بعد از جام جهانی دامنه شرط‌بندی‎‎های عمدتا غیر قانونی به مسابقات داخلی هم رسید.

به گزارش گروه وبگردي باشگاه خبرنگاران ، هفته‌نامه پنجره در آخرین شماره خود، نوشت: «در ایران به‎راحتی می‎توان پولدار شد، فقط باید فکرت خوب کار کند» این دیالوگ هومن برق‎نورد در سریال «زمانه» بود که چندان هم دور از واقعیت نیست. حداقل در فوتبال ایران این بستر برای آن‎ها که فکرشان خوب کار می‎کند فراهم است. در اشتباهید اگر فکر می‎کنید که تنها بازیکنان و مربیان می‎توانند به سود‎های آن چنانی برسند، گاهی با ایجاد یک سایت برای شرط‎بندی – که اکثرا با عنوان پیش‎بینی نتایج فوتبال داخلی و خارجی فعال هستند - می‎توان حتی بیش از بازیکنان میلیاردی کسب درآمد کرد.

با یک جست‎وجوی ساده در اینترنت متوجه می‎شوید که افراد سودجو به‎خوبی می‎دانند چطور بدون اینکه حتی یک عکس با شورت ورزشی داشته باشند به وسیله فوتبال به ثروت برسند. کافی است شما هم یک‎بار در این شرط‎بندی‎ها برنده شوید یا اینکه این اتفاق برای یکی از دوستان و آشنایان شما رخ دهد. از آن پس به امید رسیدن به پولی کلان معتادش می‎شوید و البته در اکثر مواقع نتیجه کارتان پشیمانی است.

جالب اینجاست که در شرایطی که مراجعی از قبیل آیت‎الله خامنه‎ای، آیت‎الله مکارم شیرازی، آیت‎الله سیستانی، آیت‎الله علوی گرگانی و آیت‎الله محمدجواد طباطبایی شرط‎بندی در فوتبال که همراه با رد و بدل شدن پول باشد را جایز ندانسته و برخی آن را حرام اعلام کرده‎اند، در سال‎های اخیر برخی از این مراکز با دریافت مجوز رسمی اقدام به شرط‎بندی کرده و هنوز هم به‎طور قانونی و از طریق سایت‎ها و یا فروش برگه مشغول فعالیت هستند.

جالب‎تر اینکه دست بالای دست بسیار است و هستند متقلبانی که از آب گل‎آلود این سودجویان ماهی صید می‎کنند و بعضا بسیاری از بخت‎برگشته‎‎هایی که با هزینه‎ای گزاف اقدام به شرط‎بندی کرده و برگه‎‎های مخصوص را خریداری می‎کنند متوجه می‎شوند که آن‎ها تقلبی هستند. طبق گزارش‎‎های منتشر شده سالیانه ارز کلانی از این طریق از کشور خارج می‎شود و جا دارد مسئولان امر به‎جای صدور مجوز برای فعالیت این بنگاه‎‎های ناسالم، نظر علما را ملاک قرار دهند.   

 

سواستفاده طالبان قدرت و ثروت از مستطیل سبز

 

تعریفی از دیکتاتور خواندم که می‎گفت «دیکتاتور کسی است که همه را به خود وابسته می‎کند» و شاید در طی سال‌هایی که سخنان بی‎شماری از استبداد و استثمار و دیکتاتور و دیکتاتوری خواندم این، یکی از زیباترین تعبیرها بود. باید بگویم بشر موجودی است که در ذات خودش خصلت دیکتاتوری دارد و هیچ انسانی نیست که از وابستگی افراد به خودش واهمه داشته باشد و شاید تبعیت از این قانون به او نوعی احساس امنیت هم می‎دهد و برای رسیدن به این تأیید از سوی دیگران حاضر به انجام هر کاری باشد.

از دیر باز یکی از راه‎‎های رسیدن به قله موفقیت و داشتن پیروانی که بتوان از آن‎ها بهره‌کشی کرد برنده بودن در بسیاری از موضوعات و مباحث اجتماعی بوده است و ورزش یکی از این پدیده‎ها است. انسان‎ها دوست دارند که همواره در جبهه برنده‎ها باشند و برای حصول به این واقعیت نه تنها نیاز به آگاهی و اطلاعات دارند بلکه باید از علم پیش‎بینی هم بر خوردار باشند.

