برگزاری انتخابات اولین دوره مجلس شورای ملی، سقوط دیکتاتوری رضاخان میرپنج، وقوع زلزله شدید در طبس، شهادت شیخ "عمر مختار"، شهادت "احمدشاه مسعود" سردار مبارز افغانی و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 25 شهریور 1392 خورشیدی برابر با 10 ذی القعده 1434 هجری و 16 سپتامبر 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:

برگزاری انتخابات اولین دوره مجلس شورای ملی در ایران (1285 ش)
پس از صدور فرمان مشروطیت و تصمیم‌گیری درباره تأسیس مجلس شورای ملی، در روز 25 شهریور 1285ش، دوره نخست انتخابات مجلس در تهران و سراسر کشور برگزار شد. انتخاب چنین روزی که با 27 رجب 1324 ق، سالروز مبعث پیامبر اسلام(ص) همزمان بود، در جلسه روزهای گذشته اشراف و اعیان به تصویب رسیده بود.

نمایندگان دروه اول بر اساس ماده نخست نظامنامه تدوین شده، نه بر اساس رأی مردم، که با رأی اصناف، شاهزادگان، علما، تجار و ملاّکین انتخاب می‌شدند. با این تصور که هر صنف و طبقه، بهتر از سایرین، نسبت به مشکلات خود، آگاه است. همچنین از تهران سی و دو نفر و از سایر شهرستان‌ها، به میزان جمعیت بین شش تا دوازده تن برگزیده شدند. حداکثر نمایندگان مجلس نیز برابر نظامنامه، دویست نفر بود.

سقوط دیکتاتوری رضاخان میرپنج و آغاز سلطنت "محمدرضا پهلوی" با حمایت انگلیس (1320 ش)
پس از تهاجم ارتش سرخ شوروی از شمال و ارتش انگلیس از غرب و جنوب به ایران و اشغال نظامی کشور در جریان جنگ جهانی دوم، رضاخان در 25 شهریور 1320، پس از شانزده سال دیکتاتوری و استبداد مجبور به استعفا گردید و فرزندش محمدرضا پهلوی را به جانشینی خویش برگزید. در این حال، رضاخان میرپنج، با دزدیدن جواهرات سلطنتی متعلق به مردم ایران، با خانواده خود به اصفهان گریخته، از آنجا ابتدا تصمیم داشت به هندوستان یا ژاپن و سپس به شیلی رود، ولی در طی سفر به او اطلاع دادند که دولت انگلیس با رفتن او به هندوستان مخالف است. سرانجام رضاخان را با خفّت و خواری به جزیره "موریس" در اقیانوس هند و پس از مدتی به "ژوهانسبورگ" در آفریقای جنوبی تبعید کردند. به گفته انگلیسی‌ها مهره‌ای را که خود آورده بودیم، خود نیز بردیم. پس از استعفای اجباری او از سلطنت، جلسه فوق‌العاده مجلس شورای ملی برگزار شد و محمدرضا به پادشاهی رسید. اشغالگران نیز که او را فردی خام، کم‌تجربه، ترسو و مطیع دیدند، با این تعهد که با متفقین همکاری کند، وی را تایید کردند.

رحلت واعظ و خطیب شهیر "شیخ مرتضی انصاری قمی" (1353ش)
حجت‌الاسلام مرتضی بن محمدحسین انصاری قمی، از نسل زکریابن آدم اشعری قمی، در سال 1284ش (1323ق) در قم به دنیا آمد و به فراگیری علوم اسلامی پرداخت. وی پس از آن از محضر آخوندملاعلی همدانی، سیدمحمدتقی خوانساری و میرزا محمد همدانی استفاده برد و مبانی علمی خویش را استوار ساخت. حجت‌الاسلام انصاری از آن پس به ترویج و نشر اسلام، مبارزه با فرقه‌های گمراه، اقامه جماعت و ترویج دین در قم و گرگان و نقاط دیگر ایران پرداخت و ده‌ها سال از عمر خود را در این راه صرف کرد. وی خطیبی توانا و سخنوری فصیح و بلیغ و از جمله وعاظ بود و به اهل بیت(ع) ارادت زیادی داشت. حجت‌الاسلام شیخ مرتضی انصاری، برای تبلیغ به بسیاری از نقاط ایران سفر کرد و با گروه‌های مخالف، مجادله و مباحثه می‌نمود. این خطیب و سخنور مسلمان سرانجام در بیست و پنجم شهریور 1353ش برابر با 28 جمادی‌الاخر 1394ق در 69 سالگی بدرود حیات گفت و در قبرستان شیخان قم نزدیک قبر زکریا بن آدم به خاک سپرده شد.

