به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران، بعید است کسی در شهر یا حیات خانه اش این پرنده را ندیده باشد و صدایش را نشنیده باشد. خیلی ها نام درستش را نمی دانند. و او را "یاکریم" می نامند اما در واقع او پسر عموی یا کریم است، یک "قمری خانگی" پرنده ای که زمانی در فرهنگ ایرانیان ارج و قربی داشته است.
 
پرنده ای که همه جا هست از پشت پنجره آپارتمان گرفته تا روی سنگفروش پیاده رو....
 
علیرضا مهدوی کارشناس محیط زیست در خصوص ویژگی های این پرنده گفت: جدای از پاهای قرمز رنگ این پرنده به سر و گردن قمری خانگی که خوب دقت کنید می بینید تقریبا صورتی رنگ است که این رنگ در زیر گردنش شدت بیشتری پیدا می کند. طوقی با خال خال های سیاه و زمینه ای مسی رنگ در اطراف گردن دارد و پرهای زیر دمش تقریبا سفید رنگ است. در هنگام پرواز اگر از پایین به او نگاه کنیم، ترکیب رنگ های سیاه و سفید را در دم این پرنده بهتر می توان دید.
 
وی افزود: قمری خانگی پرنده ای است از راسته کبوترسانان که 26 سانتی متر طول دارد و یکی از 5 گونه قمری است که در ایران زندگی می کنند. یا کریم، قمری معمولی، یا کریم طوقی و قمری خاوری دیگر اعضای خانواده قمری های ایران هستند.
 
بارزترین مشخصه ای که این پرنده را از یا کریم متفاوت می کند این است یا کریم حلقه ای سیاه رنگ روی گردن دارد، رنگش پریده تر متمایل به خاکستری روشن و کمی درشت تر است. در عوض قمری رنگ پرهایش کمی سرخ تر است و البته اندکی هم کوچک تر است.
 
*قمری خانگی شهر نشین است
 
 یا کریم علاقه بیشتری به طبیعت دارد و قمری خانگی شهر نشین است و همین مشخصه این پرنده را جذاب تر می کند.
بیشترین زمانی که صدای قمری خانگی را می شنویم در روزهای بهاری است، یک توالی 5 قسمتی از "هوهو هووو هوهو" به علت همین صدای اوست که در بعضی از شهرهای ایران، لقب "موسی کوتقی" را برای آن برگزیده اند. در حقیقت قمری خانگی نه موسی را صدا نی زند و نه سراغی از آقا تقی می گیرد. بلکه به زبان خودش برای پرنده ماده آواز می خواند.
 
*چرا پایتخت نشین ها نام قمری را اشتباه بکار می برند!؟
 
مهدوی در پاسخ به این سوال گفت: دلیل آن زیاد مشخص نیست. احتمالا این موضوع به گذشته های دور شهر تهران مربوط می شود. تهران قدیم در مساحت کنونی مجموعه ای از شهر، آبادی ها و روستاهایی بود که یا کریم در آن اطراف زیاد دیده می شد. با بزرگ شدن تهران و به هم پیوستن روستاها و آبادی ها یا کریم ها به حوالی این کلان شهر رفتند و تعداد قمری های خانگی به علت قدرت بالای سازش آنها با زندگی شهری به روز بیشتر شد. شباهت بین این دو پرنده باعث شد تا تهرانی ها تفاوت ها را نبینند و جایگزین شدن این 2 پرنده را حس نکنند. پس قمری خانگی همچنان یا کریم ماند، در حالی که تفاوت زیادی بین این 2 پرنده وجود دارد.
 
این کارشناس محیط زیست گربه را یکی از مهمترین دشمنان قمری خانگی دانست و افزود: گربه زمانی که این پرنده را می بیند زمان زیادی را وقف آهسته نزدیک شده به آن می کند تا توسط قمری خانگی دیده نشود. اما طبیعت هدیه دیگری هم به این پرنده عطا کرده است. پر قمری ها خصوصا پرهای دم و بدن پرنده به سادگی کنده می شود. این خصوصیت به قمری خانگی این فرصت را می دهد تا به جای جان خود تعدادی از پرهای خود را از دست بدهد.
 
گفتنی است، از آنجا که آدم ها به هر جانوری صفتی می چسبانند در این میان جهل نصیب قمری شد. شاید شما هم شنیده باشید که بسیاری از افراد قمری ها را پرندگانی نادان می دانند. قمری های خانگی در هر جایی لانه می سازند. اعتماد این پرنده در انتخاب و همچنین ساخت لانه اش باعث شده تا آن را پرنده ای ساده لوح فرض کنند اما او هم مانند دیگر موجودات از هوش کافی برای بقای خود بهره می گیرد. یکی از دلایلی که تصور حماقت این پرنده را دامن زده است بی ثباتی لانه قمری خانگی است. زادآوری آن زیاد است و این پرنده نمی تواند انرژی زیادی برای این کار هدر دهد./ز
 
گزارش از هراتیان