهور جلوه زیبایی دارد. کم‌کم چهره رشته کوه‌‌های رسوبی و معروف مکران از همین جا نمایان می‌شود. تپه‌ها و کوه‌هایی که به نحو شگفت‌انگیزی فرسایش یافته و اشکال متفاوتی را در ذهن مجسم می‌کنند.

در طول مسیر بندر‌های کوچک و بزرگ ساحلی چون بوالخیر و عامری، مملو از انواع و اقسام صدف‌ها و نمونه‌های گیاهی شورپسند هستند. در گوشه و کنار جاده مرقد امامزاده‌هایی با بقعه‌های سبز و سفید مانند شاهزاده محمد و میرکمال‌الدین در کنار مساجد و گلدسته‌های شکیل اهل تسنن شاهدی بر همزیستی مسالمت‌آمیز شیعه و سنی در این مناطق است.


طرح‌های توسعه جنگل حرا از مناطقی مانند بردخون و زیدان و نرکو نمایان می‌شوند. اگر کمی به سمت ساحل برانید جزایر زیبایی چون جبرین، نخیلو، ام​الکرم و ام​سیله و مناطق بکری مانند دماغه‌خان از دور چشم​نوازی می‌کنند. جالب است که زراعت صیفی‌جات نیز در کنار جاده با استفاده از چاه‌های آب شیرین در جریان است. در ادامه کارگاه‌های لنج‌سازی و صنایع وابسته به ماهیگیری در نزدیکی بندر دیر و کنگان بیشتر خودشان را نشان می‌دهند.

گنبد نمکی جاشک، یکی از بزرگ‌‌ترین و فعال‌ترین و زیبا‌ترین گنبد‌های نمکی ایران و خاورمیانه است که در شمال شهرستان دیر واقع شده و جلوه زیبای آن و طبیعت اطرافش می‌تواند یک روز کامل را برای علاقه‌مندان زمین شناسی پر کند.

 شهر‌های دیر و کنگان را می‌توان آباد‌ترین و مهم‌ترین شهر‌های این منطقه نامید. بعد از این شهر‌ها کم‌کم سرو کله سایت‌های نفتی و گازی نیز دوباره پیدا می‌شود و در کنار آنها می‌توان به وضوح مرگ و میر جاندارانی چون انواع ماهی، توتیا (توتیا‌ها جانورانی همه‌چیزخوار هستند که بستر دریا‌ها را تمیز می‌کنند. این جانوران در نگاه اول بی‌جان به چشم می‌آیند)، ستاره دریایی و عروس دریایی را به چشم دید.


شهر باستانی سیراف یا بندر طاهری از مناطقی است که ارزش توقف بیشتر را دارد. این بندر یکی از قدیمی‌‌ترین بنادر ایران است که زمانی دارای رونق فراوانی بوده‌است. فاصله کوه و خلیج در این نقطه به حداقل می‌رسد و از آثار تاریخی آن می‌شود به قلعه نصوری و آثار باستانی متعدد و گور دخمه‌‌ها و سیستم آبرسانی دوره ساسانی اشاره کرد.

کوه شگفت انگیز پردیس که عده‌ای آن را نزدیک‌‌ترین نقطه کره زمین به خورشید نامیده‌اند با خاصیت عجیب مغناطیسی خود در 30 کیلومتری شمال شرق سیراف واقع شده است و ارزش دیدن و آزمودن دارد. بعد از عبور از بندر طاهری، کم‌کم به یکی از مهم‌ترین میادین گازی جهان یعنی بندر عسلویه و میدان پارس جنوبی نزدیک می‌شویم. چهره منطقه به ناگاه عوض می‌شود و تأسیسات عظیم و دودکش‌های بلند گازی از دور نمایان می‌شوند. جاده از ساحل دور شده و به بزرگراه مبدل می‌شود و دودی غلیظ و دائمی منطقه را می‌پوشاند.

به این فکر می‌کنی که چگونه می‌شود در چنین هوایی تنفس کرد و زیست ولی تأسیسات عظیم و خیل مهندسین و کارگران نشانت می‌دهند که اقتصاد در زندگی خیلی‌ها از همه چیز مهمتر است حتی سلامتی!. بندر و اسکله و فرودگاه عسلویه انگار شهری متفاوت است با فرهنگ و تفکراتی متفاوت. عسلویه و نایبند را می‌توان نقطه تقابل میراث صنعتی و طبیعی منطقه دانست.

پارک ملی نایبند درست چسبیده به منطقه عسلویه از آنچنان تنوع زیستی و طبیعی برخوردار است که انگشت به دهانت نگه می‌دارد و باز هم این سؤال را در ذهنت مرور می‌کنی که چگونه می‌توان هم طبیعت را حفظ کرد و هم اقتصاد را. مفهوم واقعی توسعه پایدار چیست. در انتهای سفر در ساحل یکی از استان‌های جنوبی کشورمان به این نتیجه می‌رسیم که تنوع شگفت انگیز این دیار نه در یک سفر بلکه در چندین سفر متوالی نیز قابل درک و دیدن نیست. و این فقط نگاهی گذرا بود به داشته‌‌های کم نظیر و نادیده گوشه‌ای از کشور عزیزمان ایران.