آیه ۶۳– ۶۶ سوره فرقان
وَعِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا ﴿۶۳﴾ وَالَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّدًا وَقِيَامًا ﴿۶۴﴾ وَالَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذَابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذَابَهَا كَانَ غَرَامًا ﴿۶۵﴾ إِنَّهَا سَاءتْ مُسْتَقَرًّا وَ مُقَامًا ﴿۶۶﴾
و بندگان خدای رحمان کسانیند که روی
زمین به نرمی گام برمیدارند و چون نادانان ایشان را طرف خطاب قرار دهند به ملایمت
پاسخ میدهند (۶۳) و آنانند که در حال سجده یا ایستاده شب را به روز میآورند (۶۴)
و کسانیند که میگویند پروردگارا عذاب جهنم را از ما بازگردان که عذابش سخت و دایمی
است (۶۵) و در حقیقت آن بد قرارگاه و جایگاهی است (۶۶)
سخن در این است که بندگان و پرستندگان خدای رحمان چه کارها میکنند و چه کارها نمیکنند. این قطعه همراه با چند قطعه دیگر در صفات مؤمنان و اوصاف خوبان خود میتواند طرح نسبتاً جامعی از اخلاق اسلامی به دست دهد.
از جمله اوصاف بسیار شایسته و ستایش انگیز بندگان رحمان این است که بر روی زمین با فروتنی راه میروند و از غرور و فخر فروشی به دورند.
به گفته سعدی:
این پنج روزه مهلتِ ایام، آدمی بر خاک مردمان به تکبر چرا رود
صفت دیگر آنکه اگر جاهلی آنها را به گستاخی مورد خطاب قرار دهد از در ملایمت وارد میشوند و به جای تندی او را سلام میگویند یعنی ما را سر صلح و آشتی است.
جالینوس ابلهی را دید دست در گریبان دانشمندی زده و بی حرمتی همی کرد. گفت اگر این دانا بودی کار وی با نادان بدین جا نرسیدی.
گلستان سعدی، باب چهارم
غرور و تبختر و خود بینی از اوصاف شیطان است که گفت من بهتر از آدمم. انسان هیچ گاه غروری ندارد زیرا اگر او را کمالی حاصل شود امتیازی به خود نمیدهد و آن را به پروردگار خویش منسوب میکند.
سعدی سروده است:
ز خاک آ فریدت خداوند پاک پس ای بنده افتادگی کن چو خاک
چو گردن کشید آتش هولناک به بیچارگی تن بینداخت خاک
چون آن سرافرازی نمود این کمی از آن دیو کردند از این آدمی
تواضع کند هوشمند گزین نهد شاخ پر میوه سر بر زمین
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید