به گزارش خبرنگار سياست خارجي باشگاه خبرنگاران آخرين تحولات ميداني مصر شب گذشته در برنامه گفتگوي ويژه خبري با حضور مجتبي فردوسي‌پور کارشناس ارشد مسائل غرب آسيا و فواد ايزدي کارشناس مسائل آمريکا مورد بحث و بررسي قرار گرفت.

مجتبي فردوسي‌پور در ابتداي برنامه در پاسخ به سوالی در مورد ريشه خشونت‌ها در مصر گفت: آنچه که در جامعه مصر به وقوع پيوسته است ناشي از سه دهه حاکميت ديکتاتور‌مآبانه مبارک و متسلط بر دوران گذشته است.

وي با اشاره به اين که حکاميت مبارک و تحکيم قواي نظامي و امنيتي در مصر سبب فرو‌پاشي نهاد‌هاي مدني شد، افزود: حاکميت سه دهه گذشته مبارک اجازه رشد و بلوغ را به جامعه مدني مصر نداد تا نهاد‌هاي مدني خود را در فرآيند جامعه شکل دهد.

اين کارشناس ارشد مسائل غرب آسيا با اشاره به اينکه عده‌اي معتقد هستند که مصر فرآيند نهادينه‌سازي واحد‌هاي مدني را پشت سر‌گذاشته است، اظهار داشت: مصر با سقوط مبارک در انقلاب 25 ژانويه فرصت بروز و ظهور پيدا کرد لذا بايد گفت هنوز اين پروسه در فرآيند جامعه مدني تکميل نشده است.

فردوسي‌پور خاطرنشان کرد: مردم با انقلاب  25 ژانويه سقوط مبارک را رقم زدند اما در فرآيند سياسي مصر آن چيزي که مستلزم ثبات، آرامش و استقرار و مشروعيت در فضاي يک روند دموکراتيک بود ابتر بود.

وي با اشاره به حاکميت يک ساله اخوان‌المسلمين بر اريکه قدرت گفت: مردم مصر در طي يک مشارکت، انتخابات آزاد و شفاف را پذيرفتند و توانستند فرآيند قانون اساسي را به رفراندوم بگذارند.

اين کارشناس ارشد مسائل غرب آسيا با بيان اينکه اگر اين مشروعيت ناديده گرفته شود طبيعتا روند خشونت‌آميز را به جامعه مصر بازمي‌گرداند، افزود: مطالبات فراگير سطح جامعه بايد به نهاد‌هاي مدني و فرآيند سياسي تبديل شود و از طريق فرآيند سياسي مشروعيت خود را از صندوق‌هاي آرا کسب کند.

فردوسي‌پور اظهارداشت: اگر فرآيند سياسي حاصل نشود طبيعتا حاکميت و تحکم قواي نظامي مستولي خواهد شد بنابراين بايد اين مشروعيت با مطالبات مردم در 30 ژوئن همراه باشد.

وي با اشاره به اينکه حجم گسترده‌اي از مردم تحت عنوان جنبش تمرد به خيابان‌هاي مصر آمدند، افزود: اين جنبش از تعبير کودتا براي دموکراسي ياد مي‌کند. 

اين کارشناس ارشد مسائل غرب آسيا با بيان اينکه انتخابات برگرفته از آراي مردم در يک فرآيند مشروعيت‌دار کنار زده شد، اظهار داشت: طيفي از سطح جامعه در قالب پزيسيون و اوپوزيسيون يعني موافقان و مخالفان حاکميت اخوان‌المسلمين در مقابل هم صف آرايي خواهند کرد بنابراين طبيعي است که فرآيند دموکراتيک از مسير طبيعي خود خارج نشود زيرا به روند خشونت تبديل خواهد شد.

وي گفت: براي کنترل خشونت اگر ابزار نظامي به صحنه بيايد و در نهايت کنترل مديريت ابزار نظامي حمل بر او شود طبيعي است که بخشي از جامعه که فاقد حيثيت است براي آنکه بتواند مطالبات خود را احيا و بر اريکه قدرت تکيه کند در مقابل روند موجود مقابله خواهد کرد.

فردوسي‌پور با بيان اينکه بايد فرآيند دموکراتيک در يک فرآيند آزاد و بدون حاکميت و قواي نظامي به سطح جامعه حاکم شود اظهار داشت: مردم مصر بايد بتوانند از طريق فرآيند باز، شفاف و آزاد دموکراتيک آنچه که بر مصلحت سياسي مصر است را بدون مداخله خارجي و از طريق آراء صحنه سياسي مصر را شکل دهند.

اين کارشناس ارشد مسائل غرب آسيا با تأکيد براينکه جريان اخوان‌المسلمين قابليت حذف شدن را از جامعه مصر را ندارد، افزود: جامعه مصر دو رکن اساسي يعني جريان اسلامي اخوان‌المسلمين و قواي نظامي و ارتش داراي قدرت برتر هستند.
 
