به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران ؛ شاید ماجرای «اتاق امن» یادتان بیاید؛‌‌ همان طرحی که توسط یک شهروند در اختیار شهرداری قرار می‌گیرد، ولی پس از مدتی توسط یکی از مسئولان شهرداری به ثبت می‌رسد تا کار به شکایت برسد و باقی ماجرا. این در حالی است که ظاهرا آن ماجرا تا اندازه بسیاری تکرار شده؛ چند سالی است یک طرح دانشجویی که به ریاست جمهوری ارائه شده بود، با جزییات انکار ناشدنی اجرایی شده، در حالی که پیشتر مسئولان در نامه‌ای رسمی خطاب به طراح، مطالب ارائه شده از سوی وی را فاقد پشتوانه کار‌شناسی ارزیابی کرده و فاقد قابلیت بهره‌برداری دانسته بودند!
 در شرایطی که اخبار مسرت بخش علوم فضایی در سال‌های اخیر امیدواری‌های بسیاری به پیشرفت در این حوزه پدید آورده و آینده روشنی را نوید می‌دهد، ماجرای سوءاستفاده از طرح جامع یک دانشجوی نخبه برای ارتقای سازمان فضایی، حکم شرنگی دارد که می‌تواند کام همه را تلخ کند.

ماجرا این گونه آغاز می‌شود که چند سال پیش، یکی از دانشجویان رشته مهندسی هوافضا، طرحی را با نام «ارتقای سازمان فضایی ایران» با موضوعیت ادغام ساختارهای فضایی با دو رویکرد سخت‌افزار و نرم‌افزار و همچنین تعریف یک روش نوین ایده تا محصول را در اختیار مسئولان قرار می‌دهد تا بررسی و شاید اجرایی شود.

محمدحسین ذوالفقار ماجرا را این گونه شرح می‌دهد: سال 86، هنگامی که رئیس جمهور حمایت از طرح‌های اجرایی دانشجویان را مطرح کردند، طرحی را با نام طرح تشکیل سازمان علوم و فن آوری هوافضا خدمت ایشان ارایه کردم. رئیس جمهور با خواندن طرح بنده، آن را برای بررسی و اعلام نظر ارجاع دادند.

طراح «ارتقای سازمان فضایی» می افزاید:  از مهمترین قابلیت های این ایده می توان به سرعت بخشیدن به پروژه های مهمی همچون ماهواره های فضایی و پروژه ملی اعزام انسان به فضا اشاره نموده و به ارائه یک روش کاملا بومی در راستای فرهنگ سازی حوضه فضا با رویکرد جذب نخبگان علمی در پروژه های فضایی اشاره کرد که در این راستا فرهنگ سازی به دو دسته عمومی و اختصاصی تقسیم می شود و از لحاظ ساختاری نیز چند فاز اجرایی را در بر می گیرد.

ذوالفقار می‌گوید: در فاز نخست طرح [به استناد مدارک و مستندات]، پژوهشگاه هوافضا از وزارت علوم منفک شده و زیر نظر سازمان فضایی قرار گرفته و در نهایت این سازمان از وزارت ارتباطات جدا شده و زیر نظر نهاد ریاست جمهوری قرار می گیرد که البته مدتی است این اقدامات عملی شده است اما ... .

در تایید ادعای وی کافی است تا بخشی از سخنرانی رئیس سازمان فضایی ایران در اولین روز "اجلاس کمیته استفاده صلح آمیز از فضای ماورای جو سازمان ملل متحد" در خرداد ماه سال گذشته را بازخوانی کنیم؛ دکتر حميد فاضلي در آنجا خطاب به پروناریو و سایر مقامات می‌گوید: «... امروز به اطلاع می‌رسانم که در فاصله جلسه قبل تا این جلسه، اولین قدم در خصوص ارتقای جایگاه سازمان فضایی ایران در مجموعه دولت و ساختار سازمانی برداشته شده است؛ انفکاک سازمان از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و قرارگیری آن در زیر مجموعه ریاست جمهوری ...»

