مج

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد، مسؤول گنجینه ساعت و نجوم موزه مرکزی آستان قدس رضوی، با اعلام این مطلب گفت: در حال حاضر 36 دستگاه ساعت از دوره های زمانی مختلف در این گنجینه در معرض نمایش قرار دارد که 18 عدد از آنها را ساعت های آفتابی تشکیل می دهند که برخی از آنها علاوه بر ساعت، قطب نما و یا قبله نما نیز می باشد.

هادی معافیان، با اشاره به ساعت های آفتابی موجود در این مجموعه ،از ساعت آفتابی مکعبی نام برد و گفت: این ساعت، در سال 1360 هجری قمری به دست سید جلال الدین تهرانی، ساخته شده است.

وی با بیان اینکه هریک از ساعت های آفتابی محدودیت خاص خود را دارند ودر بازه زمانی و فصول خاصی قابل استفاده اند، خاطر نشان کرد: از ویژگی های این ساعت که برای عرض جغرافیایی بروکسل طراحی شده است، پنج وجهی بودن آن است که به وسیله تیغه هایی که با محاسبات دقیق در پنج جهت آن قرار داده شده است، امکان استفاده از آن را در هر زمانی از روز و سال میسرمی سازد. معافیان، ساعت آفتابی حلقه‌ای را یکی دیگر از ساعت های در معرض نمایش عنوان کرد و توضیح داد: این ساعت از دو حلقه وخط قطری تشکیل یافته که شیاری در میان آن است و خط جابجایی کشویی با روزنه ای در مرکز آن، نشانگر ساعت است، به این صورت که نور از داخل روزنه بر اعداد ترسیم شده بر حلقه می تابد. وی یادآور شد از این نوع ساعت آفتابی،‌دو نمونه لاتین و فارسی در این گنجینه به نمایش درآمده است.

گفتنی است گنجینه نجوم و ساعت در سال 1378 در طبقه دوم موزه مرکزی آستان قدس رضوي افتتاح شد که قدیمی ترین ساعت این گنجینه مربوط به قرن دوازده هجری قمری است. اکثر اشیاء این گنجینه اهدایی دکترسید جلال الدین تهرانی است. وی داراي دكتري نجوم، عضو فرهنگسراي بين المللي تاريخ علوم، منجم رصد خانه سلطنتي بلژيك و عضو دائمي انجمن نجوم فرانسه بود و در فاصله سالهاي 1330 تا 1342 شمسی دودوره نيابت توليت آستان قدس رضوي واستانداري خراسان را بر عهده داشت./س