به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران، پایگاه تحلیلی "المانیتور" در مقالهای به قلم "کادری گورسل" و با عنوان "ترکیه سرانجام به این نتیجه رسید که جبهه النصره را به عنوان یک تهدید تلقی کند"، مینویسد: ممکن است برخی در مورد عنوان این مقاله تعجب کنند، اما با تمام اینها، هرچند جبهه النصره در حال مبارزه با حکومتی است که آنکارا خواستار سرنگونی آن است، اما سوال اینجاست که آیا اعلام وابستگی این گروه به القاعده، برای آنکه آن را تهدیدی علیه جمهوری دموکرات و سکولار ترکیه تلقی کنیم، دلیل کافی به شمار نمیرود؟
*** موضع اولیه آنکارا نسبت به جبهه النصره بسیار غیرعادی بود
در تاریخ 4 سپتامبر، یکی از مقامات ارشد ترکیه ، به شرطی که نام وی فاش نشود، با گروه کوچکی از ستون نویسان روزنامهها، صحبت کرد. وی گفت: «جبهه النصره نیز برای ما یک تهدید به شمار میرود. تمام ردههای سیاسی کشور در این موضوع با من هم عقیده هستند. هرگونه حمایت از جبهه النصره، برای ترکیه غیرممکن است.»
منظور وی از «ردههای سیاسی»، حزب اسلامگرای عدالت و توسعه(آک پ) و دولت ترکیه است. از سخنان وی میتوان به این نتیجه رسید که این حزب، القاعده را نیز به عنوان یک تهدید تلقی میکند. دلیل اینکه پیام این مقام دولتی در مورد جبهه النصره، عنوان این مقاله نام گرفت، موضع نابهنجار و غیرعادی اولیه آنکارا در مورد این گروه بود.
*** ترکیه نیازی به آموزش و مسلح کردن گروههای جهادی نداشت
برای پی بردن به غیرعادی بودن موضع اولیه دولت ترکیه، به داشتن اطلاعات تخصصی نیازی نیست. کافی است پیش از آنکه به نقشه سوریه نگاهی بیاندازید، آگاهی اندکی نسبت به مسائل جاری و قضاوتی درست و معقول داشته باشید. آنگاه متوجه خواهید شد که النصره و سایر سازمانهای جهادی و به موازات آن، ارتش آزاد سوریه، آزادی کامل دارند که در مناطق مرزی سوریه و ترکیه، فعالیت کنند. ترکیه نیازی به آموزش و مسلح کردن گروههای جهادی نداشت اما بدون حمایت لجستیکی نیروهای ترکیه و دسترسی کامل به مرزها، برای گروههای شبه نظامی، برتری دربرابر نیروهای رژیم در منطقهای که شهر حلب شامل آن میشود، غیرممکن بود.
*** شهر مرزی «راس العین»، شاهد خونینترین نبرد بین النصره و حزب اتحاد دموکراتیک
نخستین نشانههای تغییر روابط آنکارا با گروه جبهه النصره، به دنبال تسلط شهرهای کردنشین سوریه یعنی «آفرین»، «کوبانی»، «آموده» و «دریک» که نیروهای رژیم و دولت سوریه آنها را به حال خود رها کرده بودند، به دست نیروهای حزب کارگران کردستان در سوریه، آغاز شد. تشکیل منطقه خودمختار توسط کردهای سوریه، به رهبری حزب اتحاد دموکراتیک، تهدید بزرگی برای آنکارا به شمار میرود؛ از این رو آنکارا به استفاده از گروههای جهادی برای خنثی کردن این جنبش کرد، متهم شده بود. در آن زمان، جبهه النصره هنوز اعلام نکرده بود که جزوی از القاعده است.
شهر مرزی «راس العین» با جمعیتی مرکب از عرب و کرد، که کردها آن را «سرکانیه» مینامند، شاهد خونینترین نبرد بین النصره و حزب اتحاد دموکراتیک بود. ادعاهایی وجود دارد، مبنی بر اینکه از شهر «سیلانپینار»، همسایه مرزی شهر «راس العین» در ترکیه، به عنوان پایگاه لجستیکی گروه النصره استفاده میشد.