پیش‎بینی وقایع یکی از قدیمی‎ترین و مفید‎ترین علوم بشری بوده است که در عین‎حال یکی از فاسد‎ترین و مهلک‎ترین در بین آن‎ها هم به حساب می‎آید. پیش‎بینی پدیده‎‎های طبیعی نظیر برف و باران، خشکسالی و... از مهمترین خواسته‎‎های بشر در سال‌هایی بود که آرام آرام با گسترش کشاورزی پیدایش روستا و جوامع اولیه را تجربه می‎کرد و کسانی که می‎توانستند از جهت باد و محل عبور جانوران، زمان بارش باران را پیش‎بینی کنند از ارج و قرب و در نتیجه احترام بیشتری برخوردار بودند و بعد‎ها بسیاری از شیادین پیدا شدند که توانستند از این راه یعنی ادعای پیش‎بینی سر خلق‌الله را کلاه بگذارند.

در مباحث مذهبی اما بسیاری از پیش‎بینی‎‎های بزرگ هم وجود دارند که می‎توان به داستان حضرت یوسف (علیه‎السلام) و ترک خوردن طاق کسری و... اشاره داشت اما با پیدایش پیش‎بینی ‎کنندگان بسیاری هم دوست داشتند که این پیش‎بینی‎ها را خریداری کرده و پیش از وقوع آن حوادث بتوانند بهره‎برداری کنند و سودی ببرند. این مسأله در اوایل برای مسائل اقتصادی و ضروری جامعه وجود داشت اما بعد‎ها به‎سوی تفریح و سرگرمی هم سوق پیدا کرد و پدیده شرط‌بندی بر روی زور و بازو و یا سرعت و جهش حیوانات و انسان‎ها در روزگار پیش از زوال دوران درخشان یونانیان و در هنگام برگزاری المپیک‎‎های اولیه وجود داشت.

شواهدی درعلوم باستانشناسی وجود دارد که اعلام می‎کند شرط‌بندی بر روی فعالیت‎‎های حیوانات و مبارزه‎‎های انسانی حتی در هنگام روزگار اولیه پیدایش جوامع انسانی هم وجود داشته است. پدیده شرط‌بندی و حضور در جمع برنده‎ها که باعث توجه بیشتر از سوی دیگران می‎شود، از دیر باز در ذات بشر وجود داشته است. درآثاری که از کوه المپیا مأوای اولیه پیدایش المپیک باستانی بدست آمده‌است نشان می‎دهد که در آن روزگار شرط‌بندی‎‎های کلانی بر روی مسابقات ارابه رانی و اسب دوانی و پرتاب نیزه و... وجود داشته است. با زوال یونانیان و گسترش امپراطوری روم این نحوه شرط‌بندی در هنگام نبرد‎های گلادیاتوری رخ می‎داد و مبالغی بی‎کران بر روی مصاف بردگان بی‎نوای آن روزگار با هم و یا در جنگ بردگان با حیوانات وحشی چون شیر شرط‌بندی شده است و این قصه در همه پهنه تاریخ وجود داشت و شاید هر از چند گاهی برخی از حکومت‎ها سعی داشتند که با این پدیده مخالفت کنند.

باید به‎عنوان نمونه به دوران پیش از رنسانس اشاره داشت که با ظهور حکومت‎‎های مذهبی و استیلای کلیسا بر اروپا انجام هر نوع شرط‌بندی ممنوع اعلام شده و آن را مظهر فساد و نابودی می‎دانستند اما در همان دوران هم بسیاری از رقابت‎‎های مختلف و شرط‌بندی بر روی آن‎ها در خفا انجام می‎شد که بهانه‎ای برای رفع عطش انسان عاشق موفقیت و پیروزی و جمع کردن طرفدار و پیرو بوده است.

باید گفت چون کسب درآمد‎های نامشروع و قدرت، میوه‎‎های قمار و شرط‌بندی هستند هیچ‎گاه نمی‎توان تصور کرد که ذات بشر عاشق ثروت و قدرت بتواند از چنین ابزاری دوری کند و ورزش از اولین عواملی بود که در گسترش شرط‌بندی و قمار کمک شایانی می‎کرد اما در دنیای مدرن چه اتفاقی افتاده است؟ روزگاری که بشر رو به‎سوی ورزش جدی نهاد، تبلیغات گسترده‎ای را برای درآمدزایی انجام داد باید گفت سال‎های اولیه قرن بیستم روزگار تمایل شدید بشر به رخداد‎های جهانی ورزشی بود ایده ایجاد المپیک و به‎دنبال آن مسابقات مهم جهانی نظیر جام جهانی فوتبال و دیگر ورزش‎ها و در پی آن اقبال بی‎کران بر روی رقابت‎های داخلی باعث شد که ورزش هم به‎عنوان عامل سیاسی و اقتصادی و صد البته پیدایش درآمد‎های نامشروع استفاده شود.

