گزارش/
گام دوم مجلس براي برچيده شدن بساط "راي ممتنع"
در حالي موضوع چيده‌شدن بساط "راي‌ممتنع" از صحن توسط برخي نمايندگان مطرح شده است كه نمايندگان از تهيه طرحي براي عملي كردن اين موضوع بعد از تعطيلات مجلس خبر دادند.
به گزارش خبرنگار پارلماني باشگاه خبرنگاران، چندي پيش مصاحبه‌اي با ايرج نديمي نماينده سياهكل و لاهيجان انجام داديم كه وي در آن از برچيده شدن بساط "راي ممتنع" از صحن مجلس خبر داد.
وي در اين خصوص گفت: "راي ممتنع" رفع مسئوليت است و ما مي‌خواهيم نماينده مسئول باشد نه اينكه رفع مسئوليت كند.
نديمي گفت: يك نماينده در زمان راي‌گيري يا بايد خودش اطلاعات داشته باشد يا اينكه از ديگران بپرسد و در راي‌گيري اعمال كند و گفتن "نمي‌دانم" كه همان "راي ممتنع" است، ضرورت ندارد.
نماينده لاهيجان در ادامه تصريح كرد: از نظر ما "راي ممتنع" دو تا معنا دارد كه يك معناي آن منفي است به طوري كه نشان مي‌دهد نماينده تحقيق و تدبير نكرده و مسئوليت‌شناسي لازم را ندارد.
وي گفت: ما معتقديم ملت، نمايندگان را به مجلس فرستاده‌اند تا تصميم بگيرند و براي تصميم شناخت لازم است چراكه هر حركتي محتاج معرفت است.
نديمي اظهار داشت: نماينده موظف است در خصوص موضوع راي‌گيري اطلاعات كسب كند و از مخالف و موافق بپرسد تا بتواند در راي‌گيري تصميم بگيرد.
نماينده سياهكل تاكيد كرد: "راي ممتنع" رفع مسئوليت است و ما مي‌خواهيم نماينده مسئول باشد نه اينكه رفع مسئوليت كند.
عضو كميسيون اقتصادي مجلس خاطرنشان كرد: دومين علت تلاش براي حذف "راي ممتنع" اين است كه اين‌گونه راي تعيين‌كننده بوده و در برخي موارد باعث عدم تصويب يك قانون خوب مي‌شود بنابراين بايد تكليف آن روشن شود.
نديمي گفت: تصميم داريم با اصلاح آيين‌نامه داخلي مجلس شوراي اسلامي، "راي ممتنع" را حذف كنيم.
وي تصريح كرد: به لحاظ كارشناسي و زماني شايد دو سه هفته‌اي طول بكشد ولي در نهايت اين اقدام انجام خواهد شد.
نديمي در پايان تصريح كرد: دليلي بر مخالفت نمايندگان با حذف راي ممتنع وجود ندارد و مخالفت با اين موضوع يعني تلاش براي رفع مسئوليت.
اما گام دوم "برچيده شدن بساط راي ممتنع از صحن مجلس" نيز كليد خورد.
در اين رابطه ايرج نديمي كه مي‌شود گفت پيگيركننده اصلي اين موضوع است، به باشگاه خبرنگاران گفت: در حال تهيه طرحي هستيم تا بتوانيم بر اساس آن "راي ممتنع" را از صحن مجلس حذف كنيم.
وي ادامه داد: بعد از تعطلات دوهفته‌اي نمايندگان اين طرح را در صحن مجلس پيگيري خواهيم كرد.
نماينده لاهيجان و سياهكل تاكيد كرد: به نظرم مشكلي در تصويب اين طرح نخواهيم داشت چرا كه حرف حساب است.
وي ادامه داد: اگر "راي ممتنع" به عنوان راي مخالف است به حساب آرا مخالفان گذاشته شود ولي اگر به عنوان راي "راي بي‌طرف" است، ما چيزي به عنوان "بي‌طرفي" در مجلس نداريم.
نديمي تاكيد كرد: نمايندگان در راي‌گيري‌هاي صحن مجلس شوراي اسلامي يا بايد مخالف باشند يا موافق.
در ادامه موضوع حذف"راي ممتنع" از صحن مجلس را با نمايندگان در ميان گذاشتيم.
رضا رحماني نماينده تبريز، آذرشهر و اسكو در اين خصوص به باشگاه خبرنگاران گفت: "راي ممتنع" معنا ندارد.
وي افزود: در حال حاضر آرا ممتنع به عنوان آرا مخالف قلمداد مي‌شود پس نيازي به ذكر"راي‌ممتنع" نداريم.
