به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران قم، پرورش مرغ گوشتی در قفس از شیوه‌های مدرن و پر درآمدی است که طی چند سال اخیر در بعضی استان‌ها مورد استفاده مرغداران قرار می‌گیرد و بخاطر کم هزینه بودن پرورش و صرفه جویی های موجود در این شیوه مورد استقبال قرار می‌گیرد.

به گفته معاون امور طیور سازمان جهاد کشاورزی استان قم، از سال 88 تاکنون چند نفر از مرغداران به همت جهاد کشاورزی استان اقدام به تولید مرغ گوشتی در قفس کرده و شیوه تمام اتوماتیک پرورش را جایگزین شیوه سنتی کرده اند که در مجموع سه مرغداری مجهز به این سیستم و شیوه جدید و کاملا اتوماتیک شده است.

علیرضا بهرامی مقدم در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به واحدهای تولیدی بیان کرد: به فاصله سال 88 تا 90، سه واحد پرورشی مرغ مجهز به این سیستم شده که یکی در روستای طغرود بخش جعفرآباد، دیگری در روستای بیدهند بخش کهک و سومین واحد نیز در دستجرد بخش خلجستان راه اندازی و فعال بکار شده که از بین این سه واحد، آخرین آنها یعنی واحد خلجستان مدرن ترین و مجهزترین نمونه این کار است.

وی تصریح کرد: این واحدها با تغییر کاربردی هم در زمان بهره‌وری و هم در مکان صرفه جویی کرده اند و بالاترین بهره وری را نسبت به شیوه تولید بستر مشاهده کردند که در شیوه کهن اگر در متر مربع 12 قطعه مرغ گوشتی تولید می‌شد در این شیوه به 36 قطعه افزایش یافته است و چیزی بیش از 2.5 تا 3 برابر رشد تولید داشته است.

در شمالغرب استان قم، توابع بخش خلجستان و دهستان دستجرد، در اراضی روستای موجان یک واحد پرورش مرغ گوشتی در قفس از سال 90 تا کنون در زمینی به مساحت 2 هکتار راه اندازی شده است.

در نگاه اول بازدید از این واحد مرغداری خاطرات ایام گذشته تداعی می‌شود و پشرفت معماری امروز معنی می‌یابد؛ زمانیکه خانه‌های بزرگ با سالنی وسیع و چندین اتاق که در هر اتاق خانواده‌ای پر جمعیت سکونت داشت و کودکان بی شماری که از در و دیوار بالا می‌رفتند و در نگاه اول چشمانت سیاه می‌رفت از دیدن این ازدحام جمعیت.

فضای مرغداری های شیوه سنتی دقیقا یادآور خانه‌های قدیم است با آن شرایط ازدحام و شلوغی و ... ولی با دیدن سالن مرغداری آقای چراغی حس زندگی آپارتمانی و کاملا اتوماتیک امروزی بازنمایی می‌شود؛ دقیقا شرایط زیستی مرغ‌ها نیز همچون فضای مسکونی بشر دچار تحول شده است.

زمانی مرغ‌ها در سالن پر ازدحام مرغداری بستر در کنار تمام آلودگی‌ها و تنگنای زندگی از سر و کله یکدیگر بالا می‌رفتند و امروز در فضای ساکت و بسیار پاکیزه همچون آپارتمان‌های جدید در قفس‌های چیده شده آرام و بی صدا زندگی و رشد می‌کنند.

گویی این شیوه زندگی و جایگزینی آپارتمان های کوچک و آرام به جای خانه‌های هشت دری کلنگی در تمام ابعاد زندگی موجودات زمین رخ داده و نه تنها بشر بلکه حیونات نیز به روز شده و به قول معروف با وجود امکانات الکترونیک مدرن آپدیت شده اند.

این واحد پرورش تمام اتوماتیک مرغ گوشتی در قفس همزمان با سال جهاد اقتصادی فعال شده که پیش از این به صورت پرورش در بستر و به شکل سنتی اداره می‌شد که محمدرضا چراغی پرورش دهنده این واحد تولیدی در راستای توجه به جهاد اقتصادی، اقدام به تغییر کاربری مرغداری خود از پرورش در بستر به شیوه تمام اتوماتیک در قفس کرد.

افزایش بهداشت و کاهش تلفات در شیوه مدرن

به گفته محمدرضا چراغی مالک این واحد تولیدی، مرغداری مذکور دارای 43 هزار و 200 قفس است که ابعاد هر قفس یک متر و 75 سانتی متر در 2 متر و نیم است و به طور متوسط 80 قطعه در این قفس‌ها پرورش داده می‌شود که برای طرح و ساخت قفس‌ها و چیدمان فضایی این مرغداری، چراغی از مرغداری‌های اتوماتیک استان‌های مختلف منطقه و کشور دیدن کرده و با کمک از بهترین شیوه های ساخت استان های دیگر به طراحی این مرغداری پرداخته که از جدیدترین و بهترین مرغداری‌های کشور به حساب می‌آید تا جایی که استان‌های هم مرز و کشورهای همسایه همچون عراق نیز از طراحی مرغداری استقبال و الگو برداری کرده اند.

