به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 14 مرداد 1392 خورشیدی برابر با 27 رمضان 1434 هجری و 5 آگوست 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
صدور فرمان مشروطیت (1285 ش)
با
به سلطنت رسیدن مظفرالدین شاه، فساد در دربار و فقر و بیعدالتی در جامعه
بیداد میکرد. در نهایت و پس از طی حوادث فراوان، حرکت مردم با ارشادات و
رهبری روحانیت آغاز گردید و برای رسیدن به خواستههای خویش که یکی از آنها
تأسیس عدالتخانه بود، ادامه مسیر دادند و در این راه، تحصن علما و مردم
در صحن حرم حضرت عبدالعظیم در ری و سپس مهاجرت به قم باعث عقب نشینی دستگاه
استبداد شد.
نهضت به شیراز و تبریز و اصفهان نیز بسط یافت و مظفرالدین شاه
که از هیجان مردم به وحشت افتاده و احساس خطر کرده بود، خواهی نخواهی در
14 جمادی الاخر سال 1324 ه.ق. به صدور فرمان مشروطیت و تأسیس مجلس شورای
ملی مرکب از برگزیدگان ملت تن داد. با اعطای مشروطیت تحصن روحانیونی که خاک
ایران را ترک کرده بودند با استقبال باشکوهی به پایان رسید. این مبارزه در
مرحله بعد منجر به ایجاد نظام مشروطه و تأسیس مجلس شورای ملی گردید و به
حکومت استبداد پایان داد. مجلس یکم در 18 شعبان 1324 ه.ق. با حضور شاه در
کاخ گلستان گشایش یافت و در آخرین روزهای زندگی مظفر الدین شاه (14 ذیقعده
1324 ه.ق.) پنجاه و یک اصل قانون اساسی به امضای شاه رسید.
شهادت «مصطفی مازح» در راه اعدام سلمان رشدی (1368 ش)
مصطفی مازح جوان انقلابی عضو حزباللَّهلبنان، پس از صدور فرمان تاریخی حضرت امام (ره) مبنی بر اعدام سلمانرشدی، نویسنده کتاب موهن آیات شیطانی، خود را به محل اقامت این نویسنده مرتد در لندن رساند و در حالی که با خود مقادیر زیادی مواد منفجره حمل میکرد در ساختمان وی جای گرفت. هرچند در این انفجار به سلمان رشدی آسیبی نرسید و مصطفی به شهادت رسید، ولی پیام رسای امام خمینی (ره) در گوش جهانیان به صدا درآمد که پیروان حضرتش، سلمان رشدی را رها نخواهند کرد.
شهادت «سید حسین حسینی» رهبر شیعیان پاکستان توسط گروهک سپاه صحابه (1367 ش)
شهید سید حسین عارف حسینی در سال 1322 شمسی در دهکدهای در 20 کیلومتری «پاراچنار» در پیشاور پاکستان متولد گردید. بعد از اتمام تحصیلات ابتدایی و متوسطه در موطن خویش، به نجف اشرف عزیمت نموده و تحصیلات علوم دینی خود را آغاز کرد. او از همان آغاز جوانی، مبارزه با ستمگریهای رژیم بعثی عراق را شروع نمود. سپس به حوزه علمیه قم مهاجرت کرده، ضمن مبارزه با رژیم طاغوتی ایران، دروس حوزوی را دنبال کرد. او پس از 10 سال، در اثر فعالیتهای سیاسی از ایران اخراج و به موطن خود مهاجرت نمود و در آن جا به تعلیم علوم دینی و الهیات پرداخت. سید عارف حسینی در سال 1357 ش به ریاست نهضت فقه جعفری پاکستان و بعد از مدتی به رهبری شیعیان پاکستان انتخاب گردید. شهید حسینی همچنین به چهار زبان اردو، عربی، پشتو و فارسی به خوبی تسلط داشت. این روحانی مجاهد سرانجام در 14 مرداد 1367 شمسی برابر با بیست و یکم ذیحجه 1408 قمری به دست وهابیان متعصب پاکستان در چهل و پنج سالگی به شهادت رسید و شیعیان پاکستان را در ماتم و عزا فرو برد. امام خمینی (ره) در قسمتی از پیام خود در رابطه با شهادت سید عارف حسین حسینی فرمودند: «بزرگترین فرق روحانیت و علمای متعهد با روحانینماها در همین است که علمای مبارز اسلام، همیشه هدف تیرهای زهرآگین جهانخواران بودهاند».