رئيس كميسيون صنايع و معادن مجلس خاطرنشان كرد با حذف "راي ممتنع" از صحن علني مجلس موافق هستيم.
همچنين سيدمحمد بياتيان نماينده بيجار و حسن‌آبادياسوكند نيز به باشگاه خبرنگاران گفت: حذف "راي ممتنع" از صحن مجلس ضروري است.
وي افزود: نمايندگان مردم بايد با اطلاعات كافي در راي‌گيرهاي صحن شركت كنند بنابراين اگر اطلاعات كافي باشد پس نيازي به "راي ممتنع" نخواهد بود.
رئيس مجمع نمايندگان استان كردستان خاطرنشان كرد: اميدوارم نمايندگان با طرح حذف "راي‌ممتنع از صحن مجلس" موافقت كنند.
شايان ذكر است مقام معظم رهبري در ديدار خرداد ماه امسال با نمايندگان مجلس ضمن گلايه از راي ممتنع دادن برخي از نمايندگان متذكر شده بودند: «لايحه‌ای به مجلس می‌آيد ـ بنده خودم هم در مجلس بودم و اين موارد را از نزديك تجربه كردم ـ وقتی كه لايحه به كميسيون داده مي‌شود و در معرض ديد اين نماينده قرار مي‌گيرد، گاهی با اين لايحه مثل يك كار مربوط به شخص خود رفتار مي‌كند؛ دقت مي‌كند، مطالعه مي‌كند، تحقيق مي‌كند، با كارشناس می‌نشيند مباحثه مي‌كند، مطلب را در ذهن خود به صورت محقَّق ترسيم مي‌كند؛ گاهی هم نه، لايحه می‌آيد يا مثلاً طرحی در مجلس مي‌خواهد تصويب شود، اين نماينده خيلی محتوای لايحه و طرح را نمي‌داند، خيلی احساس مسئوليت نمي‌كند، رسيدگی نمي‌كند؛ نه در كميسيون، نه در صحن مجلس. اين رأی «آری» يا «نه» او به يك چنين لايحه يا طرحی، خالی از شبهه نيست.
رأی ممتنع او هم خالی از شبهه نيست. ما كه نيامديم اينجا بنشينيم "رأی ممتنع" بدهيم؛ ما آمده‌ايم بگوئيم اين بشود، اين نشود. رأی ممتنع مال آنجائی است كه انسان زحمت خودش را كشيد، كار خودش را كرد، بالاخره ذهنش به جائی نرسيد؛ خب، اينجا البته انسان رأی ممتنع مي‌دهد؛ مثل فقيه و مجتهدی كه زحمت خودش را مي‌كشد، به منابع مراجعه مي‌كند، ادله‌ی اجتهادی و ادله‌ی فقاهتی را می‌بيند، بعد ذهنش به جایی نمي‌رسد؛ ميگويد خب، اينجا احتياط كنيد؛ ميگويد من رأی ندارم، فتوا ندارم. رأی ممتنع مال اينجا است؛ اما اينكه ما مطالعه نكنيم، كار نكنيم، بعد برای اينكه خودمان را اسير «آری» يا «نه» بی‌دليل و غير مستند نكرده باشيم، می‌گویيم خيلی خوب، ما "رأی ممتنع" مي‌دهيم! اين نمي‌شود. پس يكی از كارهای بسيار مهم و لازم و اصلی در مجلس، همين كار بر روی لوايح است؛ چه لوايحی كه دولت مي‌فرستد، چه طرح‌هائی كه خود شما در مجلس آنها را تنظيم مي‌كنيد. واقعاً بايد كار شود. هر كس اگر اهل اجتهاد در اين فن است، به صورت اجتهادی؛ و اگر چنانچه خودش صاحب رأی نيست، با مشاوره گرفتن از اين و آن، به يك نتيجهی قطعی برسد؛ اين يكی از كارهای بسيار اساسی است».
ناگفته نماند در فرهنگ معين، واژه ممتنع ناممكن و فرمان نبردن تعريف شده است؛ در واقع رای ممتنع یک نوعی از رای میان رای موافق و رای مخالف است و تداعی‌گر این مساله است که رای‌دهنده موافق يا مخالف موضوع راي نيست. به این معنی که رای‌دهنده با هدف راي‌گيري به عنوان روش و ابزار مشروع جهت رقابت مسالمت‌آمیز قدرت توافق دارد، اما لايحه، طرح و يا نامزدان حاضر در آن راي‌گيري مورد نظرشان نيست.
بنابراين بايد منتظر نظر نهايي وكلاي ملت باشيم كه آيا به حذف "راي ممتنع" از صحن مجلس آري خواهند گفت يا همچنان با ادامه اين روند تذكر و انتقادات مسئولان و مردم را به جان خواهند خريد.
گزارش از وحيد عظيم‌نيا
انتهاي‌پيام/
وي در اين خصوص گفت: "راي ممتنع" رفع مسئوليت است و ما مي‌خواهيم نماينده مسئول باشد نه اينكه رفع مسئوليت كند.
نديمي گفت: يك نماينده در زمان راي‌گيري يا بايد خودش اطلاعات داشته باشد يا اينكه از ديگران بپرسد و در راي‌گيري اعمال كند و گفتن "نمي‌دانم" كه همان "راي ممتنع" است، ضرورت ندارد.
نماينده لاهيجان در ادامه تصريح كرد: از نظر ما "راي ممتنع" دو تا معنا دارد كه يك معناي آن منفي است به طوري كه نشان مي‌دهد نماينده تحقيق و تدبير نكرده و مسئوليت‌شناسي لازم را ندارد.
وي گفت: ما معتقديم ملت، نمايندگان را به مجلس فرستاده‌اند تا تصميم بگيرند و براي تصميم شناخت لازم است چراكه هر حركتي محتاج معرفت است.
نديمي اظهار داشت: نماينده موظف است در خصوص موضوع راي‌گيري اطلاعات كسب كند و از مخالف و موافق بپرسد تا بتواند در راي‌گيري تصميم بگيرد.
نماينده سياهكل تاكيد كرد: "راي ممتنع" رفع مسئوليت است و ما مي‌خواهيم نماينده مسئول باشد نه اينكه رفع مسئوليت كند.
عضو كميسيون اقتصادي مجلس خاطرنشان كرد: دومين علت تلاش براي حذف "راي ممتنع" اين است كه اين‌گونه راي تعيين‌كننده بوده و در برخي موارد باعث عدم تصويب يك قانون خوب مي‌شود بنابراين بايد تكليف آن روشن شود.
نديمي گفت: تصميم داريم با اصلاح آيين‌نامه داخلي مجلس شوراي اسلامي، "راي ممتنع" را حذف كنيم.
وي تصريح كرد: به لحاظ كارشناسي و زماني شايد دو سه هفته‌اي طول بكشد ولي در نهايت اين اقدام انجام خواهد شد.
نديمي در پايان تصريح كرد: دليلي بر مخالفت نمايندگان با حذف راي ممتنع وجود ندارد و مخالفت با اين موضوع يعني تلاش براي رفع مسئوليت.
اما گام دوم "برچيده شدن بساط راي ممتنع از صحن مجلس" نيز كليد خورد.
در اين رابطه ايرج نديمي كه مي‌شود گفت پيگيركننده اصلي اين موضوع است، به باشگاه خبرنگاران گفت: در حال تهيه طرحي هستيم تا بتوانيم بر اساس آن "راي ممتنع" را از صحن مجلس حذف كنيم.
وي ادامه داد: بعد از تعطلات دوهفته‌اي نمايندگان اين طرح را در صحن مجلس پيگيري خواهيم كرد.
نماينده لاهيجان و سياهكل تاكيد كرد: به نظرم مشكلي در تصويب اين طرح نخواهيم داشت چرا كه حرف حساب است.
وي ادامه داد: اگر "راي ممتنع" به عنوان راي مخالف است به حساب آرا مخالفان گذاشته شود ولي اگر به عنوان راي "راي بي‌طرف" است، ما چيزي به عنوان "بي‌طرفي" در مجلس نداريم.
نديمي تاكيد كرد: نمايندگان در راي‌گيري‌هاي صحن مجلس شوراي اسلامي يا بايد مخالف باشند يا موافق.
در ادامه موضوع حذف"راي ممتنع" از صحن مجلس را با نمايندگان در ميان گذاشتيم.
رضا رحماني نماينده تبريز، آذرشهر و اسكو در اين خصوص به باشگاه خبرنگاران گفت: "راي ممتنع" معنا ندارد.
وي افزود: در حال حاضر آرا ممتنع به عنوان آرا مخالف قلمداد مي‌شود پس نيازي به ذكر"راي‌ممتنع" نداريم.
رئيس كميسيون صنايع و معادن مجلس خاطرنشان كرد با حذف "راي ممتنع" از صحن علني مجلس موافق هستيم.
همچنين سيدمحمد بياتيان نماينده بيجار و حسن‌آبادياسوكند نيز به باشگاه خبرنگاران گفت: حذف "راي ممتنع" از صحن مجلس ضروري است.
وي افزود: نمايندگان مردم بايد با اطلاعات كافي در راي‌گيرهاي صحن شركت كنند بنابراين اگر اطلاعات كافي باشد پس نيازي به "راي ممتنع" نخواهد بود.
رئيس مجمع نمايندگان استان كردستان خاطرنشان كرد: اميدوارم نمايندگان با طرح حذف "راي‌ممتنع از صحن مجلس" موافقت كنند.
شايان ذكر است مقام معظم رهبري در ديدار خرداد ماه امسال با نمايندگان مجلس ضمن گلايه از راي ممتنع دادن برخي از نمايندگان متذكر شده بودند: «لايحه‌ای به مجلس می‌آيد ـ بنده خودم هم در مجلس بودم و اين موارد را از نزديك تجربه كردم ـ وقتی كه لايحه به كميسيون داده مي‌شود و در معرض ديد اين نماينده قرار مي‌گيرد، گاهی با اين لايحه مثل يك كار مربوط به شخص خود رفتار مي‌كند؛ دقت مي‌كند، مطالعه مي‌كند، تحقيق مي‌كند، با كارشناس می‌نشيند مباحثه مي‌كند، مطلب را در ذهن خود به صورت محقَّق ترسيم مي‌كند؛ گاهی هم نه، لايحه می‌آيد يا مثلاً طرحی در مجلس مي‌خواهد تصويب شود، اين نماينده خيلی محتوای لايحه و طرح را نمي‌داند، خيلی احساس مسئوليت نمي‌كند، رسيدگی نمي‌كند؛ نه در كميسيون، نه در صحن مجلس. اين رأی «آری» يا «نه» او به يك چنين لايحه يا طرحی، خالی از شبهه نيست.
رأی ممتنع او هم خالی از شبهه نيست. ما كه نيامديم اينجا بنشينيم "رأی ممتنع" بدهيم؛ ما آمده‌ايم بگوئيم اين بشود، اين نشود. رأی ممتنع مال آنجائی است كه انسان زحمت خودش را كشيد، كار خودش را كرد، بالاخره ذهنش به جائی نرسيد؛ خب، اينجا البته انسان رأی ممتنع مي‌دهد؛ مثل فقيه و مجتهدی كه زحمت خودش را مي‌كشد، به منابع مراجعه مي‌كند، ادله‌ی اجتهادی و ادله‌ی فقاهتی را می‌بيند، بعد ذهنش به جایی نمي‌رسد؛ ميگويد خب، اينجا احتياط كنيد؛ ميگويد من رأی ندارم، فتوا ندارم. رأی ممتنع مال اينجا است؛ اما اينكه ما مطالعه نكنيم، كار نكنيم، بعد برای اينكه خودمان را اسير «آری» يا «نه» بی‌دليل و غير مستند نكرده باشيم، می‌گویيم خيلی خوب، ما "رأی ممتنع" مي‌دهيم! اين نمي‌شود. پس يكی از كارهای بسيار مهم و لازم و اصلی در مجلس، همين كار بر روی لوايح است؛ چه لوايحی كه دولت مي‌فرستد، چه طرح‌هائی كه خود شما در مجلس آنها را تنظيم مي‌كنيد. واقعاً بايد كار شود. هر كس اگر اهل اجتهاد در اين فن است، به صورت اجتهادی؛ و اگر چنانچه خودش صاحب رأی نيست، با مشاوره گرفتن از اين و آن، به يك نتيجهی قطعی برسد؛ اين يكی از كارهای بسيار اساسی است».
ناگفته نماند در فرهنگ معين، واژه ممتنع ناممكن و فرمان نبردن تعريف شده است؛ در واقع رای ممتنع یک نوعی از رای میان رای موافق و رای مخالف است و تداعی‌گر این مساله است که رای‌دهنده موافق يا مخالف موضوع راي نيست. به این معنی که رای‌دهنده با هدف راي‌گيري به عنوان روش و ابزار مشروع جهت رقابت مسالمت‌آمیز قدرت توافق دارد، اما لايحه، طرح و يا نامزدان حاضر در آن راي‌گيري مورد نظرشان نيست.
بنابراين بايد منتظر نظر نهايي وكلاي ملت باشيم كه آيا به حذف "راي ممتنع" از صحن مجلس آري خواهند گفت يا همچنان با ادامه اين روند تذكر و انتقادات مسئولان و مردم را به جان خواهند خريد.
گزارش از وحيد عظيم‌نيا
انتهاي‌پيام/
