*در پایان قافله شکوهمند سوره کهف هستیم که با ضرب سه گانه پر هیبتی در توالی از آغاز تا پایان در پیش چشم و گوش و در حضور شاهزاده عقل و هوش ما درنمایش آمده است.

*در این حجة الوداع سوره کهف بشارتی عظیم می‌شنویم که چگونه می‌توان به دیدار آن خسرو خوبان که آفریدگار جهان است امید بست و به رهروان کوی او پیوست. نخست بشنویم که آن الاهِ واحد با رسول خویش چه می‌گوید تا ما را به راه عشق بسیج نماید.

طفیلِ هستیِ عشقند آدمی و پری      ارادتی بنما تا سعادتی ببری

حافظ

*رسول بشری است مانند دیگران؛ می‌خورد و می‌آشامد و در بازار راه می‌رود و همسر اختیار می‌کند و عاشق می‌شود و به خود عطر می‌زند و زنان را دوست دارد.

*اما در عین حال تفاوتی شگرف نیز با عامه مردمان دارد : به او وحی می‌شود، یعنی در او استعداد ویژه ای هست که می‌تواند آیینه دلش را با آفریدگار جهان مقابل کند و نقشی از جمال او را بنگرد و اهتزاز صدای او را بشنود.

*آن رسول این پیام را ازهمه ذرات می‌شنود که آفریدگار عالمیان تنها یک حقیقت لایزال است که دوگانگی در وی راه ندارد و چون همه آدمیان با لذات مشتاق دیدارو وصال پروردگار خویش هستند، کدام کس باشد که نخواهد با پدید آورنده هزاران هزار معجزه آشنا شود.

*بنابراین آخرین تعلیم این آیه بشارتی بزرگ و موهبتی عظیم است که اگر کسی امید دارد و آرزو کرده که به دیدار پروردگارش نایل شود به کدام راه باید برود و چه باید بکند.