امروز در تاریخ؛
از شهادت دبیر کل حزب‌اللَّه لبنان تا انتشار روزنامهٔ «وقایع اتفاقیه»
انتشار روزنامهٔ «وقایع اتفاقیه» به دستور امیرکبیر، شهادت «سید عباس موسوی» دبیر کل حزب‌اللَّه لبنان، آغاز استفاده از «حق وتو» در سازمان ملل متحد و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 28 بهمن 1391 خورشیدی برابر با 5 ربیع الثانی 1434 هجری و 16 فوریه 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
انتشار روزنامهٔ «وقایع اتفاقیه» به دستور امیرکبیر (1267 ق)
نخستین روزنامهٔ فارسی زبان ایران در ابتدا «اخبار دارُ الخلافه» نام داشت و از شمارهٔ دوم به وقایعِ اتّفاقیّه تغییر نام یافت. انتشار این روزنامه در سومین سال سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و به دستور میرزاتقی خان امیرکبیر، صدر اعظم با کفایت آن دوره آغازشد. مدیریت و سردبیری این روزنامه بر عهدهٔ حاج میرزا تذکره‌چی بود و اخبار آن هم تحت نظارت امیرکبیر گردآوری می‌شد.
مطالبی که در این روزنامه چاپ می‌شد اخباری از دولت ایران، جهان و ترجمهٔ مقالات علمی از مطبوعات اروپا و نیز آگهی بود. چهل و یک شماره ازاین روزنامه در عصر صدارت امیرکبیر منتشر شد و چهل و نهمین شمارهٔ آن حاوی خبر قتل این شخصیت کاردان و میهن دوست بود. وقایع اتفاقیه تا 472 شماره منتشر شد و بعدها تحت نام‌های دیگری از جمله روزنامهٔ دولت علیهی ایران منتشر گردید.
رحلت فقیه، متکلم و واعظ بزرگوار، آیت‌اللَّه «میرزا علی اکبر نوقانی» (1329 ش)
آیت‌اللَّه میرزا علی اکبر فرزند موسی نوقانی در سال 1261 ش در محله نوقان مشهد به دنیا آمد. وی پس از گذراندن تحصیلات مقدماتی، ادبیات را در محضر استاد میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری معروف به ادیب نیشابوری اول و فقه و اصول را نزد شیخ حسنعلی تهرانی و آیت‌اللَّه سید عباس شاهرودی فرا گرفت. آیت‌اللَّه نوقانی در 26 سالگی برای تکمیل تحصیلات خود رهسپار حوزه علمیه نجف اشرف گردید. وی پس از رحلت آخوند خراسانی، از عالم بزرگ میرزا عبداللَّه مازندرانی و آیت‌اللَّه میرزا محمدتقی شیرازی به دریافت اجازه اجتهاد نائل آمد و به مدارج بالای علمی دست یافت.
آیت‌اللَّه نوقانی در سال 1291 ش به مشهد مقدس بازگشت و به تدریس و انجام امور دینی پرداخت. وی از جانب آیت‌اللَّه حاج آقاحسین طباطبایی قمی، عهده‌دار تولیت مدرسه نواب، از مدارس مهم مشهد گردید. کتبی از قبیل تعلیقاتی بر شرح نهج البلاغه و سه مقاله نوقانی و دو مقاله نوقانی در اصول عقاید و ردّ عقاید مادیون، از آثار ایشان است. آیت‌اللَّه نوقانی سرانجام در 28 بهمن 1329 ش (10 جمادی‌الاول 1370 ق) در 68 سالگی درگذشت و در حرم رضوی (ع) به خاک سپرده شد.
آغاز مذاکرات سه جانبه صلح ایران و عراق در نیویورک (1367 ش)
در شرایطی که مذاکراتِ پس از جنگ در شهریور و آبان 1367، نتیجه ملموسی به دست نداده بود و حتی امکان شکست مذاکرات نیز وجود داشت، جمهوری اسلامی ایران حُسن نیت خود را به جامعه جهانی و سازمان ملل متحد و به ویژه شخص دبیر کل ثابت کرده و از اعتمادی که به دبیر کل ابراز داشته بود، نتیجه مثبت و مطلوبی گرفت که حاصل دیگر این امر، تغییر جوّ بین‌المللی به نفع جمهوری اسلامی ایران بود. با توجه به توقف پیش آمده در مذاکرات، دبیر کل مشورت‌هایی با شورای امنیت داشت و از شورا درخواست کرد برای خروج مذاکرات از بن بست، اختیارات بیشتری به وی داده شود که شورای امنیت با این درخواست موافقت کرد.
در این راستا در 28 بهمن 67، مذاکرات سه جانبه مقامات ایران و عراق با حضور دبیر کل سازمان ملل در نیویورک صورت گرفت. در این مذاکرات که به خاطر اکراه عراقی‌ها برای ادامه مذاکرات در نیویورک، به رغم پیشنهاد صریح دبیر کل و تأکید او، این بار نیز مذاکرات بسیار دقیق و کوتاه مدت صورت گرفت و نتیجه مطلوب اخذ شد. بن بست در جریان مذاکرات بین ایران و عراق، تحت نظارت دبیر کل سازمان ملل و پس از استقرار آتش‌بس بین دو کشور، نشان‌دهنده تعلُّل عراق در اجرای مفاد قطعنامه 598، به رغم فشارهای بین‌المللی بود.
شهادت «سید عباس موسوی» دبیر کل حزب‌اللَّه لبنان (1992 م)
عالم مجاهد حجت‌الاسلام و المسلمین سید عباس موسوی بنیان‌گذار جنبش حزب اللَّه لبنان، در سال 1952 م در شهرک نبی‌شیت از توابع بعلبک لبنان به دنیا آمد. وی در 15 سالگی برای ادامه تحصیلات به حوزه علمیه نجف رفت و از محضر آیت‌اللَّه سید ابوالقاسم خویی و شهید سیدمحمدباقر صدر استفاده نمود. شهید موسوی هم‌زمان با پیروزی انقلاب اسلامی، راهی لبنان گردید و حوزه علمیه بعلبک را تأسیس نمود. وی ازآن پس، آن‌چه آموخته بود به مرحله عمل درآورد و تمام توان خود را برای پیاده کردن افکار انقلابی رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران حضرت امام خمینی (ره) در جامعه لبنان به کار گرفت.
شهید سید عباس موسوی در طول فعالیت در سمت دبیرکلی حزب اللَّه لبنان، ضربات سهمگینی بر رژیم نژاد پرست اسرائیل فرود آورد و زخم‌هایی کاری بر آن دولت غاصب وارد کرد. شهید سیدعباس موسوی، دبیر کل حزب‌اللَّه لبنان سرانجام در 16 فوریه 1992 م در حالی که از مراسم بزرگ‌داشت شیخ راغب حرب که او نیز هشت سال پیش از آن توسط صهیونیست‌ها به شهادت رسیده بود، بازمی‌گشت، مورد یورش هوایی مزدوران اسرائیلی در جنوب لبنان قرار گرفت و به شهادت رسید. در این عملیات ناجوانمردانه همسر و فرزند کوچک وی نیز به شهادت نایل آمدند.
درگذشت استاد «محمد دیهیم تبریزی» ادیب و مورخ آذربایجانی (1378 ش)
استاد محمد دیهیم تبریزی، در سال 1286 ش (1325 ق) در تبریز به دنیا آمد. وی بر اثر راهنمایی‌های پدر، به تحصیل روی آورد و رشته‌های ادبی و ریاضی را به خوبی فرا گرفت. استاد دیهیم پس از آن ضمن فعالیت‌های فرهنگی به روزنامه‌نگاری اشتغال پیدا کرد و از سال 1311 ش، خدمات مطبوعاتی خود را آغاز نمود. وی علاوه بر مسؤولیت مطبوعاتی، در صحنه‌های مهم سیاسی روز نیز حضور داشت و در سال 1325 ش در بیرون راندن فرقه دموکرات از آذربایجان، کوشش زیادی مبذول نمود. دیهیم سرانجام تهران را برای فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی خود برگزید و در سال 1335 ش به آن سامان رهسپار شد.
از اقدامات فرهنگی ماندگار دیهیم می‌توان به تاسیس انجمن‌های ادبی مولوی، صائب و آذربادگان اشاره کرد، ضمن اینکه در کار سازماندهی بیش از پانزده انجمن ادبی دیگر در تهران نیز نقش فعالی ایفا کرد. از وی آثار متعددی بر جای مانده که جبر، شرعیات، هندسه، دستور زبان فارسی، تعلیمات مدنی و حساب نو هر کدام در دو جلد و نیز تاریخ در 3 جلد و تذکره شعرای آذربایجان در 5 جلد از آن جمله است. استاد محمد دیهیم تبریزی سرانجام در اواخر بهمن 1378 ش برابر با اوایل ذی‌قعده 1420 ق در 92 سالگی در تهران درگذشت و به سرای جاوید شتافت.
درگذشت «خرقی مروزی» ریاضی دان (532 ق)
ریاضیدان. از مردم خرق، از توابع مرو، و از دانشمندان علم ریاضی و مولفان مشهور در تاریخ و جغرافیا و ریاضی بود. خرقی در دربار خوارزمشاهیان مقامی بلند داشت و از معدود دانشمندان عصر انحطاط علوم در تمدن اسلامی است. آثار وی: «منتهی الادراک»؛ «التبصره فی علم الهیئه».
آغاز استفاده از «حق وتو» در سازمان ملل متحد (1946 م)
یک سال پس از تأسیس سازمان ملل متحد، با مخالفت نماینده شوروی در سازمان ملل با یکی از پیشنهادهای شورای امنیت، برای اولین بار، در شانزدهم فوریه 1946 م حق وتو، مورد استفاده قرار گرفت. این حق تنها منحصر به پنج عضو دائمی این شورا یعنی امریکا، روسیه، انگلستان، فرانسه و چین است. طرح اصلی حق وتو در کنفرانس یالتا در سال 1945 م توسط انگلیس، امریکا و شوروی به تصویب رسید و بعدها در منشور سازمان ملل متحد، گنجانده شد. از آن زمان تاکنون، اعتراض‌های متعددی از جانب کشورهای جهان به حق وتو، انجام شده است، این کشورها، حق وتو را که به پنج عضو دائم شورای امنیت اجازه می‌دهد به خاطر منافع خود در مقابل تصمیمات شورای امنیت و یا سازمان ملل بایستند، مخالف اصول دموکراسی و برابری کشورها در سطح جهانی می‌دانند.
روز ملی و سال‌روز تأسیس کشور «لیتوانی» (1918 م)
لیتوانی کشور کوچکی در شمال اروپای شمالی و از جمله کشورهای حوزه بالتیک به شمار می‌آید که در پی تضعیف روسیه به خاطر شرکت در جنگ جهانی اول و وقوع انقلاب در این کشور، در 16 فوریه 1918 م اعلام استقلال کرد در آغاز جنگ جهانی دوم، لیتوانی و دیگر کشورهای حوزه بالتیک، طبق توافق محرمانه آلمان و شوروی، به کشور اتحاد جماهیر شوروی واگذار گردید و با روی کار آمدن دولت دست نشانده شوروی در لیتوانی، به عنوان چهاردهمین جمهوری اتحاد جماهیر شوروی، اعلام موجودیت کرد. کشور جمهوری لیتوانی دارای 65/301 کیلومتر مربع مساحت و بر کرانه دریای بالتیک قرار گرفته است. پایتخت آن شهرویلنیوس است و کاوناس و کلایپدا از دیگر شهرهای آن می‌باشد.
تأسیس کتابخانه بزرگ «هاروارد» بزرگ‌ترین کتابخانه دانشگاهی جهان (1638 م)
کتابخانه بزرگ هاروارد از کتابخانه‌های بزرگ جهان در 16 فوریه 1638 م توسط جان هاروارد تأسیس شد و او هنگام مرگ نیز املاک و دارایی خود را برای کتابخانه و مدرسه خویش اختصاص داد.
امروزه این مدرسه به عنوان دانشگاه هاروارد، یکی
از بزرگ‌ترین دانشگاه‌های جهان به حساب می‌آید و کتابخانه آن نیز با
دراختیار داشتن بیش از 8 میلیون کتاب بزرگ‌ترین کتابخانه دانشگاهی به شمار
می‌رود.
برخی از رخدادهای امروز
468: فرانکهای اروپا تحت فرمان رئیس خود «کلویس» پس از شش قرن به سلطه رومیان بر فرانسه و آلمان پایان دادند و حکومت رومیان بر این دومنطقه برای همیشه پایان یافت.
1601: ژاپنی موفق شدند از روی مدل اروپائیان نخستین کشتی از این دست را که یکصد تن ظرفیت داشت بسازند.
1680: عثمانی پس از شکست نظامی از اتحادیه اسلاوها (روسیه و لهستان) تعهد سپرد که از آن پس چشمداشتی به اوکراین نداشته باشد.
1955: سفید پوستان فدراسیون آفریقای جنوبی شصت هزار سیاهپوست را باشقاوت تمام از شهری که هزاران سال در آنجا زندگی می‌کردند بیرون راندند. در این عملیان که یک هفته طول کشیده بود ده‌ها سیاهپوست کشته شده بودند.
رحلت فقیه، متکلم و واعظ بزرگوار، آیت‌اللَّه «میرزا علی اکبر نوقانی» (1329 ش)
آیت‌اللَّه میرزا علی اکبر فرزند موسی نوقانی در سال 1261 ش در محله نوقان مشهد به دنیا آمد. وی پس از گذراندن تحصیلات مقدماتی، ادبیات را در محضر استاد میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری معروف به ادیب نیشابوری اول و فقه و اصول را نزد شیخ حسنعلی تهرانی و آیت‌اللَّه سید عباس شاهرودی فرا گرفت. آیت‌اللَّه نوقانی در 26 سالگی برای تکمیل تحصیلات خود رهسپار حوزه علمیه نجف اشرف گردید. وی پس از رحلت آخوند خراسانی، از عالم بزرگ میرزا عبداللَّه مازندرانی و آیت‌اللَّه میرزا محمدتقی شیرازی به دریافت اجازه اجتهاد نائل آمد و به مدارج بالای علمی دست یافت.
آیت‌اللَّه نوقانی در سال 1291 ش به مشهد مقدس بازگشت و به تدریس و انجام امور دینی پرداخت. وی از جانب آیت‌اللَّه حاج آقاحسین طباطبایی قمی، عهده‌دار تولیت مدرسه نواب، از مدارس مهم مشهد گردید. کتبی از قبیل تعلیقاتی بر شرح نهج البلاغه و سه مقاله نوقانی و دو مقاله نوقانی در اصول عقاید و ردّ عقاید مادیون، از آثار ایشان است. آیت‌اللَّه نوقانی سرانجام در 28 بهمن 1329 ش (10 جمادی‌الاول 1370 ق) در 68 سالگی درگذشت و در حرم رضوی (ع) به خاک سپرده شد.
آغاز مذاکرات سه جانبه صلح ایران و عراق در نیویورک (1367 ش)
در شرایطی که مذاکراتِ پس از جنگ در شهریور و آبان 1367، نتیجه ملموسی به دست نداده بود و حتی امکان شکست مذاکرات نیز وجود داشت، جمهوری اسلامی ایران حُسن نیت خود را به جامعه جهانی و سازمان ملل متحد و به ویژه شخص دبیر کل ثابت کرده و از اعتمادی که به دبیر کل ابراز داشته بود، نتیجه مثبت و مطلوبی گرفت که حاصل دیگر این امر، تغییر جوّ بین‌المللی به نفع جمهوری اسلامی ایران بود. با توجه به توقف پیش آمده در مذاکرات، دبیر کل مشورت‌هایی با شورای امنیت داشت و از شورا درخواست کرد برای خروج مذاکرات از بن بست، اختیارات بیشتری به وی داده شود که شورای امنیت با این درخواست موافقت کرد.
در این راستا در 28 بهمن 67، مذاکرات سه جانبه مقامات ایران و عراق با حضور دبیر کل سازمان ملل در نیویورک صورت گرفت. در این مذاکرات که به خاطر اکراه عراقی‌ها برای ادامه مذاکرات در نیویورک، به رغم پیشنهاد صریح دبیر کل و تأکید او، این بار نیز مذاکرات بسیار دقیق و کوتاه مدت صورت گرفت و نتیجه مطلوب اخذ شد. بن بست در جریان مذاکرات بین ایران و عراق، تحت نظارت دبیر کل سازمان ملل و پس از استقرار آتش‌بس بین دو کشور، نشان‌دهنده تعلُّل عراق در اجرای مفاد قطعنامه 598، به رغم فشارهای بین‌المللی بود.
شهادت «سید عباس موسوی» دبیر کل حزب‌اللَّه لبنان (1992 م)
عالم مجاهد حجت‌الاسلام و المسلمین سید عباس موسوی بنیان‌گذار جنبش حزب اللَّه لبنان، در سال 1952 م در شهرک نبی‌شیت از توابع بعلبک لبنان به دنیا آمد. وی در 15 سالگی برای ادامه تحصیلات به حوزه علمیه نجف رفت و از محضر آیت‌اللَّه سید ابوالقاسم خویی و شهید سیدمحمدباقر صدر استفاده نمود. شهید موسوی هم‌زمان با پیروزی انقلاب اسلامی، راهی لبنان گردید و حوزه علمیه بعلبک را تأسیس نمود. وی ازآن پس، آن‌چه آموخته بود به مرحله عمل درآورد و تمام توان خود را برای پیاده کردن افکار انقلابی رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران حضرت امام خمینی (ره) در جامعه لبنان به کار گرفت.
درگذشت استاد «محمد دیهیم تبریزی» ادیب و مورخ آذربایجانی (1378 ش)
استاد محمد دیهیم تبریزی، در سال 1286 ش (1325 ق) در تبریز به دنیا آمد. وی بر اثر راهنمایی‌های پدر، به تحصیل روی آورد و رشته‌های ادبی و ریاضی را به خوبی فرا گرفت. استاد دیهیم پس از آن ضمن فعالیت‌های فرهنگی به روزنامه‌نگاری اشتغال پیدا کرد و از سال 1311 ش، خدمات مطبوعاتی خود را آغاز نمود. وی علاوه بر مسؤولیت مطبوعاتی، در صحنه‌های مهم سیاسی روز نیز حضور داشت و در سال 1325 ش در بیرون راندن فرقه دموکرات از آذربایجان، کوشش زیادی مبذول نمود. دیهیم سرانجام تهران را برای فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی خود برگزید و در سال 1335 ش به آن سامان رهسپار شد.
از اقدامات فرهنگی ماندگار دیهیم می‌توان به تاسیس انجمن‌های ادبی مولوی، صائب و آذربادگان اشاره کرد، ضمن اینکه در کار سازماندهی بیش از پانزده انجمن ادبی دیگر در تهران نیز نقش فعالی ایفا کرد. از وی آثار متعددی بر جای مانده که جبر، شرعیات، هندسه، دستور زبان فارسی، تعلیمات مدنی و حساب نو هر کدام در دو جلد و نیز تاریخ در 3 جلد و تذکره شعرای آذربایجان در 5 جلد از آن جمله است. استاد محمد دیهیم تبریزی سرانجام در اواخر بهمن 1378 ش برابر با اوایل ذی‌قعده 1420 ق در 92 سالگی در تهران درگذشت و به سرای جاوید شتافت.
درگذشت «خرقی مروزی» ریاضی دان (532 ق)
ریاضیدان. از مردم خرق، از توابع مرو، و از دانشمندان علم ریاضی و مولفان مشهور در تاریخ و جغرافیا و ریاضی بود. خرقی در دربار خوارزمشاهیان مقامی بلند داشت و از معدود دانشمندان عصر انحطاط علوم در تمدن اسلامی است. آثار وی: «منتهی الادراک»؛ «التبصره فی علم الهیئه».
