کارشناس ارزشیابی اسناد سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در مصاحبه با خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد با بیان این مطلب گفت: این اسناد شامل پروانچهها، ارقام و تعلیقچههایی است که ازسوی پادشاهان و حکام صفوی به متولیان وقت آستان قدس رضوی در همان دوره تاریخی صادر شده است. حمیده شهیدی اظهار داشت: احکام نفیس و تاریخی یاد شده ابتدا در دستگاه حکومتی سلاطین صفوی صادر و سپس سواد (رونوشت) آن درحالی که برابر اصل میشد، برای اجرا به آستانه (آستان قدس رضوی) ارسال میشده است و درآنجا ضمن نگهداری از سواد اسناد، توسط محرّران صورتبرداری و در دفاتر مخصوص به ثبت میرسیده است. وی بازه زمانی صدور این اسناد را بین سالهای
1025 تا 1148ق دانست و افزود: این اسناد بهطور عمده در باب انتصاب افراد به مشاغل گوناگون در آستان قدس رضوی، میزان حقوق و مستمری آنها و نیز چگونگی اداره مسائل جاری این نهاد اداری وقفی، در دوره صفویه است.
وی در ادامه بيان كرد که اسناد مذکور، دستمایه خوبی برای مورخان و پژوهشگران به منظور شناخت مشاغل، حرفهها و نوع فعالیت و چگونگی و میزان پرداخت حقوق و مزایای کارکنان آستان قدس رضوی در دوره صفویه است. وي گفت: این اسناد ارزشمند همچنین برای شناخت تاریخ وقف و نیز آشنایی با مکاتبات دیوانی و اداری ویژه در این دوره تاریخی به محققان کمک شایانی میکند. شهیدی ابراز داشت: اسناد یادشده به خط شکسته نستعلیق و اعداد و ارقام آن به خط سیاق بر روی کاغذهای کشمیری نگارش شده و با توجه به اینکه رونوشتی از اصل بودهاند فاقد هرگونه آرایههای هنری هستند.
وی با اشاره به اینکه در مرکز اسناد آستان قدس رضوی بیش از 69هزار برگ سند از تشکیلات اداری آستان قدس رضوی در عصر صفويه وجود دارد، افزود: در هیچیک از مراکز اسنادی و آرشیوی کشور و منطقه، چنین حجم عظیمی از اسناد مکتوب دوران صفویه به چشم
نمیخورد.
گفتنی است؛ مرکز اسناد آستان قدس رضوی با بیش از 13 میلیون برگ سند از عصر صفویه تا عصر حاضر از بزرگترین و غنیترین مراکز اسنادی در کشور و خاورمیانه به شمار میآید./س