وقوع جنگ چالدران بین ایران و عثمانی، تأسیس دانشگاه تربیت معلم، تولد مخترع دیگ بخار، امضای قرارداد "ژنو" و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 31 مرداد 1392 خورشیدی برابر با 14 شوال 1434 هجری و 22 آگوست 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:

وقوع جنگ چالدران بین ایران و عثمانی (893 ش)
در اوایل سلطنت شاه اسماعیل اول و تشکیل سلسله صفوی، او توانست کردستان و شهرهای مقدس عراق را فتح کند و با تکیه بر تشیع اثنی عشری، به زودی جمع کثیری از مردم شیعه ساکن در سرزمین‌های عثمانی را به سوی خود جلب کند. این اقدام جسورانه شاه اسماعیل، اگرچه خطرات فراوانی را در پی داشت اما سبب تحکیم وحدت سیاسی - مذهبی ایران گردید و همین ویژگی از نظر سلاطین عثمانی به مراتب خطرناک‌تر از احیای ساختار نظامی ایران بود. هنگامی که سلطان سلیم اول، پادشاه نیرومند و مشهور عثمانی به سلطنت رسید، چهل هزار تن از شیعیان را به قتل رساند. او که خود را خلیفه مسلمانان می‌خواند، تصمیم به توسعه متصرفات خود گرفت و به قصد تصرف تبریز، پایتخت دولت نوبنیاد صفوی حرکت کرد و جنگ سختی میان او و سپاه شاه اسماعیل صفوی در منطقه چالدران در حوالی ماکو روی داد.

در این جنگ بر اثر کثرت سپاه عثمانی و مجهز بودن به تفنگ و توپخانه، لشکر ایران عقب نشینی نمود و تعداد زیادی از دو طرف کشته شدند. شاه اسماعیل تا حدود همدان عقب نشست و سلطان سلیم تبریز را اشغال کرد ولی به زودی بر اثر مقاومت ملی مجبور شد تبریز و آذربایجان را تخلیه کند. پس از بازگشت سلطان سلیم، شاه اسماعیل دیگر باره به آذربایجان و تبریز رفت و به تعمیر خرابی‌های لشکریان عثمانی پرداخت. گویند پس از این واقعه، دیگر کسی شاه اسماعیل را خندان ندید.

پیام "امام خمینی(ره)" در پی جنایت عوامل رژیم در فاجعه آتش سوزی سینما رکس آبادان (1357ش)
پس از وقوع جنایت هولناک آتش‌سوزی سینما رکس آبادان، حضرت امام خمینی(ره) در پیامی از نجف اشرف خطاب به اهالی آبادان، ضمن اعلام خطر به اینکه ممکن است رژیم پهلوی، اعمال وحشیانه مشابهی در شهرهای ایران انجام دهد، از گویندگان خواستند وظیفه آگاهی بخشی به مردم را دنبال کنند. در بخشی از پیام مهم امام به مناسبت این فاجعه آمده بود: من گمان نمی‌کنم هیچ مسلمانی، بلکه انسانی، دست به چنین فاجعه وحشیانه‌ای بزند، جز آن که به نظایر آن عادت نموده است.
گفتار شاه که تظاهرکنندگانِ مخالفِ من "وحشت بزرگ" را وعده می‌دهند و تکرار آن پس از واقعه که این همان وعده بوده است، شاهد دیگری بر توطئه است. این مصیبت دلخراش برای شاه، شاهکار بزرگی است تا به تبلیغات وسیع در داخل و خارج دست زند و به بوق‌ها و مطبوعات دست نشانده داخل و نفع طلب خارج دستور دهد که هرچه بیشتر برای اغفال مردم، این جنایت را منتشر و به ملت محروم و مظلوم ایران نسبت دهند تا در خارج، ملت حق طلب ایران را، مردمی که به هیچ ضابطه انسانی و اسلامی معتقد نیستند معرفی نماید.

