روز جهانی جمعیت، فتح مکه به دست پیامبر، حمله تاریخی مشروطه طلبان برای تصرف تهران، فتح شهر بیت المقدس توسط مسلمانان و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 20 تیر 1392 خورشیدی برابر با 2 رمضان 1434 هجری و 11 جولای 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
حمله تاریخی آزادی خواهان و مشروطه طلبان برای تصرف تهران (1288 ش) با
مرگ مظفرالدین شاه و روی کار آمدن فرزندش، محمدعلی شاه، وی علی رغم امضای
فرمان مشروطه، از همان ابتدای امر با آن مخالفت میورزید و به بهانههای
مختلف درصدد از بین بردن آن بود. سرانجام وی به بهانه ترور ناموفق خود،
مجلس شورای ملی را در دوم تیرماه 1287 ش به توپ بست و مجاهدان و مشروطه
خواهان را سرکوب نمود. این عمل شورشهای متعددی را در شهرهای گوناگون کشور
برانگیخت و سرانجام مجاهدان تصمیم به فتح تهران و خلع محمد علی شاه از قدرت
گرفتند. نخستین جنبشی که برای فتح تهران و برکناری محمدعلی شاه قاجار به
عمل آمد از ناحیه محمد ولی خان تنکابنی سپهدار اعظم و یاران او بود.
سردار
اسعد بختیاری و معروف به صمصام السلطنه نیز پس از چندی به او ملحق شده و
پس از مقداری درگیری با قوای دولتی، وارد تهران شدند. در تهران نیز مقداری
زد و خورد روی داد و محمدعلی شاه که خود را در برابر آزادی خواهان و
مشروطهطلبان ناتوان میدید به سفارت روس پناهنده شد. در همان روز با حضور
فاتحان و نمایندگان مجلس جلسهای فوق العاده در بهارستان منعقد شد و پس از
خلع محمدعلی شاه از سلطنت، احمد میرزای ولیعهد را در 12 سالگی به شاهی
برگزیدند.
درگذشت «حبیب سماعی» موسیقیدان ایرانی (1325 ش) حبیب
سماعی در سال 1280 به دنیا آمد. از آن جا که پدرش موسیقیدان بود وی از
کودکی با این هنر آشنا شد و در نوجوانی سنتور را با مهارت مینواخت. حبیب
سماعی مدتی در مدرسه موسیقی به تحصیل پرداخت و به توصیه استاد ابوالحسن صبا
کلاس تدریس سنتور دایر نمود و شاگردان زیادی تربیت کرد. استاد صبا به سبب
همکاری نزدیکی که با سماعی داشت، منتخب ابتکارات و اطلاعات سماعی را با
تکنیک مخصوص او، حفظ و در کتابی منتشر ساخت. استاد حبیب سماعی سرانجام در
بیستم تیرماه 1325 در 45 سالگی درگذشت.
رحلت فقیه اصولی و عالم امامی، آیت اللَّه «سید مرتضی فیروز آبادی شیرازی» (1369 ش) آیتاللَّه
سید مرتضی حسینی فیروز آبادی در سال 1289 ش (1329 ق) در نجف اشرف و در
خانوادهای اهل علم و فضیلت به دنیا آمد. آیتاللَّه فیروز آبادی پس از طی
دروس مقدمات و سطوح، از محضر استادان بزرگی همچون سیدابوالحسن اصفهانی و
غروی اصفهانی بهره وافر یافت و شخصیت عرفانی او در خدمت حاج سیدعلی قاضی
شکل گرفت. ایشان ضمن تحصیل به تألیف و تدریس نیز اشتغال داشت و رنجهای
بسیاری در تهیه مدارک کتاب ارزشمند خود «فضائل الخمسه» بر خود هموار نمود.
علاوه بر آن، از این عالم ربانی آثار ارزشمندی بر جای مانده است که
السَّبَعةُ مِنَ السَّلَف، عِنایةُالاصول و الفُروعِ المُهِمَّة فی احکام
الاُمَّة... از آن جملهاند. آیتاللَّه فیروز آبادی پس از کسالتی ممتد و
شدائد فراوانی که بعثیان بر وی وارد نموده بودند، سرانجام در بیستم تیرماه
1369 ش برابر با 18 ذیحجه 1410 ق در 81 سالگی دار فانی را وداع کرد و به
سرای باقی شتافت. فتح شهر بیت المقدس توسط مسلمانان در جریان جنگ های صلیبی (1244 م) جنگ
های صلیبی که از اواخر قرن یازدهم میلادی از جانب اروپاییان بر مسلمانان
تحمیل شد دارای چندین مرحله بود و اشغال سرزمینهای شرق و به ویژه تسلط بر
منطقه بیتالمقدس و آزادی عمل مسیحیان در آن منطقه را دنبال میکرد. ششمین
مرحله از جنگهای صلیبی را نمیتوان از دیدگاه نظامی، جنگ نامید چرا که پس
از هجوم امپراتور آلمان برای تصرف بیتالمقدس، حاکم مصر و فلسطین دریافت که
توانایی مقاومت در برابر وی را ندارد. از سوی دیگر، امپراتور آلمان برای
استردادِ بدون خونریزی بیتالمقدس حرکت کرده بود. در نهایت، در پی مذاکرات
صلح نمایندگان دو طرف قرار شد شهرهای بیتالمقدس و بیت اللحم و مناطق دیگر
به قلمرو صلیبیان بپیوندند ولی مسجدالاقصی و قبَّة الصَّخْره در اختیار
مسلمانان باقی بماند.
