ثبت رصد خانه مراغه در فهرست آثار ملی ایران، آغاز سلطنت رسمی «احمدشاه»، ساخت ساعت معروف «بیگ بن»، درگذشت «ادوارد براون» ادیب و خاورشناس انگلیسی و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 16 تیر 1392 خورشیدی برابر با 28 شعبان 1434 هجری و 7 جولای 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:

ثبت رصد خانه مراغه از دوره ایلخانی در فهرست آثار ملی ایران
رصدخانهٔ مراغه رصدخانه‌ای بود که در دورهٔ هلاکوخان زیرنظر خواجه نصیرطوسی در شهر مراغه ساخته‌شد. ساختمان اصلی این رصدخانه به شکل برجی استوانه‌ای ساخته شده‌بود. در ساختمان‌های جنبی آن یک کتابخانه و محل اقامت کارکنان تشخیص داده شده‌است. بنای رصدخانهٔ مراغه در سال ۶۵۷ هجری (۱۲۶۱ میلادی) به سفارش خواجه نصیرالدین طوسی و به فرمان هولاکو -نوهٔ چنگیزخان مغول- آغاز شد.

هولاکو برای نگهداری این سازمان پژوهشی موقوفه‌های ویژه‌ای درنظر گرفت. کتابخانه‌ای شامل ۴۰۰ هزار جلد کتاب و ابزارهای اخترشناسی، از جمله ذات‌الربع دیواری به شعاع ۴۳۰ سانتی‌متر، حلقه‌دار (ذات‌الحلق)، حلقهٔ انقلابی، حلقهٔ اعتدالی و حلقهٔ سموت نیز فراهم شدند. این بنا در سال 1364 از دوره ایلخانی به شماره 1675 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

رحلت فقیه اصولی و عالم دینی «آیت اللَّه میرزا ابوالهدی کرباسی» (1316 ش)
آیت‌اللَّه میرزا ابوالهدی کرباسی (کلباسی) در اواخر قرن سیزدهم هجری قمری در خاندانی عالم پرور در اصفهان به دنیا آمد و تحصیلات خود را در محضر پدر و عده‌ای دیگر از علما گذارند. وی سپس برای تکمیل دروس خود در حدود سال 1281 ش رهسپار نجف اشرف گردید و در درس خارج اصول و فقه حضرات آیات آخوندملامحمدکاظم خراسانی و سیدمحمدکاظم یزدی شرکت جست. آیت‌اللَّه کرباسی پس از سالیانی توقف در نجف و رسیدن به مقامات عالی اجتهاد، به زادگاه خود بازگشت و حلقه درس خارج فقه، اصول و درایه و رجال خود را تشکیل داد.
این فقیه عالی مقام از عالمانی همچون سید حسن صدر، میرزا هاشم خوانساری چهار سوقی و ملا علی محمد نجف آبادی اجازه روایت داشت و خود نیز از مشایخ اجازه حضرات آیات: سید شهاب الدین مرعشی نجفی، سید حسین خراسانی و شیخ عبدالحسین گروسی بود. آیت‌اللَّه کرباسی همچنین کتب متعددی را به رشته تحریر درآورد که حاشیه بر کفایةُ الاصول، البَدرُالتّمام، زَلاّتُ الاَقدام و الفوائدُ الرّجالیه از آن جمله‌اند. این فقیه جلیل سرانجام در شانزدهم تیرماه 1316 ش برابر با بیست و هفتم ربیع‌الثانی 1356 ق درگذشت و در قبرستان تخت فولاد اصفهان به خاک سپرده شد.

درگذشت شاعر اهل بیت استاد «حسینی» ملقب به «سعدی زمان» (1365 ش)
استاد سیدرضا حسینی مُلَقَّب به سعدی زمان در سال 1289 ش در آذربایجان به دنیا آمد. سیدرضا از ابتدای تحصیل، قریحه شاعریش شکوفا شد و از چهارده سالگی زبان به شعر گشود. هنوز جوان بود که نامش بر زبان‌ها افتاد و به جهت خلوص نیت و دلبستگی شدیدی که به خاندان عصمت و طهارت داشت، قریحه و قلمش را در زمینه نشر فضایل و مناقب و مراثی آن بزرگواران به کارگرفت.
استاد حسینی یکی از درخشان‌ترین چهره‌های ادبیاتِ مرثیه ترکی آذری است و با ظهور وی در این عرصه، تحولی چشمگیر در روند عادی نوحه سرایی و مدیحه‌پردازی زبانِ اسلامی پدید آمد. از این شاعر متعهد، آثار ادبی متعددی بر جای مانده که لمعات حسینی، نجوم درخشان، بهار بی‌خزان و آثار الحسینی در 2 جلد از آن جمله‌اند. استاد سید رضا حسینی به وارستگی زیست تا آن که در تیرماه 1365 ش در 76 سالگی درگذشت و در حرم حضرت عبدالعظیم دفن شد.

رحلت عالم ربانی آیت اللَّه «زین العابدین مرندی» (1301 ش)
آیت اللَّه شیخ زین‌العابدین بن اسماعیل مرندی، در سال 1229 ش (1266 ق) در مرند در آذربایجان شرقی به دنیا آمد و مقدمات علوم و معارف اسلامی را در زادگاهش سپری نمود. وی پس از آن راهی نجف گردید و از محضر عالمان نام‌آوری همچون میرزای بزرگ شیرازی و میرزاحبیب‌اللَّه رشتی بهره‌مند شد. آیت‌اللَّه مرندی پس از سالیانی حضور در درس مراجع بزرگوار تقلید، خود به تدریس پرداخت و شاگردانی پرورش داد. این عالم ربانی پس از مدتی در بخشی از آذربایجان به عنوان مرجع تقلید مطرح شد و رساله عملیه ایشان به نام مِنهاجُ العِباد منتشر گردید. آیت‌اللَّه مرندی سرانجام در شانزدهم تیرماه 1301 ش برابر با دوازدهم ذی‌قعده 1340 ق در 72 سالگی به لقاءاللَّه شتافت و در وادی‌السلام نجف اشرف مدفون شد.

ثبت مجموعه پاسارگاد در فهرست آثار فرهنگی میراث جهانی یونسکو (1383 ش)
مجموعه میراث جهانی پاسارگاد مجموعه‌ای از آثار باستانی برجای مانده از دوران هخامنشی است که در شهرستان پاسارگاد در استان فارس واقع شده‌است. این مجموعه دربرگیرندهٔ ابنیه‌ای چون آرامگاه کوروش بزرگ، کاخ دروازه، پل، کاخ بار عام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آب‌نماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، استحکامات دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری، محوطهٔ مقدس و تنگه بلاغی است. این مجموعه، پنجمین مجموعهٔ ثبت‌شده در فهرست آثار میراث جهانی در ایران است که طی جلسه یونسکو که در تیرماه سال ۱۳۸۳ در چین برگزار شد به علت دارا بودن شاخص‌های فراوان با صد در صد آرا در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید. این مجموعه به شماره 1106 در فهرست آثار فرهنگی میراث جهانی یونسکو در سال 1383 به ثبت رسید.

ساخت ساعت معروف «بیگ بن» در انگلستان (1856 م)
برج ساعت بیگ بن (Big Ben)، بزرگ‌ترین و معروف ترین برج ساعت جهان است که در شهر لندن واقع است. برج ساعت کاخ وست منیستر که در ضلع شمال شرقی ساختمان پارلمان بریتانیا قرار دارد، به نام برج بیگ بن یا ساعت بیگ بن، شهرت جهانی دارد. در واقع، بیگ بن، نام زنگ بزرگ سیزده تنی است که در داخل برج قرار دارد و سر هر ساعت هم به صدا در می‌آید. برج ساعت بیگ بن، در بریتانیا، رسمأ به نام «برج سنت استفان کاخ وست منیستر»، شناخته می‌شود.

پس از آنکه کاخ وست منیستر، در یک آتش سوزی ویرانگر در تاریخ ۲۲ ماه اکتبر سال ۱۸۳۴ میلادی از بین رفت، چارلز باری، معمار معروف انگلیسی، ساخت مجدد این کاخ را شروع کرد و یک برج ساعت برای ضلع شمال شرقی کاخ درنظر گرفت. با وجود اینکه ته‌بنای برج بیگن بن، به همراه ساختمان کاخ، در سال ۱۸۳۴ نهاده شد، اما خود برج، ۱۳ سال بعد از آن، در سال ۱۸۵۶ ساخته شد. برج ساعت بیگ بن لندن، از سطح زمین، ۹۳.۳ متر ارتفاع دارد. ساعت این برج که دارای چهار جهت است، ۵۵ متر از سطح زمین ارتفاع دارد.

