به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران شهرکرد :
چندی قبل انتشار خبرهایی در خصوص ثبت دو پرونده میراث معنوی با عنوان اشعار شكار و فنون شكار كبك در فرهنگ قوم بختیاری، از سوی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشكری استان چهارمحال و بختیاری منتشر شد كه با اعتراض هایی از سوی مسئولان حفاظت محیط زیست و انجمن های زیست محیطی مواجه شد.
روابط عمومی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان چهارمحال و بختیاری، با توجه به شبهات و نگرانی های به وجود آمده پیرامون ثبت دو پرونده میراث معنوی با عنوان اشعار شكار و فنون شكار كبك در فرهنگ بختیاری در فهرست آثار ملی، در جوابیه ای كه به نقل از شاهین ایلبیگی پور انتشار داد، توضیحاتی به شرح ذیل ارائه كرده است:
با احترام و ارج نهادن به ابراز نگرانی انجمن های زیست محیطی و حافظان محیط زیست در استان چهارمحال و بختیاری كه در راستای حفظ گونه های مختلف حیات وحش و طیور تلاش می كنند، ذكر چند نكته الزامی است.
ثبت دو پرونده اشعار شكار و فنون شكار كبك در فرهنگ بختیاری به هیچوجه به معنای ترویج فرهنگ شكار و شكارگری نمی باشد و در هیچ قسمتی از این پرونده ها توصیه ای مبنی بر توسعه و ترویج شكار به هر نحو به صورت مجاز یا غیرمجاز صورت نگرفته است چرا كه شكار و پرداختن به آن در حیطه وظایف این اداره كل نیست.
یكی از وظایف این اداره كل ثبت و ضبط فرهنگ عامه و پرداختن به فنونی می باشد كه ریشه در فرهنگ مردم استان چهارمحال و بختیاری دارد و در فرهنگ غنی بختیاری، شكار، فنون شكار، ابزار و آلات شكار، ادبیات شفاهی شكار قدمتی به بلندای این فرهنگ عظیم دارد، با رجوع به كتاب های منتشر شده با موضوع فرهنگ بختیاری، شكار از موضوعات مهمی است كه به آن پرداخته شده و مطالعات میدانی نیز همین نكته را تأیید می‌نماید.
یكی از سرفصل های عنوان شده از طرف اداره ثبت آثار معنوی در كشور، دانش شكار می باشد و هدف از آن فقط و فقط حفظ دانش و فرهنگی است كه سینه به سینه و نسل به نسل منتقل شده است.
با رجوع به پرونده ثبتی میراث معنوی اشعار شكار، این موضوع كاملا مبرهن است كه در این پرونده فقط به ادبیات شفاهی، آوانگاری و معنای فارسی اشعار بختیاری پرداخته شده است و پرداختن به ابزار و ادوات شكار نیز كه از جمله دانش بومی مردم بوده از دیگر مباحث این پرونده است.
در پرونده فنون شكار كبك نیز، همه فنونی كه در گذشته برای شكار كبك از آن استفاده می شده مورد بحث قرار گرفته و هدف این پرونده فقط ثبت دانش بومی می باشد.
از دیگر فنون بومی و ادبیات شفاهی كه نسبت به تهیه پرونده و ثبت آن اقدام شده، می توان به فنون مختلف نان پزی، فنون و مهارت بافت دستبافته های عشایری، ادبیات شفاهی اشعار عروسی، عزاداری و اشعار و ترانه های كار اشاره كرد.
ثبت این دو پرونده فقط ثبت قسمتی از دانش و فرهنگ بومی و محلی بختیاری می باشد و اعتراض به این فنون اعتراض به گوشه ای از فرهنگ مردمی است كه سالیان سال با این فرهنگ زیسته اند.
اگر اداره ثبت آثارمعنوی كشور، این پرونده را مغایر اصول اخلاقی و ناقض حقوق زیست محیطی تشخیص می داد از ثبت این دو اثر ارزشمند جلوگیری به عمل می آورد.
با رجوع به فرهنگ بختیاری مشخص خواهد شد كه شكار در فرهنگ بختیاری درگذشته، شجاعت مرد بختیاری را اثبات می كرده، شجاعت مردان بختیاری به هیچ عنوان بهانه ای برای صحیح جلوه دادن شكار و شكارگری در این فرهنگ نیست و مسلما با اقدامات حفاظتی انجام شده از طرف حفاظت محیط زیست استان و صدور مجوز شكار در روزهای مشخصی از سال نیز از اقداماتی است كه با هدف جلوگیری از انقراض این گونه ها انجام شده است.
از نكات جالب توجه در این پرونده، ذكر اعتقادات و عقاید این قوم در مقوله شكار است، به عنوان مثال: هیچگاه در ایام تخم گذاری كبك (اوایل بهار) یا در دوران مراقبت این پرنده از جوجه ها (اواخر بهار و اوایل تابستان) شكار رایج نبوده و نمونه دیگر اینكه فرد شكارچی با توجه به تجربه ای كه داشته و نحوه حركت كردن، پرواز كردن، شكل و حجم جثه و سایر مشخصات پرندگان، كبك نر و ماده را ازهم تشخیص داده لذا از شلیك كردن به كبك ماده به دلیل مراقبت جنس ماده از جوجه ها و نیز حفظ چرخه تولید مثل این پرنده خودداری می كرد.
در پلان مدیریتی پیشنهادی پرونده ثبت فنون شكار كبك چنین آمده : « اداره حفاظت محیط زیست استان چهارمحال و بختیاری، با اقدامات حفاظتی خاص نظیر تعیین زمان شكار، تعداد شكار و...، شكار را تحت كنترل درآورده و بدین وسیله سعی در جلوگیری از انقراض گونه های جانوری به خصوص كبك دارد، از این اقدامات می توان به افزایش گروه‌های حفاظتی، افزایش آگاهی عمومی و اطلاع‌رسانی درباره ویژگی‌های خاص این پرنده و فرهنگ‌سازی برای حفظ آن از طریق چاپ نشریه، عكس و بروشور اشاره كرد.»
این در حالیست كه هم اكنون نیز سازمان حفاظت محیط زیست در قبال پرداخت وجه، اقدام به صدور پروانه شكار می كند كه كبك هم در این پروانه های شكار جزء پرندگان مجاز شكار برشمرده شده و لذا مدیریت بر شكار پرندگان و جانوران بر عهده آن سازمان است. /س
