بسم الله الرحمن الرحیم
اللهمّ حَبّبْ الیّ فیهِ الإحْسانَ وكَرّهْ الیّ فیهِ الفُسوقَ والعِصْیانَ وحَرّمْ علیّ فیهِ السّخَطَ والنّیرانَ بِعَوْنِكَ یا غیاثَ المُسْتغیثین.
ايمان و احسان
شرح دعاي روز يازدهم ماه مبارک رمضان
اللهم حبب الي فيه الاحسان و کره الي فيه الفسوق و العصيان و حرم علي فيه السخط و النيران بعونک يا غياث المستغيثين” "خدايا در اين روز احسان و نيکويي را محبوب من گردان و فسق و معاصي را ناپسند من قرار ده و در اين روز خشم و آتش قهرت را بر من حرام گردان به ياري خود اي فريادرس فريادخواهان”
1) اللهم حبب الي فيه الاحسان "خدايا در اين روز احسان و نيکويي را محبوب من گردان”
"احسان و نيکوکاري”
همان طور که در آيات و روايات موجود مي باشد هر عمل نيکويي را که انسان انجام مي دهد از آن به احسان و نيکوکاري تعبير مي گردد که دو قسم دارد: (1) احسان در راه رضاي خدا (2) احسان براي ريا و جلب توجه مردم
يک: احسان براي رضاي خدا
اگر انساني عمل نيکي را انجام دهد و هدفش از انجام آن عمل فقط جلب رضايت خداوند قادر و متعال باشد آنگاه است که مي گوييم آن عمل نيک، احسان براي رضاي خداوند بوده است.
"انفاق نوعي احسان”
خداوند (عزوجل) در قرآن مي فرمايد: "وانفقوا في سبيل الله ولا تلقوا بايديکم الي التهلکه و احسنوا ان الله يحب المحسنين”(1) يعني "و در راه خدا انفاق کنيد و با دستانتان خودتان را به هلاکت نيندازيد و احسان و نيکوکاري کنيد که همانا خداوند نيکوکاران را دوست دارد” که اين آيه نشان دهنده آن است که انفاق عمل نيکويي است که انسان را از هلاکت نجات بخشد واين در صورتي است که اين احسان جزء "الذين ينفقون اموالهم ابتغاء مرضات الله”(2) يعني "کساني که انفاق مي کنند اموالشان را در راه رضا و خشنودي خداوند” باشد. که آنگاه است که خداوند در قرآن مي فرمايد: "بلي من اسلم وجهه لله و هو محسن فله اجره عند ربه و لاخوف عليهم و لا هم يحزنون”(3) يعني "آري، کسي که تسليم حکم خداوند گرديد و نيکوکار گشت پس (مسلم است که) اجرش نزد خداوند بزرگ خواهد بود و او را هيچ خوف و انديشه و هيچ حزن و اندوهي (در دنيا و آخرت) نخواهد بود”
دو: احسان براي ريا و جلب توجه مردم
اگر انساني عمل نيکي را که در ظاهر خداپسندانه است انجام دهد و هدفش جلب توجه مردم باشد، آنگاه است که اولا در انجام آن عمل نيک براي خداوند شريک قائل شده است و ثانيا عمل او ريا بوده و هيچ اجر و پاداش از طرف خداوند براي آن عمل نمي باشد چرا که اينگونه افراد از ياران و هم قرينان شيطانند، که اگر در اين مورد نيز انفاق را در نظر بگيريم خداوند در قرآن مي فرمايد: "والذين ينفقون اموالهم رئاء الناس و لايومنون با الله و لاباليوم الاخر و من يکن الشيطان له قرينا فساء قرينا”(4) يعني "آنان که اموال خود را به قصد ريا و خودنمايي انفاق مي کنند و به خدا و روز قيامت ايمان نمي آورند (ايشان ياران شيطانند) و هر که را شيطان يار اوست بسيار بدياري خواهد داشت”...
منظور از حبب الي فيه الاحسان چيست؟
همانطور که در قرآن آمده است "ان الله يحب المحسنين”(5) يعني "به درستي که خداوند احسان کنندگان را دوست دارد” که با توجه به اين آيه انسان براي اينکه محبوب پروردگار خويش گردد از خداي خويش مي خواهد که احسان و نيکوکاري را محبوب او گرداند که ما نيز در اين روز از خداوند مي خواهيم که حب احسان و نيکوکاري در راه رضايش را نصيب ما گرداند...
(2) و کره الي فيه الفسوق و العصيان "و در اين روز فسق و معاصي را براي من ناپسند گردان”
فسوق و العصيان چيست؟
هرگاه انسان عملي را بر خلاف دستورات الهي انجام دهد آنگاه است که گويند او عصيان پروردگار خويش را نموده است يعني سرپيچي از دستور پروردگار خويش نموده است که اگر انسان به اين عمل خويش يعني معصيت پروردگار اصرار ورزيده و ادامه دهد آنگاه است که او را فاسق نامند چرا که او دائما به معصيت ذات اقدس الهي مشغول بوده است.
"نتيجه دوري از فسق و معصيت الهي”
خداوند در قرآن مي فرمايد "وکره اليکم الکفر و الفسوق و العصيان اولئک هم الراشدون”(6) يعني "خداوند کفر و فسوق و معصيت را در نظرتان زشت و منفور ساخت و اينان به حقيقت اهل صواب و هدايتند که از اين آيه در مي يابيم که اگر خداوند در نظر انساني گناه و معصيت و هر عمل ناپسندي را زشت و منفور سازد آنگاه است که آن انسان به حقيقت هدايت يافته و به مسير سعادت دست خواهد يافت که ما نيز در اين روز از خداوند مي خواهيم که ما را جزء کساني قرار دهد که معصيت و نافرماني ذات در نظرشان زشت و منفور مي باشد...
3) و حرم علي فيه السخط و النيران بعونک يا غياث المستغيثين” "و در اين روز آتش قهر و غضب را بر من حرام گردان به ياري خود اي فرياد رس فرياد خواهان”
"ترس از عذاب الهي”
خداوند عزوجل در قرآن مي فرمايد: واتقوا الله و اعلموا ان الله شديد العقاب” يعني "و از خداوند بترسيد (و تقواي او را پيشه کنيد) و بدانيد به درستي که خداوند سخت عذاب است” که اين عذاب و عقاب الهي براي کساني مي باشد که به معصيت و نافرماني ذات اقدس او مشغولند به طوري که شکرگزار نعمتهاي خداوند نبوده و خداوند از آنان راضي نمي باشد چنانچه خداوند متعال در قرآن در مورد دليل عذاب بندگان خويش مي فرمايند (ما يفعل الله بعذابکم ان شکرتم و امنتم و کان الله شاکرا عليما”(7) يعني "اگر شما از لطف خداوند شکرگزار باشيد و به او ايمان آورديد خداوند چه غرضي دارد که شما را عذاب کند؟ که خداوند در مقابل نعمت، شکر شما را مي پذيرد و عملش به صلاح خلق احاطه دارد” پس با توجه به اين آيه کساني از عذاب الهي در امانند و آتش دوزخ بر آنان حرام است که تقواي الهي پيشه نموده و از معاصي و نافرماني از دستورات او بپرهيزند، که ما نيز به حق فريادرسي خداوند از فريادخواهان در اين روز مي خواهيم که ما را جزء کساني قرار دهد که "غيرالمغضوب عليهم” يعني "غيرکساني که بر آنان غضب نموده اي” باشيم و از آتش قهر و غضبش در دنيا و آخرت در امان بمانيم.
دعای روز یازدهم ماه مبارک رمضان