شهادت دکتر «حسن آیت» نماینده مجلس شورای اسلامی (1360 ش)
شهید
دکتر حسن آیت در سال 1317 شمسی در نجف آباد اصفهان دیده به جهان گشود. وی
پس از اخذ دیپلم، وارد دانشگاه شد و در رشتههای ادبیات و روزنامهنگاری و
حقوق، مدرک کارشناسی و در علوم اجتماعی مدرک کارشناسی ارشد و سپس دکترای
علوم انسانی را دریافت نمود. دکتر آیت در آغاز نهضت اسلامی در ارتباط با
چاپ و پخش اعلامیههای امام خمینی (ره) دستگیر و زندانی گردید و پس از
آزادی از زندان به تدریس در دانشگاههای کشور مشغول شد. وی پس از پیروزی
انقلاب اسلامی از طرف مردم اصفهان به نمایندگی مجلس خبرگان قانون اساسی و
از طرف مردم تهران به نمایندگی نخستین دوره مجلس شورای اسلامی انتخاب شد و
در شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی نیز عضویت یافت. شهید دکتر حسن آیت از
جمله افرادی بود که در مجلس خبرگان قانون اساسی، برای به تصویب رساندن ماده
مربوط به ولایت فقیه، تلاشهای موثری انجام داد و بعدها علیه بنیصدر،
رییس جمهور خائن، افشاگریهای زیادی نمود. این شهید والامقام سرانجام در 14
مرداد 1360 در تهران، جلوی درب منزل، از سوی منافقان کوردل به درجه شهادت
نائل آمد و در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی به نخست وزیری دکتر باهنر (1360 ش)
به دنبال برکناری بنی صدر از مقام ریاست جمهوری و انتخاب شهید رجایی به عنوان رییس جمهور، بنا به پیشنهاد شهید رجایی، شهید دکتر محمد جواد باهنر به عنوان نخست وزیر به مجلس شورای اسلامی معرفی گردید. فردای آن روز این پیشنهاد در مجلس مطرح شد و روز 14 مرداد 1360، رأیگیری برای این منظور صورت گرفت.
به این ترتیب شهید حجت الاسلام باهنر با کسب 130 رای از مجموع 168 رای ماخوذه، از مجلس شورای اسلامی رای اعتماد گرفت و پس از چند روز با معرفی اعضای کابینه و تایید مجلسکار خود را آغاز کرد؛ اما کینهورزی دشمنان اسلام و انقلاب اسلامی مانع از ادامه فعالیت این دو یار انقلاب گردید و در حالی که کمتر از دو هفته از آغاز به کار دولت شهید با هنر نمیگذشت بر اثر انفجار بمب در دفتر ریاست جمهوری، برادر محمد علی رجایی، رییس جمهوری و حجت الاسلام دکتر محمد جواد باهنر، نخست وزیر به همراه تعدادی از مسؤولان دیگر دولت به فیض شهادت نائل آمدند.
قیام زنگیان به رهبری «صاحِبُ الزَّنج» علیه عباسیان در جنوب عراق (255 ق)
علی بن محمد بن احمد بن عیسی بن زید بن علی بن حسین بن علی بن ابیطالب معروف به صاحب الزنج، از سادات علوی، در 27 رمضان سال 255 قمری قیام بزرگی را علیه عباسیان برپا نمود. بردگان و غلامان فراوانی که از جور صاحبان و امرای خویش به تنگ آمده بودند به گرد او تجمع نمودند و او را یاری کردند. وی که به بردگان وعدهٔ آزادی، رفاه و برخورداری از حقوق مناسب اجتماعی میداد، توانست هزاران تن را آمادهٔ قیام کند. سرانجام در سال 257 قمری، شهر بصره را به تصرف خویش درآورد و در اندک زمانی، قدرت او توسعه یافت.
صاحب الزنج اقدام به بنای شهری به نام «مختاره» نمود و حصارها و باروهایی بر آن تعبیه کرد و به تبلیغ نظرات خویش و جنگ با عباسیان پرداخت. خلیفه معتمد و برادرش موفق عباسی چندین سال با او در حال نبرد بودند که توفیقی برای آنان حاصل نشد تا این که پس از چهارده سال تسلط صاحب الزنج بر بصره، لشکریانش به حسادت، خودخواهی و تفرقه مبتلا شده و در جنگ با عباسیان کوتاه آمدند. سرانجام در دوم صفر سال 270 قمری با کشته شدن صاحب الزنج در جنگ با ابواحمد موفق عباسی، قیام زنگیان به نابودی گرایید.
تولد ابوبکر محمدبن علی حاتمی معروف به «ابن عربی» دانشمند بزرگ مسلمان (560 ق)
ابوبکر محمد حاتمی مشهور به محییالدین بن عربی و ملقب به شیخِ اکبر در سال 560 ق در شهر مرسیه در اندلس به دنیا آمد. او در جوانی به ملاقات مشایخ صوفیه رفت و طریقت آنان را در پیش گرفت. وی در سی سالگی سفرهای بسیاری را آغاز کرد و به سراسر اندلس و مغرب رفت. سپس ازشهرهای بیت المقدس، مکه، بغداد، حَلَب و منطقهٔ آسیای صغیر دیدار نمود و در دمشق اقامت گزید. ابن عربی در این سفرها به کسب دانش و معرفت و تدریس و نگارش کتاب مشغول شد و نزد بسیاری از بزرگان به علمآموزی پرداخت. ابن عربی از پراثرترین مؤلفان مسلمان است که حتی پرکارترین نویسندگان اسلام مثل ابنسینا و غزالی به پای او نمیرسند. موضوع اصلی رسالات وی تصوف و عرفان است ولی در عین حال، تمامی علوم دینی از قبیل حدیث، تفسیر، سیره، فقه، نجوم و... را دربرمیگیرد. کتب فُصوصُ الحِکَم، المَبادی و الغایات و الفُتوحات المکیّه از آن جملهاند. ابن عربی در سال 638 ق در 78 سالگی در دمشق مدفون گردید و در دامنهٔ کوه قاسیون مدفون شد.
تولد «ابومنصور حسن بن زین الدین» محدث و رجالی بزرگ شیعه (959 ق)
ابومنصور جمال الدین شیخ حسن بن شیخ زین الدین، عالم عامل، فقیه، ادیب، محدث و رجالی عظیمالشأن، از بزرگان علمای امامیه در اوایل قرن یازدهم هجری میباشد. او از شاگردان فقیه شهیر، مقدس اردبیلی و ملاعبداللَّه یزدی و شهید ثانی (پدرش) بود. زین الدین دارای هوش و ذکاوتی فراوان و دقت نظر بالایی بود و تالیفات او در نهایت اتقان و متانت میباشد. الاجازات و معالم الاصول ازتالیفات این عالم بزرگ است. زین الدین را به سبب تألیف کتاب اخیر، صاحب معالم نیز میگویند. وفات ایشان در اول محرم سال 1011 ق در 52 سالگی روی داد.
رحلت «علامه محمدباقر مجلسی» صاحب کتاب شهیر «بِحارُالانوار» (1110 ق)
علامه محمدباقر مجلسی دانشمند بزرگ دوران صفوی، در سال 1037 ق در اصفهان به دنیا آمد. وی درس و بحث را از چهارسالگی نزد پدر عالمِ خود، علامه محمدتقی مجلسی آغاز کرد و بر اثر نبوغ و استعداد خارقالعاده، در چهارده سالگی از ملاصدرا اجازهٔ روایت گرفت. علامه شوشتری، میرزای جزایری، شیخ حُرِّ عاملی و ملامحسن فیض کاشانی از جمله اساتید ایشان بودند. وی در اندک زمانی بر صرف، نحو، معانی، بیان، لغت، ریاضی، تاریخ، فلسفه، حدیث، رجال، درایه، اصول، فقه و کلام احاطهٔ کامل پیدا کرد و سرآمد همگان گردید.
