به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران از سنندج، در این شب کردها مانند دیگر هموطنان خود در ایران شور و مهر را با چوپی و
موسیقی و مهمانی جشن شب یلدا را پر خاطره میکردند و تا پاسی از شب و گاه
تا صبحد م دست دردست هم شادی قلب هها را گسترش میدادند.عاشقان ترانه های
عاشقانه سر میدادند و خانواد ه ها در کنار اقوام خود ، همراه موسیقی شادی
بخش، رقص پایکوبی در طولانی ترین شب سال را به یاد و یاد واره و خاطرات
ماندنی خودمی افزودند.
در این شب انواع میوه های پاییزی و گاه
تابستانی که مانند امروزدرحضور یخچال و شرایط پیشرفته ی نگهداری آنها
نبود، به ناچار حفظ آنها در سرداب ها و زیر زمین های خنک صورت میگرفت.
میوههایی
نیز دراین شب خورده میشود که به گونهای نمادی از خورشید است مانند
هندوانه سرخ، انار سرخ، سیب سرخ و یا لیموی زرد، قصههایی از عشق جاودانه
شیرین و فرهاد، رستم و سهراب، حکایت حسین کرد شبستری و خواندن اشعار زیبا و
دلنشین از شاعران کردزبان است.
در گذشته در کردستان افراد
فامیل به خانه بزرگترین فرد فامیل که معمولا پدر بزرگ و مادر بزرگ بود
میرفتند و با تکاندن برف های زمستان از لباس هایشان در گرمای آرامش بخش
کرسی فرو میرفتند که بر سر یک سفره باهم شام میخوردند و بر روی سفره
مخصوص این شب خوردنیهای متنوعی چیده میشد.
برگزاری جشن ها و
نشست های خانوادگی همراه باگروهی از اعتقادات اسطورهای، شبی خاطره
انگیزرابرای خانوادههای کردستانی به خصوص کودکان و نوجوانان فراهم میکند.
در کردستان نیز خانوادههایی که عروس به خانه بخت فرستادهاند خوانچههایی
حاوی هندوانه و آجیل و همچنین هدیه را به خانه نو عروس و داماد میفرستند.
درقدیم
شب چله و شب عید جوانان به پشت بام خانهها میروند و از مسیر دودکش
بخاریهای خاموش خانههای قدیمی یا جلو پنجرهها، شال میفرستند و با
خواندن ترانههای مخصوص این شب تقاضای آجیل و تنقلات میکنند و صاحب خانه
نیز مقداری از مواد خوراکی آن شب را به پرشال میبندد و با تکان دادن شال
اشاره میکند که بالا بکشند.
معمولا در این شب همه اقوام در منزل یکی از بزرگان فامیل جمع شده و این شب را با گفتن داستانهای قدیمی تا پاسی از شب میگذرانند.
در
سنندج قدیم، سنندجیها از سه ماه قبل در فکر شب چله بودهاند زیرا
انگورها به بند کشیده، امرودها انتخاب، به و سیب خریداری و نگهداری و از
همه مهمتر خربزهها را در خم ترشی میپروراندند.
سنندجیها بر این عادتند؛ که شب چله خربزه ترش و دلمه کلم را مهیا کنند که احتمالا در جای دیگری چنین نباشد.
"برهان
ایازی" در کتاب آئینه سنندج میگوید:"سنندجیها بعد از صرف شام " کالهک
ترش" میخورند، کالهترش نوعی خربزه کوچک، معطر و شیرین است که در پایان
فصل برداشت خربزه آن را به درون سرکه میانداختند تا ترش شود و داخل خربزه
پرآب شده و آب آن را ترش و شیرین داخل ظرف جداگانه ریخته و خربزه را قاچ
کرده و میخوردند و آخر سر هر کسی مقداری از آب خربزه را سر میکشید.
پیشینیان عقیده داشتند خربزه ترش کشنده میکروب، ضد آسم و خفگی است، شهد این
خربزه معطر است و بعد که ترش میشد از سکنجبین معطرتر میشد./س