به گزارش خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران چرایی افزایش تنش در مصر شب گذشته در برنامه گفتگوی ویژه خبری با حضور " سعد‌الله زارعی " رئیس موسسه مطالعاتی و " علی‌اصغر محمدی " دیپلمات ارشد پیشین در حوزه غرب آسیا مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

"سعد‌الله زارعی " در پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی بر اینکه از دیدگاه شما ریشه حوادث مصر از کجا آغاز شده است، گفت: انقلاب مصر ظرف مدت 18 روز به پیروزی رسید به طوری که در این انقلاب عمدتا جوانان میاندار جریان بودند و از گروه‌ها و احزاب شناخته شده سیاسی کمتر خبری بود.

وی با اشاره به اینکه اخوان‌المسلمین از جمله گروه‌هایی بود که با تأخیر وارد انقلاب شد، افزود: در هفته اول انقلاب مردم مصر از حضور اخوان‌المسلمین در میدان خبری نبود.

 رئیس موسسه مطالعاتی اظهار داشت: انتخابات در مصر در وضعیتی برگزار شد که مردم با مشارکت بالا در آن حضور پیدا نکردند به طوری که ساز‌وکارها و ساختارهای لازم برای انتقال قدرت تبیین نشده بود.

زارعی با اشاره به اینکه انتخابات و همه‌پرسی همیشه زیر 50 درصد برگزار می‌شد، گفت: حداکثر 3 میلیون نفر از شهروندان مصر در انقلاب شرکت کردند.

وی با اشاره به اینکه جامعه مصر به مرور وارد فعالیت های سیاسی شد، خاطرنشان کرد: سازوکار‌هایی که برای هدایت انقلاب بوجود آمده از توان مدیریتی لازم برخوردار نبوده است.

زارعی افزود: اخوان المسلمین به جای اینکه تبیین روشنی از آنچه که در جامعه مصر گذشته  و در حال وقوع است، داشته باشد به صورت کاملا زیگزاگی و پاندولی و به شیوه پرنوسان وارد فضای سیاسی شده است.

وی با اشاره به اینکه با گذشت یک سال از ریاست‌جمهوری مرسی هیچ کس نمی‌تواند تعریف روشنی از سیاست خارجی مرسی داشته باشد اظهار داشت: مرسی در مقام رئیس‌جمهور نتوانست چتر دولت را بر روی همه مصر و گروه‌های سیاسی پهن کند به‌عبارتی مرسی نتوانست قدرت تجمیع شده در انتخابات بهمن سال 90 را حفظ کند و به میدان بیاید.

رئیس موسسه مطالعاتی با اشاره به اینکه امروزه همان کسانی که در قدرت تجمیع شده و مجلس شب را تشکیل دادن به جمع مخالفین پیوسته‌اند، ادامه داد: سلفی‌ها در جامعه مصر به گروه خشونت درگیری و واگرایی معروف هستند.

وی با بیان اینکه محمد مرسی به موازات سیاسی شدن جامعه مصر نتوانست برنامه‌های مناسبی را در یک چشم انداز روشن و معینی ارائه کند، تصریح کرد: مرسی به نوعی جامعه مصر را دچار یأس دلزدگی و ناامیدی کرد و نتوانست رضایت نسبی را بوجود آورد.

زارعی با اشاره به اینکه بحران مصر از آغاز ریاست‌جمهوری مرسی پردامنه‌تر شده است، گفت: اوضاع مصر امروزه به مرحله بسیار حساسی رسیده به‌گونه‌ای که بسیار از تحلیل گران سیاسی معتقدند این دو سه روز اخیر برای مصر بسیار تعیین کننده خواهد بود.

وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چرا سیاست منسجم و قوی در سیستم دولتی مصر صورت نگرفته است، افزود: سیاست خارجی مرسی از سه واژه تأخیر، ابهام و تردید تشکیل می‌شود.

زارعی گفت: زمانی که در مصر انقلاب شد باید این کشور از رژیم غاصب صهیونیستی و از جبهه ارتجاع عرب خارج می‌شد و نشان می‌داد که مصر جدیدی بوجود آمده است.

رئیس موسسه مطالعاتی با اشاره به اینکه متأسفانه رفتار مرسی در موضع فلسطین با رفتار مبارک خیلی تفاوت نمی‌کند، اضافه کرد: مرسی در بعضی مواقع حتی بسیار بدتر از مبارک رفتار کرده به طور مثال به تخریب تونل‌ها در منطقه غزه پرداخت جایی که تنها نقطه عبور کالاهای اولیه به منطقه غزه بود.

وی با بیان اینکه اخوان‌المسلمین در طول تاریخ 80 ساله همواره به‌عنوان گروه مدافع فلسطین و منتقد رفتار واگرایانه دولت مبارک بود، افزود: مصری‌ها در مذاکرات خصوصی خود با مسئولان ایران همیشه بر حقانیت موضع ایران تأکید داشتند اما این درحالی است که آنها حتی یک قدم به سمت رابطه فعال با جمهوری اسلامی برنداشتند.

