امروز در تاریخ؛
از قیام مردم تبریز در چهلم شهدای 19 دی تا تأسیس حزب جمهوری
قیام مردم مسلمان تبریز به مناسبت چهلم شهدای 19 دی قم، اتصال راه آهن شمال به جنوب ایران، آغاز زمام‌داری «فیدل کاسترو» در کوبا، تأسیس حزب جمهوری اسلامی و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 29
بهمن 1391 خورشیدی برابر با 6 ربیع الثانی 1434 هجری و 17 فوریه 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
قیام مردم مسلمان تبریز به مناسبت چهلمین روز شهدای 19 دی قم (1356 ش)
مردم مسلمان تبریز به منظور بزرگداشت یاد شهدای 19 دی ماه مردم قم، به دعوت آیت‌اللَّه قاضی طباطبایی و دیگر علمای تبریز، در یکی از مساجد بزرگ شهر اجتماع کردند. اجتماع مردم بر اثر رفتار خشونت‌بار مأموران رژیم شاه به شورشی عمومی در سراسر شهر تبدیل شد. پس از آن، هنگامی که قیام بزرگ مردم مسلمان تبریز به اوج خود رسیده بود، نیروهای نظامی، با تانک‌ها و نفربرهای نظامی به مردم بی‌دفاع یورش برده و به سرکوب و کشتار مردم پرداختند. در این حرکت مردمی حداقل 13 تن شهید، بیش از 125 نفر زخمی و بیش از 550 نفر دستگیر شدند.
در این قیام، مردم نیز 3 تانک، 2 سینما، 22 مغازه، 1 هتل، 37 اتومبیل و چندین مرکز فساد از جمله حزب رستاخیز و کاخ جوانان را مورد حمله قرار داده و به آتش کشیدند. کشتار مردم تبریز، شاه را غافلگیر کرد، چون او که به نظرِ خود، توانسته بود پرده‌ای ضخیم بر روی فاجعه قم بکشد، حتی اقدام دبیر کل سازمان ملل را به سود خود تمام کند و افکار خارجیان را از درک واقعیت فاجعه قم منحرف سازد، در قیام مردم تبریز، به کلی دست و پای خود را گم کرد. این قیام‌ها، سراسر ایران را در ماتم فرو برد و مردم به تبعیت از رهبری نهضت، عید را عزای عمومی اعلام نمودند و اجتماعات را به بزرگداشت شهدای قم و تبریز اختصاص دادند.
اتصال راه آهن شمال به جنوب ایران (1315 ش)
احداث راه آهن از جمله آرزوهای مردم و بازرگانان ایرانی بود ولی به عللی نقشه و هدف آنها به نتیجه ای نمی‌رسید. زمانیکه رضا شاه حکومت را بدست گرفت برای اجرای این هدف و به منظور توسعه امور بازرگانی و اجرای سیاست استعماری مصمم شدند به وسیله یک رشته راه آهن سراسری از دریای مازندران تا خلیج فارس شهرهای بزرگ و مراکز پر جمعیت و نواحی کشاورزی ایران را به یکدیگر متصل می‌سازند و برای تأمین هزینه آن در تاریخ 9 خرداد سال 1304 شمسی قانون انحصار قند و شکر و چای از تصویب مجلس گذشت که به موجب آن مقرر شد از هر سه کیلو قند و شکر که به ایران وارد می‌شد دو ریال و از هر سه کیلو چای شش ریال جهت هزینه ساختمان راه آهن سراسری دریافت گردد. پس از دو سال که مقدمات امر فراهم گردید عملیات ساختمانی از شمال و جنوب شروع و 11 سال بعد یعنی در سال 1317 شمسی خط شمال و جنوب به یکدیگر اتصال یافت.
برگزاری مرحله اول انتخابات ششمین دوره مجلس شورای اسلامی (1378 ش)
انتخابات ششمین دوره مجلس شورای اسلامی در زمان دولت اول «سیدمحمد خاتمی» برگزار شد. پیش از زمان برگزاری انتخابات کشورمان حوادث مختلفی را تجربه می‌کرد. اتفاقاتی از صعود تیم فوتبال ایران به جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه پس از ۲۰ سال و پیروزی بر تیم ملی کشور آمریکا در این مسابقات گرفته تا تشکیل نخستین دوره شوراهای شهر و روستا. ویژگی انتخابات مجلس ششم در مقایسه با انتخابات‌های پیشین این بود که بر اساس قانونی که در مجلس پنجم به تصویب رسید، تعداد نمایندگان مجلس شورای اسلامی از ۲۷۰ نفر به ۲۹۰ نفر افزایش می‌یافت. انتخابات در روز 29 بهمن‌ماه سال ۱۳۷۸ برگزار شد؛ واجدان شرایط رأی دادن در این انتخابات ۳۸ میلیون و ۷۲۶ هزار و ۴۳۱ نفر بودند که از این تعداد ۲۶ میلیون و ۸۲ هزار و ۱۵۷ نفر در پای صندوق‌های رای حضور یافتند. میزان مشارکت مردم در این انتخابات ۳۵/۶۷ درصد بود.
مهمترین و بزرگ‌ترین تظاهرات خیابانی در چند سال اخیر در تبریز (1356 ش)
مردم تبریز امروز جلوی مسجد میرزا یوسف اجتماع کردند. از طرف پلیس از ورود آنها به مسجد جلوگیری شد و عده ای از مردم مورد ضرب و شتم واقع شدند در نتیجه درگیری در همین نقطه با مأمورین آغاز شد و پس از آن تدریجاً تمام شهر تبریز را فرا گرفت. در این روز بانک‌ها، ساختمان حزب رستاخیز، مجسمه های شاه، کارخانه پپسی کولا، سینماها و مراکز دولتی به آتش خشم و کینه مردم انقلابی تبریز کشیده شد. در این درگیری ده‌ها کشته و صدها زخمی باقی ماند.
آغاز زمام‌داری «فیدل کاسترو» در کوبا (1959 م)
فیدِل کاسْتْرو زمام‌دار کوبا، در 13 اوت 1927 م در شرق کوبا دیده به جهان گشود. وی پس از تحصیلات مقدماتی، وارد دانشگاه هاوانا شد و به تحصیل حقوق، علوم اجتماعی، سیاست و مدیریت عمومی پرداخت. کاسترو در سال 1953 م در مبارزه علیه حکومت دیکتاتوری باتیستا دستگیر و زندانی شد. وی پس از آزادی از زندان در سال 1955 م راهی امریکا و مکزیک شد و به آموزش ناراضیان فراری از چنگ باتیستا پرداخت. کاسترو توانست در سال 1958 م حمله وسیعی به کوبا را سازماندهی کند و حکومت باتیستا را سرنگون سازد. پس از فرار باتیستا در اول ژانویه 1959 م، کاسترو در 17 فوریه 1959 م در 32 سالگی به نخست وزیری کوبا دست یافت.
وی همچنین تا کنون حوادث متعددی نظیر واقعه خلیج خوک‌ها،
بحران موشکی امریکا و شوروی بر سر کوبا، دخالت نظامی در قاره افریقا و...
را پشت سر نهاده است. فیدل کاسترو با گذشت بیش از چهل و شش سال از حکومت
خود تا سال 2005 م (نفوذ فراوانی در ارکان نظام و مردم کوبا دارد و
موفقیت‌های سیاسی مهمی به دست آورده است. همچنین پس از مارشال تیتو، جواهر
لعل نهرو، جمال عبدالناصر و احمد سوکارنو رهبران یوگسلاوی، هند، مصر و
اندونزی، از مؤسسین جنبش عدم تعهد محسوب می‌شود و از 1979 تا 1982 م ریاست
دوره‌ای این جنبش را بر عهده داشت)
درگذشت ادیب متکلم میرسید شریف جرجانی (816 ق)
سیدعلی بن محمد بن علی حسینی معروف به میرسید شریف جرجانی استرآبادی الاصل در گرگان به دنیا آمد. وی از بزرگان علما و متکلمین حکمای اهل سنت و دارای فهم عمیق و فکر دقیق است. وی از شاگردان قطب الدین رازی و از معاصرین ملاسعد تفتازانی و دارای تالیفات گوناگونی می‌باشد که الاصول المنطقیه، الترجمان فی لغات القرآن و تعریفات و نیز صرف میر از آن جمله‌اند. سید شریف بعدها از آن همه علوم ظاهری رسمی که داشته، منصرف شد و قدم به دایرهٔ سیر و سلوک گذاشت و در حلقهٔ درس و تذهیب خواجه علاءالدین نقشبند و دیگر مشایخ آن طریقت جای گرفت. وفات وی در شیراز روی داد.
تولد «ابن ایاس» مورخ مشهور مصری (852 ق)
محمد بن احمد بن ایاس معروف به ابن ایاس مکنی به ابوالبرکات است. او برای نقل اخبار، آنها را با نثر ساده و بدان شکل که در زبان محاوره نقل می‌شد به رشتهٔ تحریر درمی‌آوَرد و قواعد دستور زبان را در آنها رعایت نمی‌کرد. این شیوه، آثار ابن‌ایاس را از لحاظ زبان‌شناسی و مطالعهٔ تحول زبان عربی حائز اهمیت ساخته است. مهمترین اثر تاریخی او کتاب بدایع الزهور فی وقایع الدهور دربارهٔ تاریخ سرزمین مصر از روزگار کهن تا حدود سالهای درگذشت مؤلف است. همچنین از شرح احوال سلاطین مصر، تاسیس و افتتاح بناها و بروز بیماری‌های مهلک در این کتاب، مطالب ارزشمندی به چشم می‌خورد.
تولد «رنه لاوْنیک» پزشک فرانسوی و مخترع گوشی پزشکی (1781 م)
رنه لاوْنیک در 17 فوریه سال 1781 میلادی در فرانسه بدنیا آمد. در سال 1816 موفق به اختراع گوشی پزشکی شد که از آن در تشخیص دردهای قفسه سینه استفاده می‌کرد. وی در سال 13 آگوست سال 1826 میلادی بر اثر بیماری سل درگذشت.
تأسیس حزب جمهوری اسلامی (1357 ش)
یک هفته پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در 29 بهمن 1357 ش، شماری از برجسته‌ترین شخصیت‌های علمی، مذهبی و سیاسی ایران که در پیروزی انقلاب اسلامی نقش مهمی داشتند و از یاران نزدیک حضرت امام خمینی محسوب می‌شدند حزب جمهوری اسلامی را تأسیس کردند. پس از اعلام تأسیس، پرسشنامه و برگه درخواست عضویت به همراه طرح اساسنامه و مرامنامه حزب درسطح وسیع و از طرق گوناگون پخش شد و حزب شروع به عضوگیری کرد. به گفته رهبران حزب، در روز اول ثبت نام، بیش از هشتاد هزار نفر برای عضویت، به مراکز حزب در سراسر کشور مراجعه کردند. دکتر باهنر، صد روز پس از تأسیس حزب، مواضع آن را در مسائل سیاسی، اعتقادی، اقتصادی و فرهنگی بیان داشت و تعداد اعضای حزب را تا آن روز، دو میلیون نفر ذکر کرد.
در بین نخستین مُؤسِّسان حزب جمهوری اسلامی، حضرات آیات شهید سید محمد حسینی بهشتی، سید علی خامنه‌ای، اکبر هاشمی رفسنجانی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی و محمدجواد باهنر حضور داشتند. احزاب و گروه‌های منحرف و وابسته به بیگانگان و پشتیبانان خارجی آنان، با حزب جمهوری اسلامی و رهبران آن به مخالفت پرداخته و در دفعات متعدد، افراد مهم و مؤثر حزب و انقلاب را به شهادت رساندند. این حزب در 11 خرداد سال 1366 ش به درخواست اعضای شورای مرکزی آن و موافقت امام خمینی (ره)، فعالیت‌های خود را رسماً تعطیل کرد.
