به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد محسن امیری‌نیا در جمع خبرنگاران اظهار کرد: سنگاب خوارزمشاهی، یادگار ارزشمند 800 ساله حرم مطهر امام رضا(ع) در ورودی تالار موزه‌ مرکزی آستان قدس رضوی در معرض نمایش عموم قرار گرفت.
وی خاطرنشان کرد: این سنگاب که حدود دو تن وزن دارد، به منظور دید بهتر برای بازدیدکنندگان و علاقه‌مندان به آثار نفیس تاریخی، از محل خود در یکی از ویترین‌های موزه تاریخ مشهد خارج شده و به تالار ورودی موزه‌ی مرکزی حرم مطهر رضوی انتقال یافت.
معاون امور موزه‌های آستان قدس رضوی ادامه داد: سنگاب خوارزمشاهی یکی از نفیس‌ترین و قدیمی‌ترین اشیای فرهنگی و هنری موزه‌ آستان قدس رضوی بوده و قدمت آن به قرن ششم هجری قمری باز می‌گردد.
امیری‌نیا افزود: این سنگاب از سنگی یک‌پارچه تراشیده شده و با ظرفیت قابل توجهی که دارد، در گذشته برای وضو و یا آشامیدن در مکان‌های عمومی مانند مساجد، تکایا و بازارها مورد استفاده بوده است.
وی در ارتباط با وی‍‍‍ژگی‌های سنگاب خوارزمشاهی اظهار کرد: این سنگاب 110 سانتی‌متر ارتفاع و بیش از یک هزار و700 کیلوگرم وزن دارد و بدنه‌ آن، کروی بوده و قطر دهانه‌ داخلی آن 5.106 سانتی‌متر است.

معاون امور موزه‌های آستان قدس رضوی تصریح کرد: ضخامت بدنه‌ سنگاب خوارزمشاهی در ناحیه‌ی لبه 5.14 سانتی‌متر و روی آن 16 نیم‌دایره برای قرار دادن ظرف‌های آب‌خوری تراشیده شده و‌ همچنین سوراخ‌هایی روی بدنه‌ی آن وجود دارد که نشانگر برداشت آب در ارتفاع‌های متفاوت بوده است.

وی یادآور شد: سوراخی در کف سنگاب برای خروج باقی‌مانده‌ آب تعبیه و روی بدنه‌ آن نیز با کتیبه‌ها و نقوش گیاهی و هندسی زیبا حجاری و تزیین شده است.

امیری‌نیا در ارتباط با قدمت این اثر تاریخی گفت: این ظرف سنگی دارای تاریخ‌های 597 و 610 هجری بوده که با بررسی نوع خط و متن کتیبه‌ها و وقایع تاریخی این دوره مشخص می‌شود که کار ساخت سنگاب در این سال به سفارش محمد بن حیدر موسوی شروع شده است.

وی افزود: در ردیف نخست کتیبه‌های فوقانی شامل احادیث که تاریخ آن 597 هجری قمری است و همچنین ردیف دوم نیز در همین زمان توسط محمد و احمد سنگ‌تراش حجاری شده است.

امیری‌نیا خاطرنشان کرد: در حدفاصل سال‌های پس از 600 هجری دوباره بر روی اثر تاریخی ذکر شده کارهایی صورت گرفته و در تاریخ 610 هجری اتمام یافته است.

وی عنوان کرد: در این زمان به منظور تعظیم و تکریم سلطان محمد خوارزمشاه و وزیرش محمد بن مسعود، از این دو نیز با احترام خاص و القاب متعدد در کتیبه‌های این اثر فرهنگی و هنری نام برده شده است/س