به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 15 شهریور 1392 خورشیدی برابر با 29 شوال 1434 هجری و 6 سپتامبر 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
انعقاد عهدنامهٔ گلستان میان روسیه و ایران پس از شکست ایران از روس(1228 ق)
عهدنامهٔ گلستان از نتایج جنگهای ده سالهٔ ایران و روسیه بود که به سبب بیکفایتی فتحعلی شاه قاجار به شکست ارتش ایران منجر شد. به موجب این عهدنامه، بخشهایی از سرزمین ایران در شمال غربی کشور از جمله گنجه، شیروان، باکو، داغستان و گرجستان تا دریای خزر به روسیه ضمیمه شد.
در مقابل، دولت روسیه متعهد گردید که ولایتعهدی عباس میرزا را به رسمیت بشناسد. با این حال، سیزده سال بعد در 1241 ق، بار دیگر روسیه به خاک ایران تجاوز نمود و مناطقی دیگر را اشغال کرد که این بار به انعقاد معاهدهٔ ننگین ترکمانچای انجامید. نتایج شوم این قراردادها در سالهای بعد از آن، بیشتر دامنگیر ملت ایران گردید.
مرگ "علیرضا عضد المُلک" نایب السلطنه، سیاستمدار و بزرگِ خاندان قاجار (1289 ش)
علیرضا عضدالمُلک، برادرزاده مهد علیا مادر ناصرالدین شاه قاجار، در حدود سال 1200 ش در تهران به دنیا آمد. عضدالملک، سالیانی در زمان سلطنت مظفرالدین شاه و محمد علی شاه، گوشه عزلت گزیده بود و غالباً در منازعات مملکتی به عنوان ریش سفید مداخله میکرد. او پس از خلع محمدعلی شاه، چون احمدمیرزا سن قانونی نداشت، از طرف فاتحان تهران به عنوان نیابت سلطنت انتخاب شد و تا پایان عمر به مدت چهارده ماه در این مقام بود. او با تندرویهای مشروطهخواهان که در روزهای نخستینِ فتح تهران انجام میگرفت موافقت نداشت و اعدام شیخ فضل اللَّه نوری را به شدت مورد انتقاد قرار داد. از این رو سپهدار اعظم، صدراعظم مشروطه را معزول نمود و مستوفی الممالک را به آن سمت منصوب کرد. علیرضا عضدالملک سرانجام در نیمه شهریور 1289 ش برابر 17 رمضان 1328 ق درگذشت و در مقبره ناصرالدین شاه در حرم عبدالعظیم مدفون شد.
رحلت فقیه بزرگ شیعه آیتاللَّه "آقا محمدباقر وحید بهبهانی" (1205 ق)
محمدباقر
بن محمداکمل بهبهانی معروف به "وحید بهبهانی" در سال 1116 یا 1118 ق در
اصفهان به دنیا آمد. حضرات آیات عظام سیدمهدی بحرالعلوم، شیخ جعفر کاشف
الغطاء، میرزا ابوالقاسم قمی (صاحب کتاب قوانین)، حاج ملامهدی نراقی،
سیدعلی صاحب ریاض، میرزا مهدی شهرستانی، سیدمحمدباقر شفتی اصفهانی (معروف
به حجتالاسلام) و میرزا مهدی شهید مشهدی، از جمله شاگردان ایشانند. علاوه
بر این، وحید بهبهانی در دفاع از اجتهاد و مبارزه با اخباریگری و تربیت
گروهی مجتهد مبرز، تلاش پیگیری نمود و این سبب شد که او را "استادُ الکُلّ"
خواندند. نتایج کارهای آیتاللَّه بهبهانی را میتوان بر دو محور برشمرد:
اول بررسی کامل روایاتِ اخبار و احادیث و حاکم شدن باب اجتهاد و انسداد باب
اخباریگری و ظاهرگرایی. دوم در مسیر تکامل قرار گرفتن فقه اجتهادی.
وحید
بهبهانی از سال 1173 ق تا پایان عمر، مرجعیت و زعامت شیعیان را به عهده
داشت و خدمات زیادی در این دوران به انجام رساند. حُسنِ تدبیر، مقام علمی و
استعداد فوقالعاده و ذوق خاص ایشان در آن عصر، زبانزد خاص و عام بود، به
گونهای که از نوادر جهان اسلام به شمار آمده، خدمات و تلاشهای علمی آن
فقیه بزرگوار نقطهٔ عطف مهمی در تحول بحثهای اصولی و اجتهادی محسوب میشد.