این واحد مرغداری با توجه به اجرای طرح پرورش در قفس و تخلیه مناسب و به موقع کود و سیستم جمع آوری که به صورت نوار نقاله‌ای می‌باشد و به همین دلیل این واحد نسبت به واحدهایی که در سطح بستر و به صورت آزاد نگهداری می‌شود، میزان کمتری گاز آمونیاک نامطبوع در سطح سالن منتشر شده و به دلیل تخلیه سریع کود هیچگونه بوی نامطبوعی در طول دوره پرورش چه داخل و چه بیرون محیط پرورش استشمام نمی‌شود؛ همچنین هیچگونه گرد و غباری به دلیل پرورش در قفس در سالن مشاهده نمی‌شود.

چراغی عنوان کرد: این واحد مرغداری از سال 83 به شیوه بستر راه اندازی شده که در زمان فعالیت اولیه پروانه بهره برداری 10 هزار قطعه بوده که با تغییر کاربری به 30 هزار قطعه افزایش یافته و حجم سرمایه گذاری برای فعال کردن این شیوه مدرن چیزی حدود 400 میلیون تومان در سال 90 بود که صرف هزینه‌های خرید قفس‌های پرورش و سیستم سرمایش و گرمایش و دیگر تجهیزات مورد نیاز شده است.

در راستای بهینه سازی مصرف سوخت، سازمان جهاد کشاورزی قم از تسهیلات مرتبط منابعی را در اختیار چراغی برای احداث این واحد گذاشت و در حال حاضر این واحد با سه نفر نیروی کار اداره می‌شود که دلیل این کم بودن نیروی کار ویژگی مثبت تمام اتوماتیک بودن این سیستم است که موجب کاهش زحمت و فعالیت نیروهای انسانی شده و در هزینه های کارگری بیشترین صرفه جویی می شود.

جوجه در شیوه مدرن طی 50 روز، سه کیلو و 400 گرم می‌شود

وی در ادامه افزود: این واحد طی 2 سال فعالیت اتوماتیک خود سه دوره بهره برداری شده که میانگین وزن مرغ های دوره سه هزار و 100 گرم بوده و تلفات جانبی در مجموع 7 درصد بوده که در شیوه بستر جوجه طی 56 روز به وزن سه کیلو می‌رسید ولی در این شیوه بعد از 50 روز به سه کیلو و 400 گرم دست می‌یابد.

مالک مرغداری دستجرد تاکید کرد: مرغداران شیوه اتوماتیک می‌توانند سالانه پنج بار به بهره وری دست یابند و این مزیتی است که نسبت به شیوه بستر زودتر و با رشد و سود بیشتری می‌توان به اهداف اقتصادی خود رسید.

وی خاطر نشان کرد: پیش از سال 90 تولید سالانه این واحد مرغداری 12 هزار قطعه بود که از با تغییر سیستم به 50 هزار در سال افزایش یافت.

مزیت‌های مرغداری به شیوه مدرن

در پایان بازدید از این واحد مرغداری، چراغی در خصوص ویژگی این شیوه تولیدی اظهار داشت: این شیوه جدید در عرصه تولید و پرورش مرغ دارای چند ویژگی مناسب و خوب است که برای آگاهی و اطلاع دیگر مرغداران خالی از لطف نیست، و می توان آنها را چنین برشمرد:

1.صرفه جویی در انرژی اعمم از الکتریکی جهت روشنایی سالن و یا گرمایشی و سیستم تهویه که به علت تمام اتوماتیک بودن حدود 60 درصد کاهش مصرف داشته و جهت تولید مرغ ها بدون نیاز به فعالیت کار و سوخت اضافی در هر دوره بازدهی نسبت دوره های قبل بهتر و بیشتر می‌شود که در مقابل افزایش تولیدات، انرژی نیز بسیار کاسته می‌شود.

2. افزایش ضریب تبدیل دان به گوشت؛ با مصرف مناسب دان در واحدهای مرغداری نسبت به شیوه سنتی بسیار مقرون به صرفه است که افزایش بهره وری بیش از 2.5 برابر میزان مصرف روش بستر است.

دان خوری مناسب با کمترین پرت دان و ضایعات نکته مثبت دیگری که در صرفه جویی هزینه ها دور از دید نیست؛ آب کافی و سال جوجه‌ها نیز در طول دوره تاثیری روشن دارد و با توجه به استفاده از بهترین نوع نیپل کمترین اتلاف آب و نشت را در قفس خواهد داشت.

