امضای پیمان «ورشو»، آغاز اولین جنگ اعراب و اسرائیل پس از اعلام موجودیت رژیم صهیونیستی، انجام اولین واکسیناسیون آبله جهان و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 24 اردیبهشت 1392 خورشیدی برابر با 3 رجب 1434 هجری و 14 می 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:

ارتحال عالم بزرگوار حکیم «مهدی الهی قمشه‌ای» (1352 ش)
استاد محیی‌الدین مهدی الهی قمشه‌ای در حدود سال 1280 ش در شهرضا (قمشه سابق) در استان اصفهان به دنیا آمد. وی در ابتدای جوانی در اصفهان از محضر حضرات آیات حاج آقا حسین قمی، آقا بزرگ حکیم خراسانی و میرزا مهدی اصفهانی استفاده برد و خود در فقه، اصول، فلسفه و حکمت به مراتب والایی دست یافت. حکیم الهی قمشه‌ای، ضمن تدریس در منطق، حکمت و ادبیات در آن مکان، به عنوان یکی از برجسته‌ترین استادان دانشگاه تهران شناخته شده و با نوشتن کتاب «توحید هوشمندان» به اخذ درجه دکترا از دانشکده مزبور نائل آمد.

در محفل علمی این حکیم الهی، دانشوران فاضلی پرورش یافتند که حضرات آیات: سید ابوالحسن رفیعی قزوینی، عبداللَّه جوادی آملی، حسن حسن‌زاده آملی، کاظم مدیر شانه‌چی و سید محمدباقر حجتی و... از آن جمله‌اند. ترجمه او، از نخستین ترجمه‌های امروزی قرآن در زبان و ادبیات فارسی بود و درزمان خود، مورد توجه روشنفکران، دانشجویان و نسل جدید قرار گرفت. همچنین ترجمه آزاد مفاتیح‌الجنان، صحیفه سجادیه و کلیات دیوان الهی از دیگر آثار اوست. الهی قمشه‌ای یکی از مردان سیر و سلوک معنوی و به معنای واقعی کلمه، اهل توکل بود و مناعت طبع ویژه‌ای داشت. سرانجام این حکیم وارسته در شامگاه 24 اردیبهشت سال 1352 ش در 72 سالگی درگذشت و در جوار حرم حضرت معصومه (س) مدفون گردید.

پایان حاکمیت چند قرنی ایران بر بحرین با رأی مجلس شورای ملی (1349 ش)
پس از آن که فرستاده سازمان ملل متحد، پس از گفتگو با سران قبایل و افراد متنفذ بحرین، گزارش خود مبنی بر تمایل مردم بحرین به استقلال را به مجمع عمومی و شورای امنیت سازمان ملل عرضه کرد، شورای امنیت نیز با صدور قطعنامه‌ای در 22 اردیبهشت 1349 استقلال بحرین را خواستار گردید. در این میان نمایندگان مجلس شورای ملی پس از استماع گزارش نمایندگان سازمان ملل، به جدا شدن بحرین از ایران رای دادند؛ بنابراین این جزیره نفت خیز و مهم از ایران جدا گردید و در این روز حاکمیت چند صد ساله ایران بر این نقطه پایان پذیرفت. سرانجام در 23 مرداد 1350، شیخ نشین بحرین استقلال خود را اعلام نمود و ایران به سرعت این استقلال را به رسمیت شناخت.


درگذشت استاد «حبیب یغمایی» محقق و شاعر معاصر (1363 ش)
استاد حبیب یغمایی شاعر و نویسنده معاصر ایرانی در سال 1280 ش در خور بیابانک در استان اصفهان به دنیا آمد و در پایان تحصیلاتش به مطالعه و تحقیق در زمینه ادبیات فارسی و معارف اسلامی پرداخت. حبیب یغمایی پس از آن که ریاست اداره فرهنگ سمنان، دامغان و کرمان را به عهده داشت به تهران آمد و در مدرسه دارالفنون به تدریس ادبیات فارسی پرداخت. سپس چندی نیز در اداره نگارش وزارت فرهنگ، تصدی و مدیریت مجله آموزش و پرورش را بر عهده گرفت. حبیب یغمایی از سال 1326 به مدت 31 سال، مجله یغما را منتشر کرد و از این رهگذر خدمتی شایان به فرهنگ و ادب ایران انجام داد. وی همچنین از طبع شعر سرشاری بهره داشت. از جمله آثار ارزنده استاد حبیب یغمایی می‌توان به تصحیح مجموعه آثار سعدی، دخمه ارغوان، رساله در علم قافیه و مناجات حضرت امیر اشاره کرد. سرانجام این نویسنده و شاعر ایرانی چنین روزی در 83 سالگی در تهران درگذشت و در زادگاه خود به خاک سپرده شد.

رحلت عالم ربانی «سید علی نقی فیض الاسلام» مترجم و شارح نهج‌البلاغه (1364 ش)
عالم محقق، سید علی نقی اصفهانی آل محمد معروف به فیض الاسلام، در سال 1284 ش در خمینی شهر اصفهان به دنیا آمد. وی پس از گذران علوم مقدماتی، راهی نجف اشرف گردید و پس از شرکت در دروس عالی حضرات آیات: سید ابوالحسن اصفهانی، آقا ضیاءالدین عراقی و شیخ محمدکاظم شیرازی، به اجتهاد دست یافت. فیض الاسلام همچنین پس از طی سال‌ها تحقیق و تأمل در حدیث، از دو محدث نامدار زمان آیت‌اللَّه شیخ عباس محدث قمی و شیخ علی اکبر نهاوندی، به اخذ اجازه روایت نائل آمد. مهم‌ترین اثر این عالم دینی، ترجمه و شرح نهج‌البلاغه است که به نهج‌البلاغه فیض الاسلام شهرت یافته است. همچنین ترجمه و شرح صحیفه کام له سجادیه، اشارات الرَّضویه و نیز تفسیر قرآن عظیم در 3 جلد، از دیگر تالیفات این محقق برجسته می‌باشند. سرانجام این عالم بزرگوار در 24 اردیبهشت 1364 ش، در هشتاد سالگی دار فانی را وداع گفت و در شهر ری به خاک سپرده شد.

آغاز اولین جنگ اعراب و اسرائیل پس از اعلام موجودیت رژیم صهیونیستی (1948 م)
به دنبال توطئه‌های بین‌المللی برای اشغال سرزمین فلسطین و تشکیل یک دولت یهودی، سرانجام مجمع عمومی سازمان ملل متحد در 29 نوامبر 1947 م پیشنهاد تقسیم فلسطین را تصویب نمود. از تاریخ تصویب طرح تقسیم فلسطین در مجمع عمومی سازمان ملل متحد تا اعلام تشکیل حکومت اسرائیل کمتر از شش ماه به طول انجامید. در این فاصله نیروهای انگلیس که قیمومیت منطقه را بر عهده داشتند، فلسطین را ترک کردند و تشکیلات نظامی یهودیان که در سال‌های جنگ جهانی دوم و بعد از آن شکل گرفته بود به تدریج جای آنان را گرفتند. اعراب فلسطین، سازمان نظامی واحد و متشکلی نداشتند و به همین جهت، با اینکه در اکثریت بودند، در این مرحله، بازی را باختند.

سرانجام حکومت نژادپرست اسرائیل در 14 مه 1948 م هم‌زمان با خروج آخرین سربازان انگلیسی از فلسطین، پا به عرصه وجود نهاد و رژیم ننگین صهیونیستی در سرزمینی غصبی و با حمایت ابرقدرت‌های زمان، بر جهان و منطقه تحمیل شد. به دنبال اعلام موجودیت اسرائیل، نیروهای کشورهای عربی متشکل از مصر، سوریه، لبنان و اردن، از جنوب، شمال و شرق وارد سرزمین‌های اشغالی فلسطین شدند و به جنگ با نیروهای مسلح دولت جدید اسرائیل پرداختند.