الاجتهاد و الاخبار، شرح مفاتیح فیض و... از جمله تالیفات این مرجع بزرگ
شیعه میباشند. سرانجام این عالم ربانی در 89 یا 87 سالگی در کربلا به
لقاءاللَّه پیوست و در حرم امام حسین(ع) به خاک سپرده شد.
رحلت آیت اللَّه "سیدمحمود شاهرودی" زعیم بزرگوار حوزه علمیه نجف اشرف (1353 ش)
آیتاللَّه سیدمحمود شاهرودی در حدود سال 1362 ق (1301 ش) در روستایی از توابع شاهرود متولد شد. در 27 سالگی به نجف اشرف عزیمت نمود. آیتاللَّه شاهرودی در نجف از درسهای خارج اصول آیات عظام آخوند خراسانی، آقا ضیاءالدین عراقی و سیدابوالحسن اصفهانی بهره برد و به مرتبه اجتهاد نائل آمد. پس از وفات آیتاللَّه ابوالحسن اصفهانی جمع کثیری از مردم، مقلد آیتاللَّه شاهرودی شدند. اما پس از رحلت حضرات آیات بروجردی و حکیم، ایشان یکی از بزرگترین مراجع تقلید شیعیان شد. ایشان در جریان حمله مزدوران پهلوی به مدرسه فیضیه قم، جنایات خونبار درباریان را محکوم کرد و در برابر آن موضعگیری نمود. از این فقیه وارسته آثار متعددی بر جای مانده که تقریرات بحثهای آقا ضیاءالدین عراقی و میرزای نایینی، حاشیه بر کتاب عروةالوثقی و ذخیرةالمؤمنین و.... از آن جمله است. از شاگردان ایشان میتوان از آیات عظام: حاج سیدمحمد شاهرودی و شیخ جواد تبریزی، سیدمرتضی فیروزآبادی، سیدجعفر مروّج شوشتری، شیخ محمدرضا رضوانی خمینی و... نام برد. این عالم بزرگوار سرانجام در 14 شهریور 1353 ش در 91 سالگی در نجف وفات یافت و پس از تشییعی باشکوه، در کربلا مدفون گردید.
شهادت ده ها تن از مردم تهران بر اثر انفجار بمب در خیابان خیام توسط منافقین (1361ش)
در حالی که جمهوری اسلامی ایران، در نبردی نابرابر مشغول دفاع از کیان اسلامی بود و برای عقب راندن دشمن بعث از خاک وطن، فرزندانش را تقدیم اسلام میکرد، دشمنان داخلی و فریب خورده داخلی و عناصر منافق سعی در ایجاد رعب و وحشت در میان صفوف ملت قهرمان ایران داشتند. در یکی از این اعمال وحشیانه، عوامل خود فروخته آمریکا، در یک بمب گذاری در خیابان خیام تهران، بیش از صد نفر از مردم بی گناه کشته و زخمی شدند.
در ساعت 19/20 دقیقه بعد از ظهر این روز، هنگامی که خیابان خیام و اطراف آن مملو از جمعیتی بود که در ایستگاههای اتوبوس صف کشیده بودند، بمبی که در زیر یک پل این خیابان کار گذاشته شده بود، منفجر شد و دهها نفر زنده زنده در آتش سوختند و دهها نفر دیگر نیز به شدت زخمی شدند. شدت این انفجار به حدی بود که شیشههای ادارات و منازل اطراف آن تا شعاع چند صدمتر شکست و صدای آن تقریباً در تمام تهران شنیده شد. در جریان این انفجار، یک اتوبوس دو طبقه نیز که در حال حرکت و مملو از جمعیت بود به آتش کشیده شد و تمام مسافران آن شهید و مجروح شدند. در محل انفجار بمب، گودالی به عمق 1/5 متر و با وسعت 25 متر مربع ایجاد شد.
برگزاری کنگره بزرگداشت "محمدعلی حزین لاهیجی" شاعر و ادیب قرن دوازدهم (1375 ش)
محمدعلی بن ابوطالب متخلص به حَزین و معروف به شیخ علی حزین در سال ۱۱۰۳ قمری در اصفهان زاده شد. او از نوادگان شیخ زاهد گیلانی است. از استادان حزین میتوان به امیر سید حسین طالقانی اشاره کرد. او از آخرین شاعران بزرگ سبک هندی بود. از آثار او میتوان به تذکره شعرا، دیوان اشعار، صفیر دل و حدیقه ثانی در برابر حدیقه سنایی و تذکارات العاشقین در برابر لیلی و مجنون اشاره کرد. تذکره حزین لاهیجی با سبکی ساده و پخته به نگارش درآمدهاست. حزین در کتاب تاریخ خود وضعیت اصفهان در زمان حمله افغان را شرح میدهد.
