به گزارش حوزه پارلمان باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، گروه مطالعات بنیادین حکومتی این مرکز اعلام کرد: فرهنگ هر جامعه ، هویت و موجودیت آن جامعه را تشکیل می‌دهد. این مفهوم از فرهنگ متشکل از نظام شناخت‌ها، باورها، ارزش‌ها، گرایش‌ها ، رفتارها و کردارهاست. از آن جا که عامل محرک فرهنگ، واقعیات طبیعت، مناسبات و ابعاد اصیل انسانی است، آدمی را در جاذبه هدف اعلای حیات به تکاپور در می‌آورد. از سویی ویژگی واحد انسانی موجب شده که در او یک سلسله حالات ثابت و مشترک وجود داشته باشند این ویژگی ناشی از یک رشته نظام‌های تکوینی ، قوانین تشریعی و مشترک میان انسان‌هاست. از سوی دیگر همین جهات مشترک می‌توانند خاستگاه یک نظام ارزشی و رفتاری معین و واحد، واقع شده و به شکل‌گیری فرهنگ واحدی منجر شوند تا ملاک و معیاری برای ارزیابی فرهنگ‌های دیگر قرار گیرند. این فرهنگ واحد، فرهنگ اسلامی است که فرهنگی پویا ، اصیل ، ریشه‌دار و هدفدار است که تطابق با فطرت، عقلانیت، آمیختگی با علم ، واقع‌گرایی و جامعیت از ویژگی‌های ممتاز آن است.

این گزارش می‌افزاید: فرهنگ از ویژگی‌های ممتاز انسان یا به تعبیری جنبه جداکننده انسان از حیوان است. یعنی فرهنگ با انسان، رابطه‌ای دو جانبه دارد. از این رو همان‌گونه که انسان فرهنگ‌ساز است، فرهنگ نیز انسان‌ساز است. در این صورت کسی که فرهنگی را می‌پذیرد، در واقع اصول ، قوانین و الگوهای چگونه اندیشیدن و چگونه زیستن را از فرهنگ اخذ کرده و با به کارگیری آن به حرکت خود جهتی خاص بخشیده است. بنابراین جهت حرکت انسان با جهت‌گیری فرهنگی او متناسب است.

فرهنگ، مجموعه منسجم و پیوسته از عناصر بنیادین است که سه نظام وابسته به یکدیگر دارد که از آنها به اجزای متشکله فرهنگ یاد می‌شود: نظام باورها، نظام ارزش‌ها و گرایش‌ها و نظام رفتارها و کردارها.

نظام باورها، به مثابه شالوده‌ای برای فعالیت‌های بشر در زمینه تفکر و اندیشه است. این نظام از تصورات، باورها، آموزه‌ها و شیوه‌های استدلالی در زمینه تفسیر جهان هستی، انسان، چگونگی رابطه او با خدا و با محیط پیرامون خود و هدف از زندگی بشر شکل یافته است.

نظام ارزش‌ها، بیانگر ارزش‌ها و گرایش‌های انسان است. در این نظام میان باورهای مطلوب و نامطلوب، خوب و بد در قالب گزاره‌های اخلاقی و ارزشی مرزبندی می‌شوند.

نظام رفتارها، متشکل از تمامی آموخته‌هایی است که هماهنگ‌سازی رفتار آدمی را با افعال دیگر انسان‌ها ممکن می‌سازند. در این قلمرو، آموزه‌های دو نظام اول به مرحله ظهور و بروز می‌نشینند یعنی متناسب با نوع بینش و گرایش آدمی، رفتار، آداب فردی و اجتماعی پی ریخته می‌شوند در این صورت با توجه به نوع گزینش نظام شناخت‌ها و باورها و نظام ارزش‌ها و گرایش‌ها ، آموزه‌های عملی و فنون رفتاری ترسیم می‌شوند.

فرهنگ برخاسته از تعالیم اسلام، فرهنگ هدفدار ، پویا و پیشروی است که با ویژگی‌های منحصر به فرد خود چون تطابق با فطرت ، عقلانیت ، آمیختگی با علم، واقع‌گرایی و جامعیت را تحت تاثیر خویش قرار می‌دهد.

در فرهنگ اسلامی، انسان با نظام کلی هستی – که نظام احسن است – بر محور توحید و اعتقاد به یگانگی خداوند آشنا می‌شود و شناخت صحیح از این نظام و جهان‌بینی توحیدی را در حوزه باورها به وجود می‌آورد و بر اساس این اعتقاد، ارزش‌ها و گرایش‌های خود را ارزش‌هایی الهی می‌دهد و به واسطه گرایش توحیدی به سمت رفتار توحیدی رهنمون می‌شود. در فرهنگ اسلامی انسان در نهایت به نقطه‌ای می‌رسد که مظهر صفات جمال و جلال خداوند – و به عبارتی خلیفه ا... – می‌شود و بدین طریق فرهنگ واحد (فرهنگ واحد اسلامی) پایدار به دست می‌آید.
انتهاي پيام/