خوزستان/
شوری مخزن سد گتوند؛ از شایعه تا واقعیت
پس از اعلام چند سایت و وبگاه خبری در دو سال گذشته که برخی قله‌های نمکین در مخزن سد گتوند پیدا شده است هراس همیشگی اصحاب رسانه و مردم پایین دست این سد از آیگیری آن وجود داشت.
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران خوزستان،پس از گذشت چند ماهی مشخص شد که مخزن سد گتوندعلیا با گنجایش 5.3 میلیارد مترمکعب آب با مقداری بیرون زدگی‌ها و رخ‌نمون‌های سازند گچساران مواجه شده است که اگر چه میزانی ناچیز نسبت به حجم دریاچه است ولی باید این موضوع را جدی گرفت.
بر اساس این گزارش، شرکت آب و نیروی ایران بر اساس اعلام‌های انجام شده از ابتدا از وجود این سازند در مخزن اطلاع داشته و در مطالعات طرح این مشکل با محاسبات جدی انجام شده غیرقابل بررسی عنوان شده است زیرا میزان نمک درگیر با آب در این مخزن اصلا با میزان آب قابل مقایسه نبوده است.
بر این اساس، بررسی‌ها و دعوت از شرکت‌های برجسته جهان در امر سدسازی و مدیریت مخزن‌های سد در گتوند انجام شد وکارشناسان خبره از اقصی نقاط جهان برای بررسی این مخزن به ایران آمدند و همگی سه طرح را ارائه کردند که یا این سازند با الیاف و یا خاک و یا بتن پوشانده شود، سازند جابه‌جا شود و یا مخزن و نحوه رهاسازی آب از آن به نحوی مدیریت شود که مشکلی برای شوری آب پایین دست به وجود نیاید که همگی بر طرح سوم متفق‌القوع بودند.
بر اساس این گزارش، شرکت آب و نیروی ایران برای رفع کامل این مشکل طرح‌های سه گانه را بررسی کرد و دو طرح از این طرح‌ها اجرایی کرد یعنی با پتویی رسی این سازند پوشانده شود و سپس مخزن به نحوی مدیریت شود تا آب پایین دست رودخانه کارون شور نشود.
*نگرانی وجود ندارد
معاون اجرایی سد گتوند علیا در این باره می‌گوید: بسیار تلاش شد تا طرحی اجرا شود تا اطمینان زیادی را به وجود آورد و اصلا به دنبال اجرای طرح‌های ارزان قیمت نبودیم.
محمدحسین معنوی‌فر تاکید می‌کند: ساخت سد گتوند برای سال‌های آینده است و حداقل باید هفتاد سال از آب آن استفاده شود و نباید با اجرای طرح‌های مقطعی این مشکل را برای آینده کنار می‌گذاشتیم و به این دلیل تلاش شد تا کارشناسی ترین طرح‌ها اجرایی شود.
وی با اشاره به اینکه نگرانی‌های فراوانی وجود داشت ولی به خدا و دانش ایرانی اعتماد کردیم، می‌افزاید: بسیار تلاش کردیم تا بر حدس و گمان مسائل را پایه‌گذاری نکنیم و در این باره تنها بر مستندات و تحقیقات بسیار پیچیده علمی اصول کار را پایه‌گذاری کنیم.
وی می‌گوید: پتوی رسی احداث شد و خود می‌دانستیم که پس از آبگیری مقداری از این پتو تخریب می‌شود ولی روند حلالیت نمک را به شدت کاهش داد و از شوری آب در روزهای نخست آبگیری جلوگیری کرد و به این دلیل این طرح بسیار موفق بود و رضایت نسبی از این طرح داریم.
معاون اجرایی سد و نیروگاه گتوند علیا تاکید می‌کند: اصلی‌ترین بخش شوری آب رودخانه کارون در مقطع سد گتوند به چشمه‌های آب شوری ارتباط دارد که به این دریاچه وارد می‌شود و به این دلیل هیچ تصمیمی درباره این چشمه‌ها نمی‌توان گرفت.
وی درباره این چشمه‌ها می‌افزاید: این چشمه‌ها در بالادست سد قرار دارد و تا چند هفته آینده زیر آب می‌رود ولی شوری آن همچنان باقی خواهد ماند و به کیفیت آب صدمه می‌زند ولی صدمه آب بسیار نامحسوس است.
