به گزارش خبرنگار حقوقي قضايي باشگاه خبرنگاران، به خاطر داشته باشیم وضعیت زندانی و قرار گرفتن او در حصار دیوارهای سنگین زندان، پیش از آنکه حاصل یک تصمیم قضایی باشد، محصول لحظه‌هایی از زندگی خود است که از روی اختیار و آگاهی، به ارتکاب یک رفتار مجرمانه اختصاص یافته است.

به گفته رئيس سازمان زندان‌ها در قانون مجازات فعلی و ديگر قانون‌هاي مجازات2000 عنوان مجرمانه وجود داشته که باید بسیاری از این عناوین حذف شوند تا شاهد كاهش جمعيت كيفري زندان‌ها باشيم و اين در حالي است که نه تنها شاهد کاهش جرايم نيستيم بلکه هر روزه جرايم سازمان يافته و جديدي را مشاهده مي‌کنيم.

در سطح استان تهران تعداد 11 زندان وجود دارد که بر اساس مقررات مربوطه متهمان و محکومان به تناسب نوع جرم ارتکابی در یکی از آنها استقرار می‌یابند؛ زندان اوين يکي از اين زندان‌هاست که به توضيح ساختار و وضعيت فعلي آن مي‌پردازيم.

در زندان اوین متهمان یا محکومان مربوط به جرايم امنیتی، مالی، ویژه روحانیت، نظامیان، تصادف، مستنکفان از پرداخت مهریه، تحمل حبس می‌کنند.

متهمین از مراجع قضایی سراسر شهرستان تهران به بازداشتگاه اوین اعزام و پذیرش می‌شوند تا پرسنل تشخیص هویت برای درج سوابق اقدام کنند.

تمامي متهمین مرد بدواً به زندان اوین اعزام و در آنجا به مدت بیست و چهار ساعت نگهداری شده ، سپس تقسیم می‌شوند، لازم به ذکر است چنانچه بازداشت متهمین به جهت عجز از معرفی کفیل باشند، برای مدت چهار روز در زندان اوین نگهداری شده و اگر در این مدت نتوانند مقدمات آزادی خود را با معرفی کفیل در نزد مرجع قضایی بازداشت کننده فراهم کنند، تقسیم می‌شوند.

تمامي متهمین و محکومین خانم، به طور کلی در زندان اوین نگهداری می‌شوند.

بند نسوان در زندان‌های استان تهران، تنها در زندان‌های اوین، ورامین و شهید رجایی کرج دایر است.

اندرزگاه‌های زندان اوین

الف- اندرزگاه‌های عمومی

شماره 1- قرنطینه است که در آن متهمین بر حسب نوع جرم تقسیم بندی می‌شوند.

شماره 2- ویژه متهمان یا محکومان روحانی است.

شماره 3- وی‍ژه متهمان یا محکومان واجد امتیاز کار در زندان است که کارهای خدماتی را انجام می‌دهند.

شماره 4- ویژه نسوان بوده و دارای شش سالن است. این اندرزگاه بر حسب نوع جرم مددجویان و امکانات زندان تقسیم بندی شده است. دو سالن برای متهمان یا محکومان به جرايم عمومی ، دو سالن برای متهمان یا محکومان به جرايم خاص و دو سالن برای مشاوره و روانشناسی اختصاص داده شده است.

اندرزگاه شماره 5 و 6 فعلا" وجود ندارد.

شماره 7 و 8 - با 10 سالن هسته مرکزی زندان اوین است.

شماره 9- زندان انفرادی که قبلا" محیطی در ابعاد 2*3 بود ولی درحال حاضر 4*3 به صورت یک سوئیت است.

ب- اندرزگاه های ویژه:

شماره 1- اندرزگاه ویژه وزارت اطلاعات برای جرايم خاص امنیتی.

شماره 2 - اندرزگاه ویژه حفاظت اطلاعات قوه قضاییه برای متهمین قضات.

شماره 3 - اندرزگاه ویژه سپاه برای متهمین سرداران سپاه.

واحدهای اداری زندان اوین

1- اجرای احکام اوین که پل ارتباطی میان این زندان با نواحی قضایی است.

2- شورای انضباطی زندان که برخورد با تخلفات ارتکابی مددجویان در بندهای زندان را عهده دار می باشد. حداکثر مجازات مقرر در این خصوص اقامت 20 روزه متخلف در سلول انفرادی است.

سالن ملاقات:

1- ملاقات خصوصی: مختص متهمان و یا محکومینی است که در بخش خدمات زندان فعالیت دارند.

2- ملاقات کابینی: متعلق به همه متهمان و یا محکومین بوده و مدت آن یک روز در هفته به مدت 20 تا 30 دقیقه می باشد.