برخی از رخدادهای امروز
1758: جان پینکرتن تاریخ نگار اسکاتلندی و مولف «مروری بر تاریخ»، «تاریخ اسکاتلند»، «رابطه تمدن با نژاد و محیط زیست» و ... به دنیا آمد.
1876: نخستین قوطی‌های کنسرو ماهی به بازار آمد.
1880: به الکساندر دوم تزار روسیه سوء قصد شد، ولی نجات یافت.
1929: در این روز میان ایران و آلمان یک قرار داد توسعه تجارت و مناسبات کنسولی به امضاء رسید. انگلستان و فرانسه از امضای چنین قراردادی باطنا راضی نبودند.
1922: دکتر مصدق والی (استاندار) آذربایجان شد. ظاهرا این انتصاب به منطور پیشگیری از رویدادی مشابه ماجرای لاهوتی بوده است.
1937: کارخانه شیمیایی «دو پونت» آمریکا نایلون را اختراع کرد.
1961: چین از رآکتور اتمی خود استفاده کرد.
1991: بر اثر اصابت یک موشک هوشمند آمریکایی به پناهگاه الامیریه در غرب بغداد 403 تن از جمله 126 زن و 52 کودک کشته شدند.
1996: پژوهشگران زیست شناس اعلام کردند که نوزاد از هفت ماهگی قادر به درک مکالمات است و حرکات دهان و زبان و گلوی خود را هم آهنگ با لهجه و اهنگ صوت مادرش می‌کند.
مردم مسلمان تبریز به منظور بزرگداشت یاد شهدای 19 دی ماه مردم قم، به دعوت آیت‌اللَّه قاضی طباطبایی و دیگر علمای تبریز، در یکی از مساجد بزرگ شهر اجتماع کردند. اجتماع مردم بر اثر رفتار خشونت‌بار مأموران رژیم شاه به شورشی عمومی در سراسر شهر تبدیل شد. پس از آن، هنگامی که قیام بزرگ مردم مسلمان تبریز به اوج خود رسیده بود، نیروهای نظامی، با تانک‌ها و نفربرهای نظامی به مردم بی‌دفاع یورش برده و به سرکوب و کشتار مردم پرداختند. در این حرکت مردمی حداقل 13 تن شهید، بیش از 125 نفر زخمی و بیش از 550 نفر دستگیر شدند.
اتصال راه آهن شمال به جنوب ایران (1315 ش)
احداث راه آهن از جمله آرزوهای مردم و بازرگانان ایرانی بود ولی به عللی نقشه و هدف آنها به نتیجه ای نمی‌رسید. زمانیکه رضا شاه حکومت را بدست گرفت برای اجرای این هدف و به منظور توسعه امور بازرگانی و اجرای سیاست استعماری مصمم شدند به وسیله یک رشته راه آهن سراسری از دریای مازندران تا خلیج فارس شهرهای بزرگ و مراکز پر جمعیت و نواحی کشاورزی ایران را به یکدیگر متصل می‌سازند و برای تأمین هزینه آن در تاریخ 9 خرداد سال 1304 شمسی قانون انحصار قند و شکر و چای از تصویب مجلس گذشت که به موجب آن مقرر شد از هر سه کیلو قند و شکر که به ایران وارد می‌شد دو ریال و از هر سه کیلو چای شش ریال جهت هزینه ساختمان راه آهن سراسری دریافت گردد. پس از دو سال که مقدمات امر فراهم گردید عملیات ساختمانی از شمال و جنوب شروع و 11 سال بعد یعنی در سال 1317 شمسی خط شمال و جنوب به یکدیگر اتصال یافت.
برگزاری مرحله اول انتخابات ششمین دوره مجلس شورای اسلامی (1378 ش)
انتخابات ششمین دوره مجلس شورای اسلامی در زمان دولت اول «سیدمحمد خاتمی» برگزار شد. پیش از زمان برگزاری انتخابات کشورمان حوادث مختلفی را تجربه می‌کرد. اتفاقاتی از صعود تیم فوتبال ایران به جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه پس از ۲۰ سال و پیروزی بر تیم ملی کشور آمریکا در این مسابقات گرفته تا تشکیل نخستین دوره شوراهای شهر و روستا. ویژگی انتخابات مجلس ششم در مقایسه با انتخابات‌های پیشین این بود که بر اساس قانونی که در مجلس پنجم به تصویب رسید، تعداد نمایندگان مجلس شورای اسلامی از ۲۷۰ نفر به ۲۹۰ نفر افزایش می‌یافت. انتخابات در روز 29 بهمن‌ماه سال ۱۳۷۸ برگزار شد؛ واجدان شرایط رأی دادن در این انتخابات ۳۸ میلیون و ۷۲۶ هزار و ۴۳۱ نفر بودند که از این تعداد ۲۶ میلیون و ۸۲ هزار و ۱۵۷ نفر در پای صندوق‌های رای حضور یافتند. میزان مشارکت مردم در این انتخابات ۳۵/۶۷ درصد بود.
مهمترین و بزرگ‌ترین تظاهرات خیابانی در چند سال اخیر در تبریز (1356 ش)
مردم تبریز امروز جلوی مسجد میرزا یوسف اجتماع کردند. از طرف پلیس از ورود آنها به مسجد جلوگیری شد و عده ای از مردم مورد ضرب و شتم واقع شدند در نتیجه درگیری در همین نقطه با مأمورین آغاز شد و پس از آن تدریجاً تمام شهر تبریز را فرا گرفت. در این روز بانک‌ها، ساختمان حزب رستاخیز، مجسمه های شاه، کارخانه پپسی کولا، سینماها و مراکز دولتی به آتش خشم و کینه مردم انقلابی تبریز کشیده شد. در این درگیری ده‌ها کشته و صدها زخمی باقی ماند.
آغاز زمام‌داری «فیدل کاسترو» در کوبا (1959 م)
فیدِل کاسْتْرو زمام‌دار کوبا، در 13 اوت 1927 م در شرق کوبا دیده به جهان گشود. وی پس از تحصیلات مقدماتی، وارد دانشگاه هاوانا شد و به تحصیل حقوق، علوم اجتماعی، سیاست و مدیریت عمومی پرداخت. کاسترو در سال 1953 م در مبارزه علیه حکومت دیکتاتوری باتیستا دستگیر و زندانی شد. وی پس از آزادی از زندان در سال 1955 م راهی امریکا و مکزیک شد و به آموزش ناراضیان فراری از چنگ باتیستا پرداخت. کاسترو توانست در سال 1958 م حمله وسیعی به کوبا را سازماندهی کند و حکومت باتیستا را سرنگون سازد. پس از فرار باتیستا در اول ژانویه 1959 م، کاسترو در 17 فوریه 1959 م در 32 سالگی به نخست وزیری کوبا دست یافت.
درگذشت ادیب متکلم میرسید شریف جرجانی (816 ق)
سیدعلی بن محمد بن علی حسینی معروف به میرسید شریف جرجانی استرآبادی الاصل در گرگان به دنیا آمد. وی از بزرگان علما و متکلمین حکمای اهل سنت و دارای فهم عمیق و فکر دقیق است. وی از شاگردان قطب الدین رازی و از معاصرین ملاسعد تفتازانی و دارای تالیفات گوناگونی می‌باشد که الاصول المنطقیه، الترجمان فی لغات القرآن و تعریفات و نیز صرف میر از آن جمله‌اند. سید شریف بعدها از آن همه علوم ظاهری رسمی که داشته، منصرف شد و قدم به دایرهٔ سیر و سلوک گذاشت و در حلقهٔ درس و تذهیب خواجه علاءالدین نقشبند و دیگر مشایخ آن طریقت جای گرفت. وفات وی در شیراز روی داد.
تولد «ابن ایاس» مورخ مشهور مصری (852 ق)
محمد بن احمد بن ایاس معروف به ابن ایاس مکنی به ابوالبرکات است. او برای نقل اخبار، آنها را با نثر ساده و بدان شکل که در زبان محاوره نقل می‌شد به رشتهٔ تحریر درمی‌آوَرد و قواعد دستور زبان را در آنها رعایت نمی‌کرد. این شیوه، آثار ابن‌ایاس را از لحاظ زبان‌شناسی و مطالعهٔ تحول زبان عربی حائز اهمیت ساخته است. مهمترین اثر تاریخی او کتاب بدایع الزهور فی وقایع الدهور دربارهٔ تاریخ سرزمین مصر از روزگار کهن تا حدود سالهای درگذشت مؤلف است. همچنین از شرح احوال سلاطین مصر، تاسیس و افتتاح بناها و بروز بیماری‌های مهلک در این کتاب، مطالب ارزشمندی به چشم می‌خورد.
تولد «رنه لاوْنیک» پزشک فرانسوی و مخترع گوشی پزشکی (1781 م)
رنه لاوْنیک در 17 فوریه سال 1781 میلادی در فرانسه بدنیا آمد. در سال 1816 موفق به اختراع گوشی پزشکی شد که از آن در تشخیص دردهای قفسه سینه استفاده می‌کرد. وی در سال 13 آگوست سال 1826 میلادی بر اثر بیماری سل درگذشت.
تأسیس حزب جمهوری اسلامی (1357 ش)
یک هفته پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در 29 بهمن 1357 ش، شماری از برجسته‌ترین شخصیت‌های علمی، مذهبی و سیاسی ایران که در پیروزی انقلاب اسلامی نقش مهمی داشتند و از یاران نزدیک حضرت امام خمینی محسوب می‌شدند حزب جمهوری اسلامی را تأسیس کردند. پس از اعلام تأسیس، پرسشنامه و برگه درخواست عضویت به همراه طرح اساسنامه و مرامنامه حزب درسطح وسیع و از طرق گوناگون پخش شد و حزب شروع به عضوگیری کرد. به گفته رهبران حزب، در روز اول ثبت نام، بیش از هشتاد هزار نفر برای عضویت، به مراکز حزب در سراسر کشور مراجعه کردند. دکتر باهنر، صد روز پس از تأسیس حزب، مواضع آن را در مسائل سیاسی، اعتقادی، اقتصادی و فرهنگی بیان داشت و تعداد اعضای حزب را تا آن روز، دو میلیون نفر ذکر کرد.
برخی از رخدادهای امروز
1758: جان پینکرتن تاریخ نگار اسکاتلندی و مولف «مروری بر تاریخ»، «تاریخ اسکاتلند»، «رابطه تمدن با نژاد و محیط زیست» و ... به دنیا آمد.
1876: نخستین قوطی‌های کنسرو ماهی به بازار آمد.
1880: به الکساندر دوم تزار روسیه سوء قصد شد، ولی نجات یافت.
1929: در این روز میان ایران و آلمان یک قرار داد توسعه تجارت و مناسبات کنسولی به امضاء رسید. انگلستان و فرانسه از امضای چنین قراردادی باطنا راضی نبودند.
1922: دکتر مصدق والی (استاندار) آذربایجان شد. ظاهرا این انتصاب به منطور پیشگیری از رویدادی مشابه ماجرای لاهوتی بوده است.
1937: کارخانه شیمیایی «دو پونت» آمریکا نایلون را اختراع کرد.
1961: چین از رآکتور اتمی خود استفاده کرد.
1991: بر اثر اصابت یک موشک هوشمند آمریکایی به پناهگاه الامیریه در غرب بغداد 403 تن از جمله 126 زن و 52 کودک کشته شدند.
1996: پژوهشگران زیست شناس اعلام کردند که نوزاد از هفت ماهگی قادر به درک مکالمات است و حرکات دهان و زبان و گلوی خود را هم آهنگ با لهجه و اهنگ صوت مادرش می‌کند.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
در گزارش باشگاه خبرنگاران جوان بخوانید؛
آغاز پیش فروش یک میلیون قطعه سکه/ حباب سکه کاهش پیدا می‌کند؟
