به گزارش خبرنگار حوزه ميراث‌فرهنگي باشگاه خبرنگاران؛ روستا "اورامان" كه در دامنه رشته كوههاي زاگرس و در ابتداي حوزه آبريز رودخانه سيروان واقع شده با توجه به معماري خاص و ويژگي‌هاي مختلف يكي از روستاهاي شگفت‌آور كشور است.


استان كردستان با توجه به شرايط ويژه جغرافيايي و موقعيت خاص مكاني و زماني داراي ديدني‌هاي بسيار زياد طبيعي و تاريخي است كه البته وجود روستاهاي شگفت انگيز در اين استان شامل پالنگان، اورامان و همچنين آثار باستاني همچون غار كرفتو، قلعه زيويه و عمارت‌هاي قديمي از جمله ويژگي‌هاي خاص اين استان است.


روستاي اورامان قدمت ديرينه دارد و وجود آثار و بقاياي آتشكده‌‌هاي فراوان دراطراف آن نشانگر اين موضوع است كه مردم اين نواحي بيش از گرايش به اسلام زرتشتي بوده‌اند اين سرزمين در گذشته قلمرو فرمانروايان و سلاطين محلي بوده كه با اقتدار بر آنم حكمفرمايي مي‌كردند به همين دليل اين روستا را اورامان تخت پايتخت يا مركز سلطنيت ناميده‌آند و به روايتي ديگر اورامان در گذشته‌هاي دور شهري پرجمعيت بوده كه به عنوان مركز اورامي‌ها دراين منطقه استفاده مي‌شده است.

تمامي خانه‌هاي روستاهاي اوارامان تنها با استفاده از سنگ و چوب ساخته شده و در ديوار منازل مسكوني سه تا چهار طبقه هيچ خبري از گل و سيمان و مردان سخت‌كوش روستا با الهام ار طبيعت منطقه كه برگرفته از كوه‌هاي سخت و خشن است و با دستان هنرمند خود به اين سنگهاي بي‌جان زيبايي بخشيده و به صورت كاملا ديدني آنها را روي هم قرار داده‌اند ضمن رعايت اصول مقاوم‌سازي خانه‌هاي سه تا چهار طبقه را بنا مهاده‌اند.

فضاي زندگي ساكنان روستا با محيط طبيعي آن و همچنين نحوه معيشت و فعاليتهاي اقتصادي آنان آميخته است به گونه‌اي كه در خانه‌ها علاوه بر محل استراحت، اتاق‌ها، سرويس‌بهداشتي و آشپر‌خانه‌ها عموما طويله، انبار غله، انبار علوفه و حتي مكاني براي قرار دادن دارهاي عمودي قالي و دستگاه‌هاي گليم و جاجيم بافي تعبيه شده است.
اين روستا را هزار ماسوله مي‌نامند زيرا معماري آن‌ها همانند ماسوله است حياط همه خانه با وسعتي بيشتر بام خانه‌اي ديگر است .
به غير از وضعيت خاص روستا از نظر معماري موقعيت چشمه‌هايي پرآب ، مراسم خاص و آداب رسوم و وجود مقبره و مسجد پير شاليار و بويژه جمعيت و تعداد سكنه‌ةا قابل توجه آن نشانگر اهميت منطقه از زمان ساساني است./ص