به گزارش
باشگاه خبرنگاران، دكتر حسين فرخي؛ استاد دانشگاه و كارگردان تئاتر؛ با اشاره به اجراي نمايشهاي مناسبتي و مذهبي در ايام ماه محرم به خبرنگار صحنه گفت: سالهاست شاهد اجراي نمايشهايي در ماه محرم هستيم كه شايد جاي اجراي آنها، صحنه تئاتر نباشد. گرچه ممكن است عناصر استفاده شده در اين نمايشها- مثل تعزيه يا روضه خواني- جايگاه خود را در ميان عامهي مردم كوچه و بازار داشته باشد اما تكرار آنها بر صحنه تئاتر به نظر كار بيهودهاي است.
مدير مسئول ماهنامهي "سينما تئاتر" خواستار نگاه جديد در تئاتر به مقولههاي مذهبي شد و افزود: بايد در اجراي نمايشهاي مذهبي نگاه جديدي به مفاهيم عاشورايي شكل بگيرد و در قالب تئاتر اجرا شود، و نه در قالب روضهخواني و هيأتهاي سينهزني. سالها پيش كه شاهد همان نمايشهاي هميشگي بودم، دقيقا مثل اين بود كه يكسري افراد آمدهاند آنجا كه همان كاري را انجام دهند كه در هيأتهاي عزاداري انجام ميدهند. آيا اين تئاتر است؟
فرخي ادامه داد: وقتي يكسري مفاهيم را به شكل تكراري بارها و بارها اجرا ميكني ديگر به آن نميشود گفت تئاتر. بله؛ سنت هست. مثلا هر سال مراسم عزاداري هست. وقتي اين سنتها و آيينها اجرا ميشود نه تنها ايرادي نيست بلكه همه همدل ميشوند ولي اگر قرار باشد همين شكل وارد تئاتر شود، آن وقت اتفاق جديد نيافتاده است.
وي با بيان اينكه بايد به دنبال تازگي در عرصهي نمايشهاي مذهبي بود اظهار داشت: بايد به دنبال حرفهاي تازه در قالبهاي جديد رفت. ببينيد بيشتر نمايشهايي كه راجع به ائمهي اطهار(علیهم السلام) به صحنه ميرود، آيا داراي حرف تازهاي هستند؟ خير. متاسفانه اين ضعف هم در بخش محتوايی اين نمايشها و هم در بخش شكل اجراييشان نيز نمود دارد.
اين كارگردان تئاتر علت اين ضعف را عملكرد مديران و برخي هنرمندان دانست و تصريح كرد: نميتوان تعيين كرد در برابر اجراي چنين نمايشهايي، فرد مسئول مقصر است يا هنرمند. بخشي از اين قضيه مربوط ميشود به مسئولي كه سعي ميكند در هر مناسبتي و با استفادهي ابزاري از دين و مذهب و باورهاي عامهي مردم، آمار و ارقامي به پروندهكاري خود اضافه كنند. بخش دوم نيز هنرمندان اين گونه نمايشها هستند كه چه خوب است اگر قرار است نمايش مناسبتي مذهبي به صحنه ببرند كمي تعمق كنند. البته وقتي مسئولين كار اين افراد را ميپذيرند خب طبيعتاً برخي هم استفاده ميكنند تا پولي بگيرند و نمايشي به صحنه ببرند. گاهاً هم پيش ميآيد افرادي كه باور مذهبي هم ندارند براي كسب درآمد دست به ساخت چنين نمايشهايي ميزنند.
وي ضمن مخالفت در تقسيمبندي تئاتر مذهبي و غيرمذهبي عنوان كرد: اساسا با تقسيمبندي نمايش مذهبي و غيرمذهبي يا خودي و غير خودي، مخالفم. به نظرم اين تقسيمبندي غلط است. اين مرزبندي و اين نوع تقسيمبندي هميشه به تئاتر لطمه زده است. يادم هست در يك زماني مسئولين، هنرمندان را نيز تقسيمبندي كردند. اصلا چه ضرورتي دارد كه ما به خودمان اجازه دهيم برچسب بزنيم بر پيشاني بعضيها و ايشان را از بقيه تفكيك كنم؟ ما كه هستيم كه بخواهيم اين ارزشگذاري را انجام دهيم؟ در چنين موقعيتي افراد فرصت طلب كه به دنبال منافع خودشان هستند، سعي ميكنند از اين برچسبها به نفع خودشان استفاده كنند. در طي اين سالهاي اخير ميبينيم برخي از اين جشنوارههاي موضوعي براي برخي آدمهاي خاص به دكاني تبديل شده است كه پشت عناوين مذهبي و ارزشي، خودشان را پنهان كنند. به قول معروف كه ميگويد: "يك سفرهاي هست و ..." برخيها به دنبال منافع خود در اين فضا هستند بدون اينكه كارشان تاثير مثبتي در جامعه داشته باشد.
حسين فرخي كه در حال آماده سازي نمايش "من سياوش نيستم" براي اجرا در تماشاخانه سنگلج است پيرامون نمايش خود به صحنه، گفت: اين نمايش از 8آذر ماه در تماشاخانه سنگلج به صحنه خواهد رفت و با اينكه فضايي مذهبي دارد و در ماه محرم به صحنه ميرود اما مثل نمايشهاي سفارشي كه داراي روضه خواني و مداحي هستند، نيست. كل نمايش "من سياوش نيستم" فضايي سوررئاليستي دارد./ي2