فردوسي‌پور با اشاره به تشکيلات و ساختار قوي اخوان‌المسلمين در مصر خاطرنشان کرد: ارتش و جريان اسلامي اخوان المسلمين در مصر قابليت حذف شدن را ندارند.

وي با اشاره به اينکه جنبش ملي طيف سومي است که در اين مقطع خودنمايي مي‌کند، اظهار داشت: آنچه که موجب سقوط مبارک شده جمع بين جريان اخوان‌المسلمين با جنبش ملي بود.

اين کارشناس ارشد مسائل غرب آسيا ادامه داد: براي اينکه بتوانيم اين فرآيند را از جنبه سخت‌افزاري به نرم‌افزاري تبديل کنيم بايد نهاد‌هاي مدني را کنار هم قرار دهيم تا رهبران و ملت آگاه مصر بتوانند فرآيند گفتماني را شکل بدهند و قواي نظامي هم بتواند فاصله خود را با سطح جامعه حفظ کند تا ديگر شرايط سخت‌افزاري حاکم نباشد و از طريق گفتمان شرايط به تعادل برسند.

فردوسي‌پور در ادامه در پاسخ به سوال ديگري مبني بر‌اينکه چه کساني از اين وضعيت ناآرام و بي‌ثبات مصر سود مي‌برند، گفت: در هر جايي که صندوق آرا وجود داشته باشد جريان اسلامي از درون اين صندوق‌ها بيرون خواهد آمد و اين موضوع به مصلحت آمريکا نيست.

 وي با اشاره به اينکه آمريکايي‌ها خواهان روند فعاليت دموکراتيک در سطح منطقه نيستند، افزود: آمريکايي‌ها براي حفظ منافع‌شان در اين کشورها حاضر هستند هزينه بقاي حاکميت‌هاي ديکتاتور مآبانه‌اي را بپردازند تا منافعشان تضمين شود.

فردوسي‌پور با اشاره به اينکه روند دموکراسي در سطح منطقه بايد کنترل شود، ادامه داد: ابزار کنترل دموکراسي قوانين نظامي و ارتش است اگرچه اخوان‌ المسلمين در يک فرآيند انتخاباتي و در يک فضاي دموکراتيک به قدرت رسيد اما آنها فقط توانستند به کرسي رياست‌جمهوري تکيه بزنند.

اين کارشناس ارشد مسائل غرب آسيا با اشاره به اينکه ساختار‌هاي اداري و سطح مکانيزم سياست داخلي جامعه مصر در اختيار منتخب مردم نبود، اضافه کرد: همان سازمان‌ها و نهاد‌هاي گذشته در ساختار جريان حاکميتي مصر مستولي بوده است.

وي مسئله انرژي در سطح منطقه و امنيت رژيم غاصب صهيونيستي را دو راهبرد اصلي آمريکا در سطح خاورميانه دانست و عنوان کرد: با اينکه اخوان ‌المسلمين در يک فرآيند دموکراتيک به قدرت رسيد اما با چالش‌هاي اساسي همچون روابط خارجي، امنيت و اقتصاد روبرو بود.

فردوسي‌پور با اشاره به اينکه مبارک پس از امضاي کمپ ديويد ميان مصر و رژیم جعلی صهیونیستی به قدرت رسيد، گفت: در دوره مرسي يکي از چالش‌هاي مصر اين بود که جامعه خواهان سست‌شدن اصول اساسي کمپ ديويد بود.

وي گفت: وقتي اخوان‌المسلمين از اريکه قدرت به زير کشيده شد دولت موقت در فاصله کمتر از يک ماه برخلاف اصول مورد معاهده با طرف صهیونیستی ماشين جنگي به صحراي سينا فرستاده شد به گونه‌اي که برخلاف عرف عمل کردند و نيروها و قواي امنيتي در سطح گردان و گروهان در اين منطقه با سلاح‌هاي کلت حضور يافتند.

فردوسي‌پور با اشاره به اينکه حرکت ماشين جنگي در صحراي سينا بود، اظهار داشت: اين اقدام در صحراي سينا و شرق سوئد برخلاف قرارداد کمپ ديويد است.

اين کارشناس ارشد مسائل غرب آسيا با بيان اينکه براي اولين بار هواپيما‌هاي بدون سرنشين رژیم جعلی صهیونیستی در صحراني سينا به پرواز درآمدند، ادامه داد: اين اقدام در گذشته اتفاق نيافتاده بود يعني هر دو طرف معاهده کمپ ديويد را نقض کردند.

وي با اشاره به اينکه شرايط بايد براساس مطالبات خاص مردم رقم بخورد، افزود: آمريکايي‌ها در شرايط فعلي که دموکرات‌ها حاکم‌اند خواهان دموکراسي و حقوق بشر هستند اما در مقابل جمهوري خواهان مقابل دموکرات‌ها قرار گرفتند زيرا جمهوري خواهان تحولات مصر را کودتا مي‌دانند و دموکرات‌ها نه.

