به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران ، جاده ها یکی از مخرب ترین پیامد های توسعه و پیشرفت انسانها برای حیات وحش هستند، جاده ها نه تنها راههای ورود به مناطق تحت حفاظت را برای شکارچیان و افراد سود جو باز می کنند، بلکه خود نیز از عوامل مهم و مستقیم نابودی و کشتار حیات و حش به شمار می روند.

حیوانات وحشی که به غذای کنار جاده جذب می شوند اغلب با وسایل نقلیه برخورد کرده و خطر جدی بقای آنها را تهدید می کند و حتی می تواند منجر به کاهش تعداد آنها شود.

علیرضا مهدوی کارشناسی محیط زیست در این خصوص می گوید: در ایران و کشورهای در حال توسعه این خطر چشمگیر تر است، با ساخت جاده در بخش مرکزی یک منطقه حفاظت شده بخشی از ارزشهای حفاظتی آن از بین خواهد رفت یا آسیب جدی می بیند.

وی افزود: فاجعه بارتر آنکه بیشتر تلفات جاده ای مربوط به گوشتخوران و به ویژه گربه سانان کمیابی چون یوزپلنگ، پلنگ ، كاراكال و کفتار است، وقتی در عرض 10 سال ، 8 یوز پلنگ در استان یزد و 10 پلنگ در گلستان به عنوان گونه های راس هرم و در معرض خطر انقراض زیر ماشین می روند نشان دهنده این است که عبور جاده از زیستگاه های حساس تلفات غیر قابل جبران حیات وحش را به دنبال خواهد داشت، با مرگ و میر حیات وحش آن هم نمونه های بالغ و سالم جمعیت در اثر تصادفات جاده ای ؛ هزینه های زمانی ، مالی و نیروی انسانی صرف شده در پروژه های حفاظت تنوع زیستی به هدر می رود.

جاده ها چالشی پیش روی حفظ یوز پلنگ در کشور

کشته شدن 11 یوز پلنگ بین سالهای 1383 تا 1390 نشان می دهد که امروزه یکی از بزرگترین چالشهای پیش رو برای حفظ یوز پلنگ در کشور، جاده هایی هستند که از اطراف یک زیستگاه، بلکه از درون مناطق حفاظت شده می گذرند، منطقه حفاظت شده توران، کوه بافق و پناهگاه حیات وحش دره انجیر مناطقی هستند که هریک قربانیانی از یوزپلنگ در جاده های پیرامون خود داده اند.

مهدوی ادامه داد: امروزه تهدید اصلی علیه کفتارها تصادفات جاده ای است، چرا که آنها شب هنگام برای خوردن کشته های تصادفات جاده ای به کنار جاده ها و خیابانهای اطراف شهر و روستا می آیند و با اتومبیل برخورد کرده و جان می دهند.

بطوریکه از بیش از 24 مورد مرگ کفتار در یک دهه گذشته 11 مورد مربوط به تصادفات جاده ای بوده است.

*سنسورهای ردیابی be\reak-the-beam فناوری جدیدی برای کاهش حوادث جاده ای

این کارشناس محیط زیست تصریح کرد: کشورهای توسعه یافته با برنامه ریزی صحیح در هنگام طرح مسیر جاده ها راهکارهایی را برای کاهش خطرات لحاظ کرده اند که معروفترین آنها استفاده از زیرگذرها و یا روگذرهای مناسب عبور حیات وحش است که باید دارای وسعت و ارتفاع مناسب و طراحی قابل قبول باشد تا حداقل ترس را در آنها ایجاد کرده و با پوششهای گیاهی مناسب در اطراف آنها به همگونی هرچه بیشتر شان با طبیعت کمک شود.

وی گفت: این راهکارها در کشور تا هم اکنون به واسطه عدم تقبل هزینه های اجرایشان از سوی ارگانهای زیربط محقق نشده و در شرایط فعلی تنها مسیر عبور حیات وحش از جاده ، محدود به آبگذرهای زیر جاده است که کارایی لازم برای عبور حیات وحش را نداشته و اساسا به منظور عبور سیلاب های موسمی طراحی شده اند.

براساس این گزارش ، در کشور های توسعه یافته از فناوری جدیدی تحت عنوان سنسورهای ردیابی استفاده می شود، در این سیستم از سنسورهای حساسی برای کاهش حوادث استفاده می شود تا حیوانات بزرگ جثه را به عنوان اینکه آنها به جاده نزدیک می شوند، شناسایی کند، این فناوری شامل مناطق تحت پوشش سنسور و سیستم تجزیه کننده پرتو های انعکاسی است که به دو صورت فعال و غیر فعال وجود دارد./ز

گزارش از هراتیان