به گزارش حوزه
احزاب باشگاه خبرنگاران، به نقل از پايگاه اطلاع رساني آيت‌الله مصباح يزدي، رئيس مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) در جمع اعضاي كانون طلوع با اشاره به اينكه در روز‌هاي اخير يك حماسه سياسي در كشور اتفاق افتاد كه كم نظير بود، اظهار داشت: اجتماع پرشور و باحرارت همراه با احساس مسئوليت مردم كشور، از جمله مواردي است كه در ديگر كشور‌ها نظير آن را سراغ نداريم و اظهارات رسانه‌هاي غربي و مسئولان كشورهاي غربي، نظر مقام معظم رهبري كه همان موضوعيت داشتن حضور مردم است را تأييد مي‌كند، اما در كنار آن مسائل و سئوالاتي براي برخي پيش آمده است كه موجب ابهام يا دلسردي برخي در روند آينده است كه بايد آن را تبيين كنيم.
آيت‌الله مصباح يزدي با اشاره به اينكه بسياري از فقها و علما شركت در انتخابات را واجب شرعي مي‌دانند، اظهار داشت: هرچند اصل حضور مردم در اين انتخابات لازم بوده و تأثيرات مثبت بين‌المللي دارد، اما به نظر تنها حضور كافي نيست و بايد اصلح را انتخاب كرد، مخصوصا اگر در مقابل اصلح كساني باشند كه ممكن است ضعف‌هايي داشته باشند كه در سياست گذاري‌ها و مديريتشان احتمال وارد شدن ضرر به اسلام و مسلمين وجود داشته باشد.
وي در خصوص ملاك اصلح بودن نيز اظهار داشت: مردم ما همواره منتظر رهنمودهاي مقام معظم رهبري و شاخص‌هاي اصلح از زبان ايشان هستند، تا بتوانند با توجه به آن ملاك‌ها اصلح را پيدا كنند، اما مقام معظم رهبري همواره تأكيد مي‌كردند كه بنده درباره كانديداها هيچ اظهار نظري نمي‌كنم، اما چرا با وجود اينكه مصلحت كشور مهم است و اين مصلحت مي‌تواند با انتخاب يك فرد تأمين شود، رهبري اظهار نظر نمي‌كنند؟ وي در پاسخ به اين ابهام افزود: هرچند عنوان اولي اين است كه معرفي كامل شاخص‌هاي نامزد اصلح، توسط ايشان براي جامعه مفيدتر خواهد بود، اما با چنين كاري نظام متهم خواهد شد كه اين انتخابات مهندسي شده و فرمايشي است و از لحاظ بين‌المللي تأثير بسيار منفي بركشور دارد، چرا كه امروز چه ما بخواهيم و چه نخواهيم دموكراتيك بودن انتخابات يك اصل تلقي شده است و هرچه قدر دشمنان بتوانند، آن را خدشه دار كنند، ارزش سياسي انتخابات را كمرنگ كرده‌اند و از سوي ديگر كساني كه شاخص‌ها را در خود نمي‌بينند، در انتخابات شركت نكرده و آن را تحريم مي‌كنند و حضور حداكثري اتفاق نمي‌افتد.
آيت‌الله مصباح يزدي با طرح اين سؤال كه آيا با عدم اظهار نظر صريح رهبري، ديگران هم نبايد اظهار نظر كنند، خاطر نشان كرد: چنين اصلي وجود ندارد، چرا كه در صدر اسلام نيز چنين مواردي وجود داشته است، مثلا حضرت زهرا(س) در خصوص مسأله فدك محاجه كردند، ولي اميرالمؤمنين(ع) چنين نكردند. معلوم مي‌شود كه تكليف آنها با يكديگر فرق داشت و كاري كه از حضرت زهرا(س) بر مي‌آمد، از شخص ديگري بر نمي‌آمد، چرا كه اگر حضرت امير(ع) ورود مي‌كردند، متهم به حرص بر ملك مي‌شدند و چه بسا به شورش و درگيري منجر مي‌شد. نمونه ديگر آن نوع برخورد ابوذر با خلفا و انتقاد از مال اندوزي آنها بود، در حالي كه حضرت علي(ع) چنين مواضعي نگرفته و اينگونه برخورد نمي‌كردند، چون تكليف آنها با يكديگر تفاوت داشت.
عضو خبرگان رهبري خاطر نشان كرد: اگر كسي ديد، افرادي اشتباه مي‌كنند كه به ضرر اسلام تمام مي‌شود و وي مي‌تواند آنها را هدايت كند، بايد اقدام كند. گاهي گفته مي‌شود كه چنين رفتاري خلاف شأن است، در حاليكه بالاترين شأن، هدايت مردم است.
وي با اشاره به سؤال و ابهام ديگري كه ممكن است در ذهن برخي پيش آمده باشد، اظهار داشت: تجربه انتخابات‌هاي گذشته و به خصوص تجربه اخير نشان داد كه علي‌رغم تلاش‌هاي مخلصانه‌اي که مردم فرهيخته کشور و به خصوص دانشگاهيان و حوزويان صورت دادند و انصافا در اين زمينه كم هم نگذاشتند و حتي از جيب خود خرج كردند كه بيانگر علاقه وافر مردم به دين و نظام است، اين تلاش‌ها مؤثر واقع نشد، لذا اين تصور پيش مي‌آيد كه اين تلاش‌ها بيهوده است و ممکن است در آينده انگيزه‌اي براي چنين تلاش‌هايي وجود نداشته باشد و از همين روست كه عده‌اي رأي آوري را از مهمترين ويژگي‌هاي اصلح عنوان مي‌كنند. از طرف ديگر اگر كسي رأي آورد كه او را اصلح نمي‌دانيم، وظيفه ما چيست، آيا بايد تسليم وي شويم يا تحمل كنيم يا برخورد كنيم؟
وي ادامه داد: از نظر فقهي علاج مرض براي رفع ضرر موجود يا دفع ضرر محتمل، واجب است و سيره عقلا بر اين است كه اگر شك وجود داشت در اينكه با مراجعه به دكتر و استفاده از دارو، مريضي بهبود مي‌يابد يا خير، باز هم اقدام مي‌كنند و احتمال عدم تأثير مجوزي براي ترك مداوا نيست. در مسائل اجتماعي كه فعاليت يك فرد تأثير اجتماعي دارد، نيز نمي‌توان وظيفه اجتماعي را به صرف احتمال عدم تأثير رها كرد. اگر به وظيفه خود عمل نكرديم و روز قيامت از ما به خاطر عمل نكردن به وظايف سؤال شد، جوابي نخواهيم داشت.
وي در پاسخ به اين سؤال كه آيا اگر چندين مرتبه عدم تأثيرگذاري فعاليت خود را ديديم، باز هم اقدام واجب است، به آياتي از قرآن كريم در خصوص اصحاب سبت اشاره كرد و اظهار داشت: عذاب الهي نه تنها قوم گنهكار، بلكه كساني كه نسبت به آن بي‌تفاوت هم هستند را فرا مي‌گيرد، لذا اگر در جامعه‌اي خلاف شرع رايج شد و افرادي با عذر عدم تأثير به وظيفه خود عمل نكردند، با اصحاب سبت كه مشمول عذاب الهي شدند، فرقي نخواهند داشت.
آيت‌الله مصباح يزدي با بيان سخن امام(ره) مبني بر اينكه ما مرد تكليفيم و نه مسئول نتيجه، اظهار داشت: امام(ره) علي‌رغم وساطت كشورهاي دوست و مسلمان براي خاتمه جنگ، زير بار نرفته و شعار جنگ جنگ تا رفع فتنه را سر دادند. حتي در مبارزه عليه شاه نيز وقتي برخي مخالف مبارزه با شاه بودند و برخي علما براي گردهم آوردن امام(ره) و ديگران پادرمياني كردند، امام(ره) معتقد بود اگر قرار است، اصل مبارزه مورد مشورت و تصميم جمع قرار گيرد، براي من هيچ اعتباري ندارد، چرا كه من يقين به وظيفه براي مبارزه دارم، اما اگر در نحوه مبارزه مي‌خواهند مشورت شود و مثلا نرم‌تر برخورد شود، از آنجا كه كار جمعي اثرش بيشتر است، بنده مي‌پذيرم.
وي ادامه داد: در صدر اسلام نيز افرادي چون حجر بن عدي، ميثم تمار، عمرو بن حمق و رشيد حجري نيز تا پاي جان بر اصول خود ايستادند، آنها مگر احتمال تأثير مي‌دادند و مگر ترس از جان نداشتند، پس چرا تقيه نكردند؟ در حاليكه اگر آنها نبودند ما امروز از شيعه چيزي نداشتيم. سيد الشهدا(ع) نيز با وجود يقين به عدم تأثير در مخاطبان و نتيجه جانگداز آن، باز هم اقدام كرد. اما در عين حال در آخر كار اظهار رضايت كرده و حتي حضرت زينب(س) مي‌فرمايند « ما رأيت الا جميلا».
وي با اشاره به فتواي امام(ره) در خصوص حرمت تقيه در مهامّ امور اظهار داشت: شيخ فضل الله نوري با اينكه مي‌دانست پافشاري او سبب آويخته شدنش به دار مي‌شود، باز هم دست از استقامت خود برنداشت، در حاليكه اگر مبناي نهي از منكر را جلوگيري از مفاسد بدانيم، وي نبايد روي حرف خود پافشاري مي‌كرد، چرا كه حاصل نشد.
استاد اخلاق حوزه علميه قم با اشاره به اينكه احكام شرعي بر اساس ملاك‌هايي تشريع شده است، اظهار داشت: هر موردي كه با اراده و اختيار ما سر وكار داشته باشد، جاي تكليف هم هست، مثل شركت در جنگ ولو كه برخي جنگ‌ها نيز به شكست انجاميد. چرا كه تكليف هرچند به خاطر مصالح واقعيه است و براي تحقق امور مطلوب است، اما اينكه تا چه ميزان اين مطلوب، محقق شود، به اراده ما نيست، بلكه به ميدان رفتن و شمشير زدن تا پاي جان در اختيار ماست، اما اينكه بعد چه خواهد شد، تابع اراده ما نيست. لذا همواره بايد ببينيم كه تكليفي متوجه ما هست يا خير؟
وي با اشاره به اينكه اتفاقاتي كه در عالم رخ مي‌دهد، چه تاريك و چه روشن، همه در مجموعه نظام احسن است، ادامه داد: ملاك تكليف، نتيجه روشن نيست، بلكه ملاك تكليف، شناخت آن از راه عقل و شرع است، ولو اينكه عملا نتيجه دلخواه از آن حاصل نشود.
آيت الله مصباح يزدي ادامه داد: بر اين اساس اگر دوباره فصل انتخاباتي پيش آمد، بايد با همان انگيزه و جديت شركت كنيم و نگران نتيجه نباشيم.
اين استاد اخلاق خاطر نشان كرد: زيارت عاشورا به ما مي‌آموزاند كه حتي بر مصيبت عاشورا نيز بايد شكر كرد، چون وسيله سعادت دنيا و آخرت است. يعني تكليف را بايد انجام دهيم، ولو اينكه به دنبال آن مصيبت باشد و حتي پس از آن به خاطر توفيق عمل به وظيفه و آن مصيبت، خداوند را شاكر باشيم. لذا اگر مثل برخي به خاطر پول، رودربايستي يا گرفتن پست رأي نداديم، ولو زحمت كشيديم، بي‌خوابي كشيديم، تهمت‌ها را تحمل كرديم و فحشها را شنيديم بايد شاكر خداوند باشيم.
وي ادامه داد: از طرف ديگر اين طور نيست كه اين زحمات و تلاش‌ها هيچ اثري نداشته باشد. آيا اينكه فردي با كمترين امكانات و هزينه ها، رأيي نزديك به كساني بياورد كه ميلياردها خرج كردند، تأثير نيست؟ مخصوصا اينكه تنها همين چند روز كار شد و اگر مدت بيشتري با اين اخلاص و جديت كار مي‌شد، نتيجه كيفي كار نيز بالاتر بود. پس نمي‌توان گفت اين كارها اثري ندارد و تكليف از ما ساقط است، و اگر از حالا براي 4 سال بعد فكر كنيم تأثير آن چندين برابر خواهد شد.
وي خاطر نشان كرد: اگر به وظيفه خود عمل نكنيم، بايد منتظر مسخ شدن باشيم، اما نه مسخ ظاهري، بلكه مسخ فكري و روحي كه نسبت به انقلاب و اسلام بي‌تفاوت بوده و بيكاري و گراني به عنوان مهمترين مسأله براي ما قلمداد شود.
اين استاد برجسته فلسفه ادامه داد: هرچند آدمي دوست دارد، همگان به او احترام بگذارند، هرچند تحمل ملامت و ناسزا مخصوصا از دوستان آسان نيست، اما قرآن فرموده است «لايخافون لومه لائم». بله، اگر وظيفه‌اي نباشد، انسان خود را در معرض فحشها و تهمت‌ها و ملامت‌ها قرار نمي‌دهد، اما اگر وظيفه‌اي را احساس نمود، بايد به تكليف عمل كند.
وي با اشاره به فرمايشات حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبري اظهار داشت: اين عافيت طلبان و راحت طلبان هستند كه نسبت افراط گري را به عده‌اي مي‌دهند، اما با دادن اين نسبت‌ها تكليف ساقط نمي‌شود.
انتهاي پيام/
