به گزارش
باشگاه خبرنگاران، پیام فروتن؛ طراح صحنه و کارگردان تئاتر؛ پیرامون اهمیت توجه به طراحی صحنه به خبرنگار صحنه گفت: میزانسن یک نمایش بر اساس طراحی صحنه بسته میشود، در نتیجه کیفیت کارگردانی رابطه مستقیمی با طراحی صحنه دارد. اما متاسفانه اکنون شاهد هستیم که 90 درصد از تئاترهایی که به صحنه میروند فاقد طراحی صحنه هستند.
وی گلایه کرد: در حال حاضر اساسا چیزی به نام طراحی صحنه در تئاتر وجود ندارد. کل مجموعهی صحنهی اغلب نمایشهایی که به صحنه میروند مشتمل بر دو صندلی و یک میز است. من به گذاشتن دو چارپایه وسط صحنه، طراحی صحنه نمیگویم. وقتی میزانسن یک نمایش بخواهد بر اساس این طراحی شود میتوان متصور بود که کیفیت کارگردانی چگونه خواهد شد.
این مدرس دانشگاه، استفاده از حداقلها در صحنه به اسم ورود به فضای مینیمالیسم را بهانهای برای صرفهجویی در هزینهها دانست و تصریح کرد: مینیمالیسم زمانی کارکرد هنری دارد که فضای تئاتر از لحاظ امکانات و بودجه مهیا باشد و هنرمند تئاتر بتواند دست به انتخاب بزند و مینیمالیسم را انتخاب کند. ولی وقتی طراح صحنه هیچ امکاناتی ندارد مجبور میشود هیچ چیز در صحنه نگذارد و کارگردان هم بر اساس آن میزانسن بدهد. اینجاست که برای اینکه خودمان را توجیه کنیم میگوییم یک تئاتر مینیمالیستی اجراء کردهایم! که خب در تعاریف جهانی تئاتر، این اسمش مینیمالیسم نیست.
وی حذف بودجهی طراحی صحنه را بزرگترین ضربه به تئاتر کشور اعلام کرد و اظهار داشت: وقتی قرار شد بودجهی طراحی صحنه نمایشها حذف و کل هزینه یک نمایش را با یک برآورد کلی در اختیار کارگردان قرار دهند، اولین ضربه به تئاتر زده شد. آن زمان من خیلی معترض بودم که البته اعتراضم هم به جایی نرسید. چراکه قابل پیشبینی بود که از این پس کارگردانها حداقلها را برای طراحی صحنه در نظر میگیرند و این یعنی بسته شدن دست طراح در ارائهی ایده و طرح.
فروتن، تاثیرپذیری تئاتر دانشگاهی را از این فضا نگرانکننده توصیف کرد و گفت: در تئاتر دانشگاهی از منظر طراحی صحنه، نمایشها فاقد زیباییشناسی هستند. من بارها سر دکورسازی دانشجویان در جشنوارهها بودهام و به آنها گفتهام که حتی اگر ایده ندارید، حداقل تمیز کار کنید؛ یعنی شلخته کار نکنید. ولی متاسفانه به خاطر عدم درک اهمیت طراحی صحنه و عدم درک زیباییشناسی اتفاق خوبی در کارهایشان رخ نمیدهد.
این طراح صحنه باسابقه تئاتر، مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری را یکی از تهیهکنندگان مهم تئاتر کشور معرفی کرد و افزود: مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری میتواند نگاه حرفهای به بحث طراحی صحنه در نمایش را به جامعه تئاتری کشور بازگرداند. اگر این مرکز به صورت مجزا با عوامل یک نمایش قرارداد ببندد؛ یعنی اینکه قرارداد کارگردان، طراح صحنه، بازیگر و... هر یک جدا بسته شود؛ و نیز بودجهی جداگانهای را برای طراحی صحنه در نظر بگیرد، میتواند با این حرکت یکی از بزرگترین آسیبهای تئاتری را که این چند سال عوامل حرفهای خوردهاند را جبران کند./ي2