سال‎ها است که در کشورهایی که شرط‌بندی جنبه رسمی و قانونی دارد بنگاه‎‎های رسمی برای شرط‌بندی وجود دارد که افراد می‎توانند با مراجعه به آن‎ها به‎طور رسمی بر روی قهرمانان و تیم‎ها و حتی حیوانات مورد علاقه خود سر مایه گزاری کنند اما در کشورهایی که قوانین مانع از ایجاد شرط‌بندی‎‎های مستقیم می‎شود روش‎های دیگر می‎توانند عامل ورودی هیجان این نوع برتری طلبی انسان‎ها شود.

در سال‎های پیش از انقلاب اسلامی در ایران هم مسأله بخت آزمایی و قمار و شرط‌بندی وجود داشت ولی پس از ممنوعیت رسمی این نوع ناهنجاری‎ها در پی وقوع انقلاب اسلامی این بنگاه‎ها و مکان‎‎های شرط‌بندی تعطیل شد. در روزگاران دور و اوایل انقلاب قصه قمار و شرط‌بندی آشکارا نبود و بیشتر در خفا انجام می‎شد و بعد‎ها که با گستردگی آن نمی‎توانستند پنهانش سازند به بهانه این‎که درآمد‎های شرط‌بندی صرف امور خیریه می‎شود آن را به نوعی توجیه کردند.

شاید اولین نوع این‎گونه شرط‌بندی‎ها را در قرعه کشی‎‎های کارت سلامت شاهد بودیم که چند سالی ادامه داشت و بعد از آن به نوعی در مورد حساب‎های قرض الحسنه بانک‎ها شاهد بودیم که چون حکایت از اجر اخروی حساب‎های قرض الحسنه می‎کردند بساط بنگاه‎‎های شرط‌بندی را راه انداخته بودند و سال‎ها است این چنین حکایت بخت آزمایی و شرط‌بندی در بسیاری از برنامه‎‎های تلویزیونی و حتی فیلم‎ها و سریالهایی که از طریق شبکه‎‎های ویدئو خانوادگی پخش می‎شود وجود دارد و هر از گاهی با آغاز مسابقات مهم بار دیگر این چنین بساطی را شاهد هستیم.

شاید گفته شود این نوع شرط‌بندی‎ها از نوع بانک و یا مسابقات اس‎ام اس از آنجایی که با اجازه مقامات ذی ربط انجام می‎شود جنبه قانونی دارد اما بسیاری معتقدند که این دستگاه‎ها خود باعث افزایش روحیه بخت‌آزمایی شده و کمکی به مکان‌هایی می‎کند که به‎طور پنهانی دست به اقدامات غیر قانونی قمار و شرط‌بندی می‎زنند. سال‎ها پیش در استان‎‎های گلستان و یا مازندران شرط‌بندی‎‎های علنی شروع شد که بر خلاف شرط‌بندی‎‎های مجازی از نوع واقعی بود و کمتر ردی از نوع اینترنتی امروز آن را شاهد بودیم. در مسابقات اسبدوانی و کورس‎‎های پاییزه و بهاره ترکمن صحرا باند بزرگی از این نوع شرط‌بندی‎ها وجود داشت.

بعد‎ها دامنه این نوع شرط‌بندی‎ها به داخل سالن‎‎های ورزشی و حتی استادیوم‎ها رسید که عموما جنبه‎‎های غیر رسمی داشت اما به خوبی شاهد بودیم که مکان‌هایی در ورزشگاه‎ها وجود داشتند که شرط‌بند‎ها در آن حضور یافته و بر سر بسیاری از مسائل چون مجموع شماره‎‎های پیراهن تیم‎ها که فرد یا زوج باشد و یا اولین کرنر و یا حضور و یا عدم حضور بازیکنان خاص در میدان و یا به ثمر رسیدن گل و یا اولین خطا و اوت و سر انجام نتیجه بازی‎ها پای به این هیجان غیر قانونی گذاشتند و دامنه این کار تا آن‎جا پیش رفت که حتی در پاره‎ای از اوقات این شرط‌بند‎ها باعث اختلال در مسابقات و حتی مصدومیت‎‎های ظاهری بازیکنان می‎شدند.

بعد‎ها شرط‌بندی‎ها باعث پدیده شوم تبانی شدند که قبلا در این‎باره به تفضیل گفته‎ایم. شرط‌بندی‎ها در بسیاری از مواقع نتایج بازی‎ها را هم عوض می‎کند و در این مقوله بسیاری از گروه‎‎های مختلف اجتماعی مورد تحقیق و تفحص قرار گرفتند. به خوبی به یاد داریم پس از صعود به‎جام جهانی 1998 توجه و اقبال به این مسأله افزایش پیدا کرد و بسیاری از رسانه‎ها با چاپ جداولی از مخاطبین خود دعوت می‎کردند که در مسابقه پیش‎بینی حاضر باشند. بعد‎ها و در هنگام دومین حضور فوتبال ما در جام جهانی پس از انقلاب اسلامی شاهد بودیم که سایت‎‎های بی‎شماری بودند که تحت عنوان ایران توتو و یا اسامی جعلی این چنینی سخن از پیش‎بینی و شرط‌بندی بر روی تیم‎ها و نتایج و... می‎کردند که صد البته در زمان خود با اقدامات لازم با آن‎ها بر خورد شد.

بعد از جام جهانی دامنه این نوع شرط‌بندی‎‎های عمدتا غیر قانونی به مسابقات داخلی هم رسید و همان حکایت‎‎های شرط‌بندی و گسترش آن‎که در بسیاری از کشور‎های اروپایی و آمریکا در اوایل قرن بیستم بود بار دیگر تکرار شد. این‎روز‎ها شاهدیم که بسیاری از نتایج و قصه‎‎های تبانی توسط همین نوع شرط‌بندی‎ها صورت می‎گیرد. وقتی که در کشور‎های اروپایی و به اصطلاح دیارهایی که شرط‌بندی به‎صورت قانونی انجام می‎شود این همه فساد و تبانی و تباهی شاهد هستیم آیا می‎توان در سرزمین ما که اساسا مقوله قمار و شرط‌بندی به‎صورت شرعی و عرفی حرام است و به همین دلیل مخفیانه انجام می‎شود می‎توان جلوی فساد را گرفت؟

امروز فوتبال ترکیه به علت شرط‌بندی و در پی آن فساد و مقوله تبانی مشغول دادرسی‎ها بی‎کران است. در فوتبال ایتالیا و یا آلمان شاهدیم که شرط‌بندی نه تنها باعث بروز پدیده‌هایی چون تبانی می‎شود بلکه رشوه و قتل و حتی خود کشی از نتایج آن است.

از یاد نبردیم چندی پیش داوری ایرانی تبار در بوندس لیگا خود کشی می‎کند و اعلام می‎شود او یکی از متهمین فساد و دریافت رشوه برای تعیین نتایج در فوتبال آلمان بوده است. وقتی که در سال‎های نه چندان دور تیمی چون یوونتوس با سرمایه‎‎های کلان خانواده آنیلی که صاحب کارخانجات فیات هستند و همواره از ستارگان بزرگ دنیا نظیر بته گا و زوف و باجو و... بهره می‎گرفته و به آن‎ها دستمزد‎های کلان می‎داد از پدیده رشوه و اقدام به تبانی به علت پیروی از پیروزی شرط‌بندان بزرگ فوتبال ایتالیا ضربه می‎بینید آیا می‎توان در ورزش ما نسبت به پدیده شرط‌بندی آن هم در خفا و گاه به گاهی آشکارا نهراسید؟

به یاد داشته باشیم که تبانی معلول زیاده خواهی و قدرت طلبی و ثروت اندوزی غیر قانونی است که شرط‌بندی یکی از عوامل حصول به آن‎ها است، پس چه خوب خواهد بود که امروز با این پدیده به‎طور جدی مقابله کنیم و برای حصول به این واقعیت باید کار‎های فرهنگی بزرگی انجام داد و در نظر داشت که دانشگاه فرهنگ‎سازی چون صداوسیما و رسانه‎‎های معتبر دیداری و شنیداری و نوشتاری دیگر خود باید با این پدیده در تضاد باشند و وقتی این رسانه‎ها ناخود آگاه با گسترش فرهنگ بخت آزمایی نظیر انجام مسابقات پیش‎بینی نتایج و اهدای جوایز نقش فعالی دارند آن‎گاه می‎توانیم امید داشته باشیم که پدیده‎‎های شوم شرط‌بندی و قمار و تبانی از این دیار فراری شوند؟

وقتی در استادیوم‎‎های ما مکان‌هایی وجود دارد که شرط‌بندی‎ها به‎صورت پنهان انجام می‎گیرد و حتی لیدر‎های تیم‎‎های پر طرفدار می‎توانند آلت دست آن‎ها شوند و به‎نفع و بر علیه بازیکنی و داوری و تیمی و مدیری شعار دهند آیا می‎توان دل‌هایی از حضور پدیده شوم قمار برخورد نلرزید؟ به یاد داشته باشیم که همواره قدرت و ثروت می‎توانند دیکتاتور‎ها و عوامل مطیعی به‎وجود آورند که ریشه بسیاری از مسائل از جمله ورزش را برای همیشه بخشکانند. پس چه خوب است که به هوش باشیم و در مکان‎‎های مهم ورزشی، امنیت بیشتر و در مکان‎‎های فرهنگی - ورزشی، آگاهی افزون‎تر پدید آوریم 

در سال‎های پیش از انقلاب اسلامی در ایران هم مسأله بخت آزمایی و قمار و شرط‌بندی وجود داشت ولی پس از ممنوعیت رسمی این نوع ناهنجاری‎ها در پی وقوع انقلاب اسلامی این بنگاه‎ها و مکان‎‎های شرط‌بندی تعطیل شد

 

نگاهی به برخی از روش‎های مرسوم شرط‎بندی در ورزش

 

در سال‎های اخیر بار‎ها به بحث شرط‎بندی در فوتبال و افزایش بی‎رویه سایت‎‎های فرصت طلب پرداخته شد؛ اما رشد قارچ‎گونه این سایت‎ها نشان می‎دهد که برخورد مناسبی با این پدیده صورت نگرفته است و با وجود اینکه مسئولان پلیس فتا هرگونه فعالیت در این زمینه را غیرقانونی دانسته‎اند، اما باز هم بسیاری از مردم فریب تبلیغات را می‎خورند.

بسیاری از این سایت‎ها سعی می‎کنند با تبلیغات دهان‎پرکن مخاطبان خود را قانع کنند که نحوه درآمدزایی‎شان کاملا قانونی است. اگر از مسئولان یکی از این سایت‎ها بخواهید شما را نسبت به اعتبار سایت قانع کنند، چنین پاسخی را دریافت می‎کنید: «اعتبار یک سایت شرط‎بندی را از شرکتی که حامی آن سایت است و رزومه قبلی آن شرکت می‎شود تشخیص داد. شرکت X پشتیبانی از این سایت را تأیید می‎کند، ضمن اینکه از روی خروجی‎‎هایی که در ایران مستقیما به حساب بانکی ما واریز می‎شود، می‎توان خیلی راحت فهمید که این سایت با تمامی سایت‎‎هایی که کلاه‎برداری می‎کردند فرق می‎کند، چون اگر هدفش کلاه‎برداری بود، هیچ‎وقت شرکتش را ثبت نمی‎کرد و مجوز‎های لازم برای راه‎اندازی سایت شرط‎بندی را نمی‎گرفت!»

برخی از آن‎ها نیز علنا از دریافت مجوز از وزارت ارشاد و دیگر مراکز معتبر خبر می‎دهند. برای نمونه می‎توان به سایت روبرو اشاره کرد که خود را تحت لیسانس یکی از روزنامه‎‎های پرتیراژ ورزشی معرفی کرده که درگاه آنلاین و اینترنتی خرید اعتباری از یکی از بانک‎‎های معتبر است و البته از وزارت ارشاد نیز مجوز دارد!

این نوع سایت‎ها که مدعی پرداخت جایزه‎‎های میلیونی به برندگان، بعد از شرط‎بندی نتایج مسابقات لیگ فوتبال هستند، در سایت خود قسمتی را با عنوان ثبت نام قرار داده‎اند و افراد برای شرکت در پیش‎بینی نتایج، بعد از تکمیل و ارسال اطلاعات در قسمت ثبت نام سایت، ملزم به خرید فرم‎‎های مخصوصی هستند که هر کدام از این فرم‎ها با مبلغ مشخصی به فروش می‎رسند و افراد، قبل از شروع مسابقات، نتایج احتمالی مورد نظر را در فرم مربوطه وارد و ارسال می‎کنند.

یکی از راه‎‎های جلب نظر مشتری‎ها، وعده هدایای میلیونی است که با تبلیغات مختلف و مصاحبه با برندگان خیالی، تلاش می‎کنند پول بیشتری از کنار فوتبال به جیب بزنند. اداره‎کنندگان این سایت‎‎ها که علی‎الظاهر از پشتوانه‎ای قدرتمند برخوردار هستند، علاوه‎بر ذکر شماره حساب‎‎های داخلی و بین‎المللی، برای کسب اطلاعات بیشتر شرکت‎کنندگان در این قمار‎ها از نحوه و  رویه برگزاری این شرط‎‎بندی‎ها، حتی شماره‎ تماس‎‎هایی را نیز درج کرده‎اند که نشان می‎دهد شرایط برای چنین اقداماتی تا چه میزان باز شده است.

درآمد بالای این سایت‎ها به‎طور باور نکردنی رو به افزایش است و عجیب‎تر اینکه در برخی از آن‎ها مبالغ درنظرگرفته‎شده میلیاردی   است! 

سال‎ها پیش در شهر‎های شمالی برگه‎‎های ناشناخته‎ای به‎سرعت بین مردم پخش شد که بسیاری از آن‎ها را جذب کرد. این برگه‎ها ظاهر عجیبی داشتند و متعلق به هیچ سازمان و نهاد رسمی نبودند، اما سازماندهی پخش و سپس جمع‎آوری آن‎ها نشان می‎داد که طراحان این «بازی» که بعد‎ها تبدیل به یک پدیده اجتماعی در تمام گیلان شد، از هماهنگی لازم برخوردار هستند. این برگه‎ها «توتو» نام گرفتند و حالا اگر در شمال کشور از مردم درباره آن سؤال کنید تقریبا همه با آن آشنا هستند و خیلی‎ها کار و زندگی‎شان را ر‎ها کرده و تمام وقت خود را به شرط‎بندی با این برگه‎ها اختصاص داده‎اند به امید اینکه یک‎بار نیز شانس، در خانه‎شان را بزند و البته اگر یک‎بار نیز این اتفاق رخ دهد، وسوسه برنده‎شدن دوباره، پاگیرشان می‎کند. این برگه‎ها با اسامی مختلفی در شمال کشور توزیع می‎شوند و بعید نیست خیلی زود سراسر کشور را دربرگیرند.

این روش کسب درآمد تنها در مسابقات فوتبال اتفاق نمی‎افتد؛ برای مثال چند سال پیش در فدراسیون سوارکاری به‎طور علنی انجام شد. توجیه مسئولان آزاد بودن شرط‎بندی در این رشته اسلامی است اما فقها بار‎ها تأکید کرده‎اند که تنها خود سوارکاران مجاز به شرط‎بندی هستند و تماشاگران نمی‎توانند این کار را انجام دهند. پس از آنکه پیش‎بینی نتایج اسب‎دوانی در وب‎سایت این فدراسیون صورت پذیرفت، یک شرکت نیز با مجوز فدراسیون اسب‎سواری بساط این عمل خلاف شرع و قانون را پهن کرد.

 

مهم‎ترین مراکز شرط‎بندی در تهران

 

بی‎شک شمال کشور رکورد بیشترین شرط‎بندان فوتبالی را در اختیار دارد اما در تهران نیز اماکن زیادی به محل شرط‎بندی فوتبال شهره شده‎اند تا آن‎هایی که اهل اینترنت نیستند نیز از این قافله جا نمانند. برای نمونه می‎توان به قهوه‎خانه‎ای در خیابان منوچهری، قهوه‎خانه‎ای در کوچه عرب واقع در خیابان گلوبندک، قهوه‎خانه‎ای در میدان راه‎آهن، قهوه‎خانه‎ای در منطقه پل امیربهادر، سفره‎خانه‎ای سنتی در فلکه دوم تهرانپارس و باغچه‎ای در فرحزاد اشاره کرد.

 

شرط‎بندی صلواتی هم در ورزش جایز نیست

 

شرط‌بندی در فوتبال که با دین مبین اسلام در تضاد است، از آن دسته مباحثی است که در این مدت چندان به آن پرداخته نشده و همواره در جامعه اسلامی ما مغفول مانده است. در این مورد به‎سراغ حجت‎الاسلام احمد مالک، مسئول فرهنگی باشگاه استقلال رفته و گفت‎وگویی را با وی ترتیب دادیم.

 

در مورد شرط‌بندی در ورزش چه نظری دارید؟

 

در رابطه با موضوع شرط‎‌بندی ابتدا لازم است حرام‌بودن آن را در اسلام تحت هر شرایطی یادآوری کنم. در هر مسابقه، بازی یا رقابتی که در آن برد و باخت مطرح باشد، این فعل از لحاظ شرعی حرام است.

 

یعنی در فوتبال تحت هر شرایطی شرط‌بندی حرام است؟

 

قطعا همین‎طور است و هیچ استثنایی برای این ورزش از این لحاظ وجود ندارد. در‌واقع به‌جز سه ورزش شنا، تیراندازی و سوارکاری در سایر رشته‎‎های ورزشی، شرط‌بندی حرام و از نظر اسلام باطل و رد شده است. نکته قابل توجه این است ‎که در این سه رشته ورزشی که اسلام بر آن‎ها تأکید کرده است هم شرایطی برای شرط‌بندی وجود دارد و تحت هر شرایطی نمی‎توان این کار را انجام داد. به‎طور مثال یک سوارکار یا یک تیرانداز فقط می‎تواند در یک رقابت با همتای خود بر سر برنده‌شدن شرط ببندد و اینکه تماشاگران بخواهند این کار را انجام دهند حرام است.

 

با همه این تفاسیر، شرط‌بندی امروز در فضای مجازی به‌خصوص در رشته ورزشی فوتبال شیوع بسیاری پیدا کرده است.به نظر شما دلیل اینکه هواداران به سمت این شرط‌بندی‌ها می‌روند، چیست؟

 

ما در یک کشور اسلامی زندگی می‎کنیم و به همین دلیل باید جوانان را با مسائل شرعی و احکام به‌خصوص در مسائل ورزشی و به‎ویژه رشته ورزشی فوتبال بیشتر آشنا کنیم. اگر هواداران و علاقه‎مندان به ورزش درباره مسائل مربوط به شرط‌بندی اطلاعات لازم و کافی را داشته باشند، می‎دانند که چه زمانی شرط بندی حرام و چه زمانی بدون ایراد است. در ورزش‎‎هایی که در اسلام توصیه شده است می‎توان شرط‌بندی کرد که آن هم با شرایطی است که آن‎ها را عنوان کردم و فقط خود ورزشکاران و رقابت‎کنندگان می‎توانند این کار را انجام دهند. اینکه یک تماشاگر بخواهد با یک نفر دیگر بر سر برد تیم یا بازیکن مورد علاقه‎اش شرط ببندد، اکیدا حرام است.

 

با‌ این‌حال تماشاگران زیادی هستند که همچنان در این سه رشته به این کار مشغول هستند.

 

تماشاگران نمی‎توانند این کار را انجام دهند و این کار را می‎کنند چون از آن بی‎اطلاع هستند و هنوز برایشان این مسائل جا نیفتاده است. در رشته‎‎های مختلف در کشور ما علاوه‎بر ورزش‌کردن، شاهد شرط‌بندی‎‎هایی هم هستیم که این کار به‎خاطر جهالت و ناآگاهی این افراد است.

 

آیا چنین مسائلی حل می‌شوند؟

 

بله، ‎ باید این کار انجام شود و آن زمان مردم می‎دانند که مردم به چه شکلی می‎توانند لذت ببرند. جالب این است که شرط‌بندی فقط به مسائل مادی ختم نمی‎شود. در برخی مواقع برخی برای برد یک ورزشکار یا یک تیم حاضرند به‎طور مثال 200 صلوات بفرستند؛ درحالی‎که در صورت باخت باید فرد شکست‌خورده متقابلا کاری را انجام دهد. بنابراین شاهد هستیم که این موضوع، مسائل معنوی را هم دربرگرفته است؛ در این صورت هم شرط‌بندی، حرام است. ما فکر می‎کنیم چون معنوی است بدون ایراد است ولی به‌هیچ‌وجه چنین نیست.

 

اینکه از سوی مسئولان ورزش کشور برای ورزشکاران حاضر در یک رقابت (به‎طور مثال المپیک) سکه یا مبالغی در نظر گرفته می‎شود، چه حکمی دارد؟

 

این موضوع هیچ اشکالی شرعی‌ای ندارد؛ چون برای تشویق صورت می‎گیرد. و برد و باختی در کار نیست؛ اگر ورزشکار برنده شود، جایزه‎اش را می‎گیرد و اگر هم شکست بخورد، چیزی را از دست نخواهد داد و این‎طور نیست که دو طرف در آن ذی‌نفع باشند. یک ورزشکار به المپیک می‎رود؛ یا موفق می‎شود یا نمی‎شود. اتفاقا این حق دولت‎ها و کشورهاست که برای روحیه‌بخشیدن به ورزشکارانشان از چنین اقدامات تشویقی‌ای استفاده کنند.

 

از منظر دینی، چه حکمی را می‎توان اجرا کرد تا بساط شرط بندی از ورزش و به تبع آن فوتبال پاک شود؟

 

مسئولان ذیربط می‎توانند در این زمینه و همچنین در فرهنگ‎سازی نقش بسزایی داشته باشند؛ چراکه ما نمی‎توانیم تک‌تک افرادی را که به استادیوم‎ها می‎آیند زیر ذره‌بین قرار داده و کار‎های آن‎ها را بررسی کنیم. اگر شرط‌بندی می‎شود در بین خودشان هست و ما آگاهی نداریم که چه کسانی این کار را انجام می‎دهند. بنابراین وظیفه من و امثال من به‎عنوان مبلغ این است که چنین مسائلی را جا بیندازیم. درواقع چنین کاری یک نیاز فرهنگی است و اینجا متوجه می‎شویم که تماشاگران هرچه سطح آگاهی‎شان بالا برود، می‎توانیم بازی‎‎های سطح بالایی را بدون فعل حرام برای مردم ارائه کنیم.

 

به‎نظر می‎رسد که هرچند در فضای مجازی این مسائل رواج دارد، در ورزشگاه‎ها چنین فضایی در حال کم‌رنگ‌شدن است.

 

ما انقلاب کردیم تا چنین دگرگونی‎‎هایی شکل بگیرد. آن زمان با اینکه بیشتر مردم ما متدین بودند اما ناآگاهی به این مسائل باعث می‎شد تا افرادی که معتقد نیستند، این کار‎ها را انجام دهند. اما امروز افراد معتقدی را هم می‎بینیم که در این زمینه‎ها آگاهی ندارند؛ مقصر آن امثال ما هستیم که باید در این زمینه فعالیت کنیم. هم البته این موضوع فقط مختص به فوتبال نیست و رشته‎‎های زیادی هستند که علاقه‎مندان زیادی دارند به نظر بنده  باید در این زمینه به‎صورت عام و فراگیر وارد عمل شد.

 

آیا تا به حال خود شما در این مدتی که در باشگاه استقلال بودید، به صورت موردی برخوردی با این موضوع داشته‎اید؟

 

9 سال است که مسئول فرهنگی باشگاه استقلال هستم و این تیم هم از تیم‎‎های پرطرفدار به‌حساب می‎آید، به‌هیچ‌وجه در این چند سال چنین موضوعی را ندیدم. غیر از اینکه مدیرعاملان وقت خواسته‎اند بازیکنان را تشویق کنند، در بین مسئولان، بازیکنان و حتی کسانی که کُری می‎خوانند، چنین موضوعی را به‌شخصه ندیده‎ام.

 

چگونه می‎توان این فضا را از جامعه فوتبال ریشه‌کن کرد؟

 

نه در این مورد خاص، بلکه در سایر مواردی که می‎تواند برای فوتبال کشور ما حاشیه‎ساز شود، مسئولان فرهنگی وزارت ورزش و سایر نهاد‎های ذیربط وظیفه دارند که برای بالا‌بردن سطح فکری و آگاهی جوانان کشور تلاش بیشتری کنند و به نکته خوبی که مورد بحث قرار داده‌اید، اهمیت بیشتری بدهند که یقینا نتیجه مطلوبی را دربرخواهد داشت.

 
البته حضور پررنگ مبلغانی مثل شما هم نمی‎تواند بی‎تأثیر باشد.
 
 
یقینا همین‎طور است. تأثیر کلام افرادی مثل ما که البته آشنا به امور ورزشی باشند؛ به‎طور قطع بیشتر است.
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.