درگذشت «ابن حاجب» محدث و مورخ مسلمان (630 ق)
ابن حاجب در سال 593 ق در دمشق به دنیا آمد و برای بهره‌گیری از دانش محدثان عصر خود، به شهرها و نقاط مختلف سفر کرد. ابن حاجب در علم حدیث، سرآمد علمای عصر خود بود که تالیفاتی از وی به جای مانده است.

رحلت عالم فرزانه «ملاحسینقلی همدانی» استاد بزرگ اخلاق (1311 ق)
آخوند ملاحسینقلی همدانی عارف والاقدر، فقیه و حکیم فرزانه و از بزرگ‌ترین استادان عرفان و اخلاق، در سال 1239 قمری در روستای «شوند» در «جزین» همدان متولد گردید. از استادان وی می‌توان به شیخ عبدالحسین تهرانی (شیخ العراقین)، شیخ مرتضی انصاری و آقاسیدعلی شوشتری و از شاگردان دانشمند او می‌توان به شیخ محمد بهاری، سید احمد کربلایی، شیخ موسی شراره، سیدمهدی حکیم، میرزا جواد آقا ملکی تبریزی و سید جمال‌الدین اسدآبادی اشاره نمود. به گفتهٔ استاد شهید مطهری، حوزهٔ تعلیم و تربیت آخوند همدانی، بیشتر حوزهٔ تربیت بود تا تعلیم. مدفن این سالک راه حق در کربلا واقع گردیده است.

آغاز سلطنت رسمی «احمدشاه» آخرین پادشاه قاجار (1332 ق)
پس از محمد علی شاه قاجار، پسرش احمدشاه در 27 جمادی الثانی 1327 ق در دوازده سالگی به پادشاهی برگزیده شد. چون احمدشاه کودکی بیش نبود، کارها به دست هیئت مدیره‌ای افتاد که زمام امور را تا تشکیل مجلس تازه، در کف خود گرفت. در این میان ابوالقاسم خان ملقب به ناصرالملک، نیابت سلطنت یافت و تا شعبان 1332 ق در این مقام بود و از آن پس چون احمدشاه به سن قانونی رسیده بود، به طور رسمی، پادشاه ایران گردید.

مرگ «ژان نیکلا رِمْبو» شاعر و ادیب فرانسوی (1891 م)
ژان نیکلا آرتور رِمْبو، در ششم ژوئن 1854 م در ناحیه‌ای در شمال شرقی فرانسه به دنیا آمد. رمبو سال‌هایی از عمر خود را به مسافرت و ماجراجویی سپری کرد و آثاری از خود به جای گذاشت. از جمله این آثار، کتاب اشراق، شامل یک سلسله مینیاتوری‌های رنگین از رؤیاها و بینشی حیرت‌انگیز از دنیای پرهرج و مرج خاص خود او که نبوغ جوانیش را به تصویر کشیده است. کتاب دیگر، فصلی در جهنم، افکار رمبو را نشان می‌دهد و او را شاعری معرفی می‌کند که هرگز نتوانسته است با زندگی سازگار شود و از عصیان دست بردارد و دیگری دیوان او که در آن از عشق و لطف خبری نیست بلکه شعرهایش همه سرشار از خشم و خشونت است و بر مبنای بی‌نظمی در همه حواس آدمی گذارده شده است، اما از رنگارنگی و تازگی الفاظ و قدرت ادراک برخوردار است. رمبو که از پیشوایان مکتب سمبولیسم و نمادگرایی است، راهی به سوی سبک سورئالیسم با واقعیت برتر گشود و تحول بزرگی در شعر پدید آورد. ژان رمبو سرانجام در هفتم ژوئیه 1891 م در 37 سالگی درگذشت.