ذوالفقار ادامه می دهد: در فاز دوم پژوهشکده محصول محور ماهواره‌های فضایی و سامانه های سنجشی، پژوهشکده فضانوردی، پژوهشکده زیستی با موضوع مطالعه شرایط زیست در فضا و پژوهشکده سوخت و انرژِی با موضوع کار بر روی پیشران های فضایی و مطالعه سامانه های انرژی تشکیل می شود و پس از این که فناوری های مرتبط با حوزه های مورد اشاره به بلوغ می رسد، در فاز سوم فناوری ها به دو دسته زیستی و غیرزیستی (همان غیرسودده و سودده) تقسیم شده و در قالب دو پژوهشگاه با همین عناوین زیر نظر سازمان فضایی تشکیل می‌شود.

وی می‌گوید: پیرو ارائه طرح به رئیس جمهور، در تابستان 86 از بنده و همکارم در راستای دفاع از طرح دعوت به عمل آمد و بعد از نشست بنا شد طرح به عنوان پروژه تشکیل سازمان علوم و فناوری هوافضا با رعایت ملاحظات خاصی پیگیری شود، چون این طرح قابلیت آن را دارد که علاوه بر حوزه فضایی، در راستای علوم هوایی هم تعریف شود اما ترجیح داده شد که این دو بخش از هم جدا شده و مستقل کارشناسی شود. البته پس از تفکیک، رسیدگی خاصی به حوزه هوایی صورت نگرفت و تقریبا طرح مسکوت ماند که در نهایت توانستم بار دیگر درخواستی را به ریاست محترم جمهور رسانده و ایشان هم به وزیر محترم دفاع و معاون فناوری دستور بررسی دادند.

البته مدتی بعد وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، به علت "بدیع و غیرنظامی بودن طرح" پیشنهاد می کند که این طرح به سازمان فضایی کشور ارجاع شده و شرایط لازم جهت بهره برداری از آن فراهم شود.



ذوالفقار در این باره می گوید: در آن برهه پیگیری های زیادی انجام دادم ولی پاسخی دریافت نکردم  تا این که مهرماه 89 خبری در سایت ها دیدم که برایم عجیب بود؛ ارتقا سازمان فضایی بنا به دستور ریاست محترم جمهور که در روزنامه رسمی منتشر شده بود و در عین حال که شباهت غیر قابل انکاری به طرح بنده داشت، جالب بود که به نام معاون محترم توسعه مدیریت و توسعه انسانی سابق ریاست جمهوری ثبت شده بود!

وی می افزاید: از آنجایی که این ایده را بسیار مشابه با بخش توسعه ساختاری طرح خودم دیدم، به معاونت فوق مراجعه کرده و موارد را شفاها" منتقل کردم که در پاسخ از من خواستند تا پیوست طرحم را به دبیرخانه معاونت بدهم و این کار را انجام دادم اما خبری نشد تا اینکه در حاشیه یک مراسم، با رئیس جمهور ملاقات کردم و موارد تشابه طرحم را با ایشان در میان گذاشتم که قرار شد ایشان موضوع را پیگیری نمایند.

در این راستا توانستم دو بار با سرپرست سازمان فضایی ملاقات کرده و ابهامات را مطرح کنم اما این ملاقات ها تنها بر ابهاماتم افزود چرا که در نهایت طرحم فاقد پشتوانه کارشناسی شناخته شد حال آنکه خلاصه آن در اختیار ایشان قرار داشت. این موضوع سبب شد تا طرح اصلی را بوسیله ایمیل در اختیارشان بگذارم که در پاسخ، پیامی مردد کننده دریافت کنم؛ «ازمشارکت شما در این طرح علمی وپژوهشی سپاس گذاریم»!


این موضوع سبب شد تا ارزش علمی طرحم را بار دیگر با اساتیدم مورد بررسی قرار دهم و با اطمینان از ماحصل طرح و با پیگیری هایی که داشتم، توانستم بار دیگر با رئیس جمهور جلسه ای داشته باشم وموارد را با ایشان طرح کنم که در آن نشست بنا شد ایشان جلسه ای با سرپرست سازمان فضایی بگذارند و موضوع باتوافق حل شود که از آذرماه سال گذشته تا کنون پاسخی از دفتر رئیس جمهور دریافت نکرده ام.

طراح می افزاید: پس از این ماجرا متوجه شدم که به رئیس جمهور اطلاعات نادرستی داده شده و گفته اند که طرح را در اختیار سازمان قرار نداده ام درحالی که به گواه اسناد، قبل از مصوبه و ابلاغ ساختار سازمان فضایی طرحم را به معاون محترم توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور ارائه کرده بودم.