هلاکت قوم عاد به امر پروردگار
در مصباح کفعمی و تقدیم المحسنیین آمده که، ایام نحسی که حق تعالی در آن قوم عاد را هلاک کرد، در آخر شوال بوده یعنی اول ایام نحسات بوده. ولی به نظر صاحب وقایع الأیام قمی،روز های نحس ـ که مراد آن هفت شب و هشت روزی است که بر قوم هود علیه السلام طوفان شدید وزید و آنها را هلاک کرد ـ مبدأ آن ایام، اول شوال مطابق اول ایام بردالعجوز بوده. به این جهت آن ایام را بردالعجوز گفتند که عجوزی در آن چند روزه، مسکنی در زیر زمین مرتب داشته، پنهان بود. در روز ششم، باد به آن جا نیز داخل شد و او را هلاک کرد.
روز ملی و استقلال "سوازیلند" از استعمار انگلستان (1968م)
کشور پادشاهی سوازیلند با بیش از 17/364 کیلومتر مربع مساحت در جنوب قاره افریقا و در همسایگی کشورهای موزامبیک و افریقای جنوبی واقع شده است. جمعیت سوازیلند بیش از یک میلیون نفر است و پیشبینی میشود که جمعیت آن تا سال 2025م به بیش از 1/700/000 نفر خواهد رسید. پایتخت سوازیلند، امبابان، و واحد پول آن لیلانگنی است. بیش از 80% مردم سوازیلند ملیت سیاه داشته و اکثریت آنها پیرو آیین مسیحیت هستند. زبان رسمی مردم سوازیلند انگلیسی و سوازی بوده و خط رایج در آنجا لاتین میباشد. این کشور از اوایل قرن بیستم به صورت مستعمره انگلستان اداره میگردید و در این زمان حکومت آن، پادشاهی و قدرت اصلی در دست کُمیسر انگلستان در سوازیلند بود. سرانجام سوازیلند در 6 سپتامبر 1968م به استقلال دست یافت ولی نوع حکومت آن، پادشاهی باقی ماند.
مرگ "ملک فیصل اول" پادشاه پیشین عراق (1933م)
ملک فیصل اول فرزند حسین شریف مکه، در سال 1883م در طائفِ حجاز به دنیا آمد. او در جریان جنگ پدر با نیروهای عثمانی حضوری فعال داشت تا اینکه در سال 1920م در 37 سالگی با اعمال نفوذ و تبانی انگلستان به پادشاهی سوریه منصوب شد، اما پس از مدتی، تحت فشار فرانسویها، سوریه را که تحت الحمایه فرانسه بود ترک کرد و در سال 1921م توسط انگلستان به عنوان حاکم عراق انتخاب گردید.
او در طی حکومتش فعالانه با انگلستان همکاری میکرد و طی بیش از یک دهه پس از پایان جنگ جهانی اول به عنوان عامل نفوذ انگلستان در عراق محسوب میشد. هرچند عراق در اواخر عمر ملک فیصل، در سال 1932م، ظاهراً استقلال خود را از انگلستان بازیافت، ولی عملاً شاه و کشور، تحت فرمان انگلیس بودند.ملک فیصل سرانجام در ششم سپتامبر 1933م طی سفر به سوئد، بر اثر سکته قلبی در پنجاه سالگی درگذشت و فرزندش ملکغازی، جای وی را گرفت.
برخی از رخدادهای امروز
1907: Sully Prudhomme شاعر و نویسنده فرانسوی و برنده جایزه ادبی نوبل سال 1901 درگذشت. از وی 17 کتاب و از جمله یک مجموعه شعر تحت عنوان «فرانسه» باقی مانده است که در وصف وطنش سروده است.
1939: در پی انگلستان و مهاجرنشینانش، دولت آفریقای جنوبی نیز به آلمان (که به لهستان حمله برده بود) اعلان جنگ داد.
1983: دولت شوروی تایید کرد که یک هواپیمای کره جنوبی (پرواز KAL _ 007) را که بدون اجازه، وارد آسمان آن کشور شده بود برفراز ساحل غربی ساخالین سرنگون ساخته است. در این رویداد 269 تن از جمله یک عضو کنگره آمریکا که عازم کره جنوبی بود کشته شده بودند.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید