امروز در تاریخ؛
از سربازی رفتن روحانیون تا روز بزرگداشت شیخ اجل «شیرازی»
درگذشت «ملک‌الشعراء بهار»، اعزام روحانیون به سربازی پس از حمله به مدرسه فیضیه، روز بزرگداشت شیخ اجل «سعدی شیرازی»، درگذشت علامه اقبال لاهوری و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 1 اردیبهشت 1392 خورشیدی برابر با 10 جمادی‌الثانی 1434 هجری و 21 آوریل 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
درگذشت «ملک‌الشعراء بهار» ادیب و سیاستمدار (1330 ش)
استاد محمدتقی بهار در سال 1266 ش در مشهد به دنیا آمد. از هفت سالگی به سرودن شعر روی آورد و از مظفرالدین شاه در 18 سالگی لقب ملک‌الشعرایی گرفت. وی از محضر ادیب نیشابوری استفاده برد و علی‌رغم منع پدر از سرودن شعر، به دلیل علاقه و استعداد ذاتی، به این هنر گرایید. وی آخرین استاد شعر کلاسیک فارسی شناخته شد و آوازه جهانی پیدا کرد. بهار بعدها به خدمت دولت درآمد و پس از مدتی اشتغال در مناصب دولتی، در سلک آزادی خواهان و مشروطه‌طلبان جای گرفت. بهار فعالیت‌های سیاسی خود را از آغاز نهضت مشروطه آغاز کرد و در این راه متحمل رنج زندان و تبعید و آوارگی گردید.
اعزام روحانیون به سربازی پس از ماجرای حمله به مدرسه فیضیه (1342 ش)
تهاجم وحشیانه مزدوران بعث رژیم پهلوی به مدرسه فیضیه در دوم فروردین 1342، عکس‌العمل شدید مراجع عظام، طلاب و فضلای حوزه و مردم مسلمان را به دنبال آورد. با گسترش تظاهرات و حمایت‌های گسترده از طرف اقشار مختلف مردم و علما و مراجع داخل و خارج کشور، رژیم درمانده، دست به یک سلسله حرکت‌های ایذایی زده و جنگ روانی حساب شده‌ای را از طریق رسانه‌های گروهی آغاز کرد. یکی از این حرکت‌ها، طرح مسأله اعزام طلاب به سربازخانه‌ها بود که در تاریخ اول اردیبهشت 1342 به صورت وحشیانه‌ای انجام گرفت. مأموران حکومتی در کوچه و خیابان به دستگیری طلاب جوان پرداخته و ضمن نادیده انگاشتن معافیت تحصیلی آنان، این افراد را به پادگان‌ها اعزام می‌کردند.
در واکنش به این عمل، حضرت امام خمینی (ره) به طلاب فرمودند: «شما هر کجا باشید، سربازان امام زمان هستید. رسالت سنگینی که بر عهده دارید روشن ساختن و آگاه کردن سربازان و درجه‌داران است. خود را از نظر روحی و جسمی قوی سازید.» اعزام روحانیان به سربازی نه تنها باعث هضم آنان در سربازخانه‌ها نشد، بلکه آنها در آن وضعیت نیز به مبارزات روشنگرانه خود ادامه دادند و این‌گونه شد که در پادگان‌ها و در میانه بدنه ارتش هم نهضت اسلامی و امام خمینی (ره) یارانی پیدا کرد که در تداوم و پیروزی انقلاب، مثمر ثمر بود.
رحلت فقیه بزرگوار آیت اللَّه «میرزا علی غروی علیاری تبریزی» (1376 ش)
آیت‌اللَّه حاج میرزا علی غر وی علیا ری تبریزی در سال 1280 ش (1319 ق) در بیت علم و تقوا در تبریز زاده شد. او که از نوادگان عالم بزرگ و فقیه جلیل، آیت‌اللَّه حاج ملاعلی علیا ری بود، پس از پشت سر گذاشتن دروس مقدماتی، راهی نجف اشرف گردید و سالیان بسیار در محضر حضرات آیات: سید ابوالحسن اصفهانی، ضیاءالدین عراقی، میرزای نایی نی، سید ابو تراب خوانساری و سید علی آقا قاضی، زانوی ادب زد. معظم له در 31 سالگی به درخواست جدّ عالی قدرش، آیت‌اللَّه محمد حسن علیا ری به تبریز بازگشت و به مدت 65 سال به تحقیق، تدریس تا لیف و پرورش شاگردان اشتغال ورزید. از آن فقیه سترگ نوشتارهای فراوانی به جای مانده که تقریرات درس خارج فقه حضرات آیات: عراقی، نایی نی، سید ابوالحسن اصفهانی و نیز شرح عروة الوثقی در 15 جلد از آن جمله است. آیت‌اللَّه علیا ری سرانجام در چنین روزی در 96 سالگی در تبریز بدرود حیات گفت و پس از تشییعی با شکوه، در حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.
درگذشت ادیب شهیر و عارف بزرگ ایرانی «شیخ فریدالدین عطار نیشابوری» (627 ق)
شیخ فریدالدین محمد بن ابراهیم عطار نیشابوری از بزرگان عُرفا و مشاهیر مشایخ صوفیه و شعرا، در سال 513 هجری قمری در نیشابور به دنیا آمد. وی در ابتدا شغل عطاری داشت و صاحب ثروت شده بود. بعدها بر اثر حادثه‌ای، قدم به دایرهٔ سیر و سلوک گذاشت و تا آخر عمر در این وادی پَر گشود. عطار، به حقّ، از شاعران بزرگ مُتِصّوفه بود که کلام ساده و گیرندهٔ او با عشق و شوقی سوزان همراه است. زبان نرم و گفتار دل انگیزش که از دلی سوخته و عاشق و شیدا برمی‌آید، حقایق عرفانی را به نَحوی خاص در دل‌ها جایگزین می‌سازد. عطار از تمثیلات گوناگون و بیان حکایت‌های مختلف در هنگام طرح یک موضوع عرفانی استفاده می‌کند تا مقاصد مُعتکِفان خانقاه‌ها و نکات عرفانی را برای مردم عادی، بیشتر و بهتر روشن و آشکار سازد.
عطار به داشتن آثار متعدد در میان شاعران متصوف ممتاز است. در آثار نظمی و نثری عطار، نکات دقیقی دربارهٔ توحید و معارف الهی یافت می‌شود. تالیفات او را تا یک صد و چهارده و بیشتر و ده‌ها هزار بیت شعر، گفته‌اند. اِخوانُ‌الصَّفا، اسرار نامه، الهی نامه، بلبل نامه، پند نامه، دیوان اشعار، مَنطِقُ الطّیر، تَذکرةُالاولیاء و جواهر نامه از آن جمله‌اند. عطار به سال 627 یا 628 هجری در فتنهٔ مغول در سن 114 سالگی وفات یافت و بعضی او را مقتول می‌دانند. آرامگاه عطار نیشابوری در نزدیکی شهر نیشابور در استان خراسان واقع است و محفلِ دوستداران زبان و ادب فارسی می‌باشد.
به سلطنت رسیدن اولین پادشاه انگلستان (827 م)
پیش از تشکیل حکومت پادشاهی در بریتانیا، انگلیس به صورت ملوک‌الطوایفی اداره می‌شد و به چندین واحد جغرافیایی تقسیم شده بود. اِگبرْتْ که شاه یکی از این مناطق بود، پس از جنگ با سایر شاهان محلی، آنها را مطیع خود کرد و در 21 آوریل سال 827 م به عنوان اولین پادشاه انگلستان و سرسلسله ساک سون‌های غربی، بر تخت سلطنت نشست. این سلسله تا سال 1016 مکه دانمارک، انگلیس را تصرف کرد بر این کشور پادشاهی نمود.
روز بزرگداشت شیخ اجل «مصلح‌الدین سعدی شیرازی»
شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی در حدود سال 606 قدر میان خاندانی از عالمان دین در شیراز ولادت یافت. وی در اوان جوانی برای تحصیل علوم ادبی و دینی راهی نظامیه بغداد شد و سپس به عراق و شام و حجاز سفر کرد. سعدی در اواسط قرن هفتم به شیراز بازگشت و منظومه حِکمی بوستان را در سال 655 قو گلستان را در مواعظ و حِکم به نثر مُسجّع و آمیخته با قطعات اشعار دل‌انگیز در سال 656 ق، نگاشت. وی از آن پس قسمت عمده عمر خود را در زادگاه خود گذراند تا این که در سال 691 قدر 85 سالگی درگذشت و در خانقاه خود به خاک سپرده شد.
آغاز دومین جنگ امپراتوری ایران و روم در زمان پادشاهی ساسانیان (359 م)
جنگ‌های ایران و روم از سلسله جنگ‌های خونینی است که در چندین دوره انجام شد. دومین دوره این جنگ‌ها در 21 آوریل 359 م با حمله سپاه ایران به متصرفات روم آغاز شد. فرماندهی ایران، شاپور دوم معروف به شاپور ذوالاکتاف، پادشاه ساسانیان بود که دوران سلطنت وی 69 سال به طول انجامید. از آن طرف، فرماندهی سپاه روم با ژول ین، امپراتور رومیان بود که برای بازگرداندن عظمت روم و مرام بت‌پرستی، تلاش ناموفقی انجام داد. در این جنگ که در منطقه تیسفون در حوالی بین‌النهرین در عراق امروزی به وقوع پیوست، چندین قلعه مهم رومیان به تصرف سپاه ایران درآمد. در ادامه این جنگ، ژول ین با سپاه فراوانی که در شامات جمع نمود، ضمن عبور از رود فرات، تیسفون را فتح کرد، اما با کشته شدن او به دست یکی از سرداران ایرانی، این جنگ پس از 4 سال زد و خورد در هشتم ژانویه 363 م خاتمه یافت و جانشین ژول ین تقاضای صلح کرد. در نتیجه، عهدنامه صلح بین ایران و روم به امضا رسید و دومین دور از جنگ‌های ایران و روم به پایان رسید.
درگذشت دکتر «کلیم صدیقی» رهبر پارلمان مسلمانان انگلستان (1995 م)
دکتر کلیم صدیقی، رهبر فقید پارلمان مسلمان انگلستان در سال 1932 م به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات خود، به روزنامه‌نگاری روی آورد و مدتی نیز معاونت سردبیری روزنامه معروف گاردیَن را بر عهده داشت. دکتر کلیم صدیقی، با دارا بودن مدرک دکترای علوم سیاسی بین‌الملل، از روشن‌فکران متعهد و فعال در انگلستان به شمار می‌رفت و سال‌ها انیستی توی مسلمانان انگلستان را اداره می‌کرد. وی در سال 1991 م، پارلمان مسلمانان انگلیس را به منظور هماهنگ کردن فعالیت‌های مسلمانان در این کشور پایه‌گذاری کرد که این تشکیلات در طول فعالیت خود، تلاش موثری را به انجام رسانده است. دکتر صدیقی در طول سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، چندین بار برای شرکت در کنفرانس‌های اسلامی به تهران سفر کرد. دکتر کلیم صدیقی به عنوان یکی از شخصیت‌های بانفوذ سیاسی در انگلستان، در نهایت در حالی که برای شرکت در یک کنفرانس اسلامی در پروتوریا، مرکز افریقای جنوبی به سر می‌برد، در بیست و یکم آوریل 1995 مبر اثر سکته قلبی در شصت و سه سالگی درگذشت.
عملیات بازی دراز 1، در ارتفاعات بازی دراز با همکاری مشترک ارتش و سپاه (1360 ش)
عملیات «بازی» دراز 1" در اولین روز اردیبهشت ماه سال۱۳۶۰در غرب سرپل ذهاب آغاز شد. جبهه غرب به خاطر طبیعت کوهستانی که دارد اصلاً ماهیت جنگ در آن متفاوت است. در این جبهه (ایلام و کرمانشاه) عراقی‌ها توانستند با تصرف شهرها و ارتفاعات مرزی ایران یک کمربند دفاعی در برابر دشت بی دفاع بغداد تشکیل دهند. ارتفاعات بازی دراز در غرب شهر سرپل ذهاب مهمترین ارتفاعی بود که دشمن در جبهه غرب در اختیار داشت زیرا از یک سو بر دشت و شهر سرپل ذهاب و پادگان ابوذر (مهمترین پادگان مرزی در جبهه غرب) و راه های ارتباطی آن کاملاً مسلط بود و از سوی دیگر یک مانع طبیعی عالی برای دفاع عراق از شهر های قصر شیرین و خانقین محسوب می‌شد.
به همین دلایل بود که نبردهای سختی برای آزادسازی این ارتفاعات در گرفت که عملیات بازی دراز یکی از مهمترین آنهاست. در این عملیات که یکی از اولین تجربه های بزرگ همکاری مشترک سپاه و ارتش در سایه بی اعتمادی روزافزون به شخص بنی صدر بود، نیروهای عمل کننده از شمال و جنوب دشت ذهاب به ارتفاعات بازی دراز یورش بردند. عکس‌العمل عراق برای حفظ ارتفاعات منجر به یک نبرد شدید چند روزه گردید و عاقبت نیروهای ایران موفق به آزادسازی قله های جنوبی ارتفاعات شدند اما قله های شمالی همچنان در دست دشمن باقی ماند. ضمن اینکه عدم آزادسازی بخش شمالی بازی دراز باعث شد تا نیروهای ایران برای کاهش تلفات از بخشی از غرب دشت ذهاب عقب نشینی کنند.
درگذشت علامه اقبال لاهوری، متفکر برجسته پاکستانی (1938 م)
علامه محمد اقبال لاهوری شاعر، سیاستمدار و متفکر برجسته پاکستانی در نهم نوامبر ۱۸۷۲مدر ایالت پنجاب پاکستان و در یک خانواده مسلمان و معتقد به دنیا آمد. اقبال در سال ۱۹۰۵م به تشویق اساتید خود به لندن رفت و در انگلستان و آلمان به تحصیل ادامه داد. وی هم‌چنین در آن جا به مطالعات گسترده درباره تاریخ ادبیات ایران و متون اصیل فارسی و عربی همت گماشت و با وقوف به رموز ادبیات و عرفان ایرانی، در زبان فارسی به کمال رسید. اقبال لاهوری پس از بازگشت از اروپا به‌سرعت در زمره پی شروان و اصلاح‌طلبان عمده مسلمان شبه‌قاره هند و در شمار بانیان تأسیس کشور مستقل پاکستان قرار گرفت.
برخی از رخدادهای امروز
1912: «پراودا» با عنوان صدای بولشویکهای روسیه (کمونیست‌ها) در سن پترزبورگ انتشار یافت.
1946: در شرق آلمان نظام سوسیالیستی برقرار شد که 43 سال دوام داشت.
1954: گرگوری مالنکوف نخست وزیر شوروی شد.
1961: نظامیان فرانسوی در الجزایر بر ضد سیاست پاریس سر به شورش برداشتند.
1967: یک کودتای نظامی در یونان دولت منتخب را برکنار کرد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
