روز دوشنبه 3 ژوئن 2013 (13 خرداد 92) قرار است دادگاه محاكمه سرباز ارتش آمريكايي در شهري در نزديكي واشنگتن برگزار شود.
*** "برادلي مانينگ" كيست؟
"برادلي مانينگ" متولد 1987 ميلادي است. در دوران تحصيل، دانشآموزي خجالتي اما درسخوان بود. جواني 25 ساله كه تنها 1/58 متر قد و كمتر از 50 كيلوگرم وزن دارد، اكنون مشروعيت و اعتبار يك "ابرقدرت" را به چالش كشيده است.
"مانينگ" سربازي باهوش، عضو سابق ارتش آمريكا و نخبه كامپيوتر است. مانينگ، زماني كه در ارتش آمريكا و در جنگ افغانستان مشاركت فعال داشت، همواره از ابراز انتقادات تند نسبت به كشتار غيرنظاميان افغان توسط نظاميان آمريكايي ابايي نداشت و در صفحه فيسبوك خود نيز سوءظن مأموران اطلاعاتي آمريكا را برانگيخته بود. تا اينكه در سال 2010 اقدام به يك دانلود عظيم اطلاعاتي و ارسال 700 هزار سند محرمانه و شنودهاي ديپلماتيك به وبسايت "ويكيليكس" (WikiLeaks) نمود.
سايت ويكيليكس، با مديريت "جولين آسانژ" (Julian Assange) يك سازمان بينالمللي ضدجنگ است كه از سال 2006 به ارسال و افشاي اسناد گوناگون، به صورت ناشناس ميپردازد. افشاي اسناد طبقهبندي شده درباره جنگ افغانستان، عراق، در مورد وزارت خارجه آمريكا، از برخي افشاگريهاي اين سازمان به شمار ميرود. گفته ميشود بعد از افشاگري اخير، حتي پيگيري قضايي از "جولين آسانژ" و محاكمه وي به عنوان صاحب سايت ويكيليكس نيز دور از انتظار نيست.
مانينگ، در همان سال 2010 در بغداد به اتهام افشاي اطلاعات محرمانه ارتش از رايانههاي سري آمريكا بازداشت شده و از آن زمان تاكنون در زندان ايالت ويرجينيا به سر ميبرد.
*** جرم متهم چيست و چه حكمي در انتظار اوست؟
حدود سه ماه پيش، عدهاي از هواداران وي، بخشي از فايل صوتي دفاعيات "مانينگ" در دادگاه را بر روي شبكههاي اينترنتي قرار دادند. البته جلسه دادگاه قبلي (فوريه 2013)، به صورت كاملاً غيرعلني برگزار شد و ضبط آنچه در آن جلسه گذشت، نقض حكم قضايي بوده است.
مانينگ در اين جلسه براي دفاع از خود گفت: «من احساس ميكردم دارم كاري انجام ميدهم كه ضميرم به من اجازه ميدهد؛ اين اطلاعات، بايد به اطلاع عموم ميرسيد و علني ميشد.»
جرمي كه اكنون "مانينگ" را پاي ميز محاكمهاي نمايشي كشانده، افشاي صدها سند رسمي ارتش آمريكا است (مثلاً فيلمهايي از حملات هوايي به مناطق مسكوني عراق و افغانستان، فايلهاي ارزيابي بازداشتشدگان زندان گوانتانامو، انتشار ويدئوي معروف به "Collateral Murder" و غيره). در متن جديدترين پرونده عليه وي، 22 جرم به چشم ميخورد كه برخي از آنان عبارتند از: حمايت از دشمن، خيانت به كشور، جاسوسي، .
بنا به اظهار روزنامه "تاگسسايتونگ" محاكمه فوق قرار است حدود دو ماه و نيم طول بكشد اما در نهايت احتمال ميرود كه حكم اعدام يا حبس ابد در انتظار او باشد.
*** بالاخره "مانينگ" يك قهرمان است يا يك خائن؟
الف) مدافعان: عده بسياري از هواداران مانينگ، افشاگري وي را جرقه انقلابهاي متعددي ميدانند كه در منطقه خاورميانه رخ داده است. در آستانه شروع جلسه محاكمه وي نيز تظاهراتهايي در 24 شهر جهان (از جمله تورنتو، برلين، پاريس، سئول،... ) برپا كرده و فرياد « همه ما، "برادلي" هستيم» سر دادهاند. مدافعان ضدجنگ و طرفداران خبررسانيهاي بيسانسور، مانينگ را يك "قهرمان" تلقي ميكنند.
ب) مخالفان: عدهاي "مانينگ" را فردي خائن به اطلاعات سري كشورش ميدانند كه به امنيت ملي خدشه وارد كرده است.
در وراي حمايتها و اعتراضاتي كه طي اين سه سال، به شخص مانينگ و عملكرد وي وارد شده، شواهد نشان ميدهد هر چه سران نظامي و سازمان اطلاعات ارتش ايالات متحده بيشتر براي مخفي نمودن اسناد محرمانه و تشديد خفقان در اطلاعات ارتش، تلاش ميكنند، گويا نتيجه عكس ميدهد.
انتشار اسناد مذكور، خسارات زيادي به حيثيت ارتش و كاخ سفيد وارد كرده است. آنان به خيال خود با بازداشت و محاكمه "مانينگ" كه تنها از بخشي از اطلاعات مخوف و محرمانه در رايانههاي سري ارتش آگاهي يافته و پرده برداشته بود، توانستند جلوي انتشار آن را گرفته و اين ماجرا را به مدد سانسور خبري، محو كنند، اما "مانينگ" به عنوان اولين كسي كه شجاعت شكستن سكوت در قبال گوشهاي از خفقان ارتش آمريكا را داشت، توانست توجه بسياري از صاحبنظران دنيا را به خود جلب كند. حال بايد منتظر بود تا اخبار جديدتري از محاكمه روز 3 ژوئن 2013 از سانسور خبري دادگاههاي غيرعلني "مانينگ" عبور كرده و به گوش جهانيان برسد.
گزارش از: طاهري