علامه مجلسی پس از رحلت پدر بزرگوار خود به تدریس پرداخت و تالیفات متعددی را به انجام رساند. جمعآوری احادیث و روایات اهلبیت (ع)، علامه مجلسی را به فکر تالیف کتاب گرانسنگ «بحارالانوار» انداخت و آن را در یکصد و ده جلد، تدوین کرد. تعداد تالیفات علامه را ششصد جلد ذکر کردهاند. وی سرانجام در 74 سالگی بدرود حیات گفت و در کنار پدر بزرگوار خویش، در کنار مسجد جامع اصفهان مدفون شد.
اختراع موتور دیزل توسط «رودلْفْ دیزل» مهندس آلمانی (1895 م)
رودلْفْ دیزِل، مخترع آلمانی در 18 مارس 1858 م به دنیا آمد. وی پس از سالها تلاش، سرانجام در 5 اوت 1895 م توانست موتوری اختراع نماید که با فشردن هوا، حرارت زیادی در حدود 500 درجه سانتیگراد تولید مینمود. در موتور دیزل که با گازوئیل کار میکرد، قبل از ورود گازوئیل به موتور، هوا باید گرم شود و سپس سوخت در سیلندر پراکنده گردد. این موتور به دستگاه سردساز مجهز میشود تا بتوان آن را تا دمای بالایی رسانید. همچنین سرعت و نیروی موتور با تغییر دادن مقدار سوخت تزریقی تنظیم میشود. تا سال 1900 م، از این موتور استفاده نشد و با این حال، دیزل این موتور را کامل کرد و با پیشرفت و تکامل تکنیکی موتور آن، این دستگاه به عنوان اولین موتور قابل حرکت با کاربردهای وسیع و گسترده شهرت یافت.
امضای قرارداد منع آزمایشهای هستهای میان امریکا، شوروی و انگلیس (1963 م)
پس از خاتمه جنگ جهانی دوم و آغاز دوران جنگ سرد در روابط میان ابرقدرتها، آزمایشاتِ هستهای و ساخت موشکهای قارهپیما و دارای کلاهکهای هستهای، جهان را در آستانه جنگی تمام عیار و ویرانگر قرار داد. از اکتبر 1958 م امریکا، شوروی و انگلستان مسئله توقف آزمایشات هستهای را مدنظر قرار داده بودند و شواهد علمی درباره زیانآور بودن غبار رادیواکتیو در حال جمعآوری بود. گرچه همزمان با وجود نگرانی در مورد فضای آلوده، کشورهای فوق به آزمایشهای خود ادامه میدادند. سرانجام بعد از انجام مذاکرات گسترده، انگلستان، امریکا و شوروی در مورد منع آزمایشات هستهای به توافق رسیدند و در پنجم اوت 1963 م، قرارداد منع آزمایشهای هستهای را امضا کردند.
عملیات نصر 7 با رمز یا فاطمة الزهرا در ارتفاعات دوپازا و سلیمانیه (1366 ش)
عملیات نصر ۷ در چنین روزی از سال ۱۳۶۶ هجری شمسی به همت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به انجام رسید. نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تاریخ چهاردهم مردادماه ۱۳۶۶ش، عملیاتی تحت عنوان نصر ۷ را در غرب شهرستان سردشت، در ارتفاعات دوپازا و سلیمانیه با رمز مبارک یا فاطمةالزهرا (س) آغاز کرد. هدف این عملیات غرورآفرین، خارج کردن منطقه عمومی سردشت در دو مرحله و تصرف ارتفاعات دوپازا و بلفت بود که به یاری لشگر ۳۱ عاشورا، لشگر ۲۷ محمد رسولالله (ص)، تیپ ۱۸ الغدیر، تیپ ۲۹ نبی اکرم (ص) انجام گرفت. دستاوردهای عملیات نصر ۷؛ تصرف ارتفاعات دوپازا، بلفت و بخشی از اهداف مورد نظر بود. نیروی زمینی سپاه در پایان توانست ارتفاعات دوپازا (۲۳۷۹ و ۲۳۰۴) و بلفت (۲۱۴۴ و ۲۱۳۰)، جاده آسفالته سردشت - قلعهدیزه و پاسگاههای مرزی بلفت - که حدوداً ۳۰ کیلومتر مربع بود - را آزاد کند.