معنوی‌فر می‌گوید: سد و نیروگاه گتوند در شرایط کنونی آب را با EC کمتر از یک‌هزار و 200 به پایین دست تحویل می‌دهد و هیچ نگرانی از وضعیت این سد وجود ندارد.
وی با اشاره به میزان شوری آب پیش از این سد افزود: در سال‌های پیش از احداث این سد میزان شوری آب به دلیل تاثیرگذاری این چشمه‌های فوق شور تا بیش از 2 هزار و 500 نیز می‌رسید و حال به دلیل ذخیره بسیار زیاد آب پشت این سد تاثیرگذاری این چشمه‌ها بر کیفیت آب به شدت کاهش می‌یابد.
*وضعیت تحت کنترل است
شاید بسیاری احساس کنند که پس از آبگیری سد گتوندعلیا نمی‌توان بر میزان شوری آب کنترلی داشت ولی در شرایط کنونی مسئول مطالعات این سد اعلام می‌کند که روزانه و هر شش ساعت یک‌بار شوری آب در تراز‌های مختلف سد کنترل می‌شود و از این نظر هیچ نگرانی وجود ندارد.
داریوش محجوب می‌افزاید: دستگاه‌های فوق تخصصی برای سنجش شوری آب رودخانه خریداری شده است و به صورت اتوماتیک شوری آب اندازه‌گیری می‌شود و به این دلیل نگرانی از شورتر شدن آب رودخانه وجود دارد زیرا لحظه به لحظه این وضعیت بررسی می‌شود.
وی تاکید می‌کند: در حال حاضر مدیریت بر مخزن سد گتوند بسیار دقیق است و شرایط از آنچه فکر می‌کردیم بسیار بهتر است و هیچ خطری برای شوری آب کارون وجود ندارد.
این استاد دانشگاه در این باره خاطر نشان می‌کند: در شرایط کنونی EC آب در مقطع این سد بسیار کمتر از گذشته است و قطعا با آبگیری کامل تا تراز 246 این شوری نیز کاهش می‌یابد و دیگر هیچ مشکلی از نظر شوری آب در این سد وجود نخواهد داشت.
*همه امیدوارند
آنچه در این بین مشخص است آن است که اساتید و اهل فنهمگی مطمئن هستند که این سد مشکلی برای شور شدن آب کارون ایجاد نمی‌کند و از این نظر نگرانی خاصی وجود ندارد و آنچه این اطمینان را برای مردم بیشتر می‌کند شور نشدن آب رودخانه کارون پس از آبگیری این سد بود که نشان از مطالعات اساسی در این باره است./س
بر اساس این گزارش، شرکت آب و نیروی ایران بر اساس اعلام‌های انجام شده از ابتدا از وجود این سازند در مخزن اطلاع داشته و در مطالعات طرح این مشکل با محاسبات جدی انجام شده غیرقابل بررسی عنوان شده است زیرا میزان نمک درگیر با آب در این مخزن اصلا با میزان آب قابل مقایسه نبوده است.
بر این اساس، بررسی‌ها و دعوت از شرکت‌های برجسته جهان در امر سدسازی و مدیریت مخزن‌های سد در گتوند انجام شد وکارشناسان خبره از اقصی نقاط جهان برای بررسی این مخزن به ایران آمدند و همگی سه طرح را ارائه کردند که یا این سازند با الیاف و یا خاک و یا بتن پوشانده شود، سازند جابه‌جا شود و یا مخزن و نحوه رهاسازی آب از آن به نحوی مدیریت شود که مشکلی برای شوری آب پایین دست به وجود نیاید که همگی بر طرح سوم متفق‌القوع بودند.
بر اساس این گزارش، شرکت آب و نیروی ایران برای رفع کامل این مشکل طرح‌های سه گانه را بررسی کرد و دو طرح از این طرح‌ها اجرایی کرد یعنی با پتویی رسی این سازند پوشانده شود و سپس مخزن به نحوی مدیریت شود تا آب پایین دست رودخانه کارون شور نشود.
*نگرانی وجود ندارد
معاون اجرایی سد گتوند علیا در این باره می‌گوید: بسیار تلاش شد تا طرحی اجرا شود تا اطمینان زیادی را به وجود آورد و اصلا به دنبال اجرای طرح‌های ارزان قیمت نبودیم.