" فواد ايزدي " کارشناس سياسي در ادامه برنامه در پاسخ به سوال اول مجري مبني بر اينکه آمريکا بعد از دوران مبارک چه سياستي را در مصر دنبال مي کنند، گفت: دولت مبارک دولتی آمريکايي و هماهنگ با آنها عمل مي‌کرد.

وي با اشاره به کمک بيش از يک ميلياردي آمريکا پس از قرارداد کمپ ديويد به مصر به صورت سالانه افزود: اکثر کمک‌هاي مالي آمريکا به سمت ارتش مصر هدايت مي‌شد.

اين کارشناس سياسي با اشاره به دخالت‌هاي آمريکا در سياست داخلي مصر و روابط اين کشور با جهان اسلام خاطرنشان کرد: ارتش مصر توسط دولت آمريکا تأمين مالي مي‌شد بنابراين ‌می‌توان گفت که ارتش مصر متعلق به دولت آمريکا است.

ايزدي با بيان اينکه در سال‌هاي گذشته حدود 57 نفر از فرماندهانارتش مصر براي تعليمات سياسي ايدئولوژيک و بعضا نظامي به آمريکا سفر مي‌کردند، گفت: آمريکايي‌ها هر زماني که در کشوري بحث دموکراسي به صورت جدي مطرح مي‌شود سعي در سرکوب آن دارند.

وي با اشاره به اينکه ارتش مصر از ضعف مرسي سوء استفاده کرد، اظهار داشت: مرسي نسبت به آمريکا و رژیم غاصب صهیونیستی تلاش مي‌کند تا روابط خوبي را با آنها برقرار کند.

اين کارشناس سياسي با اشاره به نبود رهبري در جريان تحولات مصر گفت: 51 نهاد مصري 99 درصد از بودجه‌هايشان را از دولت آمريکا دريافت مي‌کنند به گونه‌اي که مجموع دريافتي که اين مراکز مصري از آمريکا اخذ مي‌کردند بيش از 8 و نيم ميليون دلار درسال‌هاي اخير بوده است.

وي افزود: در زمان مبارک دولت آمريکا از طريق نت بودجه‌اش را از کنگره دريافت و به بهانه ترويج دموکراسي کشور‌هاي مختلف را رصد مي‌کرد.

ايزدي با بيان اينکه بعد از انقلاب مصر کمک‌هاي مالي آمريکا بسيار افزايش يافت، گفت: حدود دو ماه پيش دولت مرسي در صدد تصويب قانوني بود تا نهاد‌هاي مصري از دولت آمريکا پول دريافت نکنند اما متأسفانه عمر دولت مرسي اجازه تصويب چنين قانوني را نداد.

اين کارشناس سياسي با اشاره به اينکه نهاد‌هاي مردمي مصر شامل دو گروه هستند اظهارداشت: يکي نهادهاي واقعا مردمي است که مخالف رژیم غاصب صهیونیستی و آمريکا است و ديگري مجموعه‌اي است که واقعا نهاد مردمي قلمداد نمي‌شود و بيشتر شبيه انقلاب‌هاي رنگين هستند و سياست‌هاي دولت آمريکا را اجرا مي‌کنند.

وي با اشاره به ضعف‌هاي متعدد دولت مرسي گفت: مرسي روابط بدي را با ايران برقرار کرد و اعتقاد داشت هر چقدر خود را از ايران دور کند آمريکا از آنها بيشتر حمايت خواهد کرد و اجازه خواهد داد تا برسر کار بماند.

ایزدی ادامه داد: به دليل ضعف‌هاي متعدد مرسي همان کساني که به او زنگ زده بودند در صف مخالفان او پيوستند.

این کارشناس مسائل آمریکا در پاسخ به سوال ديگري مبني بر اينکه دليل دوگانگي مقامات آمريکا در قبال مصر چيست، گفت: آمريکايي‌ها درس‌هاي خوبي را از انقلاب اسلامي ايران گرفتند به گونه‌اي که اين درس‌ها را فراموش نکردند و اولين درس آنها از انقلاب اسلامي اين بود که زماني که ديکتاتوري سقوط مي‌کند آخرين لحظه از آنها حمايت صورت نگيرد.

وي با اشاره به اينکه متأسفانه رهبران اخوان‌المسلمين فريب مقامت آمريکايي را خوردند، گفت: آنها با سياست‌هاي آمريکا در منطقه هماهنگ بودند ولي اکثريت قريب به اتفاق نخبگان سياست خارجي آمريکا با هر کسي که اسمي از اسلام مي‌برد و معتقد به اسلام سياسي بود مشکل داشتند.

انتهای پیام/