3- ملاقات شرعی: مختص مددجویان فعال در بخش خدمات است. این دسته از مددجویان می توانند با خانواده های خود ملاقات شرعی داشته باشند.تعداد این محل ها حدود20 سوئیت مجهز است که زندانیان می توانند از ساعت 9 صبح الی 4 بعد از ظهر به مدت 7 ساعت ملاقات داشته باشند.

اداره فرهنگی:

این واحد امور فرهنگی آموزشی مددجویان مانند فراهم کردن زمینه تحصیل مددجویان را در دانشگاه‌های پیام نور، جامع علمی‌کاربردی و آزاد انجام می‌دهد.

• آموزشگاه شهید کچویی: در محوطه اندرزگاه‌های شماره 7، 8 و 9 قرار دارد.

• بنگاه تعاون و حرفه آموزی صنایع رندانیان کشور مجتمع تولیدی تهران بزرگ:

این بنگاه در محل استخر سابق زندان مستقر بوده، به تولید لباس‌های کار برای کارگران شرکت می‌پردازد. زندانیان شاغل در این محل به صورت کارمزدی حقوق می‌گیرند. زندان در مناقصه‌های خارج از زندان شرکت کرده و در صورت برنده شدن ، متکفل انجام امور محوله می‌شود.

بیمارستان 48 تختخوابی ندامتگاه اوین برای بستری نمودن بیماران و انجام اعمال جراحی سرپایی اختصاص داده شده است.

سال گذشته شهرداري تهران اعلام کرد که مدیریت شهری به دنبال تملک و تبدیل زندان اوین به يک مجموعه فرهنگی است و "محمد باقر قالیباف" در مراسم افتتاح باغ موزه قصر در جمع خبرنگاران گفت: یکی از برنامه‌ها و رویکردهای اصلی شهرداری تهران در حوزه فرهنگی و اجتماعی تبدیل مراکزی مانند پادگان‌ها و زندان‌های قدیمی به مراکز فرهنگی، آموزشی و تربیتی است که در این راستا به طور مثال بوستان ولایت در محل پادگان قلعه احداث شد و در اختیار شهر و شهروندان قرار گرفت.

وی افزود: همچنین یک اتفاق فرهنگی مهم دیگر این بود که شهرداری تهران موفق شد مجموعه زندان قصر را خریداری کند و در برنامه‌ای 4 ساله این مکان به باغ موزه قصر تبدیل شد. به این ترتیب زندان قصر به محلی آموزشی، فرهنگی و تفرجگاهی تبدیل شده که گوشه گوشه آن می‌تواند برای همگان درس عبرت و آموزش باشد و نشان دهد که در گذشته چه کسانی سختی و رنج کشیدند تا امروز ما بتوانیم استقلال و آزادی خود را حفظ کنیم.

قالیباف با اعلام آمادگی شهرداری تهران برای خریداری مجموعه زندان اوین و تبدیل این مجموعه به مرکزی تفریحی گفت: شهرداری در این خصوص نامه‌ای کتبی به قوه قضايیه ارسال کرده که این قوه نیز آمادگی اولیه خود را به شهرداری اعلام کرده و امیدواریم هرچه زودتر این مهم نیز محقق شود.

از اينرو "غلامحسين اسماعيلي" در گفتگو با خبرنگار حقوقي قضايي باشگاه خبرنگاران، با اشاره به اعلام آمادگی شهرداری تهران برای خریداری مجموعه زندان اوین و تبدیل این مجموعه به مرکزی تفریحی اظهار داشت: هيچ‌گونه موافقتي براي تبديل زندان اوين به باغ موزه از سوي هيچ مرجع رسمي اعلام نشده است.

وي افزود: تبديل زندان اوين به مجموعه فرهنگي نيازمند موافقت شهرداري، رياست قوه قضاييه و دولت است.

رئيس سازمان زندان‌ها خاطرنشان کرد: نهادهاي مربوطه در حال مذاکره و رايزني براي اين اقدام بوده که هنوز به تصميم و سرانجام نرسيده است.

حال با گذشت يکسال از اين پروژه هنوز تصميمي جدي گرفته نشده اما اميدواريم مانند تبديل زندان قصر تبدیل به باغ موزه که باعث شد تا برای همیشه رنگ سیاهی، بوی ناخوشایند این زندان و تمام مزاحمت های حواشی آن برای پایتخت نشینان و به خصوص ساکنان منطقه 7 از بین برود و به جای آن فرصتی فراهم شود تا خانواده ها بتوانند لحظات خوشی را در این مکان کنار همدیگر سپری کنند نيز بار ديگر اتفاق بيافتد و هر روز شاهد کاهش جمعيت کيفري زندان‌ها و زندان باشيم.