به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران کرمانشاه

مزاج :سوسن آزاد و سفيد رنگ گرم و خشک است و سوسن رنگين کمان بياباني گرم و خشک تر است .

خاصيت :به اعتدال مي خشکاند . بيخش زداينده تر از ساير اجزاء است . روغنش لطيف است زيرا از گلش مي گيرند و گلش بسيار لطيف است . روغنش را با مواد خوشبو بياميزند يا نياميزند بسيار
تحليل برنده و نرم کننده است و در همه اين کنش ها رنگين کمان (ايرسا )ي نامبرده از ساير انواع سوسن قوي تر است .ايرسا مسکن درد و ضد گنديدن و گرمي بخش و لطافت بخش است .
آرايش :سوسن و به ويژه بيخش در علاج لکه هاي سياه صورت و کک و مک مفيد است و صورت را بدان شويند رخساره را پاکيزه و صيقل مي دهد و ترنجيدگي را از ميان بر مي دارد .
ورم و جوش :برگ و تخم سوسن را بکوبند ، بسايند و با آب انگور کهنه مخلوط کنند و ضماد سازند و بر باد سرخ گدازند بسيار سودمند است و همچنين در علاج ورم نارسيده بلغمي و گري چرکين و نرم کردن کبره (خشک ريشه ) و(سعفه ) بسيار خوب است و به ويژه اگر با داروهاي ديگر مخلوط بشود تأثيرش بيشتر مي شود .
زخم و قرحه :قرحه را از گوشت خوب پر مي کند .بيخش داروي سوختگي از آب گرم است .زيرا مي خشکاند و با ملايمت مي زدايد . آب پز برگش نيز همين تأثير را در اين زمينه دارد . اگر در استعمال کردن بيخ و برگش روغن گل همراه باشد بسيار بهتر است .
افشره رنگين کمان (ايرسا ) و ساير انواع سوسن را با عسل و سرکه در آوندي مسين مي جوشانند داروي قرحه مزمن و زخم هااست .
براي علاج سوختگي آب گرم سوسن کاشتني از هر سوسني بهتر است .
مفاصل :در مداواي گسستن عصب ، ترنجيدن عصب و بيماري اعصاب بهترين دارو است .
سر :آب پز بيخ سوسن را در دهان بگردانند درد دندان تسکين مي يابد و به ويژه سوسن بياباني در علاج درد دندان بسيار کاري است .آب پز بيخ سوسن خواب آور است .روغن سوسن علاج قرحه سرو سپوسه است . در گوش بچکانند وزوز و صداها را مي خواباند .روغن سوسن با روغن گل را بر پيشاني بمالند سردرد بر طرف مي شود .بيني را بدان اندايند رطوبت نرمي که بر رويه بيني مي نشيند از بين مي رود .
سينه :بيخ سوسن و به ويژه نوع رنگين کماني اش علاج نفس بلندي و سرفه مي باشد و رطوبت هاي بازمانده و پرمايه را از سينه پاک مي کند .
اندام هاي غذا :سوسن و روغنش براي معده بد و براي طحال خوب هستند . /س