به گزارش خبرنگارباشگاه خبرنگاران ارومیه پس از حذف ارز مرجع در واردات دارو، وضعیت بازار دارویی کشور در شرایط بحرانی قرار گرفت. پس از گذشت مدتی هنوز نهاد های متولی و دخیل در حوزه حساسی مانند دارو، رویکرد مشخصی ندارند. واقعا مبهم است که وزارت بهداشت چه سیاستی را در این رابطه می خواهد دنبال کند؛ این وزارتخانه روزی اعلام به تخصیص یارانه دارو به بیماران می کند و روز دیگر از تخصیص یارانه دارو به بیمه ها خبر می دهد.

اما آخرین اخبار حاکی از آن است که بر اساس تفاهم نامه‌ منعقد شده بین وزارت رفاه و بهداشت، از این پس «یارانه دارو» که در اختیار وزارت بهداشت قرار دارد بر اساس جمعیت تحت پوشش و سرانه درمان بین سازمان‌های بیمه‌گر توزیع می‌شود.

محمدباقر هوشنگی مدیرکل بیمه‌های سلامت وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی در گفت‌وگو باخبرنگارباشگاه خبرنگاران ارومیه با بیان اینکه طبق این تفاهم نامه سه نوع یارانه دارو به سازمانهای بیمه‌گر تعلق می‌گیرد، اظهار کرد: 1800 میلیارد تومان مربوط به مابه التفاوت تغییر نرخ ارز مرجع (1226 تومان) با نرخ ارز مبادله‌ای (2458 تومان) است که قرار است به تمام اقلام دارویی تحت پوشش سازمان‌های بیمه‌گر در کشور تعلق می‌گیرد.

وی ادامه داد: حدود 400 میلیارد تومان نیز مربوط به بیماران خاص (کلیوی، تالاسمی و هموفیلی) است و 400 میلیارد تومان دیگر نیز مربوط به یارانه بیماران صعب‌العلاج و سرطانی است.

هوشنگی تاکید کرد: قرار شده است که بر اساس سرانه درمان و جمعیت تحت پوشش سازمان‌های بیمه‌گر این یارانه میان این سازمان‌ها توزیع شود.

پیش از این قرار بود وزارت بهداشت مابه‌التفاوت تغییر نرخ ارز دارو را به حساب خانوارها واریز کند که وزارت رفاه با این موضوع مخالفت کرد.

به گفته مدیرکل بیمه‌های سلامت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با توزیع یارانه دارو، قیمت داروها همانند سالهای گذشته تنها رشدی 15 تا 20 درصدی خواهند داشت، چرا که مابه‌التفاوت قیمت‌ها میان سازمان‌های بیمه‌گر توزیع می‌شود.

هوشنگی در پایان افزود: پرداخت مابه‌التفاوت قیمت داروی بیماران از ابتدای سال جاری تا 15 مردادماه بر عهده وزارت بهداشت خواهد بود و پس از آن نیز پرداخت‌ها بر عهده سازمان‌های بیمه‌گر است.

ولی عابد فتاحی نماینده مردم ارومیه در خانه ملت نظر دیگری دارد و معتقد است دولت باید به جای این هزینه ها، اقدام به واردات دارو با ارز 1226 می کرد.

طبق اظهارت کارشناسان، دولت نقش اول را در وضعیت وخیم دارویی کشور ایفا کرده است که علاوه بر مدیریت غیر اصولی در این راستا با تصمیماتی نابجا، عجولانه و دخیل کردن مسائل سیاسی در حوزه سلامت مردم مشکلات را دو چندان کرده است که به عنوان یک مثال در این راستا می توان به تغییر وزیر بهداشت و درمان در اواخر دولت اشاره کرد.

در این راستا جواد جهانگیر زاده نماینده مردم ارومیه در خانه ملت و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، اظهار کرد: متاسفانه وضعیت دارو در کشور شرایط مناسبی ندارد و دولت به وضوح بحث سلامتی مردم را به فراموشی سپرده است.

وی با بیان اینکه، حوزه بهداشت و درمان، یکی از مباحث حساس و امنیتی کشور بشمار می رود، گفت: زمانی که بیماران برای ابراز در خواست های خود از ناتوانی در درمان به نمایندگان مجلس مراجعه می کنند، واقعا با دیدن اوضاع و احوال آنان شرمنده می شویم، دولت به جای پرداختن به مسائل سیاسی و حاشیه ای کمی به فکر مردم و ملت باشد.

اما نباید به این موضوع حساس از یک پنجره نگریست؛ باید اظهار کرد که مجلس نیز به عنوان یکی از سه قوه کشور نتوانست به وظیفه اصلی خود که همان دفاع از حقوق ملت است عمل کند. شاید اگر نمایندگان مجلس شورای اسلامی به جای پرداختن به مسائل حاشیه ای و پیش پا افتاده کمی به فکر سلامت مردم و دغدغه آنان بودند هم اکنون شاهد این مسائل دردناک نبودیم.

حوزه سلامتی مردم یک بحث استراتژیک و بسیار حساس است که توجه ویژه ای را می طلبد، ولی متاسفانه مسوولان یا چشمانشان را به موضوع بسته اند و یا منتظر فاجعه ای در این راستا هستند که دست به کار شوند.

با توجه به اخبار منتشر شده در رسانه های گوناگون، بحران کمبود دارو در کشور در حالی است که مسئولین هنوز درگیر مشکلات اداری ترخیص دارو از گمرک هستند. از سویی مسوولان از ترخیص کلیه دارو ها انبار شده در گمرک خبر می دهند و از سویی دیگر خبر می رسد که بالغ بر 60 میلیون یورو داروی خریداری شده به علت مشکلات ارزی بین بانک ها و گمرک در انبار های گمرکات مانده و ترخیص نشده است، آیا شاهد آن هستیم که سلامت مردم نیز دچار بروکراسی اداری شده است؟ یا عده ای اهداف پشت پرده ای دارند و با جان مردم بازی می کنند و عده ای دیگر در این رابطه سکوت اختیار کرده اند!

در رابطه با وضعیت حاکم بر حوزه دارو در کشور، نباید از نقش دلالان و افراد فرصت طلب نیز در این راستا چشم پوشید.

"هاشم تبریزی دانا" یک فعال حوزه واردات دارو و تجهیزات پزشکی در گفت و گو باخبرنگارباشگاه خبرنگاران ارومیه با اشاره به اینکه چند روز از حذف ارز مرجع واردات دارو نگذشته قیمت انواع دارو در بازار بین 20 تا 500 درصد افزایش یافت، اظهار کرد: بخشی از افزایش قیمت های دارو و حتی کمیاب شدن برخی از دارو ها، صرفا جو روانی ایجاد شده و سوءاستفاده فرصت طلبان است که به هر نحو ممکن به ثروت اندوزی ادامه می دهند و جان مردم برایشان ارزشی ندارد، در عین حال شاهد احتکار دارو در برخی داروخانه‌ها نیز هستیم.

نباید نسخه عملکرد غیر انسانی برخی داروخانه ها را به همه این قشر زحمت کش پیچید، ولی باید بیان کرد وقتی بی وجدان هایی از هر روزنه ای برای فرصت طلبی استفاده می کنند، خانواده هایی در گوشه کنار این سرزمین شرمنده بیماران خود هستند.

عابد فتاحی نماینده مردم ارومیه و عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در گفتگو گفت: وضعیت دارو در کشور به خصوص افزایش چند برابری قیمت ها در این حوزه اسف بار است.

عابد فتاحی در گفت و گو با خبرنگارباشگاه خبرنگاران ارومیه گفت: قیمت دارو ها بطوری در کشور افزایش یافته که متاسفانه شاهد تحت فشار بودن خانواده بیماران هستیم، شخصا چندین بار شاهد بودم که در برخی مواقع افراد توان خرید داروهایی ضروری همچون داروهای بیماری تشنج را ندارند و شرمنده بیمار خود می شوند؛ با دیدن چنین صحنه هایی، خود نیز از وضعیت موجود شرمنده می شوم، البته تمامی مسوولان باید شرمنده باشند.

فتاحی با بیان اینکه هزینه های پزشکی هر سال افزایش پیدا می کند، افزود: تجهیزات و خدمات و داروهای مورد نیاز بیمارستان ها از قیمت بالایی برخوردار است، هر چند که بخش دولتی سعی می کند که قیمت ها را با شیب مناسبی افزایش دهد و بخش خصوصی نیز برای اینکه توان رقابت با بخش دولتی را از دست ندهد همین رویکرد را دنبال میکند، ولی در کل می توان گفت که هزینه های مراکز بهداشتی و درمانی بالاست و این مراکز مجبور به افزایش قیمت ها هستند.

نماینده مردم ارومیه با اشاره به نقش بیمه ها در بخش درمان افزود: تنها راه چاره برای کاهش فشار قیمت خدمات درمانی بر روی مردم پرداخت قسمتی از هزینه های درمانی مردم توسط بیمه هاست و بیمه ها باید حدود 70 درصد این هزینه ها را تقبل کنند، همچنین در حوزه بیماری های خاص دولت موظف به کمک به این بیماران است و در ارتباط با دارو و خدمات درمانی این بیماران، باید به آنها یاری شود.

وی در ارتباط با راهکارهای حل مشکلات پیش روی بخش بهداشت و درمان خاطرنشان کرد: مهم ترین عامل حل مشکلات حوزه بهداشت و درمان مدیریت درست و کارآمد است، مسئله دوم بودجه مربوط به بخش درمان است و باید بودجه مورد نیاز وزارت بهداشت در اختیار وزارتخانه قرار گیرد، نکته سوم بحث مربوط به بیمه ها است زیرا طبق قانون اساسی باید بیمه ها پوشش هزینه های درمانی را به عهده بگیرند.

وی در ارتباط با نقش فعلی بیمه ها در حل مشکلات درمانی مردم افزود: طبق قانون باید 70 درصد هزینه ها توسط بیمه ها و 30 درصد توسط مردم تقبل شود درحالی که فعلا برعکس شده است.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان اینکه پرداخت یارانه دارو در حل مشکلات مربوط به آن اثر چندانی ندارد، افزود: اگر به دنبال حل مشکلات دارو هستیم باید نرخ ارز مربوط به دارو را کم کنیم به طوری که اگر با ارز مبادله ای دارو وارد شود هیچ کس توان خرید دارو را نخواهد داشت و بهتر است که با دلار هزار و 226 تومان وارد شود.

وی با بیان اینکه در حوزه دارو با تحریم مواجه نیستیم، تاکید کرد: بیشر مشکلات مربوط به حوزه دارو مربوط به مدیریت داخل و ارز تخصیصی به دارو است و هیچ کشوری اقدام به تحریم کشور ما در حوزه دارو نکرده است.

فتاحی خاطر نشان کرد: دارو مانند ماشین و کالاهای لوکس نیست و مسئولین باید تمام تلاش خود را برای تامین داروی مورد نیاز مردم به کار گیرند، با اختصاص یک تا دو میلیارد دلار تمام مسائل مربوط به دارو حل می شود و این پول زیادی نیست همچنین شرکت هایی که مبادرت به واردات دارو می کنند داروهای مورد مردم را به بازار سیاه نداده و در انبار خود ذخیره نکنند.

این نماینده مجلس شورای اسلامی زمانی عدم تحریم حوزه دارویی را مطرح می سازد که برخی ها مدعی تحریم دارویی کشور هستند، مشخص نیست چه عواملی پشت پرده مشکلات مورد توجه حوزه دارو در کشور است؟ چرا اقدام سریعی در این رابطه صورت نمی گیرد؟ واقعا مسوولان منتظر چه چیزی هستند، آیا تزریق اعتبار برای بهبودی حوزه حساسی همچون سلامت مردم به اندازه چند پروژه عمرانی ارزش ندارد؟

به گفته کامران نیکوسخن، مدیرعامل انجمن دیابت ایران، انسولین ایرانی ظرف دو تا سه هفته اخیر با ۴برابر قیمت قبل عرضه می‌شود و قیمت نوع وارداتی آن نیز ۲.۵ برابر شده است. به طوری که داروی انسولین بعد از عید و در آغاز سال، 3500 تومان بود اما ظرف دو تا سه هفته اخیر به 12500 هزار تومان افزایش یافته است و انسولین نوع خارجی نیز به قیمت 70 هزار تومان در هفته‌های گذشته به فروش می‌رسید اما اکنون 170 هزار تومان شده است.

میلاد کیانمهر یک فعال فروش تجهیزات پزشکی آذربایجان غربی در گفت و گو با خبرنگارباشگاه خبرنگاران ارومیه اظهار کرد: بازار فروش تجهیزات پزشکی استان در شرایط رکود به سر می برد.

وی ادامه داد: در شرایط کنونی و قیمت های ترسناک تجهیزات پزشکی نه تنها بازار این محصولات با رکود همراه است بلکه وارد کنندگان این محصولات نیز دچار سردرگمی می باشند.

"صدیق راد" معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی ارومیه نیز در این رابطه گفت: قدرت خرید دارو توسط مردم کاهش پیدا کرده است.

وی با بیان اینکه گرانی ارز قدرت خرید مردم را کاهش داده و واردکنندگان را نیز دچار مشکل کرده است، تاکید کرد: باید سریعا تصمیم های مناسبی در این راستا اتخاذ شود.

وی افزود: تنها تالاسمی، هموفیلی، ام اس، بیماری ها پیوندی، و برخی بیماران متابولیک در لیست بیماری های خاص قرار می گیرند اما تامین دارو برای بیماری هایی که خارج از این لیست هستند، مانند پارکینسون با مشکل مواجه است.

همچنین فتاحی نماینده مردم ارومیه در این رابطه اظهار کرد: متاسفانه عملا بیماری های دیابتی و سرطانی جزء بیماری های خاص محسوب نمی شوند، این بیماران در شرایط حساس و بسیار بحرانی به سر می برند، چگونه می توان نسبت به یک بیماری سیاستی جداگانه نسبت به سایر بیماری ها اتخاذ کرد؟ تمامی بیماران صعب العلاج از شرایط یکسان درمانی باید برخوردار باشند.

سمانه یک بیمار هموفیلی در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران ارومیه نیز اظهار کرد: سالهاست تحت درمان هستم، از حدود يك ماه پيش يكي از مهمترين داروهایم پيدا نمي شود.، خسته شدم ازبس دنبال داروهایم گشتم.

وی افزود: قیمت داروهاي دیگری نیز که دارم چند برابر افزایش یاقته است، حتی نوع ایرانی آنها نیز افزایش قیمت چند برابری داشته است.

وی خطاب به مسوولان گفت: دارو برای ما بیماران خاص، از نان شب هم واجب تر می شود، چرا فقط شعار می دهند و عملکردی از خود نشان نمی دهند؟ جان مردم براي مسوولان به اندازه ای بي ارزش شده كه دارو را از يك بيمار دريغ ميكنند؟

این درحالیست که "دکتر عباس حاجی‌آخوندی" معاون وزیر بهداشت و رییس سازمان غذا و دارو با اشاره به خروج "پروازی" داروهای وارداتی، در عین حال گفت: مردم باید بدانند داروهای ایران به علت قیمت‌های پایینی که دارند به خارج قاچاق می‌شوند و در بازارهای ارزان و دم دستی به فروش می‌روند.

وی با بیان اینکه ارزان نگه داشتن صنایع داخلی منجر به ضعف آنها شده و به نفع مردم نبود، گفت: قیمت ارزان، باور مردم را به داروی ایرانی از بین می‌برد به عنوان مثال وقتی شما پنج بسته قرص را هزارتومان بخرید، ممکن است اثربخشی آن را باور نکنید.

معاون وزیر بهداشت با بیان اینکه با فضای داروخانه آشنا هستم و می‌بینم که مردم بابت اینکه یک ورق آموکسی سیلین 800 تومانی را اکنون 1000 تومان بخرند، معترض نمی‌شوند. در واقع گرانی تا 2000 و 3000 تومان، به مردم فشار وارد نمی‌کند. مردم باید بدانند داروهای ایران به علت قیمت‌های پایینی که دارند به خارج قاچاق می‌شوند و در بازارهای ارزان و دم دستی به فروش می روند.

رییس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه در طول این 30 سال یارانه بزرگی به دارو داده‌اند، گفت: همین ارز مرجع هم که به دارو اختصاص می‌یافت، "یارانه" بود. این ارز مرجع به دارو برای دولت که 1200 تومان تمام نمی‌شد، برای ملت و برای بیت‌المال 2500 تومان تمام می‌شد. علاوه بر این همه داروها را هم مردم مصرف نمی‌کردند و این داروها به کشورهای همسایه و کشورهای عربی قاچاق می‌شد.

وی افزود: حتی برای داروهای وارداتی هم وضعیت این گونه بود و بخشی از این داروها توسط مسافران و "پروازی" به خارج می‌رفت و به مبدا خود باز می‌گشت، صرفه داشت که داروی هایتک ضد سرطان آلمانی را از ایران بخری و بعد به خود آلمانی‌ها بفروشی! و علت آن ارزان بودن ارز ویژه دارو در ایران بود.

