هر شب با قرآن/مقصود از گناهکاری آدمی چیست؟
بر آنیم تا در این مجال، قطعاتی کوتاه و بلند از کتاب وحی را با نگاهی به انعکاس آن در ادب پارسی، پیشکش طالبان حق و جوینگان حقیقت کنیم تا چه قبول افتد و چه در نظر آید.
مجله شبانه باشگاه خبرنگاران،
پس گفتیم ای آدم در حقیقت این [ابلیس] برای تو و همسرت دشمنی [خطرناک] است زنهار تا شما را از بهشت به در نکند تا تیره بخت گردی (۱۱۷) در حقیقت برای تو در آنجا این [امتیاز] است که نه گرسنه می‌شوی و نه برهنه می‌مانی (۱۱۸) و [هم] اینکه در آنجا نه تشنه می‌گردی و نه آفتاب‌زده (۱۱۹) پس شیطان او را وسوسه کرد گفت ای آدم آیا تو را به درخت جاودانگی و ملکی که زایل نمی‌شود راه نمایم (۱۲۰) آنگاه از آن [درخت ممنوع] خوردند و برهنگی آنان برایشان نمایان شد و شروع کردند به چسبانیدن برگهای بهشت بر خود و [این گونه] آدم به پروردگار خود عصیان ورزید و بیراهه رفت (۱۲۱) سپس پروردگارش او را برگزید و بر او ببخشود و [وی را] هدایت کرد (۱۲۲)
آیه ۱۱۷- ۱۲۲ سوره طه
فَقُلْنَا
يَا آدَمُ إِنَّ هَذَا عَدُوٌّ لَّكَ وَلِزَوْجِكَ فَلَا يُخْرِجَنَّكُمَا
مِنَ الْجَنَّةِ فَتَشْقَى ﴿۱۱۷﴾ إِنَّ لَكَ أَلَّا تَجُوعَ فِيهَا وَلَا
تَعْرَى ﴿۱۱۸﴾ وَ أَنَّكَ لَا تَظْمَأُ فِيهَا وَلَا تَضْحَى ﴿۱۱۹﴾
فَوَسْوَسَ إِلَيْهِ الشَّيْطَانُ قَالَ يَا آدَمُ هَلْ أَدُلُّكَ عَلَى
شَجَرَةِ الْخُلْدِ وَمُلْكٍ لَّا يَبْلَى ﴿۱۲۰﴾ فَأَكَلَا مِنْهَا
فَبَدَتْ لَهُمَا سَوْآتُهُمَا وَطَفِقَا يَخْصِفَانِ عَلَيْهِمَا مِن
وَرَقِ الْجَنَّةِ وَعَصَى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَى ﴿۱۲۱﴾ ثُمَّ اجْتَبَاهُ
رَبُّهُ فَتَابَ عَلَيْهِ وَهَدَى ﴿۱۲۲﴾
پس گفتیم ای آدم در حقیقت این [ابلیس] برای تو و همسرت دشمنی [خطرناک] است زنهار تا شما را از بهشت به در نکند تا تیره بخت گردی (۱۱۷) در حقیقت برای تو در آنجا این [امتیاز] است که نه گرسنه می‌شوی و نه برهنه می‌مانی (۱۱۸) و [هم] اینکه در آنجا نه تشنه می‌گردی و نه آفتاب‌زده (۱۱۹) پس شیطان او را وسوسه کرد گفت ای آدم آیا تو را به درخت جاودانگی و ملکی که زایل نمی‌شود راه نمایم (۱۲۰) آنگاه از آن [درخت ممنوع] خوردند و برهنگی آنان برایشان نمایان شد و شروع کردند به چسبانیدن برگهای بهشت بر خود و [این گونه] آدم به پروردگار خود عصیان ورزید و بیراهه رفت (۱۲۱) سپس پروردگارش او را برگزید و بر او ببخشود و [وی را] هدایت کرد (۱۲۲)
*مفسران کتاب مقدس مشابه همین آیات را که در تورات آمده بدین گونه تفسیر کرده‌اند که هر فرد آدمی با گناه به دنیا می‌آید و تا هنگامی که خود را با غسل تعمید و پیوستن به حلقۀ مسیحیان بازخرید نکند همچنان گناهکار است و هیچ راهی برای رهایی از این گناه جز از طریق ایمان به مسیح به عنوان فرزند خدا وجود ندارد.
*البته این رأی آن‌ها نشان تنگ نظری است بلکه بنا بر حدیث پیامبر پیامبر «هر کس بر فطرت پاک الهی متولد می‌شود» و به همین جهت کودکان همه معصوم تلقی می‌شوند و اصل بر پاکی است مگر آدمی از فطرت و صراط مستقیم خارج شود و در شمار گناهکاران آید.
*در فرهنگ مسیحیت نیز آن‌ها که تفسیر درستی از واقعه نافرمانی آدم دارند نیز اصل بر همان بی گناهی است و بسیاری از نقاشان بزرگ اروپا نقاشی‌هایی با عنوان سنّ بی گناهی کشیده‌اند که عموماً از یک دختر ده ساله است.
*می‌توان گفت که مقصود از گناهکاری آدمی همان آمادگی او بر نافرمانی خدا به وسوسۀ شیطانی است و در حقیقت گناه بالقوه است نه بالفعل.
*تعبیرات ادب پارسی از گناه آدم همه بدیع و حکمت آموز است:
*البته این رأی آن‌ها نشان تنگ نظری است بلکه بنا بر حدیث پیامبر پیامبر «هر کس بر فطرت پاک الهی متولد می‌شود» و به همین جهت کودکان همه معصوم تلقی می‌شوند و اصل بر پاکی است مگر آدمی از فطرت و صراط مستقیم خارج شود و در شمار گناهکاران آید.
*می‌توان گفت که مقصود از گناهکاری آدمی همان آمادگی او بر نافرمانی خدا به وسوسۀ شیطانی است و در حقیقت گناه بالقوه است نه بالفعل.
*تعبیرات ادب پارسی از گناه آدم همه بدیع و حکمت آموز است:
از دل تنگ گنهکار بر آرم آهی کاتش اندر گنه آدم و حوا فکنم
حافظ
حافظ
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