محمدحسین معنوی‌فر تاکید می‌کند: ساخت سد گتوند برای سال‌های آینده است و حداقل باید هفتاد سال از آب آن استفاده شود و نباید با اجرای طرح‌های مقطعی این مشکل را برای آینده کنار می‌گذاشتیم و به این دلیل تلاش شد تا کارشناسی ترین طرح‌ها اجرایی شود.
وی با اشاره به اینکه نگرانی‌های فراوانی وجود داشت ولی به خدا و دانش ایرانی اعتماد کردیم، می‌افزاید: بسیار تلاش کردیم تا بر حدس و گمان مسائل را پایه‌گذاری نکنیم و در این باره تنها بر مستندات و تحقیقات بسیار پیچیده علمی اصول کار را پایه‌گذاری کنیم.
وی می‌گوید: پتوی رسی احداث شد و خود می‌دانستیم که پس از آبگیری مقداری از این پتو تخریب می‌شود ولی روند حلالیت نمک را به شدت کاهش داد و از شوری آب در روزهای نخست آبگیری جلوگیری کرد و به این دلیل این طرح بسیار موفق بود و رضایت نسبی از این طرح داریم.
معاون اجرایی سد و نیروگاه گتوند علیا تاکید می‌کند: اصلی‌ترین بخش شوری آب رودخانه کارون در مقطع سد گتوند به چشمه‌های آب شوری ارتباط دارد که به این دریاچه وارد می‌شود و به این دلیل هیچ تصمیمی درباره این چشمه‌ها نمی‌توان گرفت.
وی درباره این چشمه‌ها می‌افزاید: این چشمه‌ها در بالادست سد قرار دارد و تا چند هفته آینده زیر آب می‌رود ولی شوری آن همچنان باقی خواهد ماند و به کیفیت آب صدمه می‌زند ولی صدمه آب بسیار نامحسوس است.
معنوی‌فر می‌گوید: سد و نیروگاه گتوند در شرایط کنونی آب را با EC کمتر از یک‌هزار و 200 به پایین دست تحویل می‌دهد و هیچ نگرانی از وضعیت این سد وجود ندارد.
وی با اشاره به میزان شوری آب پیش از این سد افزود: در سال‌های پیش از احداث این سد میزان شوری آب به دلیل تاثیرگذاری این چشمه‌های فوق شور تا بیش از 2 هزار و 500 نیز می‌رسید و حال به دلیل ذخیره بسیار زیاد آب پشت این سد تاثیرگذاری این چشمه‌ها بر کیفیت آب به شدت کاهش می‌یابد.
*وضعیت تحت کنترل است
شاید بسیاری احساس کنند که پس از آبگیری سد گتوندعلیا نمی‌توان بر میزان شوری آب کنترلی داشت ولی در شرایط کنونی مسئول مطالعات این سد اعلام می‌کند که روزانه و هر شش ساعت یک‌بار شوری آب در تراز‌های مختلف سد کنترل می‌شود و از این نظر هیچ نگرانی وجود ندارد.
داریوش محجوب می‌افزاید: دستگاه‌های فوق تخصصی برای سنجش شوری آب رودخانه خریداری شده است و به صورت اتوماتیک شوری آب اندازه‌گیری می‌شود و به این دلیل نگرانی از شورتر شدن آب رودخانه وجود دارد زیرا لحظه به لحظه این وضعیت بررسی می‌شود.
وی تاکید می‌کند: در حال حاضر مدیریت بر مخزن سد گتوند بسیار دقیق است و شرایط از آنچه فکر می‌کردیم بسیار بهتر است و هیچ خطری برای شوری آب کارون وجود ندارد.
این استاد دانشگاه در این باره خاطر نشان می‌کند: در شرایط کنونی EC آب در مقطع این سد بسیار کمتر از گذشته است و قطعا با آبگیری کامل تا تراز 246 این شوری نیز کاهش می‌یابد و دیگر هیچ مشکلی از نظر شوری آب در این سد وجود نخواهد داشت.
*همه امیدوارند
آنچه در این بین مشخص است آن است که اساتید و اهل فنهمگی مطمئن هستند که این سد مشکلی برای شور شدن آب کارون ایجاد نمی‌کند و از این نظر نگرانی خاصی وجود ندارد و آنچه این اطمینان را برای مردم بیشتر می‌کند شور نشدن آب رودخانه کارون پس از آبگیری این سد بود که نشان از مطالعات اساسی در این باره است./س
