به گزارش گروه وبگردي باشگاه خبرنگاران ؛ سعدیه محل زندگی و دفن سعدی شاعر برجسته پارسیگوی است.
این مكان در ابتدا خانقاه سعدی بوده كه وی اواخر عمرش را در آنجا میگذرانده و سپس در همانجا دفن شدهاست. سعدیه علاوه بر اینكه یكی از اماكن فرهنگی و میراثی كشور و شیراز است، نزد شیرازیها نیز دارای احترام و جایگاه بسیاری است.
در محوطه آرامگاه علاوه بر مقبره سعدی بناهای دیگری نیز وجود دارد كه از آنجمله می توان به حوض ماهی اشاره كرد.
حوض ماهی در سمت چپ آرامگاه واقع است و در داخل به شكل هشت ضلعی است و با ۲۸ پله به صحن آرامگاه وصل میشود، مشهور است كه سعدی نزدیك زاویه خود، حوضچههایی از سنگ مرمر ساخته بوده كه آب در آنها جریان داشتهاست. شستشو در این آب، خصوصا در شب چهارشنبه سوری جزء معتقدات مردم شیراز بودهاست.
شیرازیها برای آبی كه درون این حوض روان است جایگاه خاصی قائلند، آب سعدی از كوه بمو جریان دارد و بعد از ورود به شیراز وارد آرامگاه سعدی می شود.
این آب برای مردم منطقه سعدی بسیار ارزشمند و قابل احترام است و در دوره های مختلف تاریخی نیز نقش حیاتی در زندگی مردم داشته است.
سالمندان منطقه سعدی هنوز برای این آب ارزش زیادی قائل هستند و حتی برخی از آنها هنوز به یاد دارند كه پدرانشان برای لایروبی قنات این آب هرساله اقدام می كردند و مسیر را لایروبی می كردند تا آب مثل همیشه در محل زندگیشان جاری باشد.
در جوار آرامگاه محلی به نام رختشوی خانه وجود دارد كه آب سعدی در آن نیز روان است. در پیكر این محل همچنان باقیمانده شمع هایی كه مردم محل به قصد گرفتن حاجت روشن كرده بودند نمایان است، شمع هایی كه نشان می دهد كه آب سعدی چقدر در میان مردم شیراز و به خصوص محل سعدی جایگاه مقدسی دارد.
این آب قبل از اینكه سعدی در این منطقه مستقر شود جریان داشته است.
این آب 80 سال پیش نیز قطع شد و مسن ترهای منطقه هنوز به یاد دارند كه چگونه برای بازكردن راه آب به حركت افتادند.
باوری كه بین مردم رواج دارد این است كه در آن زمان وقتی مردم برای باز كردن راه آب به محل رفته بودند ندایی آمد كه برگردید و آب نیز دوباره روان خواهد شد و وقتی مردم به شهر برمی گردند می بینند كه آب دوباره در منطقه سعدی جاری شده و به همین دلیل مردم برای این آب احترام خاصی قائل هستند.
آب سعدی بعد از 80 سال قطع شد
این عنصر فرهنگی شهر به علت ریزش بخشهایی از قنات از روز جمعه كم كم جریان خود را از دست داد به گونه ای كه از روز شنبه دیگر آب سعدی در حوض ماهی به كلی قطع شد.
قطعی آب سعدی باعث شده بود كه تعداد زیادی از ماهی های حوض سعدی نیز تلف شوند و بعد از دو روز و در عصر روز یكشنبه دوباره كم كم آب سعدی به آرامگاه برگشت.
میراث فرهنگی نیز تلاش زیادی را انجام داد تا علت قطعی آب را پیدا و مشكل را برطرف كند كه در نهایت این اتفاق عصر روز گذشته صورت گرفت.
حوض ماهی قبل از قطعی آب سعدی
یكی سالمندان منطقه سعدی در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با آب سعدی گفت: از شش ماه پیش آب سعدی رو به كاهش رفته بود تا اینكه روز جمعه آب به كلی قطع شد.
وی بیان كرد: از قبل نیز یكسری لایروبی انجام شده بود اما از روز جمعه آب به كلی قطع شد و از بعد از ظهر روز یكشنبه حوالی ساعت 14 و 30 دقیقه كم كم آب سعدی دوباره جریان یافت.
این شهروند كهنسال سعدی درباره آب سعدی گفت: این آب در آرامگاه سعدی، حمام سعدی و باغ دلگشا روان بوده است.
وی با تاكید بر اینكه در طول دوره های تاریخی این آب به حدی برای مردم منطقه ارزش داشت كه همواره بزرگترها برای لایروبی قنات اقدام می كردند و مراقبت از آب سعدی را بر عهده داشتند، افزود: یكی از عناصر فرهنگی آرامگاه سعدی كه نزد شیرازیها احترام خاصی دارد آب سعدی است كه اگر این آب نباشد حوض ماهی درون آرامگاه نیز ماهیتی ندارد.
وی بیان كرد: مردم منطقه پیگیر قطعی آب سعدی بودند تا اینكه به گمانه ای مستدلی دست یافتند مبنی بر اینكه برای ساختمانی كه در پشت آرامگاه سعدی در حال ساخت است و به مركز سعدی تعلق دارد به صورت كارشناسی پی كنی نشده و این امر به جویی كه آب سعدی در آن جریان دارد آسیب وارد كرده و این امر در قطع شدن آب سعدی می تواند موثر باشد.
گفته های دیگر بومیان منطقه نیز بر این امر تاكید دارد كه ممكن است پی كنی ساختمان آسیبهایی را به قنات سعدی زده باشد.
حوض ماهی در ساعات اولیه جریان یافتن دوباره آب در روز یكشنبه
یكی دیگر از قدیمی های محله سعدی نیز در این رابطه به خبرنگار مهر گفت: پدران ما از این آب حفاظت و آن را لایروبی می كردند و اگر متولیان امر اجازه دهند خودمان نیز برای محافظت از آن با آنهاهمكاری خواهیم كرد زیرا ارزش این آب برای مردم منطقه بسیار زیاد است.
مدیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی استان فارس در خصوص قطعی آب سعدی برای دو روز، به خبرنگار مهر گفت: مسئله حائز اهمیت این است كه مردم منطقه قبل از میراث فرهنگی و یا هر ارگان دیگری خودشان از این آب حفاظت می كردند.
مسعود منیعاتی بیان كرد: یكی از دلایل مراقبت این بوده كه از این آب برای استفاده عام خودشان بهره می جستند، استفاده هایی نظیر كشاورزی، شستشو، شرب و... اما مسئله دیگر اعتقادات سنتی مردم نیز هست كه برای این آب تقدس و احترام خاصی قائلند.
وی با اشاره به احتمال تاثیرات پروژه مركز سعدی شناسی بر ریزش قنات نیز بیان كرد: اگر چنین چیزی درست باشد پس نمی توان كاركردهای مركز سعدی شناسی را مطلوب دانست زیرا آب سعدی عنصر فرهنگ زنده هست و اكنون به این عنصر فرهنگی لطمه وارد كند.
مدیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی فارس با اشاره به موضوع قناتها نیز بیان كرد: این قناتها در طول تاریخ از سوی مردم مراقبت می شده و اكنون نیز می توان برای حفاظت بیشتر، از خود مردم منطقه بهره جست و مراقبت را به آنها سپرد.
به هر حال حوض ماهی یكی از عناصر فرهنگی مهم آرامگاه و یادگاری از روزگار سعدی است و مردم شیراز نیز با این حوض خاطرات زیادی دارند، خاطراتی كه نزد مردم شهر وبه خصوص بومیان محل سعدی دارای ارزش زیادی است.
این عناصر فرهنگی باید به شكل مناسبی مورد مراقبت قرار گرفته و باید مراقب بود كه یادگار سعدی روزی نخشکد.