در این
زمان، فروپاشی خوارزمشاهیان در ایران و هرج و مرجهای داخل سرزمینهای
اسلامی و نیز عدم وجود دولت قدرتمند اسلامی باعث شد تا فرصتطلبان صلیبی
به تسخیر کامل بیتالمقدس فکر کنند. در این میان، درگیریهای پراکنده
مسلمانان و مسیحیان در شهرهای مختلف فلسطین، بیشتر با پیروزی مسلمانان
همراه بود. همچنین بروز ضعف مسیحیان و ظهور توانمندی مسلمانان باعث شد تا
حاکم مصر با سپاهی گران به جانب بیتالمقدس حرکت نموده و در یازده ژوئیه
1244 م به فتح آنجا دست یابد و بیتالمقدس را برای همیشه از چنگ متجاوزان
صلیبی به درآورد.
وقوع غزوهٔ «الفتح» و فتح مکه به دست پیامبر و اصحاب آن حضرت به روایتی (8 ق) برخی
از مورخان، وقوع غزوهٔ الفتح و فتح مکه به دست پیامبر (ص) و اصحاب و یاران
آن حضرت را دوم و برخی دیگر سیزدهم و نیز بیستم رمضان دانستهاند. ممکن
است در دوم رمضان آماده برای جنگ شده و در روز سیزدهم مکه را فتح کرده
باشند. منشأ فتح مکه و درگیری مسلمین با کفار قریش، نقض شرایط صلح حدیبیه
از سوی کفار قریش بود که فردی از بنیبکر که از طرفداران قریش بودند شعری
در هجو پیامبر (ص) خواند و غلامی از بنیخزاعهٔ طرفدار پیامبر (ص) این شعر
را شنید و منع کرد ولی فایدهای نداشت. در
نتیجه، بین آنان زد و خورد درگرفت و درگیری طرفین به قوم و قبیله آنان نیز
کشیده شد. این خبر به پیامبر (ص) رسید آن حضرت فرمود: نصرت داده نشوم، اگر
خزاعه را نصرت نکنم. پس در طلب لشکر برآمد و پیکی را به سوی دشمن فرستاد و
پیام داد: هر که ایمان به خدا دارد، در اول رمضان در مدینه حاضر شود. هر
مسلمانی که در مدینه بود آمادهٔ تجهیز جنگی شد. بالاخره زمان موعود فرا
رسید و این شهر مقدس به دست مسلمانان فتح گردید. از آن پس کار اسلام پا
برجا شد و شالودهٔ دین پیریزی گردید.
درگذشت «عبدالرحمن زجاجی» ادیب و فقیه مسلمان (340 ق) عبدالرحمن
بن اسحاق زجاجی نهاوندی، ادیب، لغت شناس و فقیه سرشناس قرن چهارم هجری، در
اواخر قرن سوم هجری در نهاوند به دنیا آمد. وی در نوجوانی راهی بغداد شد و
نزد اساتید برجستهٔ زمان خود، همچون ابن دُرَید، ابراهیم بن محمد زجاج،
اخفَش صغیر و محمد یزیدی به تحصیل فقه و لغت پرداخت تا این که خود در این
علوم استاد شد. از تالیفات این عالم فاضل میتوان به کتاب الایضاحُ الکافی،
الاَمالی و شرحُ الاَلِف و اللام لالمازنی اشاره کرد.
شکست سپاهیان مغول از ارتش مصر و شام (702 ق) غازان
خان معروف به محمود، پادشاه مغول در ایران، دوبار به سرزمینهای شام و مصر
لشکر کشید که در بار اول به سال 699 ق، پیروزی از آن وی بود. ولی در حملهٔ
دوم غازان به شام که در سال 702 ق روی داد، ملک ناصر محمد پسر سیف الدین
قلاوون پادشاه مصر، امرای غازان را در محل مَرج الصُّفْر در نزدیکی دمشق در
دوم رمضان سال 702 ق شکست داد. غازان خان چنان از این شکست اندوهگین شد که
حدود یک سال بعد در یازدهم شوال سال 703 ق در سی و سه سالگی در قزوین مرد و
جسد او را در بیرون شهر قزوین به خاک سپردند.
