به گزارش باشگاه خبرنگاران ؛ با وجود ظرفيت هاي کم نظير تاريخي در آذربايجان غربي ، اکنون بخشي از ميراث فرهنگي و تاريخي اين استان در حال تخريب است و در صورت تداوم روند فعلي پس از مدتي آثاري از آنان باقي نخواهد ماند .  
آذربايجان غربي از قطب هاي آثار تاريخي و گردشگري کشور به شمار مي رود و با داشتن بيش از هزار و 400 اثر تاريخي و باستاني و 2 اثر جهاني تخت سليمان تکاب و قره کليساي چالدران ، بر اساس اعلام مسئولان ميراث فرهنگي و گردشگري جزو 10 استان نخست کشور در اين بخش است.
اکثر آثار تاريخي و باستاني استان مربوط به دوره ماقبل تاريخ ، دوره تاريخي و دوره اسلامي هستند و در قالب تپه هاي باستاني، غارها و دخمه ها، کتيبه ها و سنگ نوشته هاي باستاني ، مساجد ، کليساها ، حمام ها و کاروانسراها خودنمايي مي کنند .
آقاي فري معاون ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي استان گفت : حداقل 100 اثر در حال حاضر به مرمت نياز دارند که بناهاي دوره قاجار شهرستان ماکو همچون کاخ موزه باغچه جوق، ساختمان هاي قديمي بانک ملي،  شهرباني سابق، دارايي، شير و خورشيد و  پل تاريخي 5 چشمه ماکو، مساجد اروميه و مطلب خان خوي ، بازار اروميه و خوي و کاروانسراي نفت اروميه از جمله آنها هستند.  
برخي از آثار تاريخي در حال تخريب استان بدون حفاظ هستند بطوريکه با بارش باران و برف بخشي از آنها از بين مي روند که نمونه بارز آنها پل هاي تاريخي ميرزا رسول مياندوآب و ساروق تکاب و کتيبه سنگي خان تختي سلماس هستند .
فري معاون ميراث فرهنگي اداره کل ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي استان مي گويد: آثار تاريخي به علت استفاده از مصالح سنتي در ساختمان آنها، با گذشت ايام در حال فرسايش و آسيب ديدگي و مستلزم پايش و نظارت دائمي هستند .
تعدادي از آثار تاريخي استان با وجود اينکه در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده اند، کاربري آنها بصورت غيرقانوني تغيير يافته است که کاروانسراي تاريخي خوي از جمله آنهاست.
اين کاروانسرا که بخشي از اثر ملي بازار تاريخي خوي بوده و قدمت آن به دوران قاجاريه مي رسد به دليل اينکه در اختيار مالک خصوصي است هم اکنون به پارکينگ خودرو تبديل شده و در حال تخريب است.
بحريني کارشناس مرمت اداره کل ميراث فرهنگي استان با بيان اينکه وضعيت فعلي اين کاروانسرا بر خلاف دستورالعمل هاي ميراث فرهنگي است، مي گويد: در 15 سال گذشته ميراث فرهنگي استان هزينه زيادي براي مرمت آن صرف کرده است اما هم اکنون به پارکينگ عمومي خودرو تبديل شده بطوريکه مالک خصوصي اجازه ادامه مرمت را  هم به ما نمي دهد.
نبود راه ارتباطي آثار تاريخي از ديگر مشکلات موجود به شمار مي رود که اين مساله سبب شده دسترسي آسان به آنها وجود نداشته باشد بطوريکه تا حدودي به حال خود رها شده اند.
آذرطوسي کارشناس فرهنگي مي گويد : برخي از آثار تاريخي استان علاوه بر مشکلات موجود، راه ارتباطي هم ندارند که کليساي صخره اي سعدل چالدران از جمله آنهاست بطوريکه براي بازديد از اين اثر ملي بايد از وسط يک رودخانه عبور کرد که در ايام تابستان به علت پر آب بودن رودخانه امکان بازديد از اين اثر ملي وجود ندارد.
در اين ميان، نوع آب و هواي استان که کوهستاني و در طول سال همراه با بارش هاي فراوان باران و برف است روند تخريب اين آثار تاريخي را شتاب بخشيده و  مرمت و استحکام آنها را  ضروري کرده  است.
ذوالفقاري مديرکل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري آذربايجان غربي گفت : مرمت تعدادي از اين آثار در دستور کار قرار دارد و  امسال بيش از 200 ميليارد ريال اعتبار براي حفاظت، نگهداري ، مرمت و بازسازي آثار تاريخي استان تصويب شده است که بخشي از اين اعتبارات تخصيص يافته و ابلاغ شده است.  
اما  وجود بروکراسي در روند تصويب مرمت آثار تاريخي و  بي توجهي برخي دستگاههاي اجرايي به اهميت حفظ اين آثار بر مشکلات استان در اين بخش افزوده است.
فري معاون اداره کل ميراث فرهنگي استان مي گويد: کمبود نيروي متخصص، پراکندگي آثار تاريخي و عدم توجه مسئولان به ويژه نهادها و ارگانهايي که طرحهاي عمراني همچون سدها و طرحهاي گازرساني اجرا مي کنند از مهمترين مشکلات و چالشهاي ميراث فرهنگي استان در خصوص حفظ آثار تاريخي به شمار مي روند.
ميراث فرهنگي هويت تاريخي مردم به شمار مي رود که صيانت و نگهداري از آن علاوه بر اينکه نشان دهنده ميراث کهن اين مرز و بوم است به توسعه صنعت گردشگري استان هم مي تواند کمک بسزايي کند امري که از آن به عنوان مهمترين حوزه اشتغالزايي نام برده مي شود.
جلال زاده استاندار آذربايجان غربي مي گويد: ميراث فرهنگي استان علاوه بر اينکه بايد  بيشتر شناسانده شود رسيدگي و حفظ اين آثار نيز بايد افزايش يابد.
استفاده از ظرفيت هاي تشکل هاي ميراث فرهنگي و استفاده از آنان در حفاظت و صيانت از آثار تاريخي مي تواند نقش بسزايي در اين عرصه ايفا کند.
رستمي از فعالان تشکل هاي مرتبط با ميراث فرهنگي معتقد است: با احياي انجمنهاي ميراث فرهنگي در شهرستانها و فعال کردن تشکل هاي مردم نهاد ميراث فرهنگي بسياري از مشکلات موجود آثار تاريخي استان رفع مي شود که نيازمند توجه ويژه مسئولان به اين بخش است.
گفتني است؛ با شتاب بخشي به روند مرمت و صيانت از آثار تاريخي ، تدوين برنامه جامع براي حفاظت از ميراث فرهنگي آذربايجان غربي و آگاه سازي و حساس شدن مردم و دستگاههاي مرتبط به اين امر مهم بسياري از مشکلات موجود رفع خواهد شد و هويت تاريخي و ميراث گذشتگان به عنوان سند پيشرفت و فرهنگ آذربايجان غربي به عنوان جزيي از تاريخ پر افتخار اين مرز و بوم همچنان خواهد درخشيد./ص