درگذشت استاد حجت‌الاسلام «کاظم مدیرشانه‌چی» عالم شهیر حدیث و روایت (1381 ش)
حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ کاظم مدیر شانه‌چی، در حدود سال 1306 ش در مشهد مقدس زاده شد و پس از فراگیری دوره دبستان و دبیرستان به تحصیل علوم دینی روی آورد. ایشان پس از طی مقدمات و سطوح در درس خارج فقه و اصول حضرات آیات، شیخ هاشم قزوینی، شیخ مجتبی قزوینی، سید یونس اردبیلی، میرزا احمد کفایی و سید محمد هادی میلانی شرکت جست و مبانی علمی خود را استوار ساخت. همچنین وی علوم عقلی را از استادان فن فراگرفت و به تدریس پرداخت و از سال 1337 ش در دانشکده الهیات مشهد مشغول تدریس گردید.
استاد مدیر شانه‌چی علاوه بر تدریس تاریخ اسلام، تاریخ ادیان، آیات الا حکام و ادوار فقه، مقالات فراوانی نگاشته و در زمینه کتابشناسی و نسخه‌شناسی، چندین فهرست را منتشر ساخته است. استاد شانه‌چی از فرزانگانی بود که علوم عقلی و نقلی را در وجود خویش گردآورد و علاوه بر آن به زیور وقار و اخلاق خوش و سیمای صالحان آراسته بود. تاریخ حدیث، درایة الحدیث، علم الحدیث، روش استنباط و سنن النبی در 9 جلد از جمله آثار این عالم بزرگوار می‌باشند. سرانجام استاد مدیرشانه‌چی در بیست و چهارم اردیبهشت 1381 ش در 75 سالگی درگذشت و در حرم مطهر امام رضا (ع) به خاک سپرده شد.

وفات «محمد بن یحیی بوز جانی» از مفاخر علمی ایران و اسلام (388 ق)
ابوالوفا محمد بن محمد بن یحیی بوز جانی در سال 328 قدر نزدیکی نیشابور به دنیا آمد. او تحصیلات ریاضی خود را در نیشابور فرا گرفت و در جوانی به عراق رفت. بوز جانی از آن پس در بغداد سکونت گزید و تا پایان عمر به تحقیق تا لیف و ترجمه پرداخت. او از مترجمان مشهور کتب ریاضی از یونانی به عربی نیز به شمار می‌رفت. ابوالوفا را از مشهورترین ریاضی‌دانان و منجمان زمان خود دانسته‌اند. او در فعالیت‌های علمی‌اش با ابوریحان بیرونی، دانشمند نامی هم عصرش مکاتبه و تبادل نظر داشته است. اهمیت آثار ریاضی بوز جانی، به دلیل تحقیقات عمیق او در علم مثلثات می‌باشد. از بوز جانی آثار متعددی بر جای مانده است. اعمال الهندسه، اثری بدیع و جالب دربارهٔ هندسهٔ علمی و نیز کتابِ علم حساب و کتاب الک امل، از دیگر آثار بوز جانی هستند.

درگذشت ادیب شهیر «ابوالحسن طاهربن‌احمد باب شاد مصری» (496 ق)
ابوالحسن طاهر بن احمد باب شاد مصری در ابتدا پیشهٔ بازرگانی داشت ولی بعداً به تحصیل علم علاقه پیدا کرد و در عراق به تحصیل مشغول شد. وی پس از اتمام تحصیلات به مصر بازگشت و درم جامع فرهنگی و اجتماعی مصر مشغول کار گردید. باب شاد مصری پس از مدتی در انزوا درگذشت.

انجام اولین واکسیناسیون آبله جهان در انگلستان (1796 م)
گرچه امروزه به ویژه در کشورهای پیشرفته کمتر اثری از «آبله» به چشم می‌خورد اما تا قرن هجدهم این بیماری شیوع فراوانی داشت و تلفات گسترده‌ای بر جای می‌گذاشت. در سال 1717 م یک زن انگلیسی متوجه شد که در برخی نقاط شرقی اروپا، از ماده سمی و زهرابه‌ای که از تاول‌های آبله بیرون می‌ریزد برای جلوگیری از ابتلای دیگران به آبله استفاده می‌شود. وی پس از فراگیری این امر و تحقیق در این زمینه، این شیوه را در انگلستان رواج داد که به کاهش تلفات آبله انجامید.

از سوی دیگر این مسئله در انگلستان مطرح بود که زهرابه و در واقع ماده سمی موجود در آبله گاوی برای انسان در برابر آبله مصونیت به وجود می‌آورد. در نهایت، در 14 ماه مه 1796 م دکتر ادوارد جِنِر انگلیسی این مسئله را عملی نمود و با انجام آزمایش بر روی یک کودک توانست این احتمال را ثابت نماید که تلقیح با ویروس گاوی سبب ایمنی در مقابل آبله می‌شود. این مطلب گرچه با مخالفت‌های عمومی مواجه گردید اما به زودی در سراسر جهان پذیرفته شد. در حال حاضر با انجام واکسیناسیون، بیماری آبله تقریباً ریشه‌کن شده است.

اشغال سرزمین آنگولا در افریقا توسط استعمارگران پرتغالی (1575 م)
سرزمین آنگولا قبل از ورود پرتغالی‌ها بخشی از امپراتوری افریقای گینه بود، اما با تسلط پرتغالی‌ها بر آنگولا، در 14 مه 1575 م، در تمامی سواحل این کشور، مراکز بازرگانی احداث شد. آنگولا از زمان ورود پرتغالی‌ها به مدت چهارصد سال به طور وحشیانه‌ای تحت استعمار پرتغال قرار گرفت. پس از خاتمه جنگ جهانی دوم، شورش‌های متعددی برای کسب آزادی در آنگولا صورت گرفت و سرانجام منجر به استقلال این کشور در سال 1975 شد. آنگولا با بیش از یک میلیون و دویست هزار کیلومتر مربع مساحت با کشورهای جمهوری دموکراتیک کنگو، زامبیا و نامیبیا همسایه است.


روز ملی و استقلال «پاراگوئه» از استعمار اسپانیا (1811 م)
سرزمین پاراگوئه در قرن شانزدهم میلادی توسط یک اسپانیایی کشف شد و از آن زمان تا بیش از دو قرن، تحت استعمار اسپانیا قرار گرفت. این وضعیت تا اوائل قرن نوزدهم ادامه داشت تا اینکه وقوع انقلاب 1810 مدر امریکای لاتین باعث به وجود آمدن تحرک در مردم پاراگوئه شد، به صورتی که در 14 ماه می 1811 م فرماندار اسپانیایی این منطقه را برکنار نموده و خواستار برقراری تجارت آزاد شدند. از این رو، این تاریخ به عنوان روز استقلال و روز ملی پاراگوئه مطرح شده است. در سال 1989 مدر پاراگوئه اولین انتخابات آزاد ریاست جمهوری برگزار شد و نقش مردم در حکومت افزایش یافت.
جمهوری پاراگوئه با 406/752 کیلومتر مربع مساحت در امریکای جنوبی و در بین کشورهای بولیوی، برزیل و آرژانتین واقع شده است. جمعیت آن 5/5 میلیون نفر و پایتختش آسونسیون است. پاراگوئه اولین کشور به استقلال رسیده در امریکای جنوبی می‌باشد. پیش‌بینی می‌شود جمعیت پاراگوئه تا سال 2025 م بیش از 9 میلیون نفر گردد. بیش از 88% جمعیت این کشور کاتولیک هستند و به زبان اسپانیایی و گوارانی صحبت می‌کنند. اکثریت قریب به اتفاق سکنه پاراگوئه نژاد دو رگه سرخ و سفید داشته و بقیه گروه‌های نژادی در اقلیتند. واحد پول پاراگوئه، گوارانی و از شهرهای مهم آن سیوداددل استه و سان لورن زو است.

