به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران تبریز، این کلیسا به نام قره کلیسا معروف است و قدمت آن به قرون هفتم و دوازدهم میلادی برمیگردد.
این کلیسا در ۲۰ کیلومتری شمال شرق شهرستان چالدران بر مزار تاتائوس حواری حضرت مسیح (ع) احداث شده و به دلیل معماری بینظیرش در تیر ماه سال ۸۷ به عنوان نهمین اثر ثبت شده کشور در سی و دومین نشست میراث جهانی یونسکو در کبک کانادا در فهرست آثار تاریخی جهان قرار گرفت و ثبت جهانی شد.
قره در زبان آذری به معنای سیاه است و به این دلیل روی کلیسا نامگذاری شده که در گذشته در بنای این کلیسا از سنگ های سیاه استفاده شده بود. اما بعد از بازسازی این بنا، سنگ های سفید جایگزین سنگ های قدیمی شده اند.
قره کلیسا در سال ۱۳۱۹ میلادی بر اثر زلزله تخریب و در سال ۱۳۲۹ میلادی دوباره بنا شد. در سال ۱۶۹۱ میلادی نیز با نصب سنگهای سیاه در آن تعمیر و مرمت شد. این کلیسا در سال ۱۸۱۰ میلادی دوباره از سوی سیمون بزنونی، اسقف ماکو به وسیله سنگهای سفید مرمت و تعمیر و در دوره قاجار نیز توسط عباس میرزا مجددا مرمت و ساماندهی و زمینهای زیادی وقف آن شد که کتیبه سنگی نصب شده بر سر در این بنا بیانگر این مدعاست. کلیسای تاتائوس دارای دو گنبد زیبا در اندازه ۲۴ متر و ۵/۱۸ متر است که گنبد ۵/۱۸ متری آن در قسمت کلیسای قدیمی و سیاه و گنبد ۲۴ متری در بخش جدیدتر و بزرگتر کلیسا یا قسمت سفید قرار دارد.
مجموعه قره کلیسا، شامل سه کلیسای اصلی با نامهای قره کلیسا یا سنت تادئوس، سنت استپانوس و زور زور است که برای دیدن آن باید به ۷ کیلومتری جاده چالدران، قره ضیاءالدین سفر کنید و این بنا را در دامنه کوه و روی تپه ماهور ببینید.
موقعیت جغرافیایی کلیسا طوری است که اطراف آن را از هر طرف کوه در بر گرفته است و در کنار کلیسا رودخانه ای جاری است. دیوارهای کلیسا قطور است و با درهای کوچکی پوشانده شده است. در داخل محوطه هم اتاق های متعددی برای اقامت خلیفه، راهبان، روغن گیر، آسیاب، آشپزخانه، نگهداری مواد غذایی، انبار علوفه حیوانات و... به چشم می خورد که باعث می شد در مواقع لزوم بتوانند از کلیسا در مقابل متجاوزین حفاظت کنند. قسمت خارجی بنا هم دارای طرحهای معماری جالبی از نقشهای گل و بوته و تصاویر انسان است و روی سردر آن فرمان شاه عباس اول صفوی به زبان ارمنی دیده میشود.
دو راه برای رسیدن به قره کلیسا وجود دارد ، راه اول از طریق تبریز است. فاصله تبریز تا قره کلیسا حدود ۲۷۰ کیلومتر است و باید است از شهرهای مرند، قره ضیاءالدین و شوط بگذرید. از شوط تا قره کلیسا حدود ۳۵ کیلومتر است. قره کلیسا تقریباً در میانه راه شوط به چالدران قرار گرفته است.
وقتی از شوط به سمت چالدران حرکت می کنید، سه راهی قره کلیسا در سمت راست شما قرار گرفته است. لازم به توضیح است که بخش عمده این مسیر، یعنی از تبریز تا سه راهی شوء جاده ترانزیت بین المللی است و از کیفیت بهتری نسبت به مسیر دوم برخوردار است.
مسیر دوم از ارومیه شروع می شود. فاصله ارومیه تا قره کلیسا حدود ۲۷۵ کیلومتر است و لازم است شهرهای سلماس، خوی و چالدران را پشت سر بگذارید. جاده خوی به چالدران با مسافت حدود ۱۰۰ کیلومتر، کوهستانی و نسبتاً فرعی است./س