رحلت حجت الاسلام "میرزا حسن غفاری تبریزی" مدرس حوزه علمیه قم (1379ش)
حجت‌الاسلام و المسلمین حاج میرزا حسن غفاری تبریزی در سال 1305ش (1345ق) در تبریز به دنیا آمد و پس از تحصیلات جدید به فراگیری علوم دینی روی آورد. وی پس از پشت سر نهادن مقدمات و سطوح، در بیست سالگی راهی حوزه علمیه قم شد و در درس خارج حضرات آیات سید حسین بروجردی، سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی و سید محمد محقق داماد حضور یافت. ایشان پس از رحلت آیت‌اللَّه بروجردی، به آیت‌اللَّه مرعشی پیوست و ضمن شرکت مداوم در هیئت استفتای آن مرجع بزرگ، خود به تدریس سطوح عالی حوزه مشغول گردید. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به تهران رفت و به تدریس، اقامه جماعت و ارشاد مردم پرداخت. از ایشان تالیفاتی بر جای مانده که حدیث از نظر شیعه، کاوش‌های علمی و تقریرات درس فقه آیت‌اللَّه بروجردی از آن جمله‌اند. این عالم خدمتگزار سرانجام در آخر مرداد 1379ش برابر با بیستم جمادی‌الاول 1421ق بدرود حیات گفت و در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

تولد "دنی پاپن" فیزیک‌دان فرانسوی و مخترع دیگ بخار (1647م)
دنی پاپن، یکی از مخترعان برجسته فرانسوی، در 22 آگوست 1647م در این کشور به دنیا آمد. وی از نوجوانی به امور صنعتی و فنی علاقه داشت. از این‌رو پس از طی تحصیلات خود در پاریس، راهی لندن شد و با یکی از دانشمندان آن سامان، درباره تکمیل ماشین فشار هوا همکاری نمود. پس از چندی، پاپن برای اولین بار به نیروی بخار آب پی برد و در صدد استفاده از این نیرو برآمد. از این رو نخستین دیگ بخار را در سال 1688م اختراع کرد و در سال‌های بعد به تکمیل آن‌پرداخت. این دستگاه که به دیگ بخار پاپن شهرت یافت، شامل ظرفی کاملاً سربسته بود که در معرض حرارت قرار می‌گرفت.

بخار آب متراکم در دیگ، فشاری درآن ایجاد می‌کرد که باعث بالا رفتن غلیان آب می‌گردید. پاپن، برای این دیگ، دریچه اطمینانی نیز ساخت تا به هنگامی که فشار بخار آب از حد معینی تجاوز می‌کرد، دریچه خود به خود گشوده می‌شد و بخار از آن به خارج راه می‌یافت. این اختراع و دیگر کارهای عملی پاپن باعث شد که وی به عضویت انجمن سلطنتی درآید. پس از چندی، پاپن از فشار داخل دیگ، به فکر استفاده‌های عملی از نیروی بخار آب افتاد و اولین نیروی کارآمد را برای حرکت کشتی‌ها فراهم آورد. پاپن را به دلیل این اختراع مهم، پدر بخار لقب دادند.

درگذشت حسین عرب از پیشکسوتان ورزش کشتی آزاد
'حسین عرب' که جزو نخستین کشتی گیران ملی پوش کشتی آزاد ایران به حساب می آید، روز سه شنبه 31 مرداد 91در کشور کانادا درگذشت. حسین عرب در دهه 40 میلادی عضو تیم ملی کشتی آزاد کشورمان بود و از جمله بنیانگذاران کشتی مدرن در ایران به شمار می رود که در کنار بزرگانی چون 'حسن سعدیان'، مرحوم پهلوان 'ابوالقاسم سخدری'، مرحوم پهلوان 'یعقوبعلی شوروزی'، مرحوم 'عبدالله مجتبوی'، مرحوم 'امیر حمیدی'، 'محمود ملاقاسمی' و ... نخستین ترکیب تیم ملی کشتی آزاد ایران را در دهه 40 میلادی تشکیل دادند. وی پس از آن، از هم دوره های 'جهان پهلوان تختی' به حساب می آمد و دوستی بسیار نزدیکی با جهان پهلوان داشت.