صدور اعلامیه روحانیان مبنی بر ادامه مبارزات تا درهم شکستن پایه های رژیم طاغوت (1356 ش)
مبارزه روحانیان مبارز با رژیم پهلوی که تقریباً از سال 1342ش به صورت جدی آغاز شده بود، در دوران حکومت آموزگار وارد مرحله جدید شد، حرکتی که سراسر ایران را فرا گرفت. در این راستا، نخستین اعلامیه شدیداللحن و کوبنده روحانیون مبارز ایران بر ضد رژیم پهلوی در 25 شهریور 1356 انتشار یافت. در این اعلامیه آمده بود: "روحانیون مبارز ایران به منظور درهم شکستن پایه‌های رژیم دیکتاتوری و برقراری عدالت اجتماعی و آزادی، تاسرحد رسیدن به جامعه توحیدی، همراه و همگام با ملت مسلمان ایران، به مبارزه پیگیر و خستگی‌ناپذیر خود ادامه خواهند داد".

درگذشت ادیب و نویسنده معاصر "سیدابوالقاسم انجوی شیرازی" (1372 ش)
استاد سیدابوالقاسم انجوی شیرازی در سال 1300 ش در شیراز به دنیا آمد. پس از پایان تحصیلات به فعالیت‌های سیاسی روی آورد. بعدها با دولت مصدق همکاری داشت و پس از کودتای 28 مرداد 32، همراه با رییس دولت زندانی شد. استاد انجوی شیرازی از سال 1327 به روزنامه‌نگاری روی آورد و بر اثر نگارش مقالات انتقادی دستگیر و تبعید گردید. وی از چهل سالگی به گردآوری اسناد و میراث فرهنگی مردم پرداخت و از آن پس وارد رادیو شد و "فرهنگ مردم" را در برنامه‌های رادیویی پی‌گیری کرد که حاصل این برنامه‌ها، چاپ ده جلد از این مجموعه است. همچنین تمثیل و مَثل، بازی‌های نمایشی و سفینه غزل از جمله آثار اوست. استاد انجوی شیرازی سرانجام در 25 شهریور 1372 در 72 سالگی درگذشت.

اهداء نشان افتخار یونسکو به نهضت سوادآموزی (1378 ش)
جایزه مالکوم آدیشه شیا در سال 1378 که برای نخستین بار از سوی سازمان یونسکو به جمهوری اسلامی ایران به دلیل طرح خدمات مکاتبه‌ای سازمان نهضت سوادآموزی اعطاء شد. این جایزه به خاطر نوآوری در برنامهِ پس از سوادآموزی و آموزش مداوم بزرگسالان خصوصاً از طریق آموزش از راه دور اعطاء گردید. تأکید این طرح بر زنان و دخترانی که دارای آموزش پایه بوده و قادر به ادامه تحصیلات نمی‌باشند، بوده است.

وقوع زلزله شدید در طبس (1357 ش)

در غروب روز 25 شهریور 1357، زلزله شدیدی شهرستان‌های جنوب استان خراسان را به لرزه درآورد. این زمین لرزه بیش از 20000 کشته و مجروح بر جای گذاشت. همچنین غیر از شهر طبس که با خاک یکسان شد، نزدیک به یکصد روستای بزرگ و کوچک به کلی از بین رفت و 90 درصد ساکنان آن مجروح یا کشته شدند.

انقراض سلسلهٔ سامانیان توسط ایلک خان(389 ق)
بر اثر نفوذ بیش از حد غلامان تُرک در دربار سامانیان و دخالت آنان در تمام امور، حاکمیتِ این سلسله رو به انحطاط نهاد. پادشاهان سامانی در دورهٔ اقتدار خود به آبادانی شهرهای قلمرو خود پرداختند. آن‌ها به ویژه به گسترش علم و ادب و تکریم عالمان، ادیبان و شعرا توجهٔ زیادی داشتند، به گونه‌ای که مراکز علمی متعددی در شهرهای مختلف آسیای مرکزی و خراسان در شمال شرقی ایران تاسیس کردند. سرانجام این سلسله پس از 128 سال حکومت بر خراسان، ماوراء النهر و بخشی ازمناطق مرکزی ایران، توسط ایلک خان که از غلامان ترک و صاحب نفوذ بود،منقرض گردید. همزمان با اضمحلال سامانیان، خاندان آل بویه و سلسله‌ای از ترکان به نام غزنویان در ایران قدرت یافتند.

تولد "سبط ماردینی" منجم و ریاضی‌دان مسلمان(826 ق)
سبط ماردینی در دمشق به دنیا آمد. او نزد دانشمندان برجستهٔ زمان خود به کسب دانش و معارف گوناگون به ویژه ستاره‌شناسی و ریاضیات پرداخت و در این علوم از مهارت بسیار بهره‌مند گردید. ماردینی، سال‌های طولانی از عمر خود را به تحقیق و تالیف کتاب و تدریس گذراند. مورخان، حدود چهل و دو کتاب و رساله را به نام این دانشمند بزرگ مسلمان ثبت کرده‌اند که نسخه‌های خطی برخی از آن‌ها موجود است. از جمله آثاری که به ماردینی نسبت داده‌اند، کتاب دقایِقُ الحَقایِق می‌باشد که در دانش ریاضیات نگاشته شده است.