تولد «سرگئی آیزْنِشْتایْنْ» کارگردان معروف سینمای جهان (1898 م)
سرگئی میخایلوویچ آیْزِنشْتایْنْ، در 7 ژوئیه 1898 م در روسیه به دنیا آمد. آیزنشتاین در ابتدا با عناوین نقاش آگهی‌های تئاتر، دکوراتور و کارگردان تئاتر مشغول به کار شد و در 25 سالگی وارد جهان سینما گردید. آیزنشتاین در سال 1930 م راهی هالیوود در امریکا گردید ولی در آنجا هیچ کدام از پروژه‌هایش را عملی نیافت. او در سال‌های بعد فیلم‌هایی از قبیل اعتصاب، خط عمومی، اکتبر و کشتی جنگی پوتِمْکین را ساخت و در کارگردانی این فیلم‌ها و سایر فیلم‌های ارزش‌مند، شیوه‌های نو و ابتکاری به کار برد. آیزنشتاین با ساخت دو فیلم الکساندر نوکْسی و ایوان مخوف، شور میهن‌پرستی و اعتقاد شدید خود را به مرام کمونیستی نشان داد.
فیلم‌های آیزنشتاین، علاوه بر اینکه تحولی در تاریخ سینما ایجاد کرده‌اند و هر یک شاه‌کاری در هنر سینما به شمار می‌روند، از لحاظ وسعت محتوا و شکل و فرم، در حد کمالند. بدین دلیل، آیزنشتاین، استاد فورمالیسم یا شکل‌گیری در هنر فیلم محسوب می‌شود که بر اساس آن، در هنر و ادبیات، بر زیبایی ظاهر یا شکل بیرونی آثار، بیشتر از معنی، محتوا و ماده، توجه و تاکید می‌شود. وی چند کتاب نیز درباره علم نظری سینما نوشته است. سرگئی آیْزِنشْتایْن سرانجام در یازدهم اکتبر 1948 م در پنجاه سالگی در مسکو درگذشت.

درگذشت «ادوارد براون» ادیب و خاورشناس معروف انگلیسی (1926 م)
ادوارد گِرَنْویل براوْنْ، خاورشناس معروف انگلیسی در هفتم فوریه 1862 م در نیوکاسل انگلستان به دنیا آمد. براون در 25 سالگی به ایران عزیمت نمود و نتیجه این سفر او به ایران، در کتاب یک سال در میان ایرانیان تشریح گردید. براون زبان فارسی را وسیله‌ای برای انتقال تفکر و تمدن ایرانیان می‌دانست. از این رو کتاب‌های متعددی اعم از تالیف و تصحیح در مورد تاریخ و ادبیات این مرز و بوم از خود به یادگار گذاشت. در زمان حضور براون در ایران، یکی از موضوعات مورد توجه روز، مسئله فرقه‌های نوظهور در میان جامعه اسلامی بود.
در میان آثار او، چند مجموعه کتاب، نشان دهنده میزان علاقه و تسلط وی به زبان‌های فارسی و عربی است که کتاب تاریخ ادبیات ایران در 4 جلد به عنوان اولین و کامل‌ترین تاریخ ادبیات فارسی، تاریخ پزشکی عرب شامل چهار خطابه درباره جایگاه علم طب در میان اعراب قبل از اسلام تا چند قرن پس از آن و نیز کتاب انقلاب ایران درباره واقعه نهضت مشروطه از آن جمله‌اند. ادوارد براون سالیان طولانی به تدریس زبان فارسی و عربی در دانشگاه کمبریج مشغول بود تا این‌که در هفتم ژوئیه 1926 م در 54 سالگی درگذشت.

تولد ویتوریو دسیکا، کارگردان ایتالیایی (1974- 1902 م)
ویتوریو دسیکا (۷ ژوئیه ۱۹۰۲ - ۱۳ نوامبر ۱۹۷۴) کارگردان، بازیگر معاصر ایتالیایی و از پیشگامان نئورالیسم سینمای ایتالیاست. در پارما متولد شد و فعالیت هنری خویش را با بازیگری در تئاتر آغاز کرد.

 ۱۹۵۸: نامزد اسکار بهترین بازیگر مکمل مرد ۱۹۷۰: برنده خرس طلای جشنواره ونیز ۱۹۵۸: نامزد خرس طلای جشنواره ونیز ۱۹۶۱: نامزد نخل طلای جشنواره کن ۱۹۵۶: نامزد نخل طلا جشنواره کن از فیلم های مشهور وی می‌توان اومبرتو دی، دزدان دوچرخه و معجزه در میلان را نام برد.

برخی دیگر از رخدادهای امروز
• 1753: پارلمان انگلستان قانون اعطای تابعیت انگلستان به یهودیان را تصویب کرد.
• 1815: نیروهای متحدین پس از شکست ناپلئون در جنگ واترلو و تسلیم شدنش، وارد پاریس شدند.
• 1966: (1345): ایران دارای خطوط هواپیمایی ملی (دولتی) در سطح بین المللی شد. قانون اساسی جمهوری اسلامی هم در اصل 44 دولتی بودن شرکتهای هوایی ایران را تصریح کرده است.
• 1978: (1357 هجری خورشیدی): بخش فارسی رادیو دولتی انگلستان (بی بی سی) بر میزان مطالبی که ضدیت با شاه وقت ایران در آنها آشگار بود به صورتی چشمگیر افزود.

برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار