به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران، کری تا اکنون سه دیدار از منطقه خاورمیانه داشته و افکار عمومی گمان میکرد که وی جهت حل و فصل مسائل و قضایای مربوط به روند صلح، توسعه و ثبات در این منطقه حساس، سفر کرده و با مقامات کشورها مذاکره کرده تا شاید راه حلی برای پایان دادن به تنش و جنگ در این منطقه که سالیان درازی مردم آن طعم خوش صلح و امنیت را نچشیدهاند، بیابد.
ولی به محض آشکار شدن نتایج و جزئیات سفر اخیر وزیر خارجه آمریکا به آنکارا، مردم فهمیدند که واشنگتن چه خوابی برای منطقه و سوریه دیده است!
جان کری در این سفر بطور سنتی به متحد خود ترکیه، رهنمودها،توصیه ها سفارشها و دیکته کرده و از تریبونهای رسمی تیم اردوغان ایران و سوریه را تهدید کرد و با بررسی خلاصه اظهارات وی در این سفر ما تا حدودی به فلسفه و اولویتهای حضور وی در منطقه پی میبریم که به شرح ذیل است:
1- کری در طول سفرش، نقش ترکیه در فشار آوردن بر سوریه را ستود.
2 ـ از ترکیه خواسته تا فلسطینیهای «فتح و حماس» تشویق و آنها را به احیای مذاکره با صهیونیستها را ترغیب کند.
3 ـ تهران را تهدید کرد که به خواستها و فشارهای غرب تمکین کند.
4 ـ ترکیه را جهت تسریع روند عادی سازی و بهبود روابط با صهیونیستها، تشویق نمود.
حال با بررسی و تجزیه و تحلیل اظهارات کری در ترکیه به نتایج اولیه زیر میرسیم:
1ـ وزیر خارجه آمریکا در این سفر حامل پیام صلح برای اهالی این منطقه نبوده و برنامه جدیدی برای احیای روند صلح در منطقه نداشته و حتی هدف و فلسفه دیدارش از ترکیه و منطقه موضوع صلح خاورمیانه نبوده است.
2ـ این سفر بخشی از عملیات سیاسی و امنیتی واشنگتن جهت سازماندهی به فرآیند تلاشها و اقدامات کشورهای مخالف بشار اسد در منطقه (آنکارا،ریاض،تل آویو،امان و دوحه) جهت وارد کردن ضربات اثرگذار به دولت سوریه و برهم زدن موازنه قدرت در عرصه بحران سوریه و منازعه دمشق ـ معارضه تا قبل از مذاکره اوباما ـ پوتین در آینده نزدیک بود.
3ـ آمریکا در عرصه براندازی بشار اسد به تیم اردوغان نقش اساسی داده و جهت تقویت کارکرد اقدامات آنکارا علیه دمشق، تیم اردوغان را در ابعاد مختلف حمایت کرده است.
4ـ امریکا طی دوسال بحران سوریه سه نقش اساسی به تیم اردوغان داده که عبارتند از:
الف: در مثلث آنکارا ـ ریاض ـ دوحه، در این مثلث اردوغان نقش هماهنگ کننده و مدیر تجمیع فشارها و اقدامات اعراب حاشیه خلیج فارس علیه دمشق بازی میکند.
ب: مثلث واشنگتن ـ آنکارا ـ معارضه سوریه، ترکیه در این مثلث نقش تأمین تدارکات و تسهیل پیاده کردن انواع سناریوهای مخرب علیه دمشق دارند.
ج: مثلث تل آویو ـ آنکارا ـ امان، این مثلث اخیراً توسط واشنگتن طراحی شده است. این مثلث ظهور آشکاری نداشته با نمایش معذرت خواهی نتانیاهو از اردوغان (کل نمایش از سناریو تا کارگردانی توسط آمریکاییها پیاده شده) از آن پرده برداری شده و اینک این مثلث که از کشورهای همسایه سوریه تشکیل شده به عنوان مکمل دو مثلث فوق،فعالانه وارد عرصه بحران سوریه شده است.
واشنگتن که در این اواخر متوجه شد که عامل ترکیه در توسعه گستره بحران سوریه، به دلایلی کارکرد جدی و فعالی نداشته لذا به دنبال حل این معضل رفت و اقدامات زیرا انجام داد:
1ـ بسترسازی برای بهبود مناسبات آنکارا و تل آویو. تیم اردوغان در این اواخر به خاطر مداخله گسترده در بحران سوریه در مشکلات زیادی اقتصادی و سیاسی و امنیتی غرق شده لذا نیاز مبرمی به بهبود و احیای مناسبات با صهیونیستها پیدا کردند.
2ـ مشارکت تیم اردوغان در روند براندازی بشار اسد، هزینه های گوناگونی داشته از جمله احیای پرونده عامل کردی در عرصه امنیت ملی ترکیه و در این راستا فعالیت مجدد حزب پ.ک.ک در ترکیه مشکلات جدی برای دولت حزب توسعه و عدالت اردوغان ایجاد کرده است.
بنابراین آمریکاییها جهت حل این معضل که به شدت روی کارکرد تیم اردوغان در عرصه بحران دمشق تأثیر گذاشته بود، شتابان وارد عمل شده و از کانالهای متعدد و از طریق متحدان منطقهای خود زمینه را برای احیای مذاکره ترکیه و اوجالان رهبر پ.ک.ک فراهم کرد و همگان نتایج اقدام آمریکا در این زمینه به روشنی مشاهده کردند. پیام نوروزی اوجالان (گذشتن از مرحله مبارزه مسلحانه و شروع فاز سیاسی کردهای ترکیه) اولین نتیجهای بود که برای تیم اردوغان سودمند و برای عرصه بحران سوریه ممکن است مشکلاتی درپی داشته باشد.
اهداف نهان و آشکار سفر اخیر کری به منطقه بطور خلاصه میتوان در نکات زیر ارائه داد:
1ـ تقویت روند عادی سازی رابطه تیم اردوغان با صهیونیستها
2ـ تسریع و تقویت روند مذاکرات ترکیه و کردان آن کشور
3ـ تقویت نقش آنکارا در عرصه بحران سوریه و تأکید مجدد بر اهمیت و ضرورت کارکرد تیم اردوغان در روند اجرایی کردن سناریو براندازی بشار اسد
4ـ تلاش جهت عادی سازی مناسبات اردوغان و مالکی و حل مشکلات ترکیه با عراق (بخش نهان سفر بوده)
5ـ تلاش جهت تجمیع برآیند تلاشهای منطقهای آمریکا برای تشدید انزوای تهران در منطقه خاورمیانه این بار از طریق اتحاد و انسجام ترکیه و رژیم صهیونیستی.
واشنگتن به خوبی درک کرده که عادی سازی روابط آنکارا ـ تل آویو میتواند کارکردهای زیر داشته باشد:
1ـ توسعه دامنه بحران سوریه و تنگ شدن حلقه محاصره علیه اسد
2ـ دادن نقش مکمل به ترکیه جهت احیای روند صلح خاورمیانه البته به نفع صهیونیستها
3ـ تقویت برنامه های منطقهای آمریکا جهت تحمیل انزوای منطقهای و فراگیری علیه تهران
4ـ تضعیف ایران در منطقه به ویژه در سوریه، عراق و لبنان و منطقه کردی
البته باید منتظر ماند و نظاره کرد که آیا این خوابهای آشفته جانکری برای سوریه بدست ترکیه محقق خواهد شد یا نه.