به گزارش خبرنگار اقتصادي باشگاه خبرنگاران «مشهد اردهال» در 40 کیلومتری غرب کاشان و در کنار راهی است که از راوند به سوی دلیجان میرود. در این محل بنای امامزاده سلطان علی بن محمد باقر قرار دارد که قدمت آن به سده ششم هجری میرسد و در طول زمان، به ویژه در عصرهای صفوی و قاجار، بناها و آرایههای معماری گوناگونی بر آن افزوده شده و هنوز هم میشود. بنای نیایشگاه بر کنار یک خشکرود و در نزدیکی دره و گردنههای کوه «اردل» واقع است و تکیه بر جبهه جنوبی کوهی نه چندان بلند دارد. در روستا و دشت پیرامون، بازماندههای قلعهها، امامزادهها، درختان کهنسال و دیوارهای بزرگ و کهن فراوانی به چشم میخورد که نشانهای از گذشته پر رونق آن ناحیه هستند.
در صحن امامزاده، سنگابی بزرگ و نگارین برای آب آشامیدنی و حوض بزرگی جای دارد که از آب قنات غیاثالدین سیراب میشده است. در گذشته، اتاقی به نام «آتشخانه» یا «چراغخانه» نیز در آنجا بوده که امروزه همانند نمونههای مشابه آن در زیارتگاههای دیگر، ویران شده است.
در روز سیزدهم مهرماه هر سال (امروزه در دومین آدینه مهرماه) که سالگرد شهادت امامزاده دانسته میشود؛ مردمان بسیاری از دور و نزدیک در اردهال گرد هم میآیند تا شاهد مراسم نمادین تغسیل امامزاده باشند. در این مراسم که منحصراً توسط اهالی روستای «فیـن» کاشان و چند روستای دیگر برگزار میشود و دیگران حق شرکت در آنرا نداشته و تنها تماشاچی هستند؛ یکی از قالیهای درون بنای امامزاده، به عنوان قالیای که به هنگام شهادت در تابوت او بوده و پیکر امامزاده را در آن پیچیده بودهاند، به صورت لولهشده بر دوش جوانان قرار میگیرد و آنان آنرا به سوی چشمهای که در حدود چند صد متری شرق بنا واقع است، میبرند. به دنبال این دسته، گروهی دیگر که هر یک چوبدستی بلندی را بر دست دارند، حرکت میکنند و با تکان دادن چوبدستی در هوا به نبردی نمادین با قاتل امامزاده میپردازند.
قالی بر کنار چشمه به زمین میآید و آب چشمه را به نشانه غسل دادن امامزاده بر آن میافشانند و آنگاه دوباره آنرا با شور و هیجان به سوی بنا باز میگردانند. پیش از ورود قالی به آرامگاه، چوب بدستان با دویدن و تکان دادن چوبها و فریاد و شعارهای مهیج، نبرد با «اشقیاء» قاتل امامزاده را دنبال میکنند. رسیدن حاملان قالی به درگاه ورودی امامزاده و سپردن آن به گروهی دیگر که میباید آنرا به درون ببرند، همراه با تشریفات خاصی است که شدت ازدحام و فشار و کشوقوسهای فراوان، آن هنگام را به لحظههایی پر تبوتاب تبدیل میکند و بسیاری از جوانان چنان از شدت این همهمه و گیرودار از حال میروند که جز با دیدار آن، امکان توصیف دیگری نیست.
حاشیه این مراسم نیز دیدنی و جالب است. هزاران هزار مردمان و ماشینهایی که از دور و نزدیک در دشت اردهال گرد آمده و گاه تا چند روز اتراق میکنند؛ پردهخوانان و شبیهخوانان توانا که یادمانی از آیینهای نمایشی ایرانی هستند؛ دستفروشان بسیار و بازار مکاره بزرگی که تا چند روز در دشت پیرامون برگزار شده و هر آنچه از شیرینیها وخوراکیها، پارچه و پوشاک، عطر و ادویه، آینه و کارد و ظروف آشپزخانه، تله موش و دام پرندگان، ابزار کشاورزی و زینابزار اسب و چارپایان، تا هر آنچه که فروش و تماشای آن حتی به وهم کسی هم نمیرسد، از دیدنیها و ویژگیهای آیین قالیشویان مشهد اردهال است. بسیاری از مردم خرید پارهای از جهیزیه دختران یا ابزار کشت و زرع خود از این بازار مکاره را خوش یمن و موجب برکت میدانند. /عب