بمباران وحشتناک بندر روتِردام هلند توسط آلمان در جریان جنگ جهانی دوم (1940 م)
در جریان جنگ جهانی دوم، کشور هلند هم‌زمان با لوکزامبورگ، بلژیک و فرانسه مورد تهاجم نیروهای رایش سوم به سرفرماندهی آدولف هیتلر قرار گرفت. این حملات که در 10 مه 1940 آغاز شده بود، با پیروزی نیروهای آلمانی خاتمه یافت؛ و به خروج ملکه و اعضای کابینه دولت هلند از کشور و عزیمت آنان به انگلستان انجامید. هم‌زمان با آغاز حملات زمینی، بمباران‌های وسیع هوایی توسط بمب‌افکن‌های آلمان انجام می‌گرفت که وحشتناک‌ترین آنها در شهر روتردام هلند به وقوع پیوست. در 14 مه 1940، این شهر تاریخی توسط 480 هواپیمای بمب‌افکن آلمان مورد هدف قرار گرفت و بیش از 70% تأسیسات بندری و اسکله‌های آن و بسیاری از ساختمان‌های شهر ویران گردید.
 نیروی قوی و مجهز آلمان نازی و بمباران وسیع و گسترده هلند و به ویژه بندر روتردام توسط آلمانی‌ها باعث شد تا واحدهای جنگنده هلندی تاب ایستادگی و مقاومت را از دست بدهند. از این رو، نمایندگان هلند در 15 مه 1940 با زمین گذاشتن سلاح‌ها، شرایط تسلیم را امضا نمودند. بعد از پایان جنگ جهانی دوم و خروج نیروهای آلمانی، شهر روتردام به سبک جدید بر بر روی ویرانه‌های تاریخی آن شهر بنا گردید.

اشغال سرزمین فلسطین توسط صهیونیسم جهانی و اعلام موجودیت اسرائیل (1948 م)
از سده‌های گذشته یهودیان در کنار مسیحیان و مسلمانان در سرزمین فلسطین زندگی مسالمت‌آمیزی داشتند. تا آن که دولت انگلیس پس از جنگ جهانی اول، طی قرارداد استعماری سای کس - پیک و قیمومیت فلسطین را به عهده گرفت. از آن به بعد، سازمان‌های صهیونیستی برای تحقق این هدف توسعه‌طلبانه یهودیان، بسیاری را از نقاط مختلف جهان به این سرزمین مهاجرت دادند و هم‌زمان با انجام عملیات تروریستی، فلسطینی‌ها را وادار به ترک سرزمین خود کردند.
سرانجام با تصویب سازمان ملل، نیروهای انگلیسی در اقدامی هماهنگ از فلسطین خارج شدند و یک روز پس از خروج آن‌ها، دیوید بن گوریون از رهبران اصلی صهیونیسم جهانی، در چهاردهم مه 1948 م تأسیس رژیم غاصب صهیونیستی را در سرزمینی در حدود نیمی از خاک فلسطین اشغالی اعلام کرد. پس از این اقدام نامشروع صهیونیست‌ها، دولت‌های عربی وارد جنگ علیه آنها شدند که با شکست اعراب پایان پذیرفت. در پایان جنگ، رژیم صهیونیستی بر نزدیک به هشتاد درصد اراضی فلسطین، سلطه غاصبانه یافت و مردم مظلوم این سرزمین را آواره کرد.

امضای پیمان «ورشو» میان کشورهای کمونیستی اروپا (1955 م)
پس از امضای پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، در سال 1949 متوسط کشورهای اروپای غربی طرفدار امریکا جهت مقابله با گسترش و نفوذ کمونیسم، در 14 مه 1955 م پیمان ورشو میان هشت کشور اروپای شرقی در ورشو پایتخت کشور لهستان منعقد شد. کشورهای لهستان، آلبانی، بلغارستان، مجارستان، چکسلواکی، آلمان شرقی، رومانی و اتحاد جماهیر شوروی از اعضای این پیمان بودند که به منظور مقابله با بلوک غرب با هم متحد شدند. این کشورها متعهد شدند که در مناسبات خود از تهدید و اعمال زور خودداری کنند و در صورتی که عضوی از اعضای پیمان ورشو در اروپای شرقی، مورد حمله قرار گیرد، سایر کشورهای عضو به دفاع از آن کشور اقدام کنند.

لیکن نیروهای این پیمان در نخستین دوره حیات آن، دو بار برای سرکوبی نهضت‌های استقلال‌طلبانه دو کشور عضو یعنی مجارستان در سال 1956 و چکسلواکی در سال 1968 موارد عمل شدند و این کشورها را اشغال کردند. پیمان ورشو در ابتدا به مدتِ 20 سال منعقد شد و در سال 1975 م نیز این مدت 20 ساله بار دیگر تمدید گردید؛ اما پیمان ورشو سرانجام پس از 36 سال فعالیت و به دنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، طی گردهمایی اعضای آن در بوداپست پایتخت مجارستان، در 25 فوریه 1991 م منحل شد.

برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.