جاده ابریشم در جغرافیایی تاریخی ایران بخشی تمدن پارس به شمار می رود كه ویژگی های اقتصادی و استراتژیك داشته است.

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران شهرکرد :

جاده ابریشم در سه میسر دریایی، كویری و كوهستانی در طول تاریخ مورد تحقق مستشراقان و شرق شناسان قرار گرفته است و جاده ابریشم كوهستانی، هنوز ناشناخته های خود را دارد.

در فلات مركزی ایران میسرهایی در جاده ابریشم بود كه جنوب سرزمین پارس را به مناطق مركزی و غربی پیوند می داده است.

یكی از این میسرها در فلات مركزی ایران، اصفهان قدیم است كه شامل مناطقی از جنوب، مركز و غرب بوده كه منطقه چهارمحال به مركزیت رباط و منطقه بختیاری به مركزیت ایذه باغملك در این جغرافیایی تاریخی قرار داشت.

در فلات مركزی ایران، پل خدا آفرین و جاده دزپارت دو میسر به جا مانده از تاریخ است كه باعث پیوند جنوب به مركز ایران بوده است.

دزپارت یا دژپارت جاده ای پلكانی است كه گذشتگان با استیلا بر كوه و سنگ، آن را بنا كردند و معماری جاده سازی را نخستین بار در سخت گذرترین تنگه ها و دره های فلات مركزی ایران به رخ جهانیان كشیدند.

دزپارت (دژپارت) جاده ای است با نام جاده ابریشم كوچك كه در عصر باستان،دوران مختلف تاریخی و حتی تا چند صباحی از دوران معاصر فلات مركزی ایران و زاگرس كاربردهای مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی،سیاسی و نظامی داشته است.

برخی از كارشناسان بر این عقیده اند كه این جاده در زمان امام رضا(ع) به عنوان جاده علویان مشهور بوده و برخی از یاران امام هشتم (ع) كه از حجاز و بصره قصد رفتن به توس از طریق داشتند، از ترس گرفتار نشدن در چنگال ماموران حكومت عباسی این جاده پلكانی پنهان شده در زاگرس را برای رفت و آمد انتخاب می كردند و امامزادگان خفته در كوه های زاگرس بیانگر این تاریخ است.

جاده تاریخی دزپارت به صورت سنگ فرش با دیواره های صخره ای حفاظتی است و در دوره های مختلف تاریخی با نام های نردبانی، پلكانی، دزپارت ، سلطانی، اتابكی، لینچ و بختیاری از آن نام برده شده است و ابن بطوطه آن را پنهان ترین جاده كوههای پارس می داند.

این جاده 250 كیلومتری، راهی میانبر برای اتصال فلات مركزی ایران ( اصفهان) و خوزستان با پایتخت باستانی ایران یعنی پارس (فارس)، بوده و در دورانی نیز به عنوان جاده استراتژیك و نظامی برای كمك رسانی از فلات ایران به خوزستان مورد استفاده قرار گرفته است.

در دوره ای از تاریخ، این جاده به عنوان جاده بازرگانی یا جاده ابریشم كوچك ایران شناخته می شد و در دوره قارجار شركت لینچ انگلستان از آن برای عبور و مرور و انتقال كالا از جنوب به مركز ایران استفاده می كرد و در بسیاری از دوران تاریخی از دزپارت به عنوان ایل راه و برای كوچ ایل و قبایل مختلف ایران زمین از جمله قوم بختیاری و لر استفاده شده است.

بخشی از جاده دزپارت در گردنه رخ در محور شهركرد به اصفهان، تنگه دركش و وركش، كتولا و بلوط بلند مشهود بود و بلندترین نقطه این جاده در ارتفاعات زردكوه بختیاری و پست ترین نقطه آن در پایان گردنه رخ است.

بر روی این جاده باستانی پل های تاریخی شالو، دوپلان،خراجی، بهتش آبادو كتولا وجود داشته كه از این تعداد پل شالو با احداث سد كارون سه به زیر آب دریاچه این سد رفت.

گمانه زنی ها قدمت این جاده در بخشی هایی مانند بخش جنوبی آن را هزاران سال نشان می دهد ومحوطه باستانی چشمه رباط در مسیر این جاده باستانی قرار داشته كه این محوطه از چند تپه كوچك و بقایای ساختمانی یك مجموعه كاروانسرایی و همچنین آثاری از دوره پیش از تاریخ تشكیل شده است.

در منابع و متون دوره اسلامی از صدر اسلام تا قرون میانه از این محل به عنوان رباط و یكی از آخرین منازل جاده باستانی خوزستان به اصفهان موسوم به جاده دزپارت یاد شده و در این محوطه می توان تاریخ كاروانسرای قرون میانه اسلامی و منازل جاده باستانی دزپارت دوران پیش از اسلام در ارتباط دشت خوزستان به فلات مركزی و ناحیه اصفهان را در ذهن تداعی كرد.

این جاده تاریخی و باستانی با ویژگی پلكانی و نردبانی خود برای بازدید مسافران و گردشگران نوروزی بسیار جذاب خواهد بود/س

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.