آغاز استفاده از «حق وتو» در سازمان ملل متحد (1946 م)
یک سال پس از تأسیس سازمان ملل متحد، با مخالفت نماینده شوروی در سازمان ملل با یکی از پیشنهادهای شورای امنیت، برای اولین بار، در شانزدهم فوریه 1946 م حق وتو، مورد استفاده قرار گرفت. این حق تنها منحصر به پنج عضو دائمی این شورا یعنی امریکا، روسیه، انگلستان، فرانسه و چین است. طرح اصلی حق وتو در کنفرانس یالتا در سال 1945 م توسط انگلیس، امریکا و شوروی به تصویب رسید و بعدها در منشور سازمان ملل متحد، گنجانده شد. از آن زمان تاکنون، اعتراض‌های متعددی از جانب کشورهای جهان به حق وتو، انجام شده است، این کشورها، حق وتو را که به پنج عضو دائم شورای امنیت اجازه می‌دهد به خاطر منافع خود در مقابل تصمیمات شورای امنیت و یا سازمان ملل بایستند، مخالف اصول دموکراسی و برابری کشورها در سطح جهانی می‌دانند.
روز ملی و سال‌روز تأسیس کشور «لیتوانی» (1918 م)
لیتوانی کشور کوچکی در شمال اروپای شمالی و از جمله کشورهای حوزه بالتیک به شمار می‌آید که در پی تضعیف روسیه به خاطر شرکت در جنگ جهانی اول و وقوع انقلاب در این کشور، در 16 فوریه 1918 م اعلام استقلال کرد در آغاز جنگ جهانی دوم، لیتوانی و دیگر کشورهای حوزه بالتیک، طبق توافق محرمانه آلمان و شوروی، به کشور اتحاد جماهیر شوروی واگذار گردید و با روی کار آمدن دولت دست نشانده شوروی در لیتوانی، به عنوان چهاردهمین جمهوری اتحاد جماهیر شوروی، اعلام موجودیت کرد. کشور جمهوری لیتوانی دارای 65/301 کیلومتر مربع مساحت و بر کرانه دریای بالتیک قرار گرفته است. پایتخت آن شهرویلنیوس است و کاوناس و کلایپدا از دیگر شهرهای آن می‌باشد.
تأسیس کتابخانه بزرگ «هاروارد» بزرگ‌ترین کتابخانه دانشگاهی جهان (1638 م)
کتابخانه بزرگ هاروارد از کتابخانه‌های بزرگ جهان در 16 فوریه 1638 م توسط جان هاروارد تأسیس شد و او هنگام مرگ نیز املاک و دارایی خود را برای کتابخانه و مدرسه خویش اختصاص داد.
برخی از رخدادهای امروز
468: فرانکهای اروپا تحت فرمان رئیس خود «کلویس» پس از شش قرن به سلطه رومیان بر فرانسه و آلمان پایان دادند و حکومت رومیان بر این دومنطقه برای همیشه پایان یافت.
1601: ژاپنی موفق شدند از روی مدل اروپائیان نخستین کشتی از این دست را که یکصد تن ظرفیت داشت بسازند.
1680: عثمانی پس از شکست نظامی از اتحادیه اسلاوها (روسیه و لهستان) تعهد سپرد که از آن پس چشمداشتی به اوکراین نداشته باشد.
1955: سفید پوستان فدراسیون آفریقای جنوبی شصت هزار سیاهپوست را باشقاوت تمام از شهری که هزاران سال در آنجا زندگی می‌کردند بیرون راندند. در این عملیان که یک هفته طول کشیده بود ده‌ها سیاهپوست کشته شده بودند.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
الزامات قانونی مبارزه با پولشویی؛
واریز وجه معامله به کارت بانکی نفر سوم ممنوع شد
از شایعه تا واقعیت؛
ماجرای حرکات موزون خواننده معروف زن روی نمادی از کعبه چه بود؟+ فیلم