*** اگر ترکیه نزاع را به راس العین نکشاند، هیچ دلیلی برای درگیری در آنجا وجود ندارد
در دسامبر 2012، «گولتان کیساناک»، یکی از روسای حزب قانونی «صلح و دموکراسی» کردهای ترکیه، توجهات را به شرایط موجود در شهر «سیلانپینار» معطوف ساخت و با بیان اینکه «اوضاع سوریه در حال گسترش به ترکیه است»، به آنکارا هشدار داد که این نزاع را به سوریه نکشند. مردم محلی «سیلانپینار»، با چشم غیرمسلح شاهد این هستند که برخی از گروههای مسلح تقویت میشوند و از طریق مرزها به سوریه منتقل میشوند. بیشتر آنها از اعضای گروه النصره هستند. آنها با اتوبوسها به آنجا برده میشوند. برخی از روستاییان عرب «سیلانپینار» تحت فشار قرار دارند که در خانههای خود میزبان این افراد باشند. هیچ گونه درگیری بین کردها و اعراب «راس العین» رخ نمیدهد. نیروهای بشار اسد نیز کاملا از آنجا عقب نشینی کردهاند. اگر ترکیه نزاع را به این منطقه نکشاند، هیچ دلیلی برای درگیری در اینجا وجود ندارد.
*** حمله به سفارت ترکیه در موگادیشو توسط گروه وابسته به القاعده
هرچند که در جولای گذشته، حزب صلح و دموکراسی، گروه النصره را از شهر مهم استراتژیک «راس العین» بیرون راند، این دو گروه هنوز هم بر سر این منطقه با یکدیگر مبارزه میکنند. در آوریل گذشته، گروه جبهه النصر سرانجام وابستگی خود را با القاعده و ایدئولوژیاش را اعلام کرد. این تحولات آنکارا را بر آن داشت که مواضع روشنتری را اتخاذ کند.
پس از این اتفاق، حمله گروه مرتبط با القاعده، موسوم به گروه «الشباب» در سومالی به سفارت ترکیه در شهر موگادیشو پایتخت این کشور، موجب کشته شدن یک پلیس و مجروح شدن سه تن دیگر شد. بدون شک این حمله، هشداری به ترکیه در مورد اهمیت تهدیدی که توسط سازمانهای تروریستی مربوط به القاعده به این کشور تحمیل میشود، بود. با این وجود، آنکارا و واشنگتن رویکردهای متفاوتی در مورد چگونگی برخورد با النصره در سوریه دارند.
*** درصورتی که بحران سوریه در کوتاه مدت حل نشود، گروههای افراطی به احتمال زیاد قویتر خواهند شد
پیش از این نیز آنکارا تذکر داده بود که درصورتی که بحران سوریه در کوتاه مدت حل نشود، گروههای افراطی به احتمال زیاد قویتر خواهند شد. همانطور که پیش بینی میشد، آنها تاحدودی قویتر شدند. اطلاعات موجود در دسامبر گذشته، حاکی از این بود که جبهه النصره در مجموع از 700 شبه نظامی تشکیل شده است که 300 تن از آنها خارجی هستند. در حال حاضر، این رقم 7000 تا 8000 نفر برآورد میشود که یک چهارم از اعضای آن را افراد خارجی تشکیل میدهد.
در پایان باید گفت که تمام اینها به این بستگی دارد که جنگ داخلی سوریه هر چه زودتر با راه حلی سیاسی به پایان برسد. در غیر اینصورت، النصره همچنان به گسترش و رشد خود ادامه داده و با تمام اقلیتهای مذهبی به دشمنی خواهد پرداخت و آتش جنگ فرقهای را در سوریه روشن خواهد کرد.
در حال حاضر نیز شاهد این هستیم که در شرایط فعلی سوریه، بازیگرانی که به گمان خویش برای اهداف سیاسی خود از القاعده بهره میبرند و به آنها اجازه میدهند که آزادانه عمل کنند، در آخر کار شدیدا متحمل زیان میشوند.