مرتضي ديلان کارشناس ارشد دفتر توسعه صادرات خدمات سازمان توسعه تجارت و رایزن سابق نیجریه در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران با اشاره به این مطلب گفت: حقيقت گردشگري سلامت ، نوعي از گردشگري است كه به منظور حفظ ، بهبود و حصول مجدد سلامت جسمي و ذهني فرد به مدتي بيش از 24 ساعت و كمتر از يكسال صورت مي گيرد به اين ترتيب يك توريست سلامت با مسافرت از محل دائم زندگي خود مي تواند از خدمات درماني مقصد استفاده كند تا سلامت جسمي و روحي اش را بدست بياورد.
 
وی تصریح کرد: توريست درماني  نوعي از گردشگري است كه اين روزها خوشبختانه در ايران رواج پيدا كرده و توريست هاي زيادي را از كشورهاي منطقه براي بهره مندي از خدمات پزشكي و درماني ايران به كشورمان مي كشاند.

 دیلمان افزود: توريست سلامت درايران تاريخچه بسيار كوتاهي دارد در حقيقت در سال 1382 براي اولين بار توريسم درماني در گردشگري ايران از سوي وزارت بهداشت مورد توجه قرار گرفت البته وزارت بهداشت با هدف اشتغالزايي براي دانش آموختگان پزشكي به اين مبحث پرداخت و از سال 1383 و پس از ادغام سازمان ميراث فرهنگي و سازمان ايرانگردي و جهانگردي، توريسم درماني به صورت مستقل در ايران ايجاد شد و مورد توجه بيشتر قرار گرفت لذا به مرور زمان توريسم درماني در كشورمان رواج پيدا كرده والبته قيمت ارزان خدمات درماني در ايران نسبت به كشورهاي منطقه نيز مزيد بر علت است.
 
این کارشناس ارشد در ادامه اظهار داشت: بر اساس آمار ، كشور تايلند با در اختيار داشتن 38%از بازار گردشگري پزشكي جهان، رده نخست را در اين حوزه به خود اختصاص داده و ايران ، بعد از كشور اردن دومين مقصد گردشگري سلامت در بين   كشور هاي مسلمان است . 

لازم به ذكر است كشور اردن توانسته با ارائه خدمات درماني سالانه به 120 هزار گردشگر سلامت، 620 ميليون دلار    در آمد كسب كند و به عنوان موفق ترين كشور در منطقه تبديل شود اما درآمد كشور ما با وجود پتانسيل هاي موجود از گردشگري سلامت تنها 80 تا 90 ميليون دلار در سال است و به گفته مسئولان آمار دقيقي از بيماران خارجي كه در ايران درمان مي شود وجود ندارد اما به نظر مي رسد سالانه 30 هزار گردشگر از اتباع  كشور هاي حوزه خليج فارس و  عراق به قصد درمان به ايران سفر مي كنند .

 وی افزود: كشورايران اگر چه در حوزه پزشكي جزء كشورهاي پيشرو است اما در حوزه توريسم درماني در جايگاه شايسته خود نبوده و كشورهاي مانند هند كه حرفي براي گفتن ندارد در اين صنعت از ما جلو افتاده اند. از عمده ترين چالشهاي توريسم درماني در كشورمان  عبارتند از:  نبودن سرمايه گذاري مناسب در اين بخش و مشكل بازاريابي است .  هم اكنون كشورهاي ديگر در اين حوزه براي جذب بيماران خارجي برنامه ريزي دقيقي انجام داده اند در حالي كه كشور ما با وجود امكانات و كادر پزشكي قوي اقدام جدي در جذب اين  نوع گردشگران خارجي انجام نداده است . 

دیلان گفت: در اين راستا با عنايت به توانمنديها و پتانسيلهاي بالفعل و بالقوه كشورمان در اين صنعت پيشنهاد مي شود با ايجاد  وب سايت ، نمايشگاههاي دائمي از توانمندي هاي پزشكي و درماني و تعامل با شركت هاي خارجي اعزام كننده بيمار ، ايجاد دفاتر گردشگري سلامت و راه اندازي مراكز جذب توريسم درماني در سفارتخانه ها ، كنسولگريها و رايزنيهاي فرهنگي كشورمان در كشورهاي هدف ، بتوان سهم بازاري در خور توانمنديهاي ج.ا.ايران كسب نمود .

در بررسيهاي صورت پذيرفته كاشف بعمل آمده است كه تعدادي از كشورها با استقرار مقطعي پزشك مشاور و راهنما در سفارتخانه ها و ساير دفاتر مرتبط اقدام به انجام معاینات اوليه پزشكي و مشاوره اي لازم به بيماراني كه به دلايل عدم وجود امكانات لازم پزشكي و آزمايشگاهي در كشور خودشان تمايل به ادامه مداوا و عمل هاي جراحي در كشور ثالث هستند نموده و سپس هماهنگي هاي لازم را با مراكز بيمارستاني و آزمايشگاهي مورد نظر جهت اعزام بيمار و تحت مداوا قرار گرفتن ايشان بعمل مي آورند و از اين طريق ضمن ايجاد اشتغال ، ارز آوري كلاني را نيز نصيب كشور خود مي نمايند .

 این کارشناس صاحب نظر در پایان افزود: لذا با توجه به وجود امكانات پزشكي ، آزمايشگاهي و بيمارستاني مجهز و دارا بودن تيم هاي تخصصي پزشكي قوي در كشورمان، ضروري است  موضوع فوق با هماهنگي وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي كشورمان بررسي و در راستاي ايجاد اشتغال براي جامعه پزشكي كشورمان و ارزآوري آن، این قبیل اقدامات در اولويت قرار گيرد كه از ضروريات آن انعقاد يادداشت تفاهم سه جانبه في مابين وزارت امور خارجه ، سازمان توسعه تجارت و وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي برای برنامه ریزی و شروع کار می تواند مد نظر قرار گیرد.