به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران ؛ هدف اصلي از اين سفر مقابله با چين در زمينه تصاحب بازارهاي جديد و تسلط بر منابع قابل توجه انرژي، معدني و ديگر منابع اين قاره است.
اين سفر از چهار سال پيش که اوباما در راه بازگشت به آمريکا از کنفرانسي در اروپا توقفي 24 ساعته در غنا داشت ، نخستين سفر اوباما به آفريقا محسوب مي شود.
پس از آن سفر رئيس جمهور آمريکا گفته بود:"خون آفريقا در رگ هاي من جريان دارد."
اين گونه لفاظي ها با هدف بيان شده بود: ارائه چهره اي جديد به جهان اما با همان هدف دنبال کردن سياست هاي قبلي غارتگرانه و بزهکارانه که سبب بروز خشم و نفرت عليه امريکا در سطح بين المللي شده است.
چهار سال بعد، سخنان درباره روي کار آمدن نخستين رئيس جمهور آمريکايي-آفريقايي در آمريکا شروع به محو شدن کرد.
بر اساس گزارش هاي رسانه هاي کشورهاي آفريقايي، انتقادهاي بسياري از تلاش هاي رئيس جمهور آمريکا به منظور استفاده از سابقه خانوادگي اش براي ادعاي نزديکي خاص به قاره آفريقا وجود دارد.
در حقيقت، کمک هاي آمريکا به آفريقا در زمان رياست جمهوري اوباما رو به کاهش گذارده است و از هشت ميليارد و 240 ميليون دلار در سال آخر رياست جمهوري جورج دبليو بوش به کمتر از هفت ميليارد دلار در امسال رسيده است.
اما دوران رياست جمهوري اوباما در مقايسه با دوران رياست جمهوري جورج بوش با انتقادات بيشتر در سطح بين المللي رو به روست، از حمله هواپيماهاي بدون سرنشين گرفته تا جاسوسي هاي گسترده آژانس امنيت ملي آمريکا از مردم اين کشور و جهان و تلاش براي دستگيري ادوارد اسنودن به سبب افشاي عمليات جاسوسي آمريکا.
تلاش براي تغيير رويکرد جامعه بين المللي در قبال آمريکا ، اوباما را راهي آفريقا کرد .
کاخ سفيد در بيانيه اي درباره سفر اوباما به قاره آفريقا اعلام کرد:«رئيس جمهور در اين سفر بر اهميت اين موضوع که آمريکا با کشورهاي زير صحرا روابط عميقي دارد و در پي گسترش روابط در زمينه هاي اقتصادي، سرمايه گذاري و تجاري با آنهاست، تأکيد خواهد کرد. واشنگتن همچنين در پي تقويت نهادهاي دمکراتيک و سرمايه گذاري در نسل بعدي رهبران آفريقايي است.»
مايکل فرومن يکي از نمايندگان تجاري آمريکا - که اوباما را در سفر به آفريقا همراهي مي کند - قبل از اين سفر گفت:« آفريقا خواهان سرمايه گذاران به ويژه سرمايه گذاران آمريکايي است.»
او و ديگر مقامات آمريکايي تأکيد کردند هدف از اين سفر بستن قراردادهاي تجاري است تا پيشنهاد کمک آمريکا به اين کشورها،کشورهايي که واشنگتن همواره از آنها به عنوان ابزاري براي تأمين منافع خود استفاده کرده است.
در حالي که شماري از مقامات تجاري آمريکا ، اوباما را در اين سفر همراهي مي کنند اما هنوز دقيقا مشخص نيست رئيس جمهور آمريکا چه پيشنهاداتي به اين کشورها ارائه کرده است.
سفراوباما به کشورهاي آفريقايي در پي سفر سه ماه پيش شي جينپينگ رئيس جمهور جديد چين به آفريقا صورت گرفته است.
رئيس جمهور آمريکا در اين سفر به کشورهاي سنگال، آفريقاي جنوبي و تانزانيا رفته است.
رئيس جمهور جديد چين در نخستين سفر خارجي اش از زمان رسيدن به قدرت به آفريقا رفت و علاوه بر تازانيا، آفريقاي جنوبي و سنگال به جمهوري دمکراتيک کنگو نيز سفر کرد.
رئيس جمهور چين طي سفرش به کشورهاي آفريقايي ، قول کمک 20 ميليارد دلاري به اين کشورها داد و قراردادهاي مهمي با اين کشورها امضا کرد. قرارداد طرح توسعه بندر باگامويو در تازانيا به ارزش ده ميليارد دلار از جمله اين قراردادها بود.
چين در زمينه تجارت و سرمايه گذاري در آفريقا آمريکا را تحت الشعاع قرار داده و از اين کشور پيشي گرفته است.
چين بزرگترين شريک تجاري آفريقا محسوب مي شود. تجارت دو جانبه چين با کشورهاي آفريقايي طي پنج سال گذشته دو برابر شده و حدود 200 ميليارد دلار رسيده است . اين رقم دو برابر روابط تجاري آمريکا با آفريقاست.
بيشتر سرمايه گذاري چيني ها در آفريقا در طرحهاي معدني، زيرساختي و تسهيل استخراج مواد خام و انتقال آنها به چين صورت مي گيرد.
مفهوم « دموکراسي » از نظر واشنگتن به معناي فشار آوردن به دولت هاي آفريقايي براي اصلاحات در بازار آزاد از جمله خصوصي سازي و حذف يارانه ها و کنترل هاي وارداتي است.
اين گونه اقدامات همچنين با هدف کاهش نفوذ چين صورت مي گيرد. آنها معتقدند پکن بر خلاف واشنگتن علاقه اي به « دموکراسي » و « حقوق بشر » ندارد. به نظر مي رسد چنين ادعاهاي ايدئولوژيکي گوش شنوايي در آفريقا ندارد.
در آستانه سفر اوباما به آفريقا، مجله آمريکايي فارين افرز اين پرسش را از ماکي سال رئيس جمهور سنگال مطرح کرد که ايا افزايش سرمايه گذاري هاي چين « براي چشم انداز دموکراسي در آفريقا خوب بوده است يا نه.»
سال پاسخ داد:« نمي دانم چرا فکر مي کنيد افزايش حجم سرمايه گذاري هاي چين خطري براي دموکراسي محسوب مي شود؟ همکاري با چين بسيار مستقيم تر و سريع تر از همکاري هاي ما با کشورهاي غربي - آمريکا ، کشورهاي اروپايي - است. ضوابط و معيارهايي در ارتباط با استيلاي کشورها بر يکديگر وجود دارد. من نمي گويم آنچه که چين انجام مي دهد بهتر است اما دست کم سريع تر است.»
برنامه سفر باراک اوباما به آفريقا بر اساس تعريف آمريکا از « دموکراسي » صورت گرفته است.
بارها اعلام شده است سفر اوباما تنها محدود به ديدار از نزديک ترين هم پيمانان آمريکا در آفريقا يعني اتيوپي، نيجريه، اوگاندا و کنيا محدود نمي شود.
اتيوپي که نيروهايش نقش نيروي نيابتي را براي دخالت آمريکا در سومالي ايفا کردند به سبب سرکوب هاي داخلي به بدنامي مشهور هستند.
در نيجريه ، آمريکا از مبارزات عليه گروه بوکوحرام در شمال شرقي اين کشور حمايت مي کند، درگيريهايي که سبب قتل عام، اعدام ها و ناپديد شدن هاي گسترده شده است.
اوگاندا، که نيروهايش نقش نيروهاي نيابتي را در جنگ در سومالي ايفا کردند به شدت و خشونت هر چه تمام تر مخالفان سياسي را سرکوب مي کند. دولت اوگاندا همچنين روزنامه هايي را که از دولت انتقاد مي کنند و با همجنس گرايي مخالفند تعطيل مي کند.
و کنيا، که زادگاه پدر اوباما و يکي از هم پيمانان نزديک آمريکاست - تحت رهبري رئيس جمهور و معاون رئيس جمهوري قرار دارد که دادگاه کيفري بين المللي به اتهام جنايت عليه بشريت و نقششان در خشونت هاي سازمان يافته که سبب کشته شدن بيش از هزار نفر در پي انتخابات 2007-2008 شد، در پي دستگيري آنهاست.
امپرياليسم آمريکا آشکارا در تلاش براي مقابله با تأثيرات چين در آفريقاست.
جنگ آمريکا و ناتو در ليبي به چين ميلياردها دلار ضرر زد. سرمايه گذاري هاي چين در ليبي در معرض خطر قرار گرفت و پکن مجبور شد هزاران شهروند خود را از اين کشور خارج کند.
اما دو سال بعد، شرکت هاي نفتي دولتي چين به نام هاي سينوپکو پترو چاينا درباره اعطاي امتياز نفتي ليبي به کشورهاي غربي هشدار دادند.
نظاميان آمريکايي در چارچوب نيروهاي آفريکام AFRICOM ؛پايگاه هواپيماهاي بدون سرنشين در نيجر ايجاد و از دخالت نظامي فرانسه در مالي حمايت کرد.
واشنگتن همچنين در آفريقاي مرکزي نيرو مستقر کرد و علت آن را تعقيب و دستگيري رهبران شبه نظاميان عنوان کرد.
اين در حالي است که در سومالي ، آمريکا چندين حمله هوايي انجام داد. افزايش امپرياليسم آمريکا در قاره آفريقا سبب تحريک خصومت و دشمني عليه واشنگتن شده است.
مقامات آمريکايي ابراز نگراني کردند که سفر اوباما به آفريقاي جنوبي تحت الشعاع درگذشت احتمالي نلسون ماندلا قرار گيرد.
اما اين سفر با اعتراضات عليه سياست هاي دولت اوباما نيز همراه بوده است.
در حالي که دولت ياکوب زوما رئيس جمهور آفريقاي جنوبي از سفر اوباما به عنوان کمک به اقتصاد کشورش ياد مي کند اعضا و حاميان دو حزب سياسي در آفريقاي جنوبي در تظاهرات 28 ماه ژوئن در پرتوريا - يک روز پس از ورود اوباما به آفريقاي جنوبي - شرکت کردند.
و دو سازمان نيز به دادگاه شکايت کردند و خواهان دستگيري اوباما به اتهام جنايت جنگي شدند.
اتحاديه وکلاي مسلمان آفريقاي جنوبي شکايتي به دادگاه عالي پرتوريا ارائه کرد و خواستار بازداشت اوباما شد اما درخواست آنها رد شد.
و انجمن حفاظت از قانون اساسي آفريقاي جنوبي ، رئيس جمهور آمريکا را « به جنايت جنگي و جنايت عليه بشريت » متهم کرد.
محمد حسين واودا رئيس انجمن حفاظت از قانون اساسي آفريقاي جنوبي گفت در اين شکايت اوباما مسئول کشتار هزاران نفر از جمله زنان و کودکان در پاکستان، سوريه و ديگر کشورها معرفي شده است ،افرادي « که هيچ گونه تهديدي براي آمريکا محسوب نمي شدند.»
در اين شکايت همچنين عليه باراک اوباما به سبب حمله هواپيماهاي بدون سرنشين و کشتن افرادي که تصور آن مي رفت دشمن دولت آمريکا باشند، اعلان جرم شده است.
واوداد گفت:« اين حملات به سبب صادر شدن مجوز آنها از سوي دادگاه قانوني نيستند.»