تأسیس بانک ملی ایران (1324 ق)
تشکیل
بانک به شکل جدید نخستین بار در سال 1258 هجری شمسی (1296 ه - ق) ده سال
قبل از بوجود آمدن بانک شاهی از سوی حاج محمد حسن امین دارالضرب یکی از
صرافان بزرگ تهران به ناصرالدین شاه قاجار پیشنهاد شد. در روز 23 آبان 1285
میرزا ابوالقاسم ناصرالملک وزیر مالیه وقت مظفرالدین شاه در مجلس شورای
ملی حاضر شد و از اوضاع نابسامان مالی کشور خبرداد و پیشنهاد داد که دولت
برای رفع این مشکل مبلغی از کشورهای اروپایی وام دریافت کند که با مخالفت
شدید نمایندگان مواجه شد.
از طرفی دیگر تغییرات ناگهانی در اوضاع سیاسی و
انعقاد قرارداد 1907 میلادی بین دولتهای روسیه و انگلیس و تقسیم ایران و
نیز آغاز جنگ جهانی اول و ورود نیروهای اشغالگر به ایران تمام کوششها و
تلاشهای تشکیل بانک ملی را نقش بر آب کرد و این آرزوی بزرگ مردم سالها به
تعویق افتاد. پس از پایان جنگ جهانی اول و خروج اشغالگران از ایران،
سرانجام قانون تاسیس بانک ملی ایران در جلسه مورخ 14 اردیبهشت 1306 به
تصویب مجلس رسید و اساسنامه بانک در 14 تیر ماه 1307 مورد تصویب کمیسیون
مالیه مجلس قرار گرفت و در روز سه شنبه 20 شهریور 1307 بانک ملی ایران در
تهران رسماً کار خود را آغازکرد.
برخی دیگر از رخدادهای امروز
1772: روسیه، پروس (آلمان) و اتریش سرزمین لهستان را میان خود قسمت کردند که در تاریخ از آن به عنوان نخستین «تقسیم لهستان» نام برده شده است.
1775: نخستین کشتی اسپانیایی وارد خلیج سانفرانسیسکو شد.
1846: انگلستان و ایالات متحده کشور ارگون (واقع در شمالغربی آمریکا) را در مدار 49 درجه میان خود قسمت کردند.
1858: خط (کابل) تلگراف سراسری اقیانوس اطلس به پایان رسید و دو قاره آمریکا و اروپا از این طریق به هم مرتبط شدند. این خط توسط «سایروس فیلد» کشیده شد.
1939: ایران دارای کارخانه هواپیما سازی به نام شهباز و نیز یک باشگاه هواپیمائی شد.
1944: نخستین کنگره حزب توده که دهم امرداد با شرکت 168 تن نمایندگان تهران و شهرستانها و مدعوین خارجی در پایتخت ایران تشکیل شده بود باصدور چند اعلامیه و قطعنامه پایان یافت.
1953: در پی امضای قرارداد ترک مخاصمه، کار مبادله اسیران جنگ کره آغاز شد.
1964: دولت فدرال آمریکا که با ماجرای حمله به ناوشکن «مادوکس» در خلیج تونکن Tonkin بهانه لازم را به دست آورده بود بمباران هوائی ویتنام شمالی از جمله شهر هانوی را آغاز کرد.
1972: بمبی در خیابان شاهرضای تهران (خیابان انقلاب) منفجر شد و تلفات به بار آورد. برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید