به گزارش خبرنگار اجتماعي باشگاه خبرنگاران، صد حیف به آن همه زحمت كه امروز می‌بینیم ؛ بعضی از افراد سودجو در هر موقعیتی و با هر روش و ترفندی دنبال به دست آوردن مدركی مفت و بدون زحمت می‌باشند .
 
 قومی به جد و جهد نهادند سر به وصل          دوست قومی دگر حواله به تقدیر می‌کنند  
 
  بارها شده تبلیغاتی در خیابان دیده می‌شود كه با قیمتی كم مدرك دیپلم به دیپلم ردی‌ها داده می‌شود . و یا در دانشگاه‌ها با پیدا كردن دلالان مدرك و خرج پول‌های زیاد فردی مدرك تحصیلی دریافت می‌کند . حتی گاهی این معضل در مقاطع تحصیلات تكمیلی هم دیده می‌شود . و دیگر نابرده رنج گنج میسر می‌شود .  
 
ریشه این فجایع علمی در كجاست ؟  
 
اگر كمی بررسی شود دیده می‌شود ، در سطح گرفتن دیپلم ، افرادی با سود جویی‌های فراوان در لباس علمی اما در واقع به صورت دلال‌های مدرك مشغول به فعالیت هستند و با گرفتن و رد و بدل كردن پول‌هایی مدرك دیپلم را برای دیپلم ردی‌ها فراهم می‌کنند. كه اغلب بر روی این فرایند هیچ نظارتی از سوی متصدیان امور وجود ندارد و یا اگر هم باشد بسیار ناچیز است، كه گویی به حساب نمی‌آید .  
لذا اشخاصی كه دیپلم ردی هستند، با دیپلم گرفته شده می‌توانند وارد دانشگاه شده و می‌توانند ادامه تحصیل ‌دهند . حال سوال اینجاست . كسی كه از عهده یك دیپلم بر نیامده است، حال چگونه می‌تواند فوق دیپلم یا لیسانس بگیرد . لذا دوباره همین چرخه معیوب تكرار می‌شود .  
 
امروزه در بسیاری از دانشگاه‌ها، هستند دانشجویانی كه سعی می‌کنند، ترم‌ها و نمرات خود را بخرند و یا از این حد فراتر می‌روند و سعی در خریدن مدرك لیسانس و یا بالاتر را دارند . در بسیاری از دانشگاه‌ها كه به صورت غیر دولتی اداره می‌شوند یعنی از دانشجویان جهت تحصیل پول و شهریه دریافت می‌شود، همیشه دست‌هایی به عنوان دلال علمی وجود دارد كه مشغول به معامله‌های این چنینی است .  
 
میلیون‌ها پول و سرمایه كشور بابت بی سوادی‌ها و نابلدی ها از بین خواهد رفت . افراد با سواد در حاشیه امور قرار می‌گیرند و ارزش فقط داشتن مدرك می‌شود ، نه سواد كاری یا علمی و در نتیجه افراد بی سواد در هر كار تخصصی در متن جامعه قرار می‌گیرند  
 
علت خرید مدرك چیست؟  
 
افرادی كه اغلب دنبال مدرك دیپلم هستند ، دیپلم ردی هستند و قادر به گرفتن مدرك دیپلم نیستند. گاهی اوقات فرد برای دیپلم گرفتن ، نمی‌تواند یك درس خاصی را پاس كند و قصد دارد تا در رشته تحصیلی دلخواه هم ادامه تحصیل دهد. مطمئناً این فرد نمی‌تواند در یك رشته حتی اگر مدرك آن را بخرد ، متخصص شود . كسانی كه دنبال مدارك لیسانس و بالاتر هستند در واقع اغلب استخدام هستند و می‌خواهند در مشاغل خود ارتقا بیابند و به دلیل مشغله‌های فراوان دنبال مدرك بالاتر هستند . و یا خیلی از افراد به علت چشم و هم‌چشمی و خود نمایی مطرح می‌کنند كه تحصیلات دانشگاهی دارند در حالی که توانایی ذهنی چندانی ندارند ، بنابراین با قدرت پول و موقعیت شغلی خود اقدام به خریدن مدرك می‌کنند .  
 
معضلات خرید مدرك  
 
مشكلات و تبعات این موضوع به همین جا ختم نمی‌شود ، بلكه ریشه دار تر است و آسیب آن بر پیكره اجتماع بیشتر از آن است كه متصور می‌شود .  
شاید الآن اثر منفی این پدیده مشهود نباشد ، اما به مرور با فاجعه‌ای سهمگین در جامعه آینده مواجه خواهیم بود . علاوه بر این كه این جریان روحیه تلاش و كار را در جوانان می‌کشد ، این افراد با این مدارك علمی غیر حقیقی وارد جامعه و دنیای مشاغل می‌شوند و شاید در آینده‌ای نشاید دور بسیاری از پست‌های مدیریتی ، علمی ، اجرایی و ... را اشغال كنند . سوال و درد اجتماعی در اینجا خود را نشان می‌دهد . این افراد چگونه خواهند توانست ، مشكل علمی ، اجرایی و ... را حل كنند ؟ بدون داشتن تخصص واقعی چگونه می‌توانند گلیم خود را از آب بیرون كشند ؟ و جواب بازخوردهای منفی فعالیت‌های اجرایی و علمی آن‌ها را چه كسی خواهد داد ؟ آیا در آن روز سود جویانی كه در این رابطه میلیون‌ها پول به جیب زده‌اند ، می‌توانند جوابگو باشند ؟  
 
در چنین شرایطی بی سوادی ارزش می‌شود و تمام برنامه‌ها و پروژه‌ها بدون كارشناسی دقیق انجام می‌شود . میلیون‌ها پول و سرمایه كشور بابت بی سوادی‌ها و نابلدی ها از بین خواهد رفت . افراد با سواد در حاشیه امور قرار می‌گیرند و ارزش فقط داشتن مدرك می‌شود ، نه سواد كاری یا علمی و در نتیجه افراد بی سواد در هر كار تخصصی در متن جامعه قرار می‌گیرند . و بسیاری از بیماری‌های مدیریتی و علمی پدید می‌آورد ، كه تا چند نسل در جامعه‌ای قابل جبران نخواهد بود .  
 
علاوه بر این كه این جریان روحیه تلاش و كار را در جوانان می‌کشد ، این افراد با این مدارك علمی غیر حقیقی وارد جامعه و دنیای مشاغل می‌شوند و شاید در آینده‌ای نشاید دور بسیاری از پست‌های مدیریتی ، علمی ، اجرایی و ... را اشغال كنند . سوال و درد اجتماعی در اینجا خود را نشان می‌دهد  
 
قطعاً خرید مدرك یا واسطه چنین كاری شدن ، از نظر شرعی حرام می‌باشد . حتی فردی كه از این طریق ، مالی را كسب می‌کند ، مالش حرام است . زیرا در واقع این كار ضایع كردن حق دیگران است و نوعی حق‌الناس به حساب می‌آید .  
 
بنابراین ، كسب مدرك بدون زحمت و یا واسطه چنین كاری شدن ، یعنی زدن ریشه به تیشه جامعه و پیشرفت آن. یعنی علت شدن برای بیماری نا علاجی كه بسیاری از مفسده‌های اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی و ... را پدید خواهد آورد./ز 
 
گزارش از: فرزاد آذري بقاء