قتل سپهبد تیمور بختیار (1349ش)
سپهبد تیمور بختیار که از چندی پیش در عراق می زیست و فعالیت بزرگی را علیه رژیم شاه اجرا می کرد در شکارگاه اطراف بغداد توسط یک عضو امنیتی ایران که خود را از نزدیکان او قرار داده بود به ضرب پنج گلوله به قتل رسید. قاتل چهل و هشت ساعت بعد در مرز ایران و عراق در میان باتلاق دستگیر شد و پس از محاکمه تیرباران گردید.

رحلت فقیه، محدث و متکلم شهیر "قطب الدین راوندی" (573 ق)
امام قطب الدین ابوالحسن سعید بن هبة اللَّه بن حسین راوندی پس از تحصیل مقدمات به سرعت مدارج علمی را طی نمود. وی از شاگردان خاص علامه طبرسی صاحب تفسیر مجمع البیان و دیگر اساتید عصر بود. ابن شهر آشوب، علی بن محمد المدائنی و دو فرزندش حسین و محمد از شاگردان قطب و فقهای زمان بوده‌اند. قطب الدین راوندی در تفسیر، نهج البلاغه، کلام، فلسفه، فقه، حدیث، تاریخ، اصول فقه و شعر و ادب استاد زمانه بود و در هر کدام دارای تالیفاتی می‌باشد که اُمّ القُرآن، تفسیرالقرآن، الاختلافات، رسالةُالفقها، فِقهُ القرآن و... از آن جمله‌اند.
این عالم بزرگ و این فقیه ربانی سرانجام در سال 573 ق در شهر مقدس قم جان به جان آفرین تسلیم کرد و در جوار حرم مطهر حضرت معصومه به خاک سپرده شد. روزی که پس از هشتصد سال، قصد بازسازی صحن مبارک را داشتند، با پیکر سالم و سیمای نورانی این عارف باللَّه مواجه شدند و حسب الامر حضرت آیت اللَّه مرعشی نجفی، سنگ قبر بلندی بر فراز مزارش نصب کردند.

امضای قرارداد "ژنو" در مورد عدم تعرض به مجروحین و اسیران جنگ (1864م)
پس از پیشنهاد شخصی به نام هنری دونان مبنی بر این که خدمت به رنجوران و زخمی‌های نظامی، فعالیتی بی‌طرف محسوب شود، انجمن خیریه ژنو، از این پیشنهاد استقبال کرد. در نتیجه یک کنفرانس بین‌المللی با شرکت نمایندگان 16 کشور آسیایی، افریقایی، امریکایی و اروپایی در ژنو تشکیل یافت و موافقتنامه سال 1864م برای بهبود وضع مجروحان نظامی میادین جنگی تدوین یافت.
این قرارداد که نمایندگان 12 دولت از کشورهای شرکت‌کننده آن را در 22 اوت 1864م امضا کردند، شامل این موارد بود: بی‌طرف شمردن متصدیان خدمات پزشکی نیروهای مسلح، رفتار انسانی با زخمی‌ها و بی‌طرفی غیر نظامیانی که داوطلبانه به کمک زخمی‌های جنگ می‌شتابند. هم‌چنین علامتی بین‌المللی به منظور مشخص ساختن اعضا و وسایلی که در این راه به کار می‌روند پیش‌بینی شده بود. این قرارداد زمینه پیدایش سازمان صلیب سرخ جهانی گردید.

تأسیس دانشگاه تربیت معلم (1342 ش)
دارالمعلمین عالی نام مدرسه‌ای عالی بود که در سال 1307 ش برای تربیت معلم مدارس متوسطه تاسیس شد و در سال 1312 ش به دانشسرای عالی تغییر نام یافت. این دانشسرا دارای دو قسمت علمی شامل رشته‌های ریاضیات، طبیعیات، فیزیک و شیمی و قسمت ادبی با رشته‌های ادبیات، فلسفه، تاریخ و جغرافی بود.

دانشسرای عالی پس از تاسیس دانشگاه تهران، جزیی از آن شد تا این که در سال 1334 ش، از دانشگاه تهران استقلال یافت. در تابستان 1342، دانشسرای عالی منحل گردید و وزارت فرهنگ وقت، دانشگاه تربیت معلم را تاسیس نمود.

برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید


برچسب ها: تاریخ ، تقویم روز ، رخداد
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار