به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران تبریز، تراب محمدي گفت: «قاچاق نبی» شخصیت مبارز و ظلم ستیزی بود که در دوران حکومت تزارها، مبارزات دهقانی را رهبری می کرد.
وي با بيان اينكه داستان «قاچاق نبی» به دلیل رشادتهایش در ادبیان فولکور نیز وارد شده است، اظهار داشت: وي يك شخصيت اسطوره ای برای مردم آذربایجان شرقي بوده كه از ديرباز تا كنون در قالب ضرب المثل های بسياري، در زبان معیاری ترکی آذری مورد استفاده قرار می گیرد.
محمدي با تاكيد بر اينكه برای ادبیات شفاهی نمی توان تاریخچه و قدمت مشخصي تعیین كرد، يادآور شد: سال های سال است که داستان مبارزه ی «نبی» با خان و بیگ ها در سینه مردم جای گرفته و توسط عاشیق ها در محافل مختلف روایت می شود.
اين مقام مسئول، داستان های اسطوره ای ، حماسه ای و قهرمانی را يكي از مضامين اصلي داستان هاي فولكوريك آذربايجان خواند و گفت: در داستان هايي نظير قاچاق نبي، مبارزات مردم در راه آزادگی ، آزادی و حفظ وطن به تصویر کشیده شده است.
محمدي تشريح كرد: در داستان قاچاق نبي نيز همچون اغلب این آثار، تنها به توصیف رشادت های یک قهرمان کفایت نشده، بلكه مبارزات عموم مردم در آن منعکس شده است.
وي با اشاره به ساختار و محتواي شخصيت اصلي اين داستان خاطرنشان كرد: به عقيده بسياري از مردم، «قوچاق نبي» به معناي «نبی دلاور ومبارز» چهره ای حقیقی وتاریخی بوده که در برهه ای از زمان توانسته است خواسته های درونی مردم علیه ظلم وجور دیکتاتور ها را تامین كند.
مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان افزود: مبارزه قاچاق نبي سمبل برجسته اي از مبارزات مردم در برابر زورگويي هاي فئودال ها و زمین داران بزرگي است كه بيش از صد سال پيش بر جان و مال مردم مسلط بودند و دهقانان را به بیگاری و استثمار می کشیدند.
گفتني است، نبی دهقان زاده و فرزند مردی فقیر و بی چیز بود كه در مزارع خانها کار می کرد. نبی پسر میانی خانواده، در خانه کربلایی جعفر نوکری می کرد. کربلایی جعفر ضمن اینکه کار زیادی از نبی می کشید حتی آنقدر بدو نان نمی داد تا شکمش سیر شود و او را از هر نظر مورد آزار و اذیت قرار می داد.
مبارزه نبی با ايستادگي مقابل زور گویی کربلایی جعفر شروع می شود. مبارزه انفرادی او به همین جا خاتمه نمي يابد زیرا چهره زشت استثمار را در چهره ی خانها و بیگ ها دیده و رفته رفته مبارزه فردی وی حالت عمومی یافته و به دشمن تمامی بیگ ها و خانها تبدیل شده است. حکومت وقت نیز كه حامی فئودالها بود برای دستگیری و مجازات نبی دست به کار می شود. شیوه مبارزه ی نبی مورد حمایت و پذیرش توده ی مردم قرار می گیرد و دسته- دسته مردم به وی می پیوندند و در جاهای دور، شیوه ی مبارزه نبي مورد الهام مردم قرار می گیرد و هر كجا كه بيدادگري خانها و اربابان، دمار از روزگار مردم درمي آورد او يكه تاز ميدان مي گردد و با حمايتي كه وي از ستمديدگان كرده و حمايتي نيز كه مظلومين از وي مي كنند، در قلب مردم جاي خود را هر روز وسيع و وسيع تر مي يابد.
در اين مبارزات «هجر» همسر نبي، كه شيرزني بي باك و دور مانده از ايل و تبار خويش است، با روحيه شيفته رزم و دليري اش، به روي زين اسب و دوشادوش قاچاق نبي سرگشته دياران مي شود. بدينسان نبي و هجر را بارها اسیر دام و ميله هاي زندان مي كنند اما باروها و حصارهاي محبس خانه ها، با توانگري انديشه و ياري ياران و دليران، تاب آنان را نمی آورند و همچنان پرخروش و پرتوان به ياري محرومان مي شتا بند و «آينالي»كه تفنگ نبي بود چون رعد مي غرد و ترس بر جان ظالمين مي اندازد. داستان با شرح مبارزات وي ادامه يافته و با مرگ قاچاق نبي به دست دوستش و خونخواهي ياران باوفايش از قاتل وي به پايان مي رسد./س