ذوالفقار در ادامه به پیگیری طرح از طریق کانون بازنشستگان سپاه (وابسته به ستاد فرماندهی کل سپاه) اشاره کرده و می گوید: این کانون در راستای حمایت از فرزندان پاسدار به گونه ای بی طرفانه صحت طرح و ارائه آن به وزارت دفاع و معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی ریاست جمهوری را استعلام کرد و پاسخهایی دریافت کرد که همه اتفاقات رخ داده را تایید می کرد.


وی می گوید: پس از این استعلام ها بارها خواستار ارسال جوابیه خدمت ریاست محترم جمهور شدم ولی متاسفانه دفتر ایشان همکاری لازم رامبذول نداشتند. تنها در مقایسه طرحی که در مصاحبه افراد مرتبط با اجرای طرح ارتقای سازمان فضایی انجام دادم متوجه شدم این طرح شباهت زیادی به طرح بنده دارد.

این در حالی است که به گواه طراح، مشابهت های طرح های اجرا شده و حتی در دست اجرا با ایده های مطرح شده توسط وی به طرز شگفتی آوری زیاد است تا جایی که علاوه بر فاز اول طرح (ادغام سازمان فضایی با پژوهشگاه فضایی در زیر مجموعه وزارت علوم و سپس قرار گرفتن در زیر مجموعه ریاست جمهوری)، در فاز دوم با مرکزیت یافتن «پژوهشگاه هوافضا»، این نهاد پژوهشکده های مختلفی را شامل خواهد شد که برخی شاخه های جدید علمی را در بر خواهد گرفت. برای اثبات این مدعا کافی است تا به شباهت عجیب ضمیمه پیوست طرح این دانشجو با مصوبه توسعه ساختار پژوهشگاه هوافضا در سال 89 (تقریبا سه سال بعد از ارائه طرح) دقت نمایید.

این تنها بخشی از طرح ارائه شده است چرا که ذوالفقار و همکارش در آن زمان، مکانیزم مالی اداری مورد نیاز سازمان فضایی را هم پیش بینی کرده و ایده هایی ارائه کرده اند که با شباهت بسیاری اجرایی شده و البته در اقدامات فرهنگی و خلاهای موجود در طراحی پروژه ها هم مطالبی مطرح کرده اند که بارها و بارها در قالب طراحی شهرک فضایی، سطح بندی کشورها از نظر سطح فناوری که در نهایت منجر به تعریف پروژه های مشترک یا سرمایه گذاری آنها در این زمینه خواهد شد، استاندارد گذاری مشترک، قطب بندی دانشگاه ها و ... با مشابهت زیادی در دستور کار قرار گرفته و گاه اجرایی شده است.

اینجاست که ذوالفقار خود را ناچار به پیگیری حقوقی ماجرا دانسته و می گوید: چاره ای جز مراجعه به محاکم حقوقی و ارائه شکایت کیفری اندارم تا معلوم شود آیا از طرح بنده استفاده شده یا خیر؟ در همین راستا از ریاست محترم جمهور درخواست دارم در فرایند دادرسی پرونده در صورت صلاحدید قوه قضاییه حضور داشته باشند و ادله بنده و دفاعیات عوامل مرتبط را نیز در صورت صلاحدید دادستانی بشنوند تا معلوم شود که چرا بنده موفق نشده ام طی 6 سال گذشته جواب طرحم را از دفتر ایشان دریافت کنم؟

آیا حمایت از طرح های اجرایی دانشجویان به این معنی بود که من و امثال من پاسخمان را از دادسرا بگیریم؟

وی در پایان با اشاره به پیگیری حقوقی ماجرا در مراجع قانونی، مستندات دیگری از شباهت طرح های اجرایی شده در سالهای اخیر در زمینه ارتقا سازمان فضایی و حتی استفاده از ماتریکس های طراحی شده برای استفاده از پتانسیل تحقیقاتی و پژوهشی میان رشته ای دانشگاهی برای نیل به اهداف عالی در زمینه دانش فضایی و همچنین تجاری کردن این دانش در اختیارمان می گذارد که شباهت بسیاری با ایده مطرح شده توسط وی در سال 86 داشته و در صورت لزوم منتشر خواهند شد اما عجیب اینجاست که طرح وی فاقد پشتوانه کارشناسی خوانده شده و مثلا از دایره تصمیم گیری خارج شده است!