امروز در تاریخ؛
از افتتاح آرامگاه «ابوعلی سینا» تا واگذاری امتیاز «رویتر»به انگلستان
افتتاح آرامگاه «ابوعلی سینا»، ورود سپاهیان روس به تبریزدر جریان مشروطه، روز شوراها ، واگذاری امتیاز «رویتر»به انگلستان و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 9 اردیبهشت 1392 خورشیدی برابر با 18 جمادی‌الثانی 1434 هجری و 29 آوریل 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
افتتاح آرامگاه نوبنیاد «ابوعلی سینا» در همدان با حضور خاورشناسان (1337 ش)
مقبره جدید شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا، مقارن جشن هزاره تولد آن دانشمند شهیر مسلمان ساخته شد و با حضور اندیشمندان، دانش دوستان و مستشرقین، در همدان و در زمینی به مساحت بیش از 3000 متر افتتاح گردید.
ورود سپاهیان روس به تبریز پس از قیام مردم در جریان مشروطه (1288 ش)
پس از واقعه به توپ بستن مجلس شورای ملی با حمایت و هدایت روس‌ها و کشته و متواری شدن نمایندگان مجلس و جمعی از خطبا و روزنامه‌نگاران، محمدعلی شاه با این خیال خام که پایه‌های دولت استبدادی او تثبیت شده، با تلگراف به شهرهای مختلف و اعلام خبر پیروزی، همگان را به پیروی از حکومت دعوت کرد. لیکن با وجود فضای رعب و ترس فراگیر در کشور، شهر تبریز مردانه ایستاد. مردم تبریز که به خوبی با خوی متکبرانه محمدعلی شاه در دوران ولیعهدی و اقامت وی در تبریز آشنا بودند، به مقابله برخاسته و میان نیروهای مستبد دولتی و آزای‌خواهان، درگیری پدید آمد و آزادی‌خواهان شهر را به تصرف خود درآورده و عین الدوله، حاکم شهر را به عقب راندند.
در این حال نیروهای دولتی، تبریز را به محاصره درآوردند و مانع رسیدن آذوقه به شهر شدند. قحطی شدیدی شهر را فرا گرفت به طوری که مردم شهر برای نجات از مرگ، از برگ درختان و علف‌های بیابان استفاده می‌کردند و بسیاری نیز بر اثر شدت گرسنگی جان دادند. با همه اینها، مقاومت مردم و مجاهدان آذربایجان به رهبری ستارخان و باقر خان، ماه‌ها ادامه یافت تا اینکه قرار بر این شد تا نمایندگان دولت‌های روسیه و انگلستان، به ظاهر برای حفظ جان اتباع خود در تبریز وارد این شهر شوند. از این رو سپاهیان روس در نهم اردیبهشت 1288 ش وارد این شهر شده و تا هنگام انقلاب کبیر روسیه تا هشت سال بعد در تبریز باقی ماندند. البته نباید از ذهن دور داشت که صدور فرمان مشروطیت با کوشش و خود گذشتگی مردم و علمای تهران صورت گرفت، ولی تثبیت آن مرهون فداکاری و قیام دلیرانه مردم تبریز و برجسته‌ترین رهبران آن، ستارخان و باقر خان بود.
روز شوراها و آغاز به کار شوراهای اسلامی شهر و روستا (1378 ش)
یکی از پایه‌های اصلی تحقق انقلاب اسلامی، حضور و مشارکت گسترده مردم بوده و بدون داشتن این پشتوانه عظیم، مسلماً پیروزی محقَّق نمی‌شد. در همین راستا در نهم اردیبهشت سال 1358 ش، رهبر کبیر انقلاب اسلامی، امام خمینی (ره)، طی فرمانی به شورای انقلاب، توصیه کردند که آیین‌نامه تدوین شوراها را تنظیم کند تا اصلِ حضور و مشارکت مردم تا مین شود. با پایان جنگ و به وجود آمدن ثبات و آرامش جهت تحقق آرمان‌های والای حضرت امام و پیاده شدن این اصل قانون اساسی و مشارکت مردم در سرنوشت خود، انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در تمام نقاط کشور با حضور گسترده مردم و با شرکت بیش از 24 میلیون نفر در هفتم اسفندماه سال 1377 برگزار شد. این شوراها در سالروز صدور فرمان امام خمینی (ره) به شورای انقلاب، همزمان با بیستمین بهار انقلاب اسلامی، در نهم اردیبهشت سال 1378، با پیام مقام معظم رهبری، آغاز به کار نمودند.
درگذشت دکتر «ذبیح اللَّه صفا» محقق، مترجم، ادیب و شاعر معاصر (1378 ش)
دکتر ذبیح اللَّه صفا شهمیرزادی در سال 1290 ش در شهمیرزاد سمنان به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی متوسطه را در همان جا و بابل گذراند. سپس به تهران آمد و تحصیلات خود را تا درجه دکترای ادبیات ادامه داد و به استادی دانشگاه رسید. دکتر صفا در طول عمر فرهنگی خود سمت‌ها و پست‌های حساسی تصدی کرد و از این راه خدمات فرهنگی و اجتماعی بسیاری به یادگار گذاشت. برخی از این خدمات از این قرارند: دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در ایران، رییس دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، عضو هیئت نمایندگی ایران در کنفرانس‌های عمومی سازمان یونسکو، عضو هیئت مدیره شرکت مؤلفان و مترجمان ایران و نیز عضو پیوسته فرهنگستان ایران.
شهادت مظلومانهٔ علامهٔ مجاهد «قاضی نوراللَّه شوشتری» عالم و مؤلف (1019 ق)
قاضی نوراللَّه بن سید شرف‌الدین شوشتری، رجالی، فقیه، اصولی، محدث، شاعر و عالم بزرگ عهد صفوی، بود. در سال 956 قدر شوشتر به دنیا آمد. دروس آغازین را نزد پدر دانشمندش فرا گرفت و در سال 979 راهی مشهد مقدس شد. سیدنوراللَّه در مشهد به درس اساتید بزرگ راه یافت و از بزرگان شهر اجازهٔ روایت گرفت. او در سال 993 روانهٔ هند شد و پس از سالیانی، منصب قضاوت را عهده دار گشت. این اندیشمند مسلمان در هند مذهبِ خود را اظهار نمی‌داشت و تقیه می‌کرد تا این که علمای دربار هند از نفوذ او هراسان شده و در صدد فتنه و برانگیختن شاه، علیه قاضی برآمدند. سرانجام با توطئه چینی، به کتاب مجالسُ المؤمنینِ وی دست یافته و او را به جرم شیعه بودن، مستحق اجرای حَد دانستند. قاضی نوراللَّه شوشتری، سرانجام در سال 1019 قدر حالی که حدود 65 سال عمر داشت در زیر شلاق حسودان به شهادت رسید. تصنیفات این بزرگ مرد عرصهٔ سیاست و نگارش را تا 140 کتاب ذکر کرده‌اند که: اِحقاقُ الحَقّ، مَجالِسُ المؤمنین، تَفسیر القرآن، تحفَةُ العقول و ده‌ها اثر دیگر از اوست. مزار قاضی شوشتری در آ گرهی هندوستان، زیارتگاه مسلمانان بسیاری در دلِ شبه قارهٔ هند است.
واگذاری امتیاز «رویتر» توسط «ناصرالدین شاه قاجار» به انگلستان (1289 ق)
در نیمهٔ دوم دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار، عده‌ای از خارجیان تقاضای امتیاز بهره‌برداری از معادن و سایر منابع کشور را نمودند. نخستین و مهم‌ترینِ آنها، امتیازی بود که به موجب آن، انحصار ساختمان راه آهن، استخراج معادن و تا سیس بانک ملی به «بارون جولیوس دو رویتر» سرمایه‌دار انگلیسی اعطا شد. این امتیاز به قدری وسیع بود که اجرای آن برای رویتر نیز مشکل می‌نمود و دو طرف معاهده به زودی فهمیدند که این کار بدون مطالعهٔ دقیق انجام یافته است؛ بنابراین، این امتیاز بر اثر تا خیر رویتر لغو شد. ولی در سال 1306 ق دولت ایران به پسر رویتر، امتیاز تا سیس بانک را اعطا کرد و وی توانست از بعضی معادن بهره‌برداری کند. این امتیاز در نهایت به تا سیس بانک شاهنشاهی و بانک صنایع و معادن در ایران منتهی گشت.
رحلت فقیه برجسته و عالم مجاهد آیت‌اللَّه «حاج آقا حسین خادمی» (1405 ق)
آیت‌اللَّه حسین خادمی اصفهانی در حدود سال 1317 قدر اصفهان به دنیا آمد. پس از فراگیری مقدمات و سطح، به نجف اشرف رفته و از محضر اساتیدی چون میرزای نائینی، سید ابوالحسن اصفهانی، خوانساری و شیخ محمد جواد بلاغی بهره‌مند شد. آیت اللَّه خادمی در 26 سالگی به مقام رفیع اجتهاد نائل گشت و سپس به اصفهان مراجعت نمود. ایشان در جریان کشف حجاب، با سخنرانی‌های آتشین خود به مبارزه با رژیم رضاخان برخاست و در ملی شدن صنعت نفت نیز در کنار آیت‌اللَّه کاشانی و شهید نواب صفوی فعالیت زیادی داشت. آیت‌اللَّه خادمی از آغاز نهضت امام خمینی، در تشویق و ترغیب مردم در برپایی جنبش اسلامیِ ضد سلطنتی و بیان اهداف امام، در اصفهان نقش ارزشمندی ایفا نمود. این عالم بزرگوار در 20 اسفند 1363 ش در 86 سالگی در اصفهان بدرود حیات گفت و در آن شهر مدفون گردید.
ارتحال استادُ المتأخرین شیخ «مرتضی انصاری» فقیه و مرجع اعلی در نجف (1281 ق)
شیخ مرتضی انصاری شوشتری دزفولی، یکی از نامورترین و پرآوازه‌ترین مراجع عالی‌قدر تقلید در سده‌های اخیر و یکی از محقق‌ترین چهره‌های علمی و فقهی قرون متأخّر به شمار می‌رود. شیخ مرتضی انصاری در روز عید غدیر 1214 قدر دزفول و از سلالهٔ جابر بن عبداللَّه انصاری به دنیا آمد. وی در 18 سالگی راهی کربلا شد و به تحصیل علوم دینی پرداخت. سپس به نجف اشرف رفت و از محضر درس شیخ موسی کاشف الغطاء استفاده برد.
شکست آلمان نازی از متفقین در آخرین روزهای جنگ جهانی دوم (1945 م)
نیمه دوم جنگ جهانی دوم توأم با شکست و عقب نشینی برای ارتش آلمان بود. در سال 1944 مقسمت اعظم منطقه بالکان از وجود آلمان‌ها پاک گردید و سپس لهستان و اتریش نیز از اشغال نازی‌ها خارج شد. آلمان‌ها از طرف غرب نیز مجبور به عقب‌نشینی از فرانسه، بلژیک و هلند شدند تا اینکه در جریان حمله متفقین در فوریه 1945 م، خطوط دفاعی آلمان شکافته شد. در ماه مارس همان سال متفقین از رود راین گذشته و در بیست و چهارم آوریل نیز روس‌ها از شرق وارد برلین پایتخت آلمان شدند. همچنین در پی پیروزی متفقین در ایتالیا، حدود یک میلیون سرباز آلمانی مستقر در این کشور، خود را تسلیم متفقین کردند. این شکست بزرگ در حالی که برلین زیر آتش نیروهای شوروی قرار داشت، هیتلر را از پیروزی در جنگ، کاملاً ناامید کرد و در نهایت، آلمان نازی را به پذیرش شکست مجبور ساخت.
آغاز سلطنت «پترکبیر»، پادشاه شهیر روسیه (1682 م)
پترکبیر امپراتور نامدار روسیه، در دوازدهم مارس 1672 مدر مسکو به دنیا آمد. پترکبیر برادر فئودور، سومین تزار خاندان رومانوف بود. وی در 29 آوریل 1682 مدر ده سالگی به سلطنت روسیه دست یافت و پس از رسیدن به مقام سلطنت، توسط خواهرش که نیابت سلطنت را به عهده داشت از سلطنت خلع و به دهکده‌ای نزدیک مسکو تبعید شد. پترکبیر پس از مدتی سپاهی عظیم فراهم آورد و به جنگ خواهر خویش رفت. پتر در این نبرد پیروز شد. پترکبیر از آن پس با قاطعیت به سر و سامان دادن به امور داخلی کشورش پرداخت و در امور فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی روسیه، تحولات مهمی به وجود آورد. پتر همچنین سرزمین‌های بسیاری را اشغال کرد و قلمرو حکومت خود را گسترش داد.
وی مصمم بود تا رعایای نیمه وحشی روس را به تمدن برساند. از این رو بسیاری از مهندسان، معماران، دریانوردان و پزشکان غربی را استخدام کرد و به روسیه فرستاد. او در مسیر تغییر اوضاع اجتماعی و اخلاق قدیمی ملت روس، قدم‌های سریعی برداشت به طوری که در اواخر سلطنت او، روسیه درش مار ممالک بزرگ اروپا درآمد. پتر آرزو داشت تا روسیه از سمت جنوب به دریاهای گرم متصل شود و این هدف را دنبال می‌کرد. پترکبیر سرانجام پس از چهل و سه سال تزاری و سی و شش سال حکومت در بیست و هشتم ژانویه 1725 مدر پنجاه و سه سالگی جان سپرد.
تشکیل کمیسیون اقتصادی افریقا توسط سازمان ملل متحد (1958 م)
شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد زیرمجموعه مجمع عمومی این سازمان محسوب می‌شود که از جمله وظائف آن انجام مطالعات در زمینه همکاری‌های اقتصادی است. این شورا دارای پنج کمیسیون اقتصادی و منطقه‌ای نیز می‌باشد که یکی از آنها کمیسیون اقتصادی سازمان ملل برای افریقا است که اختصاراً «اکا» خوانده می‌شود. این کمیسیون در 29 آوریل 1958 متوسط شورای اقتصادی سازمان ملل تأسیس گردید و هدف از آن هماهنگ کردن اقدامات مختلف جهت توسعه اقتصادی و اجتماعی افریقا، حفظ و تقویت روابط اقتصادی کشورهای این قاره و عهده‌داری و سرپرستی تحقیقات، پژوهش‌ها و مطالعات مربوط به مسائل اقتصادی و فنی این سرزمین می‌باشد. مرکز و مقر کمیسیون «اکا» در شهر آ دیس پایتخت اتیوپی بوده و در سال 2002 م، 53 کشور افریقایی در آن عضویت داشته‌اند.
مرگ «آلفرد هیچکاک» کارگردان مشهور قرن بیستم (1980 م)
آلفرد هیچْکاکْ کارگردان معروف سینما در 13 اوت 1899 مدر خانواده‌ای یهودی در شهر لندن به دنیا آمد. وی تحصیلات خود را در یک مدرسه مذهبی گذراند و سپس در رشته مکانیک و برق به ادامه تحصیل پرداخت. در این هنگام بر اثر علاقه فراوانی که به کارگردانی و تهیه فیلم‌های جنایی داشت، دوره کلاس کارگردانی را پشت سر نهاد و چند فیلم در انگلستان ساخت. پس از چندی شهرت هیچکاک در انگلستان به حدی رسید که کمپانی‌های بزرگ از او خواستند تا برایشان فیلم بسازد. وی در سال 1939 به امریکا رفت و به ساخت فیلم مشغول شد. هیچکاک را به عنوان بزرگترین متخصص فن سینما در قرن اخیر قبول دارند و حتی مخالفانش، این عنوان را با ریاضت به او تفویض می‌کنند.
برخی دیگر از رخدادهای امروز
1672: جنگ فرانسه و هلند با حمله ارتش فرانسه به فرماندهی لویی 14 به هلند آغاز شد.
1945: باقیمانده نیروهای آلمانی در ایتالیا تسلیم شدند.
1946: برای هیدکی تو جو و 28 مقام ژاپنی به اتهام دست زدن به جنایت جنگی قرار مجرمیت صادر شد تا به دادگاه ویژه تسلیم شوند.
1970: نیروهای نظامی آمریکا در ویتنام جنوبی به بهانه تعقیب ویت کنگ وارد کامبوج شدند و به این ترتیب جنگ هندو چین گسترش یافت.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