3. کاهش هزینه‌های جانبی از جمله کارگر، درمان، دارو که در استفاده از دارو و واکسن به شدت صرفه جویی شده و میزان بیماری‌هایی چون کوکسیدیوز به دلیل عدم تماس با بستر کاهش می‌یابد و به دلیل تهویه مطلوب و تامین هوای مناسب و نبود بستر آلوده خطر ابتلا به بیماری های تنفسی همچون برونشیت به حداقل می رسد؛ همچنین با توجه به عدم ارتباط کود کف با سالن و مرغ خطر بروز بیماری عفونی مانند گامبرو و اشرشیاکولی به طور قابل ملاحظه ای کاهش یافته و حشرات و جانوران موذی مانند سوسک نیز در سالن پرورش مشاهده نمی شود.

4. ظرفیت سالن های پرورش در مقایسه با روش بستر به بیش از 2.5 برابر افزایش می یابد.

5. افزایش دوره های پرورش در سال که به تعداد هفت دوره افزایش می یابد و بهبود عملکرد و وزن گیری زودتر به نتیجه و بهره برداری می رشد و دوره پرورش کوتاه تر می شود.

6. بهبود تهویه و رفاه گله؛ کاهش هزینه بستر یکی دیگر از مزایای این شیوه است که شایان ذکر است تامین بستری مطبوع و فاقد هرگونه آلودگی قارچی و میکروبی خود مستلزم صرف هزینه ای هنگفت است که در هر دوره به مرغدار تحمیل می‌شود و مضافاً اینکه نگهداری مذکور جهت جلوگیری از رطوبت بیش از حد و جمع آوری بسترهای خیس است.

افزایش سطح بهداشت گله و هزینه های درمان در قفس به طور چشمگیری می باشد که افزایش کیفیت گوشت و لاشه در این سیستم مشاهده و به دلیل نوع سیستم بارگیری شکستگی استخوان در لاشه به مراتب کمتر است.

7. انعطاف پذیری و استحکام کافی سطحی که جوجه های گوشتی بر آن قرار دارد که موجب کاهش جراحات سینه و ضایعات گوشتی در این سیستم می شود دیگر ویژگی مثبت این شیوه مدرن است؛ کف کشویی قفس ویژگی مناسب قفس هاست که جهت بارگیری جوجه های گوشتی در پایان دوره به طور اتوماتیک و نیمه اتوماتیک در زمان بارگیری صدمات کمتری به پرنده وارد می شود.

8. با توجه به اجرای طرح پرورش در قفس و تخلیه مناسب و به موقع کود و سیستم جمع آوری که به صورت نوار نقاله ای می‌باشد و به همین دلیل این واحد نسبت به واحدهایی که در سطح بستر و به صورت آزاد نگهداری می‌شود، میزان کمتری گاز آمونیاک نامطبوع در سطح سالن منتشر شده و به دلیل تخلیه سریع کود هیچ‌گونه بوی نامطبوعی در طول دوره پرورش چه داخل و چه بیرون محیط پرورش استشمام نمی شود؛ همچنین هیچگونه گردو غباری به دلیل پرورش در قفس در سالن مشاهده نمی شود.

9. یکنواختی روشنایی و شدت آن از عوامل بسیار مهمی است که در پرورش صحیح و مطلوب مرغ گوشتی در قفس باید به آن توجه شود که در این شیوه جوجه همیشه امکان یافتن آب و دان در اسرع وقت را داشته و از اتلاف وقت جلوگیری می شود.

چراغی در پایان انتظارات و توقعات خود را از دولتمردان در زمینه حمایت از صنعت مرغداری اینگونه بیان کرد: مسئولین دولتی با تثبت قیمت نهاده هایی مانند ذرت، سویا، جوجه یک روزه، دارو و واکسن، تثبت قیمت تولیدات گوشت مرغ، تخصیص اعتبارات سرمایه گذاری در گردش، زمان مناسب پرورش، یکسان سازی سن کشتار جهت جلوگیری از شیوع بیماری می‌تواند به رشد و ارتقا این شیوه نوپا کمک شایان توجهی کند و با حمایت خود به اقتصاد فعالان تولیدی و چرخه های صنعت و اقتصاد کمک قابل توجهی کند.

و در پایان می‌توان به این سخن رسید که همیشه قفس جایی برای تجزیه و تحلیل وزن و عمر نیست بلکه می‌تواند در مواردی نظیر این واحد تولیدی مرغ بهترین کاربرد را داشته باشد و در جهت پرورش نتیجه خوبی به بار آورده و پرورشگاهی برای مرغ‌ها به شمار آید که با بهترین و مطبوع ترین شرایط آب و هوایی، زیستی و غذایی پرورش مناسبی داشته باشند هرچند که نامطلوبی شرایط زیستی آن را نمی‌توان انکار کرد./ب