تولد «هنری بِسْمِر» مهندس و مخترع انگلیسی (1813 م) هنری
بِسمِر، صنعتگر انگلیسی در 11 ژوئیه 1813 م در این کشور به دنیا آمد. وی
تحصیلات خود را در رشته مهندسی به پایان برد و بعدها برای توسعه تولیدات
آهن و فولاد و چُدن، کورههای بلند ذوب فلزات را اختراع نمود. بسمر توانست
به وسیله کوره مخصوص که با جریان هوا کار میکرد و آهن ناخالص مذاب را بدون
کربن مینمود، فولاد عالی به دست آورد. از این رو، این کوره به اسم او، به
نام کوره بسمر معروف است. وی با این اختراع، اساس صنایع انگلستان و جهان
را دگرگون ساخت و تحولات شگرفی در این عرصه ایجاد کرد. بسمر در سال 1859،
مراکز تهیه فولاد و آهنْ ایجاد نمود و به ساخت اسلحه و ریل راه آهن پرداخت
که این کارخانه، هنوز نیز فعال است. هنری بسمر سرانجام در 28 فوریه 1898 م
در 85 درگذشت.
مرگ «سباستین کابوت» کاشف و دریانورد معروف ایتالیایی (1557 م) سباستین
کابوت، دریانورد ایتالیایی در 26 نوامبر 1476 م در ونیز به دنیا آمد. وی
از ابتدا به همراه پدرش که او نیز از دریانوردان بزرگ به شمار میرفت،
مسافرتها و سیاحتهای دریایی خویش را آغاز کرد و با فنون و رموز دریانوردی
آشنا گردید. در جریان همین سفرها، جزیره کاپبِرْتَنْ را در شمال کانادا
کشف کرد و از آن پس در خدمت دربار انگلستان قرار گرفت. کابوت در سالهای
بعد به خدمت دربار اسپانیا درآمد و در این سالها، خلیج لاپْلارْتا در
امریکای جنوبی را کشف کرد. وی در سال 1544 م نقشه عظیم و رنگی دنیا را کشید
و گام مهمی در شناسایی زمین برداشت. کابوت پس از چندی با تأسیس یک شرکت
بازرگانی، گروههای اکتشافی برای یافتن راهی در شمال شرقی برای رفتن به شرق
را بسیج کرد و خدمات زیادی به جغرافیای اقتصادی زمان خود نمود. سباستین
کابوت سرانجام در 11 ژوئیه 1557 م در 81 سالگی درگذشت.
روز جهانی جمعیت (1989 م) شواهد
تاریخی نشان میدهد که تا قبل از سال 1800 م جمعیت جهان به سرعت افزایش
مییافت. جمعیت جهان در سال 1804 م تنها یک میلیارد نفر بود. پس از 123
سال، این جمعیت دو برابر شد و 60 سال بعد یعنی در سال 1987 م به پنج
میلیارد نفر رسید. اکنون پس از گذشت چند سال، جمعیت کره زمین از مرز هفت
میلیارد نفر گذشته است و چنانچه متوسط افزایش جمعیت جهان را سالانه فقط دو
درصد فرض کنیم، در حدود یک قرن آینده یعنی سال 2100 م با جمعیت 48 میلیارد
نفری روبرو خواهیم شد که تصور آن هم کره زمین را به لرزه در میآورد.
از
این رو در ژوئن 1989 م، مجمع کنترل برنامه توسعه ملل، روز یازدهم ژوئیه
(مطابق با 21 تیرماه) را به عنوان روز جهانی جمعیت اعلام کرد تا جمعیت بیش
از شش میلیاردی جهان، این روز را گرامی بدارند و افکار عمومی جهان را به
خطر افزایش جمعیت و تدابیر و برنامههای توسعه و نیاز به حل مشکلات ناشی از
افزایش جمعیت جهان، جلب کنند.
برخی دیگر از رخدادهای امروز •
1796: طبق قرار «جی»، انگلستان منطقه دیترویت را به آمریکا داد که اینک
گوشه ای از ایالت میشیگان و محل استقرار کارخانه های اتومبیل سازی
آمریکاست. • 1987: سازمان ملل اعلام کرد که در این روز، جمعیت جهان از پنج میلیارد نفر تجاوز کرد. •
1995: صربهای بوسنی شهر 37 هزار نفری مسلمان نشین سربرنیتسا (به معنای
معدن نقره) را تصرف و گروهی (به قولی هزاران تن) از ساکنان شهر را کشتند.
یک چهارم جمعیت شهر، صرب و مابقی از مسلمانان بوسنی بودند. مقتولان عمدتا
از پسران و مردان مسلمان منطقه بودند. • 1995: دولت آمریکا روابط خود را با جمهوری ویتنام به حالت عادی درآورد.