زارعی گفت: مصری‌ها خودشان بارها پیشنهاد می‌کردند که در حوزه اقتصادی دچار مشکل هستند و از ایران می‌خواستند تا آنها را در این حوزه کمک و یاری برسانند اما این درحالی بود که آنها زمانی پای قرارداد می‌آمدند عقب نشینی می‌کردند.

وی با اشاره به گفته‌های مقامات مصری مبنی بر اینکه روابط این کشور با جمهوری اسلامی ایران باعث آسیب مصری‌ها در حوزه منطقه عرب خواهد شد، ادامه داد: مصری‌ها در مواجه با رژیم غاصب صهیونیستی باید موضع منطقی‌تری اتخاذ می‌کردند و در مسئله سوریه باید موضع مقاومت را در پیش می‌گرفتند.

رئیس موسسه مطالعاتی با اشاره به اینکه سیاست مصر در سوریه جنبه خشونت‌آمیز به خود گرفته است، افزود: عربستان و امارات نمی‌خواهند مصر در منطقه عرب و اسلام به کشوری محوری و قدرتمند تبدیل شود.

زارعی با بیان اینکه مرسی به جای اینکه نگاه تاریخی کشورهای عربی خلیج فارس را نسبت به مصر تغییر دهد به یک باره بازی پاندولی را با آنها آغاز کرده، ادامه داد: مرسی ابتدا وارد فضای انتخاباتی شد و بعد به سراغ قانونی اساسی پیش رفت و خود این موضوع منشأ دعوا و مشکلات عدیده‌ای شد.

وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چرا مخالفین به رأی مردم پایبند نیستند، گفت: جوانانی که در جنبش 6 آوریل شرکت کرده بودند و به انقلاب ژوئن پیوستند نقطه آغازین انقلاب مصر را بوجود آوردند.

وی اظهار داشت: باید یک نقطه رهبری ایجاد می‌شد تا آن نقطه رهبری قانون اساسی را به صورت مشخص و یا به شیوه غیر رسمی تنظیم می‌کرد و سپس قانون اساسی را به رفراندوم می‌گذاشتند.

زارعی با اشاره به اینکه انتخابات مجلس شب در یک فرآیند دو ماهه برگزار شد، گفت: این مجلس یک هیئت صد نفره را برای بحث تبادل نظر در قانون اساسی را تعیین کرد که در نهایت مجلس شب منحل شد و قانون اساسی به زیر سوال رفت.

" محمدی "دیپلمات پیشین در حوزه غرب آسیا در ادامه گفت: انقلاب مصر دارای رأس مشخصی نبود یعنی باید گفت این انقلاب فاقد رهبری مشخصی نبوده زیرا به هنگام بروز مسائل اساسی و مشکلات بزرگ رهبری وجود نداشت که کلامش فصل‌الخطاب باشد.

وی با بیان اینکه عدم وجود رهبر و پیروزی انقلاب بدون سازوکارهای لازم موجب بروز مشکلات در منطقه شد، اظهار داشت: مصر مراحل رشد و توسعه اجتماعی را به صورت کامل طی نکرده است.
 
این کارشناس سیاست خارجی با اشاره به اینکه 51 درصد بی‌سواد در جامعه مصر وجود دارد، افزود: بین طبقه نخبه و توده مردم گسست عمیقی وجود دارد که در نهایت موجب بروز مشکلات عدیده‌ای در این کشور شده است.

وی با اشاره به اینکه فرهنگ پذیرش دموکراسی در مصر نهادینه نشده است، خاطرنشان کرد: پیروز انتخابات مصر اخوان‌المسلمین است زیرا این جبهه از تشکیلات 80 ساله و توان بسیج مردم برخوردار بود.

دیپلمات سابق در حوزه غرب آسیا با اشاره به اینکه اخوان‌المسلمین می‌تواند مردم را به هنگام رأی‌گیری بسیج کند، گفت: متأسفانه این تشکیلات 80 ساله که همواره کار مردمی انجام می‌دهند نتوانست مدیریت سیاسی کشور بزرگی همچون مصر را برعهده بگیرد.

محمدی با بیان اینکه مصر از سوی آمریکا و رژیم غاصب صهیونیستی و برخی از کشورهای منطقه دچار خطر شده است، افزود: مرسی از پشتوانه داخلی خوبی برخوردار نیست این در حالی است که مصر می‌تواند به یک الگوی تأثیرگذار در جهان عرب تبدیل شود.

دیپلمات سابق در حوزه غرب آسیا با اشاره به استراتژی آمریکا و رژیم اشغالگر صهیونیستی برای آسیب‌زدن به مصر و جلوگیری از برقراری ثبات در این کشور اضافه کرد: اگر مصر مراحل استقرار خود را طی کند می‌تواند به یک الگوی تأثیرگذار در جهان عرب تبدیل شود.

وی با بیان اینکه مصر به دلیل اشتراک زبان و فرهنگ می‌تواند نقش بسزایی در جامعه عربی ایفا کند، خاطرنشان کرد: استراتژی آمریکا و رژیم غاصب صهیونیستی سبب شد تا در مصر ثبات و استقرار نشود.

این دیپلمات ارشد پیشین ایران در حوزه غرب آسیا با بیان اینکه مرسی بنا به شرایط تمایل بیشتری به سمت سلفی‌ها پیدا کرده، خاطرنشان کرد: برخی از گروه‌های سلفی تحت نفوذ گروه‌های اطلاعاتی آمریکا و متحدین آنها قرار گرفته بودند.

محمدی با اشاره به اینکه آمریکا و رژیم صهیونیستی برای اجرای سیاست‌های خود از مصر استفاده ابزاری می‌کند، اظهار داشت: در میدان التحریر کسانی همچون عمرو موسی و طرفدار‌انش حضور دارند که دو ماه پیش به رژیم جعلی صهیونیستی سفر کردند و رسما با مقامات این رژیم غاصب ملاقات داشتند و از نحوه ایفای نقش سازمان‌های مدنی برای عادی سازی روابط با این رژیم صحبت کرده‌اند.

وی با اشاره به اینکه اکنون بیش از هر زمان دیگری شاهد تندروی و خشونت در مصر هستیم، اظهار داشت: تندروی و خشونت در مصر به یک وجه قالب تبدیل شده است.

محمدی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا اتفاقات اخیر به اسلام‌گرایان ضربه خواهد زد یا خیر گفت: مصر دارای جایگاه محوری و کانونی در جهان عرب و اسلام است به‌طوری که تحولات این کشور تأثیر مستقیمی را بر جهان عرب و اسلام خواهد گذاشت.

این دیپلمات ارشد پیشین حوزه غرب آسیا با اشاره به اینکه نقاط ضعف مرسی مشخص است اما اگر بخواهیم منصفانه مسائل را ببینم باید شرایط وی را هم نیز درک کنیم، افزود: باقی مانده ساختارهای مبارکی در وضعیت کنونی یکی از مشکلات اخیر مصر به شمار می‌آید.

وی با اشاره به اینکه گروهی در میدان التحریر مصر عکس مبارک را به دست دارند، ادامه داد: سیستم امنیتی مصر در اینکه اوضاع به ثبات نرسد کمک می‌کند.

 محمدی با اشاره به وجود بیش از 300 هزار نفر اراذل و اوباش در مصر خاطرنشان کرد: بخش مهمی از این اراذل و اوباش برای سیستم اطلاعاتی و امنیتی مصر کار می‌کنند، به‌گونه‌ای که از این اراذل و اوباش برای بعضی از قضایای قبیله‌ای و طایفه‌ای بهره می‌گیرند.

این دیپلمات پیشین ارشد حوزه غرب آسیا با بیان اینکه سیستم امنیتی مصر مانع از فعالیت مرسی در امور کشور می‌شود، گفت: مرسی سیاست خارجی را تعیین نمی‌کند بلکه ارتش این کار را انجام می‌دهد به‌گونه‌ای که ارتش اجازه نداد دولت، وزیر‌خارجه خود را انتخاب کند.

وی با بیان اینکه مرسی رئیس جمهوری تام‌الاختیار نیست، گفت: اختیاراتی که مرسی دارد تنها در ورق است به طوری که وی حتی نتوانسته کارمندان کاخ ریاست‌جمهوری خود را انتخاب کند و از کابینه 32 نفره فقط 4 نفر را در سیستم حکومتی خود آورد.

محمدی افزود: اگر مرسی در این وضعیت آسیب ببیند که احتمالا آسیب دیده است معلوم نیست اوضاع مصر به کدام سمت و سو پیش برود.

وی با تأکید براینکه اوضاع مصر به سمت تنش بیشتر پیش خواهد رفت، بیان کرد: اگر تنش بیشتری در مصر صورت گیرد جنبش جهانی اسلامی آسیب خواهد دید.

  این دیپلمات ارشد پیشین حوزه غرب آسیا با اشاره به اینکه انقلاب فرآیندی است که به صورت یک مرتبه و آنی به وقوع نمی‌پیوندد، گفت: مجموعه‌ای از عوامل باعث بوجود آمدن انقلاب می‌شود به‌گونه‌ای که آنچه که از روز سقوط مبارک تا به امروز رخ داده است خواستن موازنه قوا در مصر بوده  بنابراین باید گفت موازنه قوا در مصر در حال نوسان است.

محمدی اظهار داشت: ارتش مصر همچنان از قدرت و اقتدار  لازم برخوردار است اما اگر وارد عرصه شود از رویارویی با مردم می‌ترسد.

وی در پایان با اشاره به اینکه ارتش برای ورود و عدم ورود مشکل دارد به‌‌ طوری که وضعیت بسیار وخیم است، خاطرنشان کرد: ظرف دو سه روز آینده صحنه مصر مشخص خواهد شد بنابراین پیش‌بینی آرامش را در میان مدت نمی‌کنیم.

انتهای پیام/