حاجی‌آخوندی با اشاره به اینکه با این وجود از داروهای خریداری شده و یارانه تخصیص یافته، بخشی از مردم منتفع می‌شدند، گفت: از سوی دیگر صنعت داخل روز به روز فرسوده می‌شد، دست و پا می‌زد و ضعیف بود و مدیران عامل با چک برگشتی و زندان مواجه بودند. اما اکنون با تغییر سیاست‌ها و قیمت‌گذاری داروها کمی امیدوار شده اند.

معاون وزیر بهداشت تاکید کرد: البته از شرکت‌ها خواسته شده است حالا که قیمت‌ها را افزایش داده‌اند کیفیت را ارتقا دهند.

به گفته حاجی آخوندی ارزان بودن داروهای ما باعث می‌شود به راحتی صنعت و کیفیت دارویمان را زیرسوال ببرند و دنیا هم روی آن حساب باز نکند. به هرحال بینش عمومی نسبت به هر جنسی که قیمتش به صورت معنی‌دار ارزان باشد، این است که آن جنس بی‌کیفیت است.

رییس سازمان غذا و دارو افزود: از سوی دیگر باید در نظر داشت که اگر مردم حقوق ریالی می‌گیرند، باید خرج ریالی کنند. نمی‌شود حقوق ریالی به مردم بدهیم و از آنها انتظار خرج دلاری داشته باشیم. به همین خاطر است که جوانان ما برای ساختن زندگی‌شان دچار مشکل هستند. متاسفانه این فشار در حوزه دارو مضاعف بوده است.

رییس سازمان غذا و دارو با اشاره به اینکه سهم ایران در بازار دارویی دنیا کمتر از نیم درصد است و این نیم درصد هم مصنوعی است، گفت: اگر 95 درصد داروی مورد نیازمان را از نظر حجمی در داخل تولید می‌کنیم باید این داروها ازنظر ارزشی و ریالی هم درصد بالایی را به خود اختصاص دهند تا از سرمایه و کار ایرانی و تولید داخلی حمایت کرده باشیم، اما اکنون این گونه نیست.

وی افزود:‌ در این شرایط نمی توان انتظار کیفیت بالایی را داشت و حتی اگر کیفیت بالا باشد، غیرعادی است. تصور کنید 95 درصد کار حجمی تولید دارو مربوط به یک گروه باشد، اما ارزش و مزد آنها 60 تا 65 درصد باشد. اکنون که در راستای حمایت از تولید داخلی و سرمایه ایرانی حرکت می‌کنیم باید برای تولید کننده ارزش قائل شویم.

معاون وزیر بهداشت در پاسخ به این پرسش که مگر چند درصد از داروهای ما 500 تومان و هزار تومان قیمت دارند که افزایش 30 درصدی آن بیماران را متحمل پرداخت هزینه‌های سنگین نمی‌کند، گفت: بسیار زیاد. بخش بزرگی از داروهای تولید داخل قیمت پایینی دارند و ممکن است تنها 30 درصد از داروهای تولیدی قیمت‌های خوب و مناسبی داشته باشند که آن هم در مقایسه با داروهای خارج هیچ است.

وی افزود: اگر داروی ایرانی را با مشابه خارجی‌اش مقایسه کنید، مشخص می‌شود داروهای ایرانی تحت نظام دلار یارانه‌ای که حق همه هست، ولی همه از آن مصرف نمی‌کنند قیمت‌گذاری می‌شود. به همین علت اختلاف قیمت‌ها فاحش است و اگر حاصل کار و تلاش و سرمایه صنعت ایرانی، تا این حد بی بها باشد، افتخارآمیز نیست.

حاجی‌آخوندی ادامه داد: البته در عین حمایت از صنایع داخلی و دفاع از افزایش قیمت‌ها، اصلا مردم را فراموش نکردیم. مردم حق دارند از وضعیت تورم ناراضی باشند، این وضعیت آزاردهنده است ولی قیمت‌گذاری نباید منجر به فلج شدن حاصل کار خود مردم شود.

طبیعی است که برخی مقامات در این راستا نگرانی بخصوصی ندارند چرا که در صورت دچار چنین مشکلاتی نیز با آشناهایی که در این وزارتخانه و آن وزراتخانه دارند می توانند به راحتی داروی مورد نیاز خود را تامین کنند، ولی سخت است خود را جای بیماران نیازمند درمان و خانواده های آنان گذاشتن؛ خانواده هایی که در قبال تامین دارو مورد نیاز بیمارانشان حتی از نان شب خود نیز می گذرند، باید ماند و دید که چه عاقبتی را عاملان و مقصران شرایط کنونی کشور در بحث دارو را در انتظار است./س