درگذشت "شیخ فخرالدین محمد بن حسن بن شهیدثانی" عالم نامدار شیعه(1030ق)
شیخ ابوجعفر محمد بن حسن بن شهید ثانی ملقب به فخرالدین است که پدرش شیخ حسن، صاحب کتاب معروف معالم الاصول و جدش، شهید ثانی و صاحب کتاب شرح لُمعه می‌باشد. وی فقیه، محدث، متکلم، ادیب و شاعر و از شاگردان پدر و نیز میرزا محمد استرآبادی بوده است. شیخ فخرالدین تالیفات بسیاری دارد که کتابِ اِستِقصاء الاعتبار فی شرحِ الاستِبصار، تزکیةُ الرّاوی، حاشیهٔ من لا یحضرُهُ الفَقیه و دیوان اشعار از آن جمله‌اند. این عالم ربانی در پنجاه سالگی در مکهٔ معظمه وفات یافت ودر نزدیکی استاد خود، میرزای استرآبادی و در جوارمرقد حضرت خدیجه(س) مدفون گردید.

شهادت شیخ "عمر مختار" رهبر قیام ضد استعمار ایتالیا در لیبی(1931م)
شیخ عمر مختار، مجاهد استعمارستیز و مبارز مسلمان لیبیایی در سال 1858م به دنیا آمد. وی پس از فراگیری قرآن و دروس دینی به عنوان شیخ و بزرگ قبیله و ناحیه خود تعیین شد. شیخ‌عمر مختار مدتی در سودان به ارشاد و هدایت مردم پرداخت و در سال 1911م به زادگاهش مراجعت نمود. با هجوم ارتش متجاوز ایتالیا به کشور لیبی و استقرار در منطقه بن غازیِ لیبی، عمرمختار رهبری جنبش ملیِ ضدایتالیایی را برعهده گرفت و مبارزات استعمار ستیزانه خود را به همراه مردم محروم منطقه آغاز کرد. وی طی سال‌های مبارزه، تلفات زیادی بر قوای بیگانه وارد کرد تا این که ایتالیایی‌ها بر او غلبه کردند. شیخ عمر مختار درنهایت در 11 سپتامبر سال 1931م اسیر سپاه ایتالیا شد و پس از یک محاکمه صوری، وی را در 16 سپتامبر 1931 در 73 سالگی به دار آویختند.

روز بین المللی حفاظت از لایه اُزن
روز جهانی حفاظت از لایه ازن شاید در مقایسه با بسیاری از رویدادهای بین المللی تاریخچه چندان طولانی نداشته باشد. ماجرا به سال۱۹۹۴ برمی گردد، در آن سال کشورهای عضو مجمع عمومی سازمان ملل، پذیرفتند تا روزی را برای حفاظت از لایه ازن نام گذاری کنند. از آن به بعد همه کشورها متعهد شدند که به تدریج برای تولید ابزار و وسایل خود از موادی استفاده کنند که به لایه ازن آسیب نرساند. هدف از این برنامه حفظ این لایه حیات بخش برای ما و نسل های آینده است.

شهادت "احمدشاه مسعود" نظامی برجسته و سردار مبارز افغانی (2001م)
احمد شاه مسعود، نظامی برجسته و مبارز معروف افغانی در سال 1952م در شمال افغانستان به دنیا یا آمد. وی پس از طی تحصیلات متوسطه راهی کابل شد و از دانشگاه این شهر در رشته مهندسی فارغ‌التحصیل گردید. احمد شاه مسعود در بیست سالگی به عضویت حزب جمعیت اسلامی درآمد و پس از چندی به فرماندهی شاخه نظامی حزب رسید. وی هم‌زمان با یورش ارتش سرخ شوروی به خاک افغانستان، وارد عرصه جهاد و پیکار بر ضد اشغال‌گران شوروی شد و تا زمان عقب‌نشینی و شکست شوروی، لحظه‌ای از مبارزه دست نکشید و اسلحه‌اش را بر زمین نگذاشت. اما خروج نیروهای شوروی، سرآغاز تفرقه‌ها و درگیری‌های متعدد داخلی گردید که در نهایت به شکل‌گیری گروهک طالبان و ایجاد جبهه متحد اسلامی علیه آن انجامید.

احمد شاه مسعود در طول بیش از بیست سال مبارزه و جهاد با کمونیست‌ها و گروهک طالبانْ خواهان استقرار دولت اسلامی بود و در این راه از هیچ کوششی دریغ نمی‌کرد. شیر دره پنج شیر سرانجام در نهم سپتامبر 2001م از سوی دو نفر که خود را خبرنگار آژانس خبری عرب‌نیوز معرفی کرده بودند مورد سوء قصد واقع شد و یک هفته بعد بر اثر شدت جراحات وارده، در 16 سپتامبر 2001م در 49 سالگی به شهادت رسید. امروزه از احمدشاه مسعود در افغانستان به عنوان قهرمان ملی یاد می‌شود.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید


اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۱
Iran (Islamic Republic of)
هادي
۰۷:۴۳ ۲۵ شهريور ۱۳۹۲
چرا دروغ ميگين احمد شاه مسعود اصلاهم قهرمان ملي نيست بلكه قاتل خيلي از شيعيان افغانيه.رسانه هاي ايران اونو تا اين مقام پوشالي كشيد بالا وگرنه اول كسي نبود_ خواهشا نظرمو ثبت كنيد
آخرین اخبار